ජනාධිපති ඊබ්‍රහිම් රයිසිගේ ආශ්චර්යමත් ජීවිතය සහ ශක්තිමත් ප්‍රතිපත්ති

 

The miraculous life and strong policies of President Ibrahim Raisi 

(දිවංගත ෂහීද් ඒබ්‍රහම් රයිසි මියගොස් 40වන දිනය සැමරීම නිමිත්තෙනි) 

 

ඉරාන ජනාධිපති ඉබ්‍රාහිම් රයිසි පසුගියදා හෙලිකොප්ටර් අනතුරකින් මිය ගියේය. ඔහු මහජනතාවගේ ජනාධිපති වූ අතර, තම පුරවැසියන්ගේ යහපත වෙනුවෙන් නිරන්තරයෙන් කටයුතු කළේය. රයිසිට බොහෝ ලෝක නායකයින් සහ මිලියනයකට අධික ඉරාන වැසියන් විසින් ශෝකය පළ කර ඇත. 

ඔහු මෙලොවින් සමුගෙන දවස් හතලිහක් සම්පූර්ණ වී ඇතත් තවමත් ඔහු වෙනුවෙන් ගලන කදුළු වියැකී නොමැත. 

රයිසිගේ ජීවිතය සහ ජයග්‍රහණ දෙස බැලූ කල්හි ඔහු 1960 දී ඉරානයේ Mashhad හි උපත ලැබීය. ඔහුට වයස අවුරුදු 5 දී ඔහුගේ පියා අහිමි වූ අතර, ඔහුගේ පවුල ආර්ථික වශයෙන් දුෂ්කරතා ඇති කළේය. වයස අවුරුදු 15 දී ඔහු කුම් නගරයේ සෙමනේරියට සම්බන්ධ විය. වයස අවුරුදු 20 දී ඔහු ඉරානයේ 1979 විප්ලවය අවසන් වීමෙන් පසු ඉරානයේ නව අධිකරණයට සම්බන්ධ විය. 1983 දී ඔහු ශුද්ධ වු මෂ්හද් නගරයේ  සිකුරාදා යාච්ඤාව මෙහෙයවනු ලබන ඉමාම් අහමද් අලමුල්හුදා ගේ දියණිය වන ජමීලෙ අලමුල්හුදා සමඟ විවාහ දිවියට ඇතුළත් විය.   

මෙතැන් සිට ඔහු වැදගත් තනතුරු කිහිපයකට පත් විය. 1988 දී, ඔහු මුජහිදීන්-ඊ ඛාල්ක් ත්‍රස්ත සංවිධානයේ සාමාජිකයන් ඇතුළු දේශපාලන සිරකරුවන් අධීක්‍ෂණය කරන අධිකරණ කමිටුවක සාමාජිකයෙකු ලෙස පෙනී සිටියේය. වසරකට පසුව, ඔහු ඉරානයේ අගනුවර වන ටෙහෙරානයේ නඩු පවරන්නා බවට පත් විය. 2004 දී ඔහු පළමු නියෝජ්‍ය අගවිනිසුරු ලෙස පත් කරන ලදී. 2006 දී, ඔහු උත්තරීතර නායකයා පත් කරන පැවිදි ආයතනයක් වන විද්වතුන්ගේ සභාවට තේරී පත් විය. 2012 හි, රයිසි ෂාහිඩ් මොටාහාරි විශ්ව විද්‍යාලයෙන් නීතිය පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධිය ලබා ගත්තේය. ඔහු 2014 දී ඉරානයේ අභිචෝදක ජනරාල්වරයා ලෙස පත් කරන ලද අතර 2016 දී ඉරානයේ විශාලතම ආගමික දායාදයන්ගෙන් එකක් වන අස්තාන් කුද්ස් රසාවිහි සභාපතිවරයා ලෙස පත් කරන ලදී. 

ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වූයේ ඒකාබද්ධ විස්තීරණ ක්‍රියාකාරී සැලැස්මේ (JCPOA) විවේචකයෙකු ලෙසය. . 2019 දී රයිසි ඉරානයේ අගවිනිසුරු ලෙස පත් කරන ලදී. ඔහු නැවත 2020 ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වී 2021 දී ජයග්‍රහණය කළේය. ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමේ ප්‍රතිශතය 49% ක් පමණ වුවද, ඔහු ජනප්‍රිය ඡන්දවලින් 62% ක් උපයා ගත්තේය. මෙය එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් JCPOA වෙතින් ඒකපාර්ශ්විකව ඉවත් වීමෙන් වසර තුනකට වැඩි කාලයක් ගතවීමෙන් පසුවය. 

අවසාන වශයෙන්, 2024 මැයි 19 වන දින, අසර්බයිජානයේ කඳුකර ප්‍රදේශයේ හෙලිකොප්ටර් අනතුරෙන් රයිසි මිය ගියේය. ඔහුගේ අවමංගල්‍ය ක්‍රියාදාමයන් මිලියනයකට අධික පිරිසක් සහභාගී වූ තබ්‍ර්සි , ටෙහෙරාන්,  කුම් සහ මෂ්හද් හි පැවැත්විණි. 

රයිසි ජනතාවගේ ජනාධිපති විය. ඔහු සතියේ දින හතේම වැඩ කළේය, රට පුරා සංචාරය කළේය, සෑම පළාතකටම ගොස් විවිධ තරාතිරම්වල මිනිසුන් සමඟ කතා කළේය. ඔහු ඔවුන්ගෙන් කෙනෙකු මෙන් ගැමියන් සමඟ වාඩි වී ඔවුන්ගේ ගැටළු වලට සවන් දී ඒවාට විසඳුම් සෙවීමට උත්සාහ කළේය. රජය තුළ ඔහු ඉරානයේ අධිකරණ සහ ව්‍යවස්ථාදායක ශාඛා සමඟ ධනාත්මක සබඳතා ගොඩනඟා ගත්තේය. ඔහු හමුදා සහ ආගමික බලධාරීන් සමඟ හොඳ සබඳතාවක් වර්ධනය කලේය. 

රයිසි බටහිර සමඟ ඉරානයේ අසාර්ථක ප්‍රවේශයෙන් අවධානය ඉවතට ගෙන, ඒ වෙනුවට අසල්වැසි රටවල් සහ නැගෙනහිර දෙසට අවධානය යොමු කළේය. ඔහු අසර්බයිජානය, බහරේනය, ඊජිප්තුව, ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, සවුදි අරාබිය, තුර්කිය සහ උස්බෙකිස්තානය සමඟ සබඳතා වැඩි දියුණු කළේය. විශේෂයෙන්ම ඔහු රුසියාව සහ චීනය සමඟ ඉරානයේ මිත්‍රත්වය ශක්තිමත් කළේය. චීන ජනාධිපති ෂී ජින්පිං වෙනුවෙන් කතා කරන චීන විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශකයෙකු පැවසුවේ, "චීනය සහ ඉරානය අතර විස්තීර්ණ උපායමාර්ගික හවුල්කාරිත්වය තහවුරු කිරීමට සහ පුළුල් කිරීමට රයිසි ධනාත්මක උත්සාහයන් ගත්" බවයි. 

2023 පෙබරවාරියේදී, රයිසි චීනය සමඟ 25 වසරක “උපායමාර්ගික සහයෝගීතා ගිවිසුම” අවසන් කළේය. දෙරට අතර තවත් ද්විපාර්ශ්වික සහයෝගිතා ලේඛන රැසකට අත්සන් තැබිණි. 2023 අප්‍රේල් මාසයේදී, යුරේසියානු දේශපාලන, ආර්ථික සහ ආරක්ෂක සංවිධානයක් වන ෂැංහයි සහයෝගිතා සංවිධානයට (SCO) බැඳීමට රයිසි ඉරානය මෙහෙයවීය. ඉරාකයේ ෂලම්චේ නගරයේ සිට ඉරාකයේ බස්රා නගරය දක්වා දුම්රිය මාර්ගයක් ඉදිකිරීම සඳහා ඉරාකය සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමට ඔහු ඉරානයට නායකත්වය දුන්නේය. 

2023 මැයි මාසයේදී ඉරාන නගරය වන රෂ්ට් සහ අසර්බයිජානියානු නගරයක් වන අස්ටාරා වෙත සම්බන්ධ කරමින් කිලෝමීටර් 170 ක දුම්රිය මාර්ගයක් ඉදිකිරීමට රයිසි රුසියාව සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කළේය. 2023 නොවැම්බරයේදී, ගාසා තීරයට ඔක්තෝබර් 7 වන දින හමාස් ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයෙන් මාසයකට පසු සහ ඊට ඊශ්‍රායලයේ ම්ලේච්ඡ ප්‍රතිචාරයෙන්, රයිසි සෞදි සමුළුවකට සහභාගී විය. මෙම රැස්වීම ගාසා තීරයේ පලස්තීනුවන්ට එරෙහිව ඊශ්‍රායලයේ යුද අපරාධ හෙළා දුටුවේය 

 

 

ලෝක නායකයින්ගෙන් නිල ශෝකය 

රයිසි සහ අනෙකුත් නිලධාරීන්ට ගෞරව කරමින් ඉරානය ලොව පුරා රටවල් ශෝකයෙන් වැසී ගියේය. "ජනාධිපති ඉබ්‍රාහිම් රයිසි,විදේශ අමාත්‍ය  සහ  සිදුවූ හෙලිකොප්ටර් අනතුරින් මිය ගිය සියලු දෙනාගේ අභාවය පිළිබඳව මම ශෝකය පළ කරමි" යනුවෙන් ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ ඉරානයේ උත්තරීතර නායකයාට ලිවීය. 

මැලේසියානු අගමැති අන්වර් ඊබ්‍රහිම් රයිසිගේ අභාවය ගැන "දැඩි ශෝකයට" පත් විය. “යුක්තිය, සාමය සහ ඉස්ලාමීය ප්‍රජාව නඟා සිටුවීම සඳහා ඔහු කළ කැපවීම සැබවින්ම ප්‍රබෝධමත් විය. මැලේසියාව-ඉරාන සබඳතා ශක්තිමත් කිරීම, අපගේ ජනතාවගේ සහ මුස්ලිම් ලෝකයේ අභිවෘද්ධිය සඳහා එකට වැඩ කිරීමට අපි කැපවී සිටිමු. අපගේ පොරොන්දුව ඉටු වනු ඇත, ”ඊබ්‍රහිම් පැවසීය. 

ඉරානයේ දරුණුතම විරුද්ධවාදියා වන එක්සත් ජනපදය පවා ඔහුගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් ඉරානයට පණිවිඩයක් යවා ඇත: “ඉරානය නව ජනාධිපතිවරයකු තෝරා ගන්නා විට, ඉරාන ජනතාවට සහ මානව හිමිකම් සහ මූලික නිදහස සඳහා වන ඔවුන්ගේ අරගලයට අපගේ සහයෝගය අපි යලිත් තහවුරු කරමු,” රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්‍රකාශක මැතිව් මිලර් පැවසීය.  

රයිසි සහ අනෙකුත් නිලධාරීන්ගේ අභාවය වෙනුවෙන් ඉරානය දින පහක ශෝක කාලයක් ප්‍රකාශයට පත් කළේය. ලෙබනනය සහ සිරියාව දින තුනක් අනුගමනය කළ අතර ඉන්දියාව සහ ඉරාකය දිනක් ගත කළහ. අභාවප්‍රාප්ත ජනාධිපතිවරයාට ගෞරව කිරීම සඳහා මැයි 21 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ ධජය අඩකුඹු කළේය. එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ පරමාණු නිරීක්ෂකයා ඔහුට ගෞරව කිරීම සඳහා මිනිත්තුවක නිශ්ශබ්දතාවයක් පැවැත්වීය. 

එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් ඇන්ටෝනියෝ ගුටරෙස් සහ ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින් "මියගිය අයගේ පවුල්වලට සහ ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයේ රජයට සහ ජනතාවට අවංක ශෝකය පළ කළහ. 

 

ඉරානයේ ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් නොවේ 

ඉරානයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය රයිසි නොමැතිව දිගටම පැවතිය යුතුය. ඉරාන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 131 වැනි වගන්තියට අනුව, “උපරිම දින පනහක කාලයක් තුළ නව ජනාධිපතිවරයකු තෝරා පත් කර ගැනීමට කටයුතු කිරීමට කවුන්සිලය බැඳී සිටී.” ඉරානයේ ජනප්‍රිය ජනාධිපතිවරණය ජුනි 28 වැනිදා පැවැත්වීමට දැනටමත් සැලසුම් කර ඇත. 

රයිසි සහ අනෙකුත් අයගේ මරණ ඉරානයේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් නොකරනු ඇත. විවිධ නගර පහක ඔහුගේ අවමංගල්‍ය උත්සවවලට මෙතරම් විශාල මහජන පැමිණීමෙන් පසු, ඕනෑම විශ්වාසවන්ත අනුගාමිකයෙකු ඔහුගේ ප්‍රතිපත්ති බලාත්මක කිරීමට බැඳී සිටී. අසල්වැසි රටවල් සමඟ සබඳතා ශක්තිමත් කිරීම, චීනය සහ රුසියාව සමඟ තවදුරටත් සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම සහ ලොව පුරා පීඩිත ජනතාවට සහාය වීම. විශේෂයෙන්ම, ඉරානය පීඩිත පලස්තීනුවන්ට පලස්තීනය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කරන තුරු ඔවුන්ට දිගටම සහයෝගය දක්වනු ඇත. 

රයිසි විශිෂ්ට මිනිසෙක් විය. අපේ ලෝකය සාමයට එක් පියවරක් සමීප කළ ඔහුගේ ප්‍රතිපත්ති අප කිසිවිටක අමතක නොකළ යුතුය.