Friday, May 26, 2023

මානුෂීය විප්ලවයක සදා නොමියෙන මතකය
ඉමාම් කොමෙයිනි 


ලෝකයේ මානුෂීය විප්ලවයක සුවඳ දසත විහිදෙයි නම් පරම්පරා ගණනකගේ ඉරණම ධනාත්මක ලෙස තීරණය  කල මානූෂීය මෙහෙයුම ඉරාන ඉස්ලාමීය විප්ලවය වේ. 

යහපත් මනුශ්‍යයින් පිරිසක් සමස්ත ජාතිය සහ රට වැසියන් වෙනුවෙන් ඉදිරි පරම්පරා ගණනාවක ඉරණම සුභදායී ලෙස විසදූ ඒකමතික සම්මුතිය " ඉරාන විප්ලවය" ට තවත් නිර්වචනයක් වේ. එහි නියමු ඉමාම් කොමෙයිනි   නම් අසහාය වීර චරිතය ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් තොරව, අවස්ථාවාදී දේශපාලන වාසිවලින් තොරව ස්වකීය ජනයාගේ අයිතීන් වෙනුවෙන්ම නැගී සිට අවසානය තෙක් සටන් කළ වීර නියමුවාය. එතුමා පිළිබද ගුණාගුන එක් ලිපියකින් විස්තර කළ නොහැකිය. මනුශ්‍යත්වය සහ සර්ව සාධාරනත්වය ආගමක් කොට ගත් ඉමාම් තුමා ජාතියේ පිනට පහලවූ අපේ කාලයේ සැබෑ වීරයෙකි. 

පූජනීය  මානයක් තිබුනු, එකමුතුකම පිළිබඳ ඉමාම් කොමේනිගේ චින්තනය විශේෂ පරමාදර්ශයක් වූ අතර, “එක්සත්කම සඳහා ඉමාම් කොමේනි තුමාගේ චේතනාවන් මොනවාද සහ එතුමා හඹා යාමට උත්සාහ කළ අරමුණු මොනවාද?” යි එක්සත්බව අදහන සියලු දෙන දැන සිටිය යුතුය. හුදෙක්ම මනු දනන්ගේ ආත්මීය සැනසිල්ල වෙනුවෙන් සිදුවූ ඉරාන විප්ලවයේ නියමුවා ඉමාම් කොමෙයිනි තුමාය. ඉමාම් තුමාගේ පෞරුෂයේ මානයන් විස්තර කිරීම සහ එබඳු ශ්‍රේෂ්ඨ මිනිසෙකුගේ ජීවිත ඉතිහාස කාලපරිච්ඡේදයන් තනි රචනයකින් හෝ පොතකින් දිග පරිමාවකින් පැහැදිලි කිරීම, එතුමාගේ මානුශීය ගුණයන්වල සුවද  අකුරුවලින් විස්තර කිරීම මහා සාගරයක ජලය තනි භාජනයකට වත් කිරීම වැනිය. මෙය, විශේෂයෙන් වෙනත් රටවල ඉමාම්තුමාව අගයන, ඉමාම් හට කොන්දේසි විරහිතව කරුනාව දක්වන සියලු දනන් උදෙසා සකස්ව ඇත. ඉමාම් කොමේයිනි තුමාගේ ජීවිතය පිළිබඳ සිදුවීම් ක්‍රියාවලිය පැහැදිලි කිරීමේදී, ඔහුගේ සිතුවිලිවල ප්‍රභවය, ශෝධනය සහ මානුෂීය   ප්‍රමුඛතාවය මෙන්ම ඉමාම් කොමේයිනියන්ගේ ජීවිත කාලය පුරාම සහ ඔහුගේ ව්‍යාපාරවල අධ්‍යාත්මික හා ශාස්ත්‍රීය මානයන්හි බලපෑම අවධාරණය කර ඇත. .

ඉමාම්ගේ විස්තීර්ණභාවය ඔහුගේ පෞරුෂයේ අඛණ්ඩතාව සහ ඔහුගේ චින්තන පාසලේ ස්ථීරභාවය ඔහුගේ නැගිටීම සහ ඉස්ලාමීය විප්ලවය රටක හෝ සමාජයක ගැටලු සහ ප්‍රතිසංස්කරණවලින් ඔබ්බට අර්ථකථනය කිරීමට හේතු වේ. එබැවින් එබඳු ශ්‍රේෂ්ඨ මිනිසෙකුගේ සිතුවිලි සහ ඔහුගේ මාර්ග පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් සඳහා ඔහුගේ පෞරුෂය පිළිබඳ හුදු අංශ හෝ මාන සමීක්ෂණයක් ප්‍රමාණවත් නොවේ. ඒ වෙනුවට, සැඟවුණු ජීවිත කාලය පුරාම ඔහුගේ අදහස්, ඇදහිල්ල සහ ක්‍රියාවන් තුළින් එම ශ්‍රේෂ්ඨ මිනිසා හඳුනාගත යුතුය. මෙම ලිවීම විශාලත්වයේ සහ උත්කෘෂ්ටත්වයේ එම ක්ෂේත්‍රයේ සංක්‍රාන්ති බැල්මකි.

එය "කව්සර්ගේ දිනය" (කව්සර් යනු ගංගාවක්, පොකුණක් හෝ පාරාදීසයේ දිය උල්පතකි) , එකල ඉරානයේ සහ ලෝකයේ ඉරණම වෙනස් කළ දරුවෙකු ඉරානයේ උපත ලැබීය. ඔහුගේ අසහය වීර්යය සහ නොපසුබට වීර්යය මගින් ඉස්ලාමයේ නව මාවතක් ලොවට විවර විය. ඔහු විප්ලවයකට නායකත්වය දුන් අතර එයට එරෙහිව ලෝකයේ සමස්ත ප්‍රමුඛ බලවතුන් සහ නිදහසේ සහ ජාතීන්ගේ ස්වාධීනත්වයේ සියලු සතුරන් එහි ආරම්භයේ සිටම පෙළ ගැසී එය මැඩපැවැත්වීම සඳහා කරළියට දිව ගියහ. 

"ඉමාම් කොමේයිනි" ලෙසින් අනාගතය හඳුනන්නේ ඔහු බව එදා දැන සිටියේය. වරක් ස්වකීය ආත්ම සටන ආරම්භ කළ අයෙක් ශ්‍රේෂ්ඨතම ලෝක බලවතුන්ට එරෙහිව ප්‍රතිරෝධය දක්වන අතර රටේ ස්වාධීනත්වය සහ ඉස්ලාමීය ජාතියේ අභිමානය ආරක්ෂා කර සාරධර්ම පරිවෘත්තියකට ලක්ව ඇති යුගයක දේව ආගමේ ප්‍රකෘතිය බවට පත්වනු ඇත.

අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රය තුළ ඉමාම් කොමේනි න්‍යායික හා ප්‍රායෝගික ප්‍රවීණයෙක් විය. ඔහුගේ අධ්‍යාපනික ක්‍රමවේදයන් මගින්,  ආගමික ව්‍යාපාරයේ පුරෝගාමියෙකු ලෙස, පහ්ළවි රාජවංශයේ සහ ඊට අනුබද්ධිතයන්ගේ ද්‍රෝහිකම් නිසා එතෙක් සංස්කෘතිය හා සාරධර්ම පාගා දැමූ  බටහිර ගැති සමාජයක් මුලිනුපුටා දමා යහපත් සමාජ ක්‍රමයක් පිහිටුවීමට ඔහුට හැකි විය. ඒ වනවිට මේ සමාජය උදාසීනත්වයට නැඹුරු වෙලා තිබුනු අතර යලි නගා සිටුවීම  අතරතුර, සමාජ ගෙල සිරකිරීමේ දුක්ඛිත තත්වයන් තුළ විශාල අභියෝගයකට මුහුණ දීමට ද සිදුවිය. ඉමාම්ගේ  මිතුරන් ඔහුගෙන් විමසා තිබුණේ ඔහුට නැගීසිටීමට සහ යුක්තියේ පාලනය පිහිටුවීමට අවශ්‍ය කුමන බලවේගයකින්ද හැකි වේද යන්නයි? එවිට ඉමාම් ළදරුවෙකුගේ තොටිල්ලක් පෙන්වීය. අවුරුදු 15 කට පසුව ඉරාන මුස්ලිම් තරුණයින් කැරැල්ලේ ප්‍රධාන රංගන ශිල්පීන් විය. ඒ වනවිටත් සමාජයක මුදුන් මල්කඩ වන් තරුණ පිරිස තුළ මානුශීය විප්ලවයක මූලබීජය ගැඹුරින්ම රෝපණය කිරීමට ඉමාම් සමත් විය.

ඉමාම් කොමේනි ස්වයං විඥානය සහ එය සිය ජීවිත කාලය පුරාවටම සියලු දූෂිත හා  ආශාවන් නිතිපතා පිරිසිදු කිරීම සැබෑ පරිපූර්ණත්වය (කමල් ඊ හකිකි) ලබා ගැනීම සඳහා පූර්වාවශ්‍යතාවක් ලෙස සැලකූ අතර රැකියාව මාතෘත්වය තරම්ම ගෞරවනීය විය, දරුවෙකුගේ පළමු පාසල ඔහුගේ මවගේ උකුලයි." ප්‍රජා ගුරුවරුන් අමතමින් ඉමාම් කොමේනි පවසා ඇත්තේ " *අවධානය යොමු කරන්න, ප්‍රාථමික පාසල් ඉගැන්වීම විශ්ව විද්‍යාලයට වඩා වැදගත් ය, මන්ද ළමා කාලයේ දී මානසික වර්ධනයන් සිදු වන්නේ ගුරුවරුන් භාරකරුවන් වන අතර අනෙක්

දේවල් වලට අමතරව මිනිසුන් ඔවුන්ට භාර දී ඇත. සියලු සමෘද්ධිය සහ සමෘද්ධිය දුක්ඛිතභාවයේ මූලයන් පාසලේ ඇති අතර ගුරුවරුන් ලඟ ඊට යතුරු ඇත* . ඉමාම් කොමේනි ඉගැන්වීම අනාගතවක්තෘවරුන්ගේ වෘත්තිය ලෙස සැලකූ අතර විධිමත් විද්‍යාව හැරුණු විට ගුරුවරුන්ගේ වැදගත්ම රැකියාව ලෙස අල්ලාහ් කෙරෙහි ප්‍රජාවගේ මග පෙන්වීම සැලකේ.

ඉමාම් කොමේනි මානව වර්ගයා විශ්වයේ සියලුම ජීවීන්ගේ සාරය ලෙස හැඳින්වූහ. ඔහු පවසා ඇත්තේ "මිනිසා යනු මනුෂ්‍ය වර්ගයාගේ නිසි පුහුණුවෙන් සහ අධ්‍යාපනයෙන් මුළු ලෝකයම ප්‍රතිසංස්කරණයට ලක්වන ස්වර්ගීය හෝ යක්ෂ ජීවියෙකු බවට වර්ධනය විය හැකි ආශ්චර්යයකි. ඔහු හැදී වැඩීම හා පිරිසිදු කිරීම පන්තිකාමර ඉගැන්වීමට වඩා ප්‍රමුඛස්ථානයක් ලෙස සැලකුවේය. ඔහු සියල්ල සමඟ විද්‍යාව විශ්වාස කළේය. ආත්මය පවිත්‍ර කිරීම සමඟ නොඑසේ නම් එහි උත්තරීතර තත්ත්වය යක්ෂ පරමාර්ථ සේවයේ මෙවලමක් වන අතර ඔහු පැවසූ පරිදි "දුෂ්ට මනසක දැනුම නොදැනුවත්කමට වඩා හානිකර" බැව් අවධාරණය කලෝය.


ඉමාම් කොමේනිගේ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රධාන ප්‍රතිඵලයක් වූයේ සමාජ ක්‍රියාකාරකම්වල කාලසීමාව තුළ කාන්තාවන්ගේ කොටස නැවත ස්ථාපිත කිරීමයි. ඉරාන ඉතිහාසයේ කිසිම අවස්ථාවක කාන්තාවන් මේ දශකයේ තරම් සාමාන්‍ය සහ දේශපාලන දැනුවත්භාවයක් ලබාගෙන නැති බවත් අද තරම් ඔවුන් තමන්ගේ ඉරණමට සම්බන්ධ වී නැති බවත් විප්ලවයෙන් පසු ඉරානය එඩිතරව පෙන්නුම් කරයි. 

විප්ලවයේ උච්චතම අවස්ථාවන්හිදී, කාන්තාවන් පිරිමින් සමඟ උරෙන් උර ගැටී සේවයේ යෙදී සිටි අතර සමහර විට පිරිමින්ට වඩා සෑම දර්ශනවලම ඉදිරියෙන් සිටියහ. පනවන ලද යුධ සමයේදී ඉරාන කාන්තාවන් යුධ පෙරමුණු සඳහා සැපයුම් සැපයීමේදී ඔවුන්ගේ ස්වාමිපුරුෂයන්සහ සහෝදරයන් ඉස්ලාමයේ සහ විප්ලවය ආරක්ෂා කිරීමට සහභාගී වීම, පෙරමුණු සඳහා සැපයුම් සැපයීමේ ඔවුන්ගේ සැබෑ සහභාගීත්වය පවා සමකාලීන යුද්ධවල පෙර නොවූ විරූ දෙයක් විය.

මේ වන විට අධ්‍යාපනයේ, විශ්වවිද්‍යාලවල, සෞඛ්‍ය හා වෛද්‍ය සංවිධානවල මෙන්ම රජයේ කාර්යාලවල සහ වෙනත් ක්ෂේත්‍රවල සියලුම සමාජ ක්‍රියාකාරකම්වල පිරිමින්ට සමාන්තරවම කාන්තාවන් ඉතා ක්‍රියාශීලී ය.ඉරාන කාන්තාව අනෙක් මුස්ලිම් රටවල කාන්තවට ආදර්ශයක් වේ.

ඉමාම්වරුන්ගේ සරල ජීවන රටාව සහ මුස්ලිම් භාණ්ඩාගාරය (බයිතුල් මාල්) වියදම් කිරීමේදී දැඩි සැලකිල්ලක් දැක්විය යුතු බවට ඔහුගේ විශ්වාසය පිළිබඳ අදහසක් ලබා ගැනීමට, එය ඔහුගේ අදහසට අනුව බව සැලකිල්ලට ගැනීම ප්‍රමාණවත්ය. ඉස්ලාමීය ජනරජය, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නායකයාගේ වත්කම් සහ ඉස්ලාමීය පද්ධතියේ වගකිවයුතු බලධාරීන්ගේ ඉහළ ස්ථරයේ වත්කම් විමර්ශනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා කරනු ලබන්නේ නීතිවිරෝධී ලෙස වැඩි කිරීමක් සිදු කර නොමැති බව සහතික කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ බලයට පත්වීමට හෝ පැවරීමට පෙර සහ පසුව ය. ඔහුගේ සොච්චම් වත්කම් ලැයිස්තුවක් රාජ්‍ය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ පළමු පුද්ගලයා ඉමාම් කොමේනි ය (1979 ජනවාරි 14 ).  

විමර්ශනයේ ප්‍රතිඵලය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් 1989 ජූලි 2 දිනැති ප්‍රකාශයක් මගින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් ඉමාම් ස්වකීය පුද්ගලික වත්කම්වලට කිසිවක් එකතු නොකළා පමණක් නොව ඔහුගේ පියාගෙන් උරුම වූ ඉඩමක් ඔහුගේ ජීවිත කාලය තුළ සහ ඔහුගේ නියෝගයෙන් ප්‍රදේශයේ අසරණ ජනතාවට ලබා දුන් බව මෙම ප්‍රකාශයෙන් හෙළි විය.

ඉමාම් කොමේනිගේ එකම නිශ්චල දේපල නම් 1964 දී පිටුවහල් කළ දා සිට ඔහු නිදහස් ව්‍යාපාරයේ අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගන්නට  ශිෂ්‍ය පූජකයන්ගේ සහ මහජන අමුත්තන්ගේ රැස්වීම් සඳහා මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස භාවිතා කරන ලද ඔහුගේ පැරණි නිවස පමනයි. පුද්ගලික දේපලවල ස්වභාවය 1979 දී සකස් කරන ලද වත්කම් ලැයිස්තුව සහ නීත්‍යානුකූල පාලනයෙන් පසු ඉමාම්ගේ ස්වර්ගීය පිටත්ව යන අවස්ථාවේ දී වෙනස් වූ නමුත් අඩුවීමක් අනාවරණය විය.

ඉමාම් හට පොත්පත් කිහිපයක් හැර පුද්ගලික වත්කම් නොමැති බව සඳහන් විය. නිවසේ තිබූ සරල ජීවිතයට අවශ්‍ය ප්‍රාථමික උපකරණ කිහිපයක් ඔහුගේ බිරිඳට අයත් විය. කලින් පාවිච්චි කළ පාපිසි දෙක පුද්ගලික දේපලක් නොවන අතර අවශ්‍යතා ඇති සදාත් (ඉස්ලාම් අනාගතවක්තෘවරයාගේ පරම්පරාව වන සෙයිද් වේ) පුද්ගලිකව මුදල් තිබුනේ ඉතා ස්වල්ප කාසි ගණනකි. යමක් වියදම් කලා නම් එය ආගමික වියදම් සඳහා ආගමික අධිකාරිය සමඟ ඉතිරි වූ පුද්ගලයින්ට අයත් ආගමික දානයක් වන අතර උරුමක්කාරයින්ට එවැනි අරමුදල් ස්පර්ශ කළ නොහැක. එබැවින් තම ජීවිතයේ වසර 90 ක් පමණ අතිශයින් ජනප්‍රියත්වයට පත් වූ මිනිසෙකුගේ ඉතිරි වත්කම් අතර පරන ඇස් කණ්ණාඩියක්,  නිය කපනයක්,පබලු ජපමාලයක්, කුරානය, යාඥා පැදුර, හිස්වැසුම් පූජකවරුන්ගේ රෙදි සහ ආගමික පොත් කිහිපයක් පමනක් ඇතුළත් විය.

කෝටි සංඛ්‍යාත ජනගහනයක් සිටින තෙල් වලින්  පොහොසත් රටක නායකයා පමණක් නොව තවත් මිලියන ගණනකගේ හදවත් පාලනය කළ මිනිසෙකුගේ සියලු වත්කම් ලැයිස්තුව ඒවා විය, ඔහු බලමුලු ගැන්වීමේ නියෝගයක් නිකුත් කරන විට පෙළ ගැසුණු ජනතාව , දිවි පිදූ ආත්මයන් ඔහුගේ සැබෑම වත්කම් විය.

ඉමාම්ගේ හෘදයාබාධය පිළිබද ආරංචි වූ විට ඔහු වෙත තම හදවත් පිරිනැමීමට රෝහල් දොරටුව අසල ට තෙරෙපෙමින් පෙළ ගැසී සිටියේ මේ ආදරනීයන්ය. ඉමාම් හරි හම්බ කළ නියම වත්කම එයයි. මෙතරම් ජනප්‍රියත්වයේ රහස සෙවිය හැක්කේ ඔහුගේ බලවත් ආධ්‍යාත්මික ඇදහිල්ල තුළත්, දැහැමි සහ සත්‍යවාදී බව තුළ පමණි.

ඉමාම් කොමේනි ජීවිතයේ වැඩසටහන්කරණය සහ විනය ගැන ගැඹුරින් විශ්වාස කළේය. ඔහු සෑම දිනකම සහ රාත්‍රියේම නිශ්චිත පැය ගණනක් නමස්කාරයන් හා යාඥාවන් වල නිරත වූහ.දිනපතාම පැය කිහිපයක් ශුද්ධ වූ කුර්ආනය පාරායනය කිරීම සඳහා ගත කළේය. දෙවියන්ට ආයාචනා කරමින්  සහ දෙවියන් පිළිබද සිතමින් කාලය ගතකිරීම ඔහුගේ දෛනික වැඩසටහනේ අනෙකුත් අංගයන් විය. 90 වන වියේ පසුවූ ඔහු තවමත් ලෝකයේ වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කරන සමාජවාදී දේශපාලන නායකයන්ගෙන් කෙනෙක් විය. ඉස්ලාමීය ප්‍රජාව උත්කර්ෂවත් ලෙස ඉහළ නැංවීමේ සහ ඔවුන්ගේ ගැටලු විසඳීමේ මාවතේ සේවයේ ප්‍රබෝධය ඔහු බොහෝ දුෂ්කර අවස්ථාවන්හිදී පවා අත් නොහරිනු ඇත. ප්‍රධාන ප්‍රවෘත්ති සහ නිල පුවත්පත් වාර්තා දිනපතා කියවීමට අමතරව ගුවන්විදුලි ප්‍රවෘත්තිවලට සවන් දීම සහ දේශීය රූපවාහිනී වැඩසටහන් නරඹමින්  සහ දිනකට කිහිප වතාවක් විදේශීය ෆාර්සි කතා කරන ගුවන්විදුලි යන්ත්‍රවල ප්‍රවෘත්ති විශ්ලේෂණවලට සවන් දෙමින් කාලය ගත කල අතර එමඟින් ඔහුට පෞද්ගලිකව මෙම ක්‍රියාවලිය පිළිබඳව දැන ගැනීමට හැකි විය. විප්ලවයේ සතුරන්ගේ ප්‍රචාරණය සහ ඔවුන්ට එරෙහිව සටන් කිරීමේ මාර්ග කුමන්ත්‍රණය කිරීම එතුමා ස්වකීයව දැන ගත්හ .

දෛනික ක්‍රියාකාරකම් සහ ඉස්ලාමීය ක්‍රමයේ බලධාරීන් සමඟ නිතර නිතර රැස්වීම්වල යෙදීමෙන් සිටි ඉමාම්ට සාමාන්‍ය ජනතාව සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම වැළැක්විය නොහැකි විය, ඔහු ඉස්ලාමීය ව්‍යාපාරයේ අත්‍යවශ්‍ය වත්කම් ලෙස සාමූහිකත්වය හැඳින්වීය. විප්ලවයේ ජයග්‍රහණයෙන් පසු වසර කිහිපය තුළ සාමාන්‍ය ජනතාව සමඟ පැවැත්වූ රැස්වීම් 3700කට අධික සංඛ්‍යාවක තොරතුරු Mahzar - e - Noor (ආලෝකයේ පැවැත්ම) නම් ග්‍රන්ථයේ වෙළුම් දෙකෙහි සටහන් කර ඇත. මෙය ඉමාම්වරුන් ඔහුගේ කාලයේ සිටි මිනිසුන් සමඟ අවසාන සබඳතාවයට ගැඹුරු උනන්දුවක් දක්වන බව පෙන්නුම් කරයි. ඔහු කිසි විටෙකත් මිනිසුන්ගේ ඉරණම කෙරෙහි විශ්වාසවන්තව ඔවුන් සමඟ සාකච්ඡා කළේ නම් මිස ඔවුන්ගේ ඉරණමට බලපාන තීරණයක් ගත්තේ නැත. කරුණු දැනගැනීම සඳහා වඩාත් යහපත් ක්‍රමය සත්‍යවාදී ජනතාව සමග සම්බන්ද වීම ලෙස ඔහු සැලකුවේය.

ඉමාම් කොමේනිට තිබුණේ කරුණාවන්ත සහ අධිෂ්ඨානශීලී මුහුණවරකි. ඔහුගේ පෙනුම ආකර්ශනීය වූ අතර  අධ්‍යාත්මිකත්වයෙන් පිරී තිබුණි. එතුමාගේ බැල්ම වඩා තේජාන්විත විය. ඔහු ඉදිරියේ සිටින ඕනෑම ජනකායක් ඔහුගේ අධ්‍යාත්මිකත්වයට කැමැත්තෙන් ආකර්ෂණය වන අතර බොහෝ දෙනෙක් නොදැනුවත්වම කඳුළු සලූහ. ඉමාම් කතාකලේ මිනිසුන්ගේ ආත්මයන්ටය.

ඉරානයේ මිනිසුන්ට ඔවුන්ගේ විවිධ සටන් පාඨ වල අයිතියක් තිබී ඇත, ඔවුන්ගේ ජීවිත නැති කරන ලෙස දෙවියන් වහන්සේට යාච්ඤා කරන අතර ඒ වෙනුවට ඉමාම් කොමේනිගේ සටන් පාඨයට මොහොතක් එක් කරන්නට ඔවුන් කටයුතු කලහ.

අධ්‍යාත්මිකත්වයට ආගන්තුක ලෝකය  විශ්වාස නොකරන නමුත් ඉමාම් සමඟ හැදී වැඩුණු අය, මුළු ජීවිතයම දෙවියන් වහන්සේට කැප කර මිනිසුන්ට සේවය කළ මෙම ආදරණීය පුද්ගලයාගේ ජීවිතයේ සෑම මොහොතක්ම අගය කළහ.

ඉස්ලාමීය රජය නිදහස් හා ස්වාධීන රජයක් බවත් නැගෙනහිර හා බටහිර සමඟ එහි සබඳතා ස්වරූපයක් ගන්නා බවත් ඔවුන් හොඳ සබඳතාවක් ඇත්නම් ඉස්ලාමීය රාජ්‍යය ද ඔවුන් සමඟ හොඳ සබඳතාවක් පවත්වන බවත් අපි ඉඩ නොදෙන බවත් ඉමාම් කොමේනිගේ අදහසයි. අපි මානව වර්ගයාගේ සියලු ස්ථර සමඟ සහ ලෝකයේ සියලුම පහතට වැටී ඇති අය සමඟ ඔවුන් අන්‍යෝන්‍ය සබඳතා සහ අන්‍යෝන්‍ය ගෞරවය ලබා දී හොඳ සබඳතා පවත්වමු.

එබැවින්, මානව වර්ගයාගේ ප්‍රතිසංස්කරණය සඳහා ඉමාම් කුමේනි තම ආගමික වගකීම් අනුව ලෝකයේ පීඩිතයන් සහ ලෝකයේ මුස්ලිම්වරුන් අතර සහයෝගීතාවය ඇති කිරීම අවශ්‍ය යැයි සැලකූ බව පැවසිය හැකිය. සමාජ සාධාරණත්වය පුළුල් කිරීම,  මුළු ලෝකයේම සාමය සහ සාමය ස්ථාපිත කිරීම; ස්වයං විශ්වාසය සහ ආධිපත්යය නිෂේධනය කිරීම එතුමාගේ තවත් තේමාවන් විය.දුර්වල සහ මුස්ලිම් රටවල කටයුතුවලට සුපිරි බලවතුන්ගේ මැදිහත්වීම් සහ ඔවුන්ගේ සම්පත් කොල්ලකෑම, අන්‍යෝන්‍ය ගෞරවය සහ හොඳ අසල්වැසි පදනම මත සබඳතා පුළුල් කිරීම, ඕනෑම සමාජයක ජයග්‍රහණයේ සහ පැවැත්මේ එකම සාධකය සහ රහස ලෙස සලකන අතරම, මුස්ලිම්වරුන්ගේ සහ ලෝකයේ පීඩිත ජනයාගේ එකමුතුකම සහ එකමුතුකම පෝෂණය කිරීම කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කරයි.

සෑම පරමාදර්ශයකටම සහ තේමාවකටම එයටම ආවේණික වූ අවශ්‍යතා ඇත, ඒවා නොමැතිව පරමාර්ථ හා අවශ්‍යතා සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය පහසුකම් සැපයිය යුතුය යන කාරණය හැරුණු විට එය සාක්ෂාත් කරගත නොහැකිය. ඒ වෙනුවට, මෙම අවශ්‍ය පහසුකම් හරහා මිනිසාට තම අරමුණු සහ ඉලක්කය සපුරා ගත හැකිය. ඉමාම් කොමේනිගේ එකමුතුකම පිළිබඳ අදහස මෙන්ම ඔහුගේ පරමාදර්ශය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා පහසුකම් සැපයිය යුතු අවශ්‍යතා ද තිබුණි.

මේ සම්බන්ධයෙන් වඩාත් හදිසි ප්‍රශ්නය යුක්තියයි, මන්ද "යුක්තිය ඒකදේවවාදයේ අත්‍යවශ්‍ය කොන්දේසිය" සහ ඉස්ලාමීය එකමුතුකම ඇති කිරීම සඳහා ප්‍රබලම මෙවලමකි.

 පීඩනයෙන් හා අයුක්තියෙන් පිරුණු ලෝකයේ සහ සෑම අසාධාරණ සමාජයකම සමගිය කිසිදා අත්කර නොගන්නා බැවින් සමගිය සඳහා මූලික පදනම පුළුල් කළ යුතුය. ඉමාම් තුමා පැවසුවේ “ *ආදම් ගෙන් සිට පටන් ගෙන ලොවට එක් එක් කාලයට ආගමික  අනාගතවක්තෘවරුන් පැමිණියේ සියලු ජාතීන් තුළ ඒකදේවවාදයේ සහ යුක්තියේ ධජය එසවීම සඳහා ය. එකමුතුකමේ අනෙකුත් අවශ්‍යතා අතර ස්වාධීනත්වය සහ නිදහස ප්‍රධාන වන අතර මුස්ලිම් රටවල ප්‍රායෝගික ස්වාධීනත්වය ප්‍රධානතම ඒවා බව පවා පැවසිය හැකිය.* 

" *අප නැගෙනහිර දෙසට හෝ බටහිර දෙසට ගමන් නොකරමු. අපි සියල්ලෝම එකට සිටින විට අපට එසේ විය හැකි අතර සෘජු මාවතේ ක්‍රියා කළ හැකිය. අපි හැමෝම තනි අතක් ලෙස එක්සත් වන්නේ නම් පමනක් කළ නොහැක්කක් නොමැත".."* 

ඉමාම් කුමේනි තම එකමුතුකමේ පරමාදර්ශය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා සහ නව පහසුකම් සැපයීම සඳහා පවතින පහසුකම් ඉතා සාර්ථක ලෙස  භාවිතා කළේය.වාර්ෂික හජ් වන්දනාව ඉස්ලාමීය එක්සත්බව  එකමුතුව සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ඉමාම් භාවිතා කළ තවත් පහසුකමකි. කළු සහ සුදු, ආසියානු සහ අප්‍රිකානු, යුරෝපීය සහ ඇමරිකානු, ෂියා හෝ සුන්නි යයි භේද බින්න ව සිටින සියලු මනුශ්‍යයින් එකාමෙන් සියලු භේද බින්න අමතක කර   හජ් වන්දනාකරුවන් ආගමික කටයුතු වල නිරත වෙති. 


එබැවින් ඉමාම් කොමේනි, ඉස්ලාමීය සමගියට සහ ලෝකයේ සියලුම පීඩිතයින්ට අවශ්‍ය සහ පදනම ලෙස ස්වාධීනත්වය, නිදහස සහ යුක්තිය සැලකුවේය. සාරාංශයක් ලෙස, ඔහු විශ්වාසයේ වෙනස එකමුතුකම සාක්ෂාත් කර ගැනීමට බාධාවක් ලෙස විශ්වාස කළේය. ඉස්ලාමයේ අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීමේදී සහ එහි ස්වෛරීභාවය සෑම මානයකින්ම සාක්ෂාත් කර ගැනීමේදී, ඔහු එකමුතුකම එකම මාර්ගය ලෙස සැලකූ අතර ඉස්ලාමීය එකමුතුකමේ පරමාදර්ශය වඩා හරවත්  කිරීම සඳහා පෙනී සිටියහ. හජ් වන්දනාව සහ බහුදේවවාදීන්ගේ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම, සියලු ඉස්ලාමීය නිකායන් සහ චින්තන පාසල් සඳහා පිළිගත හැකි අතර, සර්වමාන අවබෝධය සහ එකමුතුකම ඇති කර ගැනීමට ලොව මුස්ලිම්වරුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියහ.

" *සියල්ලන්ටම අනිවාර්ය වන එක් වැදගත් කරුණක් වන්නේ ඉස්ලාමය ආරක්ෂා කිරීම සහ ඉස්ලාමීය ජනරජයේ ආරක්ෂාවයි* ", එය එකමුතුකම මත රඳා පවතින අතර සමගිය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය ඉස්ලාමීය දේශයේ ආරක්ෂාව සඳහා අත්‍යවශ්‍ය කාරණයකි. අනෙක් අතට, අසමගිය අයහපත් කටයුත්තක් වන බැවින් එය වැළැක්විය යුත්තේ යහපත් දේ පැනවීම සහ අයහපත් දේ තහනම් කිරීම දිව්‍යමය බැඳීම් අතර වන බැවිනි. දෙවියන්ගේ අණට කීකරු වීමේදී හොඳ දේ අණ කළ යුතු අතර නරක දේ පාලනය කල යුතුය.

“දරුණු නපුර නම් විදේශිකයන් අප කෙරෙහි ආධිපත්‍යය දැරීමයි. ඔබ මෙම නපුර ප්රතික්ෂේප කළ යුතුය. රජය එකිනෙකා සමඟ සහ ජාතීන් සමඟ ඔවුන්ගේ මතභේද පසුපස හඹා යෑමෙන් සහ සමාජ සංසර්ගයේ නොයෙදෙන ලෙස ඉල්ලා සිටිමි.  ජාතියක අවශ්‍යතා අනතුරේ හෙළීම තරම් දරුණු නපුරක් තවත් නැත. 

එකමුතුකම යනු ලොවට සාමය සහ ශාන්තිය උදා කරන යහපත් දේ පනවන ක්‍රියාවක් වන අතර සාමයේ කොන්දේසි සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා සමගිය සහ සහෝදරත්වයේ මූලික කරුණු නිර්මාණය කර ශක්තිමත් කළ යුතුය.

අපි සාමයෙන් සහ සමගිය ලෝකයෙන් අපේක්ෂා කරමු. ආරම්භයේ සිටම ඉස්ලාම් දහමෙහි පරමාර්ථයන් ඇති අතර, විශේෂයෙන්ම ඇදහිලිවන්තයන් අතර, මුස්ලිම්වරුන් අතර, එය සහෝදරත්වය පනවා ඇති අතර ඇත්ත වශයෙන්ම එය එහි කඩිනම් අවබෝධය අණ කර ඇත.

ඉමාම් තුමාගේ අනෙක් චේතනාව වූයේ  මිනිසුන්ගේ ආධ්‍යාත්මික හරපද්ධතිය හැඩගැස්ම වන අතර එමඟින් පරිපූර්ණ මිනිසුන්ගේ පැවැත්මේ අනුග්‍රහය යටතේ යුක්තිය ලොව පුරා ව්‍යාප්ත වන අතර මුස්ලිම් සමාජයේ අවදානමට හේතු තුරන් වනු ඇතයි එතුමා විශ්වාස කලහ.  එසේ නොමැතිනම් ඔවුන්ගේ පිරීහීම අනිවාර්යය. මක්නිසාද යත්, *“ අපි ඇතුළතින් දිරාපත් වන විට අපි අවදානමට ලක් වනු ඇත; පුද්ගලයන් අභ්‍යන්තරයෙන් දිරාපත් වන විට සමාජයක් වශායෙන් මෙම ක්ෂයවීම ව්‍යාප්ත වී සමූහයක් විනාශ කර දිරාපත් වීම ඇරඹේ.* නබිවරුන්ගේ සහ ඉමාම්වරුන්ගේ පුහුණුව ලැබූ අය කිසි විටෙකත් මෙම හර පර්ධතියේ බිදවැටීම උල්ලංඝනය නොකරන අතර මෙම උල්ලංඝනය හේතුවෙන් සමාජය ද අවදානමට ලක් වනු ඇත. 

අනෙක් අභිප්‍රාය වන්නේ ස්වාධීනත්වය සහ නිදහස තහවුරු කිරීම සහ මුස්ලිම්වරුන්ගේ ස්වාධීනත්වය, නිදහස සහ මානව ගරුත්වය ආරක්ෂා කිරීමයි. එබැවින් ඉමාම් මෙසේ පැවසීය.

" *අපි ඇමරිකාවට සහ සුපිරි බලවතුන්ට යටත් වූවා නම්, අපට පෙනෙන පරිදි ආරක්ෂාව සහ සුභසාධනය ලබා ගත හැකි අතර, අපගේ සොහොන් ගෙවල් අපගේ ආදරණීය දිවි පිදූවන්ගෙන් පිරී තිබිය හැකි නමුත්, අපගේ ස්වාධීනත්වය, නිදහස සහ මානව ගරුත්වය අහිමි වනු ඇත, නැතහොත් අප වහලුන් බවට පත් වනු ඇත. ඇමරිකාව සහ නොඇදහිලිකාර රාජ්‍යයන් සමහර භාණ්ඩ මිල අඩු වීමටත් අපට ප්‍රාණ පරිත්‍යාගිකයින් සහ තුවාල ලැබූවන් (තවදුරටත්) පිරිනැමීමට ඉඩ නොදෙන ලෙසත් ප්‍රකාශ කරයි.*

එකමුතුකමේ පරමාදර්ශයේ ඉමාම්ගේ අනෙක් චේතනාව වන්නේ ලෝකයේ සහ ඔවුන්ගේ රටවල මුස්ලිම්වරුන්ගේ දුෂ්කරතා විසඳීමයි. එබැවින්, ඉමාම් ඔවුන් සියලු දෙනාටම එකමුතුකමට ආරාධනා කරන අතර ඔවුන් අතර සුහද සබඳතා ගොඩනඟා ගැනීමට උපදෙස් දුන්හ.

එහෙත්, සෑම "මහා පරමාර්ථයකටම අනුරූප විශාල ගැටළු සහ බාධක ඇති" බව ඉමාම් ද දනී. සමාජයේ සහ ලෝකයේ සියලුම පීඩිතයන්ගේ එකමුතුකම පිළිබඳ ප්‍රශ්නය ද එහි ගමන් මගෙහි විශාල බාධක ඇති විශාල අරමුණකි. කෙසේ වෙතත්, මිනිසාගේ සහ විශ්වයේ ස්වභාවය සහ සහජ බුද්ධිය පදනම් වී එකමුතුකමකින් වියන ලද බැවින් සහ සමස්ත විශ්වයම එකම අරමුණක් කරා ගමන් කරන හෙයින්, “විප්ලවීය ඉවසීම සහ ධෛර්යය තුළින්, අපි ඉදිරියට යන්නෙමු. දිව්‍ය යුක්තිය සහ ආදරණීය මනුසත්කමේ සුවද ලොව පුරා පැතිර ගියේය. එබැවින් ඉමාම් ලෝකයේ සියලුම මනුශ්‍යත්වය අදහන ආත්මයන්ට  අවවාද කරයි.

" *සාමය සහ සාධාරණත්වය අගයන ජනයිනි!!! ඉස්ලාමයේ සංස්කෘතිය මත රඳා සිටින්න; බටහිර හා බටහිරකරණයට එරෙහි අන්ධානුකරණයේ අරගලය,  එකමුතුකම සඳහා ඉමාම්ගේ චේතනාව ඉස්ලාමීය  ආරක්ෂා කිරීමේදී සාරාංශ කළ හැකිය. යහපත් දේ අණ කිරීම සහ වැරදි දේ තහනම් කිරීම; ධර්මිෂ්ඨ මිනිසුන් හැඩගැන්වීම සහ පුහුණු කිරීම; ස්වාධීනත්වය අත්පත් කර ගැනීම සහ මෙම ස්වාධීනත්වය, නිදහස සහ මානව ගරුත්වය ආරක්ෂා කිරීම; ලෝකයේ දිව්‍ය යුක්තිය සහ ආදරණීය ඉස්ලාමය පැතිරවීම; අසමගිය වැළැක්වීම මින් ප්‍රධන වේ.* 

ඉමාම් විසින් අදහස් කරන ලද එකමුතුකම ඉරාන ජාතියේ සිට සියලුම මුස්ලිම්වරුන් සහ ලෝකයේ පීඩිතයන් සහ පෘථිවියේ මතුපිට සිටින සියලුම මිනිසුන් දක්වා පරාසයක පුළුල් වේ. එබැවින්, ඉරානයේ ඉස්ලාමීය විප්ලවයෙන් ආදර්ශයක් ගනිමින් ඉදිරියට පැමිණෙන ලෙසත්, දෙවියන් වහන්සේ මත යැපීමෙන් පසු තමාගේ ආත්ම මත යැපීම ආශීර්වාදවල උල්පතයි" ලෙස ආත්ම විශ්වාසය ඇති කර ගන්නා ලෙසත් ඉමාම් තුමා ඔවුන්ට අවවාද කරයි. ඉරානයේ ඉස්ලාමීය විප්ලවය ලෝකයේ පීඩිත, අහිමි වූ සහ මුස්ලිම් ජනතාවගේ පිබිදීම සහ පුනර්ජීවනය ඇති කළ අතර ඕනෑ තරම් කරුණාව සහ ආශීර්වාද ගෙන ආවේය. මෙම විප්ලවය මුස්ලිම්වරුන්ගේ සහ ලෝකයේ පීඩිත ජනයාගේ සමගිය, නිදහස සහ ස්වාධීනත්වයේ පෙර නිමිත්තයි."

වර්තමානයේ ගෝලීය මුස්ලිම්වරුන් භූගෝලීය මායිම් හරහා එකිනෙකාගෙන් බෙදී ඇති නමුත්, දේව නීතියට අනුව සහ කාලීන ඉල්ලීම් සහ තත්වයන් මත පදනම්ව, පොදු ඉස්ලාමීය සහජීවනයේ කොටස්කරුවන් වේ. මානුෂීය මූලධර්ම දෙවියන් වහන්සේගේ කරුණාවෙන් දීප්තිමත් ක්ෂිතිජය දර්ශනය වී ඇති බැවින් ඔවුන් ඔවුන්ගේ බැඳීම් ශක්තිමත් කළ යුතුය.

ඉස්ලාමීය සමාජය හැරුණු විට සෑම ආගමකම අධ්‍යාත්මික චරිත ද අනාගතවක්තෘවරුන්ගේ පරමාදර්ශයන් සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට බැඳී සිටී, එකමුතුකම මෙහි වඩාත් වැදගත් එකක් වේ. “ක්‍රිස්තියානි පූජකවරු මුස්ලිම් පූජකවරු සහ යුදෙව් පූජකවරු එකම දිව්‍යමය හෙළිදරව්වක් වන අනාගතවක්තෘවරුන්ගේ පරමාදර්ශයන් සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා පළමු පේළියේ පිහිටා ඇත.” එලෙසම,මුස්ලිම් රටවල ඔවුන්ගේ ජයග්‍රහණයේ සහ පැවැත්මේ එකම මාවත වන ඉස්ලාමීය සමගිය ගොඩනැගීමට උත්සාහ කිරීමට බැඳී සිටී.

එබැවින්, ඉමාම් එක්සත්කමේ විෂය පථය පුළුල් කරන ලෙස සලකන අතර සියලුම මිනිසුන්ගෙන් සහ ලෝකයේ පීඩිතයන්, උගත් මුස්ලිම්වරුන් සහ සියලුම ඉස්ලාමීය නිකායන් සහ චින්තන පාසල් සහ විවිධ ආගම්වල අධ්‍යාත්මික චරිත සහ මුස්ලිම් බුද්ධිමතුන් පවා ඒ සඳහා උත්සාහ කරන ලෙස ඉල්ලා සිටී. පොදු මානවවාදී සහ ඉස්ලාමීය මූලධර්ම මත ජාතීන් අතර එකමුතුකම ගොඩනැංවීම සහ සමගිය පිළිබඳ ඔහුගේ අදහස වඩා ප්‍රායෝගික වේ.

ඔහුගේ එකමුතුකමේ පරමාදර්ශය තුළ ඉමාම් කොමේනි පහත සඳහන් අරමුණු වලට බෙදිය හැකි අරමුණු අනුගමනය කළේය: ගෘහස්ථ අරමුණු, බාහිර අරමුණු සහ දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය, සංස්කෘතික සහ ආධ්‍යාත්මික පිබිදීම් මෙහි කැපී පෙනේ.

එකමුතුකමේ දේශීය අරමුණුවලට  නිදහස සහ ස්වාධීනත්වය,  අභිමානය සහ ගෞරවය, ඉස්ලාමීය අරමුණුවල දියුණුව, ඉරානයේ ඉස්ලාමය පුළුල් ලෙස සාක්ෂාත් කර ගැනීම, ස්ථාපිත කිරීම, දූෂිත බටහිර හා නැගෙනහිර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොව අව්‍යාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රජය ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ පැවැත්මයි. සමාජ සාධාරණත්වය ක්‍රියාත්මක කිරීම, පුද්ගල සහ සාමූහික යුක්තිය ව්‍යාප්ත කිරීම ද මීට ඇතුලත් වේ.

මේ අතර, ඉමාම්ගේ එකමුතු පරමාදර්ශයේ බාහිර අරමුණු තුල මානව වර්ගයා සඳහා ආධ්‍යාත්මික සහ දිව්‍යමය දැනුම පෝෂණය කිරීම, 'ලෝකයේ සාමය සහ සාමය ස්ථාපිත කිරීම,' සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ නිදහස ක්‍රියාත්මක කිරීම,' මනුෂ්‍ය-විරෝධී ලෝක සාමය විනාශ කරන්නන්ට එරෙහි ලොව පුරා මහජනතාවගේ ගැඹුරු විප්ලවය, මානසික ස්වාධීනත්වය නැවත ලබා ගැනීම සහ කුරිරු ආන්ඩු ඉදිරියේ නින්දිත හැඟීම අත්හැරීම,' සමස්ත ලෝකයේම ස්වාධීනත්වය, ලෝකයේ ඒකාදිපති වියරු ආධිපත්‍යය අවසන් කිරීම ලෝකයේ පීඩිත ජාතීන්ව ගිල දමන්නන්, ජාතීන් විසින් ස්වයං නිර්ණ අයිතිය ලබා ගැනීම සහ රාජ්‍යයන් පිබිදීම, 'ලෝකයේ සෑම තැනකම  සාමය සහ සර්ව සාධාරණත්වය පිහිටුවීම', පරාජය කළ නොහැකි සහ ශක්තිමත් සමාජ සංදර්භයක් පිහිටුවීම,

මුස්ලිම්වරුන් සඳහා ඉස්ලාමීය අනන්‍යතාවය වර්ධනය කිරීම, 'මුස්ලිම් සමාජවල විද්‍යාත්මක පසුගාමීත්වයෙන් මිදීම සහ මුස්ලිම්වරුන්ගේ ගැටලුවලට අවධානය යොමු කිරීම මින් ප්‍රධාන වේ.

අධ්‍යාත්මිකත්වය ආරක්ෂා කිරීම සහ මිනිසුන්ගේ අධ්‍යාත්මිකත්වය ශක්තිමත් කිරීම සහ ඔවුන් අතර යුක්තිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ පීඩකයන්ගේ අතින් පීඩිතයන් ගලවා ගැනීම  ඉමාම්ගේ දිගුකාලීන අරමුණු වේ. ලෝකය තුළ සාමය සහ සන්සුන් භාවය ස්ථාපිත කිරීම සහ සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ නිදහස පිළිපැදීම සහ එහි යුක්තිය පතුරුවා හැරීම, මානව වර්ගයා නව ඥානයක් අත්කර ගනු ඇති අතර යහපාලනය මුළු ලෝකයේම ස්ථාපිත වන අතර එමඟින් පරාජය කළ නොහැකි පවුරක්  වනු ඇත.   

මේ සෑම අරමුණක්ම දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය, සංස්කෘතික හා ආධ්‍යාත්මික වශයෙන් පොකුරු වශයෙන් ප්‍රතිලාභ බෙදිය හැකිය. දේශපාලන අරමුණු නම්: ලෝකයේ සියලුම මුස්ලිම්වරුන්ගේ සහ ජාතීන්ගේ ස්වාධීනත්වය සහ නිදහස; ලෝකයේ සාමය සහ සාමය ස්ථාපිත කිරීම; සැබෑ ප්රජාතන්ත්රවාදය සහ නිදහස ක්රියාත්මක කිරීම; පුද්ගලයා සහ සාමූහික යුක්තිය භෞතිකකරණය කිරීම; ජාතීන්ගේ ස්වයං නිර්ණ අයිතිය ලබා ගැනීම; ලෝකයේ පීඩිතයන්ගේ පක්ෂය පිහිටුවීම; ගෞරවය  ආරක්ෂා කිරීම; ඉස්ලාමයේ දේශපාලන පරමාර්ථයේ දියුණුව; සෑම අංශයකින්ම සාමය ක්රියාත්මක කිරීම; පීඩිතයන් කෙරෙහි ලෝක විනාශ කරන්නන්ගේ ආධිපත්‍යය අවසන් කිරීම යන අරමුණු මින් ප්‍රධාන වේ.


ආර්ථික අරමුණු නම් ස්වාධීනත්වය සහ ස්වයංපෝෂිතභාවය අත්පත් කර ගැනීම; ආර්ථික යුක්තිය පැතිරීම; ලෝකයේ ජාත්‍යන්තර ඉස්ලාමීය අරමුණු ක්‍රියාත්මක කිරීම; අධිරාජ්‍යවාදය සහ සූරාකෑම වැලැක්වීම; සහ ඔවුන්ගේ ආර්ථික ඉරණම පිළිබඳ පාලනය ලබා ගැනීම වේ.

මේ අතර, සමාජ අරමුණු වනුයේ සමාජ සාධාරණත්වය ක්‍රියාත්මක කිරීම; දූෂණය, විකෘති කිරීම් සහ සෑම ආකාරයකම අපගමනය වැළැක්වීම; සාමය  ස්ථාපිත කිරීම ආදියයි.

සංස්කෘතික අරමුණු ලෙස ගෞරවය සහ අභිමානය ආරක්ෂා කිරීම; ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ පැවැත්ම; දූෂණය හා විකෘතිය වැළැක්වීම සහ පීඩනය හා දූෂණයේ පදනම විනාශ කිරීම; මානව වර්ගයා සඳහා සැබෑ දැනුම නිර්මාණය කිරීම; මානසික ස්වාධීනත්වය නැවත ලබා ගැනීම සහ සතුරන් ඉදිරියේ නින්දිත හැඟීම අත්හැරීම; සියලුම මුස්ලිම්වරුන් සඳහා ඉස්ලාමීය අනන්‍යතාවය නිර්මාණය කිරීම වේ.

ඉමාම් ගේ එකමුතුකම පිළිබඳ අදහස ඉස්ලාමීය එකමුතුවේ ඓතිහාසික සන්ධිස්ථානය ලෙස සැලකිය හැකි ඔහුගේ වැදගත්ම සහ පිරිසිදු පරමාදර්ශී චින්තනයක් ලෙස සැලකිය හැකිය. ඉමාම්ගේ එකමුතු ආදර්ශ පාඨය මතුවූයේ සමාජය තුල සිදුවූ අසමගිය සහ අසාධාරණත්වයි. සියලුම ක්ෂේත්‍රවලින් පසුගාමීව සිටියදී මුස්ලිම්වරුන්ට ඔවුන්ගේ මානව පෞරුෂය හා ගෞරවය අහිමි වී ඇත. මේ අනුව, ඔවුන්ගේ ස්වාධීනත්වය, නිදහස සහ ශ්රේෂ්ඨත්වය අහිමි වී ඇති අතර, ඔවුන් නැගෙනහිරට හා බටහිරට යැපෙන්නට විය. මෙම අඳුරු තත්වයන් කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමෙන් ඉමාම්ට එක්සත්කමේ බලය දැඩි ලෙස දැනුනේය.

කෙසේ වෙතත්, අහංකාර ලෝකය සහ බටහිර ජන මාධ්‍ය ඉමාම් කොමේනිට විශාල අසාධාරණයක් කර ඇත, ඊටත් වඩා මානව වර්ගයාට වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඔවුන්ගේ පුළුල් ප්‍රචාරය ඉමාම්ගේ සහ ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ මුහුණුවර කැළැල් කිරීම අරමුණු කර ගෙන ඇත. ඔහුගේ ස්වර්ගීය නික්මයාමෙන් වසර ගණනාවකට පසුව පවා, ගුවන්විදුලි හා රූපවාහිනී නාලිකා විශාල සංඛ්‍යාවක් දිවා රාත්‍රී ෆාර්සි, විප්ලවයට එරෙහි පණිවිඩය සහ ඉමාම්වරුන්ගේ පරමාදර්ශයන් වැඩි වැඩියෙන් විකාශනය කරයි.

එක්සත් ජනපදය සහ බොහෝ යුරෝපීය රටවල් රාජාණ්ඩුව ගැති වාමාංශිකයන් සහ මුනාෆිකීන් ඇතුළු විප්ලවවාදී විරෝධී කණ්ඩායම් සඳහා පුළුල් පහසුකම් ලබා දුන්හ. ඉමාම් කොමේනිගේ ව්‍යාපාරය වටා ඇති කරුණු විකෘති කිරීමේ අරමුණින් සෑම වසරකම පොත් දස දහස් ගණනක් සහ ලිපි සහ වාර සඟරා සිය ගණනක් ප්‍රකාශයට පත් කෙරේ. නමුත් සත්‍යයේ සූර්යයා කැළඹිලි සහ රැවටීමේ අඳුරු වලාකුළු හරහා බිඳී යනු ඇත. සියවස් ගණනාවකට පෙර සිටම වෙනත් ජාතීන්ගේ ආධිපත්‍යය සහ සූරාකෑම සහ මහජන මතය රැවටීම මත පදනම් වූ බටහිර ලෝකය අනතුර නිවැරදිව හඳුනාගෙන ඇත. ඉමාම් කොමේනිගේ ජීවිතය හා පිබිදීමේ පණිවිඩ දැන හඳුනා ගැනීමෙන් ඔහුගේ මාවතට ආකර්ෂණය නොවන්නේ කුමන පුළුල් මනසක් ඇති පුද්ගලයාද? ලෝකයේ ආධිපත්‍යය දරන මෙම කුරිරු ක්‍රමයට එරෙහිව නැගී සිටින්නට කාලය එළඹ ඇත.

ඉමාම් කොමේනිගේ අවසාන පණිවිඩය ප්‍රකාශනය, බෙදාහැරීම සහ අධ්‍යයනය කරන්නේ ඇයි? ( විශේශයෙන් අවසානකැමැත්ත) බොහෝ අරාබි සහ ඉස්ලාමීය රටවල රජයන් යැපෙන රූකඩ පාලන තන්ත්‍රයන්හි තහනම් කර තිබේද? එය අපරාධයක් ලෙස සලකන්නේ ඇයි? රාජ්‍ය නායකයන් විසින් ඉමාම් කොමේනිගේ චින්තනය සහ ව්‍යාපාරය ග්‍රහණය කර ගැනීම සඳහා පහසුකම් සහ සන්ධානයන් මෙතරම් පුළුල් ලෙස බලමුලු ගැන්වීම සිදු කලේ කුමක් ගැනද? ශතවර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේ මනුෂ්‍යත්වය දැවෙන අඩුව සඳහා ඔහු යම් යම් සත්‍යයන් සහ සාරධර්ම ආරක්ෂා කිරීම මිස අන් කිසිවක්ද? ඉමාම් කොමේනිගේ නිර්මල ජීවිතය ගැන දන්නා සහ ඔහුගේ පණිවිඩය අසා ඔහුගේ පෞරුෂය දන්නා අයට, ඉමාම් දැල්වූ පන්දම මේ සියලු සතුරු  විනාශකාරී විකෘති ප්‍රවාහය මධ්‍යයේ

නොමියෙන බවට සැකයක් නැත. *"නොඇදහිලිවන්තයන් අකමැති විය හැකි තරම් සර්වබලධාරී ඔහුගේ ආලෝකය සම්පූර්ණ කරයි" (ශුද්ධ වූ කුර්ආනය 61:8)* 

ඉමාම් කොමේනි තම පරමාර්ථ හා පරමාදර්ශ  සියල්ල පවසා තිබූ අතර ප්‍රායෝගිකව ඒවා සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ඔහු සිය සමස්ත පැවැත්මම යොදා ගත්තේය.  1989 ජූනි මාසයේදී පමණ ඔහු තම ජීවිත කාලයම ආදරය කල සහ මෙනෙහි  කළ  ආදරණීයයන් හමුවීමට සූදානම් වෙමින් සිටියේය. ඔහු ඔහුව බේරා ගැනීමට කිසිවකුට වැඳ වැටුණේ නැත,  එම මහිමාන්විත මොහොත ඔහුගේ අනුගාමිකයන්ගේ ඉමහත් ශෝකය  ඔවුන්ට දරාගත නොහැකි තරම් ළං වෙමින් තිබුණි. ඉමාම් විසින්ම ඔහුගේ අවසාන පණිවිඩයේ ලියා තිබුණි. එසේ ලියා තිබුනේ ඉතා සන්සුන් හා විශ්වාසදායක ඇසකිනි.  සතුටුදායක සැනසිලිමත් ආත්මයකින් සහ දෙවියන්ගේ කරුණාව අපේක්ෂා කරන හෘදසාක්ෂියකින්, මම සහෝදර සහෝදරියන්ගෙන් සමුගෙන සදාකාලික ආදරණීයන් වෙත ගමන් කරමින් සිටින්නෙම්. මාහට අවශ්‍ය ඔබගේ යහපත් යාඥාවන් පමණකි., ප්‍රමාණවත් නොවන සේවාවන් සඳහා මගේ නිදහසට කරුණ පිළිගන්නා ලෙස මම කරුණාවන්ත දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිමි, මගේ අඩුපාඩු  සඳහා මගේ නිදහසට කරුණු පිළිගෙන බලයෙන්, අධිෂ්ඨානයෙන් සහ කැමැත්තෙන් ඉදිරියට යන ලෙස මම ජාතියෙන් ඉල්ලා සිටිමි "ඔහුගේ ශුද්ධ වූ සිද්ධස්ථානය අසල මිනිසුන් සිටින විට" ඉමාම්ගේ මෙම නිහතමානී ප්‍රකාශවලට පිළිතුරු වශයෙන් ඔවුන් මෙසේ මුමුණති: 

අහෝ ඉමාම්! මොන අඩුපාඩු ගැනද ඔබ කියන්නේ?

අප සහ අපගේ පියවරුන් දැක ඇති තාක් කල් ඔබ සියලු යහපත්කම, පාරිශුද්ධත්වය සහ ආලෝකය විය. "ඔබ දිනපතා යාච්ඤාව පැවැත් වූ බවත්, ඔබේ දානය ගෙවූ බවත්, යහපතට අනුශාසනා කළ බවත්, නපුර සහ කුරුස යුද්ධය ඔවුන්ගේ සම්පූර්ණ අර්ථයෙන් දෙවියන් වහන්සේගේ මාර්ගයට බාධා කළ බවත් මම සාක්ෂි දරමි."

ඉමාම් කොමේනි ජුලි මස මැද භාගය තමාටම සිදුවීමක් ලෙස ප්‍රකාශ කිරීම අරුම පුදුම සහ පුදුමයකි. ඔහුගේ ස්වර්ගීය නික්මයාමට වසර ගණනාවකට පෙර ඔහු රචනා කළ ගීත කාව්‍යයක මෙසේ පවසයි

"අවුරුදු ගෙවී යයි, සිදුවීම් සිදු වේ; ජූලි මැද සිට අපට දෙවිදුන් ගේ සහය අපේක්ෂා කළ හැකිය"යන්නයි.

ඉහත සඳහන් වචනයන් වෙන්වීමේ දුෂ්කරතා සහ එක්සත් වීමේ මොහොත සඳහා  වූ බලාපොරොත්තුව පිළිබද කතා කරයි.

මෙසේ 1989 වසරේ ජූලි මැද භාගය උදා වෙමින් තිබිණි. ඉමාම් ට හටගත්  හෘදයාබාධය සහ ඔහුගේ ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියේ ගැටළු සම්බන්ධයෙන් ඉරාන ජනයාට දින කිහිපයක් තිස්සේම අසන්නට ලැබුණි, මේ දිනවල රට පුරා සෑම නගරයක්  ගම්මානයක් , වීදියක්, නිවසක් පාසාම, ඉමාම් සඳහා යාඥා උත්සව පවත්වන ලදී. තම හදවත තුළ කැකෑරෙන දුක සාර්ථකව වසන් කළ හැකි පුද්ගලයෙකු ඉරාන සමාජය තුල සොයා ගැනීමට අපහසු විය. ස්වකීය ආදරනීය ඉමාම් තමන් සියල්ලගෙන්ම වෙන්ව යන්නට ලක ලැහැස්ති වීම ජනයීන්ට දරාගත නොහැකි දුකක් විය. ඔවුන්ගේ කම්මුල් දිගේ ඉමාම් වෙනුවෙන් කඳුළු ගලා ගිය අතර ඉමාම් හැර වෙන කිසිම දෙයක් පිළිබද මතකයක් ඔවුන්ට නොවීය.සියල්ලෝම ජමරන් දෙසට හැරුනි. කාලය ඉතා සෙමින් ගෙවී ගිය අතර ඉරානය සියලු යාච්ඤා ඉමාම් වෙනුවෙන්ම විය. වෛද්‍ය කණ්ඩායම තමන්ට කළ හැකි සියල්ල කළ නමුත්, දිව්‍යමය සංස්කරණය විසින් නියම කර තිබුණේ වෙනත් දෙයකි. ඉමාම් ගේ දෙසවන් අභියස ඉතා මිහිරි හඬින් කළ ඇරයුම ඉමාම් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි දෙයක් විය.

 "නිශ්චල සාමකාමි ආත්මය! ප්‍රීතියෙන් හා ප්‍රසන්න ලෙස ඔබේ මැවුම්කරු වෙත ආපසු යන්න" එම පණිවුඩයයි.

1989 ජූනි මස 3 වැනි සෙනසුරාදා රාත්‍රියේ පැය 22.20 ලෙස සටහන් විය . එය ඉමාම් ස්වකීය ආදරනීයන් සමඟ එක්වන දයාබර මොහොත විය. දෙවියන්ගේ ආදරනීය ආත්මය සහ සදාචාරයේ ආලෝකයෙන් මිලියන ගණනක් හදවත් ආලෝකවත් කළ සුන්දර හදවතක් ස්පන්දනය වීම එසේ නතර විය.  ඉමාම් ගේ  මිතුරන් විසින් රෝහලේ සවි කරන ලද සැඟවුණු කැමරාවක් මගින්, ඉමාම් රෝහල් ගත කළ මොහොතේ සිට අවසන ඔහුගේ ස්වර්ගීය නික්මයාම දක්වා සියලු  ඔහුගේ ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳ දෛනික වාර්තාව  (lahzeh - ye - leqa) පටිගත කරන ලදී. ඉමාම්ගේ ඉහල අධ්‍යාත්මික තත්වයන් සහ ඔහුගේ සන්සුන් භාවය, රූපවාහිනියෙන් විකාශනය කරන විට,එය නැරඹූ සියලු හදවත් ශෝකයෙන් සහ වැලපීමෙන් බිඳී ගියේය.

වචනයෙන් විස්තර කළ නොහැකි තරමට ඒ අවසන් දර්ශන පෙල සංවේදී විය.එම දර්ශන පෙල නැරඹූ සියල්ලන්ටම ඔවුන්ගේ අවසන් මොහොත දක්වාම ඒ දර්ශනයන් ඇස් ඉදිරිපිට මැවෙනු ඇත. ඒ  පිළිබඳ අදහසක් ලබා ගත හැක්කේ දර්ශනයන් නැරඹූ අයගෙන්ම පමණි. ඉමාම් ගේ දෙතොල් නිතරම දෙවියන්ගේ නම කියමින් චලනය විය. ඔහුගේ අවසන් රාත්‍රියේදී,  ප්‍රධාන ශල්‍යකර්ම කිහිපයකට භාජනය වෙමින් සියලු ශාරිරික වේදනාවන් ඉවසමින් , ශරීරයට අභ්‍යන්තර පෝෂණ ඉඳිකටු කිහිපයක් සවි කර ඇති විටත්, ඉමාම් විශේෂ යාච්ඤාව (නෆෙලේ) සහ ශුද්ධ වූ කුර්ආනය පාරායනය කරමින් සිටියේය. ඔහුගේ අවසන් හෝරා ස්වර්ගීය සන්සුන් භාවයෙන් හා විවේකයෙන් ගත කළ අතර,එතුමාගේ ජීවිත දර්ශනය  දෙවියන් වහන්සේගේ ඒකීයභාවය සහ දෙවියන්ගේ දූතයා වන මුහම්මද් (සල්) තුමාගේ අනාවැකිමය මෙහෙවර ගැන නිරන්තරයෙන් සාක්ෂි දරයි.

ඔහුගේ සංක්‍රමණය සියලු හදවත් මත සුව කළ නොහැකි වෙන්වීමේ පිළිස්සුම් තුවාල ඇති කළේය.

ඉමාම් කොමේනිගේ ස්වර්ගීය නික්ම යාමේ පුවත විකාශනය වූ විට, එය භයානක භූමිකම්පාවක් සිදු වූවාක් මෙන් දිස් විය. ඉමාම් කොමේනිගේ නික්මීමේ  පණිවිඩය දැනගත් රට පුරා සහ ලෝකයේ සෑම තැනකම ජනතාව කඳුළු සලමින් දුක දරාගත නොහැකිව දෑත් වලින් හිස මතට හා පපුවට පහර දුන්හ. ඒ වෙන්වීමේ වේදනාව අදටත් ලොව කිසිම පන්හිදකට හෝ දිවකට  හැඟීම් සහ ඛේදවාචකයේ මානයන් සම්පූර්ණයෙන් විස්තර කළ නොහැක. විලාප තරංග පාලනය කළ නොහැකි විය. මේ මානුෂීය  විප්ලවවාදියා විසින් මුස්ලිම්වරුන්ගේ සහ ඉරානයේ ජනතාවගේ හදවත්වල  කරුණාව සහ ස්නේහය සොරා ගනු ලැබුව තිබුණි.

තවද ඉතිහාසයේ පෙර නොවූ විරූ මානුෂීය මෙහයුමක ජය පැන් දුන් ස්වකීය වීරයාගේ නික්මයාම ලොව සිදුවූ කිසිම විප්ලවයකට සමාන කරන්නට නොහැක තිබුණි. ඇමරිකානු සහ බටහිර කොල්ලකරුවන් අතින් ඔවුන්ගේ මව්බිම ඔවුන්ට ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කළ සදා අමරනීය වීරයෙකු  ඔවුන්ට අහිමි විය. ඉස්ලාමය පුනර්ජීවනය කර මුස්ලිම්වරුන්ට ගෞරවයෙන් වසන්නට හැකි වටපිටාවක් අති කළ ඒ උත්තමයාගේ නික්මයාම ජනයාට දරාගත නොහැකි විය; ඉස්ලාමීය ජනරජය ස්ථාපිත කලේ සියලු අමනුෂ්‍ය සහ යක්ෂ බලයන්ට මුහුන දෙමින් නොසැලී සිටි අතර වසර ගණනාවක් කුමන්ත්‍රණ,  සැලසුම්, අභ්‍යන්තර කැරලි වලට මුහුන දෙමින්ය. කැරලි වලට එරෙහිව වසර ගනනාවක් ප්‍රතිරෝධය දැක්වූ අතර  මීට  නැඟෙනහිර සහ බටහිර සුපිරි බලවතුන් විසින් විවෘතව සහ පූර්ණ ලෙස සහාය දක්වන ලදී. වියරු ඒකාදිපතීන් විසින් ඔවුන්ව  පාගා දැමූ ගෞරවය ඉමාම් බේරාගෙන තිබුණි. ඔවුන්ගේ ආදරණීය නායකයා, ඔවුන්ගේ ආගමික අධිකාරිය සහ සැබෑ ඉස්ලාමයේ ප්‍රකාශකයාගේ නික්මයාම කිසි ලෙසකින් ඔවුන්ට දරාගත නොහැකි දෙයක් ව්ය.

සමහර විට ඉහත සංකල්ප තේරුම් ගැනීමට සහ දිරවා ගැනීමට නොහැකි අය, සමුගැනීමේ දර්ශන සහ අවමංගල්‍ය හා භූමදාන චාරිත්‍ර හා සේවාවන්හි චිත්‍රපටවලින් පිළිබිඹු වන පරිදි මිනිසුන්ගේ මානසික හා චිත්තවේගීය තත්වය නිරීක්ෂණය කරන්නට ද පෙළඹුණි.සිහිය නැති වී ගිය අයගේ සිරුරු සහ ළඟම ඇති සායනයට ගෙන යන ලද අයගේ වියෝවේ වේදනාව සහ වේදනාව දරාගත නොහැකිව මරණයට පත්වූ විශාල පිරිසකගේ හදිසි මරණ පිළිබඳ පුවත් ඔවුන්ට ඇසෙන්නේ නම්, ඔවුන් මේ යථාර්ථයන් අර්ථකථනය කිරීමේදී අසරණ වනු ඇත. නමුත් ආදරය කරුණාව යනු කුමක්දැයි දන්නා සහ එය අත්විඳ ඇති ආත්මයන්ට එම යථාර්ථයන් වටහා ගැනීමට අපහසු නොවනු ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම ඉරානයේ ජනතාව ඉමාම් කොමේනි සමඟ ඒ තරම් ආදරයකින් බැඳී සිටි අතර, ඔහුගේ ස්වර්ගීය නික්ම යාමේ සංවත්සරය සඳහා ඔවුන් විසින් තෝරාගෙන තිබුණ  සටන් පාඨය ඔවුන්ගේ ආදරයේ තරම පෙන්නුම් කරවයි.

*"කොමේනිට ආදරය කිරීම යනු ලොව තිබෙන  යහපත් සියල්ලටම ආදරය කිරීමයි* !

1989 දී ප්‍රවීණයන්ගේ කවුන්සිලය රැස් වූ අතර, එහිදී ශුද්ධ වූ අයතුල්ලා කාමේනි විසින් ඉමාම්ගේ අවසන් කැමැත්ත ප්‍රකාශයට පත් කලහ. ස්වර්ගස්ථ වූ ඉමාම් වෙනුවට ආදේශකයක් තීරණය කිරීම සඳහා පැය 2 1/2 ක් ගත වූ අතර, සාකච්ඡා කිරීම සහ අදහස් හුවමාරු කිරීම ආරම්භ විය. අවසානයේ පැය කිහිපයකට පසු අයතුල්ලා කාමේනි (ඉස්ලාමීය ජනරජයේ සභාපති) ඒකමතික ඡන්දයෙන් තේරී පත් විය. අයතුල්ලා කාමේනි ඉමාම් කොමේනිගේ ශිෂ්‍යයෙකු වූ අතර විප්ලවයේ දීප්තිමත් මුහුණු වලින් කෙනෙක් විය. 

ඔහු ඉමාම්ගේ ව්‍යාපාරයේ මුළු කාලය තුළම පරිත්‍යාගශීලී සේවාවන් ඉටු කර ඇති අතර විප්ලවයේ මිතුරන්ගේ සියලු නැඟිටීම් හා වැටීම් සඳහා ඵලදායී හස්තයක් විය. වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඉමාම් පරාජය කිරීමේ බලාපොරොත්තුව අත්හැර දැමූ රට තුළ සිටින බටහිරයන් සහ ඔවුන්ගේ නියෝජිතයන්, ඉමාම්ගේ මරණය ගැන පොරොන්දු විය.ඒ කෙසේ වෙතත්, ඉරාන ජාතියේ බුද්ධිය සහ විශේෂඥ කවුන්සිලය විසින් ආදේශකයක් ඉක්මනින් හා ඉතා වටිනා ලෙස තෝරා ගැනීම පිලිබද ජනයා සතුටු වූහ.   ඉමාම්ගේ ස්වර්ගීය නික්මයාම  අවසානය පමණක් නොව, ඉමාම් කොමේනිගේ යුගය වඩාත් පුළුල් වසමකින් ආරම්භ විය. සිතුවිලි යහපත්කම තුළින් අධ්‍යාත්මය සහ සත්‍යය විනාශ වේද?

1989 ජූනි මාසයේ දිවා රාත්‍රියේදී, මිලියන සංඛ්‍යාත ටෙහෙරානි වැසියන් සහ අනෙකුත් නගර සහ ගම්වලට පැමිණි අනෙකුත් ශෝකවන්නන්, ටෙහෙරාන්ස් ග්‍රෑන්ඩ් මොසල්ලා (සභාවේ යාඥා භූමිය) වෙත රැස් වූහ. කෲරත්වයේ අඳුරු යුගයක සාරධර්ම හා සදාචාරය තම නැගිටීම මගින් නැමුණු ඉරියව් කෙළින් කර ලොවට ගමන් කළ මිනිසාට අවසන් ගෞරව දැක්වීමට ඔවුන් රැස්ව සිටියහ.සාම්ප්‍රදායික චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර පිළිබඳ කිසිදු හෝඩුවාවක් නොතිබුණි, සියල්ලම මානුෂීය හා ආදරණීය විය.

කොළ පැහැති වස්ත්‍රාභරණයෙන් සැරසුණු ඉමාම්ගේ ශුද්ධ වූ ශරීරයේ නිර්මල රූපය මිලියන ගණනක ශෝකජනක කවයක් මධ්‍යයේ උස් වේදිකාවක් මත තබා ඇති අතර එහිදී එය මැණිකක් මෙන් බැබළුණි. සෑම කෙනෙකුම තම තමන්ගේම වචන වලින් කතා කර ශෝකය ප්‍රකාශ කරමින් කඳුළු සැලූහ. මහාමාර්ගයේ මුළු දිගම සහ යාඥා කරන ස්ථානයට යන සියලුම මාර්ග කළු ඇඳුමින් සැරසුණු වැලපෙන්නන්ගෙන් පිරී තිබුණි.

නගරයේ බිත්තිවල, ගොඩනැගිලිවල සහ සෑම තැනකම වැලපීමේ කොඩි තිබූ අතර මුස්ලිම් පල්ලි, කාර්යාල සහ නිවෙස්වලින් නිපදවන ලද පරිදි සෑම තැනකම කුර්ආන් පාරායනය ඇසෙන්නට විය. රාත්‍රියේදී ඉමාම් කොමේනියන්ට දැල්වූ ආලෝකය සහ විදුලි පන්දම් සිහිකරමින් යාඥා කරන ස්ථානය අවට කඳුකරයේ සහ විවෘත අවකාශයන්හි දහස් ගණනක් ඉටිපන්දම් දැල්වීය. ජමරාන් හුසේනියේ ඉමාම් කොමේනිගේ තේජාන්විත හද උණුසුම් කරන හඬ  තවදුරටත් ඔවුන්ට ඇසෙන්නේ නැත යන සිතුවිල්ල ඔවුන්ව නොමරා මැරීම තරම් බලවත්  විය. ජනතාව ඉමාම්ගේ ශුද්ධ මෘත දේහය අසල රාත්‍රිය ගත කළ අතර, ජුලි 4 වැනි දින හිමිදිරි පාන්දර, මිලියන සංඛ්‍යාත ශෝකවන්නන් රැසකගේ සහභාගීත්වයෙන්  යාච්ඤාව කියවන ලදී.

ඉමාම් තුමා රටට පැමිණීමේදී (ජනවාරි 1 වැනිදා) විශාල ජනකායක් රැස්ව වීර කාව්‍යයේ තේජස ප්‍රදර්ශනය කළ අතර ඉමාම්ගේ අවමංගල්‍ය පෙරහැරේදී මෙම වීර කාව්‍යය පුනරාවර්තනය වීම ඉතිහාසයේ ආශ්චර්යයන් අතර වේ. නිල ලෝක ප්‍රවෘත්ති ඒජන්සි විසින් 1989 දී පිළිගැනීමේ සංඛ්‍යාව මිලියන 6 ක් වූ අතර ඉමාම්ගේ අවමංගල්‍යයට සහභාගී වූවන් මිලියන 9 ක් විය.  ඉමාම් කොමේනිගේ වසර 11 ක ස්වෛරී පාලන සමයේදී විප්ලවයට එරෙහිව බටහිර සහ නැගෙනහිර ප්‍රාන්තවල සන්ධානය සහ වසර 8 ක යුද්ධයක් පැනවීම සහ තවත් කුමන්ත්‍රණ සිය ගණනක් නිසා ඉමාම් සහ ඉරානයේ ජනතාව අප්‍රමාණ ගැටලු සහ දුෂ්කරතාවලට මුහුණ දුන්හ.  බොහෝ ආදරණීයයන්ගේ ජීවිත පරිත්‍යාග කර ඇති අතර,ඉන් ස්වභාවිකවම වෙහෙසට හා කලකිරීමට පත්වන්නට තිබුණි. නමුත් මෙය කිසි විටෙකත් එසේ නොවීය. ඉමාම්වරුන්ගේ දිව්‍ය පාසලේ පුහුණුව ලැබූ පරම්පරාව, ඉමාම්ගේ පහත වචන කෙරෙහි පූර්ණ විශ්වාසයක් තබා ඇත

 "මේ *ලෝකයේ වෙහෙස, වේදනාව, කරදර, පරිත්‍යාග සහ අහිමිවීම් ඉවසීමේ පරිමාව, අරමුණුවල පරිමාවට හා ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට සමානුපාතික වේ. ඔවුන්ගේ ඉවසීමේ වටිනාකම උසස් බවේ නියම තනතුර වේ* ".

ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ දිවි පිදූවන්ගේ සොහොන් බිම වන බෙහෙස්ති ඊ සහරාට යාබදව යාඥා කරන ස්ථානයේ සිට ඉමාම් දේවස්ථානය දක්වා අවමංගල්‍ය පෙරහැර පිටත් විය. ළමයින්, කාන්තාවන් සහ පිරිමින් කොතරම් තදින් හා හයියෙන් කෙඳිරි ගෑවේදයත්, එය හරියට සමුද්‍ර  ගෝෂාව පරදවන්නට සමත් විය.තෙරෙපෙමින් බිම වැටෙමින් ගිය අයට තමන්ගේ  ප්‍රාණය ශරීරයෙන් නික්මෙන බවවත් නොදැනුනි.  පැය කිහිපයක් ගත වූ නමුත් මිනිසුන්ගේ පාලනය කළ නොහැකි හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීම නිසා අවමංගල්‍ය කටයුතු තාවකාලිකව නතර කරන්නට සිදු විය. අවසානයේ ඉමාම්ගේ මෘත දේහය හෙලිකොප්ටරයකින් දේහය තැන්පත් කරන ස්ථානයට ගෙන යන ලදී. හෙලිකොප්ටරය ගොඩ බැස්ස විගස අවට තිබූ සියලු බාධක බිඳ වැටිණි. වෙන්වීමේ දැවෙන ගිනිදැල් හදවත් තුළ ඇවිලී ගිය අතර, විරහව පිළිබඳ හැඟීම සමඟ සිටි සෙනඟ කෙතරම් නොසන්සුන් වී තිබේද යත්, නිලධාරීන්ගේ සියලු උත්සාහයන් තිබියදීත් මැදිහත් වීමට නොහැකි විය. මෙම දර්ශන සියල්ලම සෘජුවම රූපවාහිනියේ විකාශනය කරන ලදී (චිත්රපට ද තිබේ). අවසානයේ ඉමාම්ගේ නිර්මල දේහය අඩංගු මිනී පෙට්ටිය "කොමේනි" තම සියලු ජීවීන් සහ බඩු බාහිරාදිය ලෙස සලකන දෑතින් සහ අත්වලින් ඉවතට ගෙන නැවත ජමරන් වෙත පියාසර කරන ලදී.

බටහිර හෝ ලෝකයේ භෞතිකවාදී හා කාම දෘෂ්ටිකෝණයකින් සහ යන්ත්‍ර ජීවිතයේ අවුල් සහගත ඝෝෂාව සහ එහි කන් බිහිරි කරවන ඝෝෂාව තුළ ආදරයේ සහ සාරධර්මවල වලංගු භාවය අමතක වූ අයට චිත්‍රපටවල දකින දේ තේරුම් ගත නොහැක. ඉමාම් කොමේනිගේ භූමදානය සත්‍යයේ සතුරන්ගේ විෂ සහිත ප්‍රචාරවල විකෘති කිරීම් සහ බිහිරි ප්‍රචාරවලට ඉඩ දෙන්නේ නම් සහ ඔවුන් ඉමාම්ගේ කැමැත්ත හෝ එක් පණිවිඩයක් පමණක් අගතියෙන් තොරව සාධාරණ ලෙස අධ්‍යයනය කරන්නේ නම් සහ ඔවුන්ගේ හෘදය සාක්ෂියේ සහ බුද්ධියේ කැඳවීමේ පදනම මත ඔවුන්ගේ විනිශ්චය නිසැකවම වෙනස් වනු ඇත.

ශෝකයට පත් වූවන්ගේ හැඟීම් සහ හැඟීම්වල නොසන්සුන්තාවය නිසා භූමදානය සිදු කළ නොහැකි වූ විට ගුවන් විදුලියේ නිවේදනයකින් මිනිසුන්ට උපදෙස් දෙන ලදී. "ආපසු ගෙදර යන්න, භූමදානය කිරීමේ කටයුතු කල් දමා ඇත. වේලාව පසුව දැනුම් දෙනු ඇත" . කාලය ගෙවී යත්ම බොහෝ දුර බැහැර නගරවලින් ශෝක වන්නන් වැඩි වැඩියෙන් මෙම භූමදානයට සම්බන්ධ වීමට පැමිණෙන බවට බලධාරීන්ට සැකයක් නොවීය. එම නිසා එම ක්‍රීඩා හැඟීම් සහ දුෂ්කරතා මධ්‍යයේ මිහිදන් කිරීමේ කටයුතු එදිනම පස්වරුවේ සිදු කෙරිණි. ප්‍රවෘත්ති වාර්තාකරුවන් විසින් උත්සවවල කොටස් ලෝකයට නැවත ප්‍රකාශ කරන ලදී.

ඉමාම් කොමේනිගේ ස්වර්ගීය නික්මයාමෙන් පසු දිනවලදී ඉරාන සහ ඉරාන නොවන කවියන් විසින් රචනා කර ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද කාව්‍ය වෙළුම් ගණනින් ඒ දිනවල මිනිසුන්ගේ හැඟීම් විස්තර කෙරේ. මෙම අලංකාර ද්‍රව්‍ය අතර සමකාලීන ඉරාන සාහිත්‍ය ඉතිහාසයේ විශිෂ්ටතම කෘති ද තිබේ.

තුන්වන, හත්වන සහ හතළිස්වන දිනය සඳහා උත්සව පළමු වසරේ සහ ඉන් පසුව නිතිපතා සංවත්සර පවත්වනු ලැබේ. තවද මෙම සටහනේ ජුලි මස 14 වැනි දිනට මිහිදන් කිරීමේ සංවත්සර පහක් උත්කර්ෂවත් ලෙස පවත්වා ඇත.

ඉමාම්ට ආදරය කරන ජ්වලිතයෙන් ඇදහිය නොහැකි වේගයකින් විශ්මය ජනක සොහොන් ගෙයක් ඉදිකරන ලද අතර, ඔවුන්ගේ අධ්‍යාත්මික නායකයා කෙරෙහි මුස්ලිම් සමාජයේ අගය පෙන්වීමට සහ ඉමාම්වරුන්ගේ මතකයේ සදාකාලිකත්වයේ සංකේතයක් ලෙස එය නිරූපණය වේ. ඔහුගේ ශුද්ධ සොහොන අසංඛ්‍යාත සංඛ්‍යාවක් වන්දනාකරුවන් සහ ඉරානයේ සිට පැමිණෙන ඔහුගේ පෙම්වතුන් සහ විශේෂයෙන් ආගමික අවස්ථාවන්හිදී දිනපතා සිද්ධස්ථානයට පැමිණෙන අනෙකුත් රටවල මුස්ලිම්වරුන් සඳහා ජනප්‍රිය රැස්වීමකි. සොහොන් ගෙයට ඉහළින් ඉහළ අහසේ ලෙලදෙන රතු කොඩිය, දිවි පිදූවන්ගේ ස්වාමියා ඔහුගේ ශුද්ධ වූ ඉමාම් හුසේන් ඉබන් අලි (සල්) තුමාගේ රතු බැනරයට සමාන සිහිවටනයක් වේ. එය පෙන්නුම් කරන්නේ කර්බාලා හි නැගිටීම ලෙස කොමේනිගේ ආශුරා වැනි චලනයන් ජ්වලිත ආගමික ඇදහිලිවන්ත මිනිසුන්ගේ නහර තුළට ගෞරවයේ, මානවවාදයේ සහ දෙවියන්ගේ මාවතේ ස්ථිරභාවයේ රුධිරය සදහටම එන්නත් කරන බවයි.

මේ අනුව ඉමාම් කොමේනිගේ ස්වර්ගීය නික්මයාම ඔහුගේ ජීවිතය නව පිබිදීමක සහ චලනයක ආරම්භයක් බවට පත් වූ අතර ඔහුගේ මාවත සහ මතකය සදාකාලික විය, මන්ද ඔහු සත්‍යය වූ අතර සත්‍යය සදාකාලික හා සදාචාර විරෝධී ය.

ඉමාම් යනු "කව්සර්" (ස්වර්ගයේ වසන්තය) හි ප්‍රකාශනයක් වූ අතර "ආරක්ෂකත්වයේ කව්සර් (විලයාත්) පෘථිවියේ සදාකාලික වේ.

ඒ දැහැමි දිව්‍ය මනුෂ්‍යයාගේ කතාව එක දිගට සමාජයන් හරහා අදටත් ජීවමාන ලෙස විකාශනය වේ

" *ජීවිතය අඬන යම් ආත්මයක් වේ නම් ඒ සියල්ලටම හේතුව විමුක්තිය සොයන ඒ දෙවියන්ගේ උදාරත්වයයි

ඔහුගේ උපන්දිනයට, ඔහුගේ මරණයට සහ නැවත නැඟිටීමට සුබ පැතුම් !!*



Saturday, May 20, 2023

දිව්‍ය ස්ත්‍රීත්වයේ මූලය
හසරත් මාසූමා තුමිය


දිව්‍යමය ස්ත්‍රීත්වයේ පැවැත්මෙන් ඇඟවෙන්නේ, විවිධ සංකේත සහ සංඛ්‍යා වලින් නියෝජනය වන, එක් එක් ජීවියෙකු තුළ අනුපූරක ශක්තීන් පවතින බවයි.

ස්ත්රී ශක්තිය සාරවත් බව සමඟ සම්බන්ධ වී ඇත, එය අධ්‍යාත්මික, භෞතික හෝ චිත්තවේගීය වේවා, පෙර නොතිබූ දෙයකට අප ජීවය ලබා දෙන කාන්තා ශක්තියක් සමරයි.

ලොව පුරා සහ ඉතිහාසය පුරා ස්ත්‍රීත්වය සහ සශ්‍රීකත්වය පිළිබඳ පුරාවිද්‍යා බහුලව පවතින අතර දිව්‍ය ස්ත්‍රීත්වය පිළිබඳ ගවේෂණය බොහෝ ඓතිහාසික, මානව විද්‍යාත්මක, අධ්‍යාත්මික සහ සංස්කෘතික ස්වරූපයන් ගනී. අපි අපවම වගා කරන විට අපට තවත් ඉගෙන ගත හැකි ශුද්ධ ආත්මයන් කිහිපයක් නබී සල් තුමානන්ගේ ශුද්ධ වූ ප අහ්ලුල් බයිතයෙන් අපට දායද කොට ඇත.

ඇය කෙතරම් දීප්තිමත් හා තේජාන්විතද යත්, ඇය බැබළෙන තේජස සඳහා ඔබට ඇගේ මුහුණ දෙස බැලිය නොහැක. මක්නිසාද ඇය  දීප්තිමත් හිරුගේ යහපත්කමෙන් මෘදුය. ඇගේ මෘදු බව  මිනිසුන්ට අමෘතයක් මෙනි.  ඇය අහ්ලුල් බයිතයට ආදරය කරන  සෑම කෙනෙකු සමඟම සහ සෑම කෙනෙකුගේම හදවත් තුළම සිටින අතර, ඇයගේ රහස කෙතරම් සුන්දරද යත්, ඇය මිනිසුන්ව පෝෂණය කරන සහ ඔවුන්ව අසීමිත දයාවෙන් ඉතිරි කරන මිහිරි බව කිසිවෙකුට දැනගත නොහැක.

මෙම ගෞරවනීය කාන්තාවගේ උතුම් නම "ෆාතිමා" වන අතර ඇයගේ වඩාත් ප්රසිද්ධ මාතෘකාව "මාසුමා" වේ. ආර්යාවගේ ගෞරවනීය පියා  7 වැනි ඉමාම්, ඉමාම් මුසා අල්-කදිම්  වූ අතර, ඇගේ ගෞරවනීය මව නජ්මා ඛාතුන් තුමියයි. , ඇය  ඉමාම් අලී තුමාගේ අටවන ඉමාම්ගේ මවද වූවාය. 

ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව අරාබි අර්ධද්වීපයේ මදීනා හි 173 A.H මාර්තු 26, CE 790]දුල් කයිදා මස උපවාසයේදී උපත ලැබුවාය. කුඩා කාලයේදීම ඇය බැග්ඩෑඩ් හි හරුන් විසින් සිරගත කරන ලද ඇගේ ආදරණීය පියාගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගයේ ඛේදවාචකය අත්විඳි අතර ඉන් පසුව ඇය හැදී වැඩුණේ ඇගේ සහෝදරයා වන ඉමාම් අලි අල්-රිදා ගේ රැකවරණය යටතේය.


ඇගේ සොහොයුරා වන ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව හමුවීමේ උද්යෝගයෙන්, ඥාතීන් කිහිප දෙනෙකු ද කැටුව කුරාසාන් වෙත යාමට පටන් ගත්තාය.

ඔවුන්ව මාර්ගයේ සිටි ජනතාව විසින් පිළිගනු ලැබුහ. ඇයගේ ආගමන කාලය තුළ ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව ඇගේ ගෞරවනීය නැන්දා සේම, සෙයිනාබ් ආර්යාව , තම ආදරණීය සහෝදරයා පීඩාවට පත් කිරීම සහ සිදුවූ අසාධාරණයන් පිළිබඳව භක්තිවන්ත සහ මුස්ලිම් ජනයාට දැනුම් දෙනු ලැබූහ. ඇය අහ්ල්-බයිතයන්ට එරෙහිව සිටි වංචනික අබ්බාසිඩ් පාලනයට  විරුද්ධත්වය ප්‍රකාශ කර ඇත. මේ අනුව, ඇයගේ තවලමක් සාවේ වෙත ළඟා වූ විට දිසාපතිවරු පිරිසක් ඔවුන්ගේ මාර්ගය අවහිර කර ඔවුන්ට පහර දුන්හ. ගැටුමේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, කැරවානයේ සිටි සියලුම මිනිසුන් පාහේ මිය ගියහ. ආඛ්‍යානයකට අනුව  ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව  වස පානය කර ඇත.

ගමනේ ඉතිරි කාලය තුළ ශෝකය සහ හද කැළඹීම නිසා හෝ ආඛ්‍යානයකට අනුව විෂ මත්වීම නිසා අතිගරු මැතිණිය අසනීප විය.

කුරාසාන් වෙත ගමන දිගටම කරගෙන යාමට නොහැකි වූ නිසා, ඇය කුම් වෙත යාමට තීරණය කර, " *කුම් නගරය අපේ අහ්ලුල් බයිතයට පක්ශපාතී කේන්ද්‍රස්ථානය බව මා අසා ඇති පරිදි, මාව කුම් වෙත ගෙන යන්න* " යැයි කීවාය. කැරවාන් පැමිණීමේ පුවත ලැබීමෙන් සතුටට පත් නගරයේ ජ්‍යෙෂ්ඨයෝ ඇය පිළිගැනීමට දිව ගියහ.


A.H. 201 රබිඋල් අව්වල් 23 වන දින, අශාරි වංශයේ ප්‍රධානියා වූ මූසා බින් කව්‍රාජ්, ඇගේ ඔටුවාගේ පාලනය ගෙන, අතිවිශාල පිරිසක් පා ගමනින් සහ සවාරියෙන් ඇගේ පැලන්ගය වටා ගමන් කරමින් සිටියදී, ඔවුන් කුම් නගරය වෙත පැමිණියහ. ඔවුන් නගර මධ්‍යයට ළඟා වූ විට, ඇගේ ඔටුවා මූසා ඉබ්න් කස්රාජ්ගේ නිවස ඉදිරිපිට වාඩි වූ අතර, එය දැන් “මීර් චතුරස්‍රය” ලෙස හැඳින්වේ, ඔහුට ඇයගේ අතිගරු සත්කාර කිරීමේ ගෞරවය හිමි විය.

එතුමිය දින 17 ක් කුම් හි ජීවත් විය.  මේ කාලය තුළ ඇය සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේට නමස්කාර කරමින් යාච්ඤා කරමින් සිටියාය.

අද අම්මාර් යසීර් වීදියේ පිහිටා ඇති ඇයගේ නමස්කාර ස්ථානය "බයිට් අල්-නූර් [රේඩියන්ස් නිවස]" ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර වන්දනාකරුවන්ට ගෞරව දැක්වීම සඳහා ජනප්‍රිය ස්ථානයකි. අවසානයේ ඇය පිටුවහල්ව මිය ගියේ මහත් ශෝකයකිනි.

A.H. 201 රබි අල් තානිහි 10 හෝ 12 යන දිනයන් අතරතුර ඇය තම සහෝදරයා බැලීමට යාමට පෙර විදේශ රටක ඉතා ශෝකයෙන් මිය ගිය අතර, අහ්ලුල් බයිතය තම පණ මෙන් සලකන මුස්ලිම්වරුන්ට මෙය ඉතා ශෝකජනක පුවතක් විය .

කුම්හි ජනයා ඇගේ පිරිසිදු ශරීරය එකල "බබෙලන් උද්‍යානය" ලෙස හැඳින්වූ ස්ථානයකට රැගෙන ගියහ. සොහොන සූදානම් කර අතිගරුතුමිය මිහිදන් කිරීමට අවශ්‍ය වූ පසු, ශුද්ධ වූ දේහය බිම තැබිය යුත්තේ කවුරුන්ද යන්න ඔවුන්ට ප්‍රහේලිකාවක් විය.

හදිසියේම, කිබ්ලාව දෙසින් වෙස්මුහුණු පැළඳ සිටි යතුරුපැදිකරුවන් දෙදෙනෙකු පෙනී සිටිනු ඔවුන් දුටුවේය. ඔවුන් ඉදිරියට පැමිණ යාච්ඤාව කියවූ අතර, ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙක් සොහොනට ඇතුළු වූ අතර අනෙකා ශුද්ධ දේහය ඔහුට ලබා දුන්නේය. භූමදානය කිරීමේ චාරිත්‍ර අවසන් වූ පසු, මෙම වෙස් මුහුණු පැළඳගත් යතුරුපැදිකරුවන් දෙදෙනා කිසිවෙකුට වචනයක්වත් නොකියා, තම අශ්වයන් පිට නැගී පිටත් වූහ.

සමහර විද්වතුන්ට අනුව, මෙම උතුම් පුද්ගලයන් දෙදෙනා පෘථිවියේ දෙවියන්ගේ සාක්ෂිය, ඉමාම් අල්-රිදා (සල්) තුමා සහ ඉමාම් අල්-ජාවාද් (අලෙයිහිස්සලාම්) ය; 

ඇය ඉස්ලාම් සහ අල්ලාහ් වෙනුවෙන් තම ජීවිතය කැප කළ උදාර කාන්තාවකි. ඉහළ දක්‍ෂතාවයකින් හෙබි ඇය තම පියාගේ සහ සොහොයුරාගේ පුහුණුව නිසා ඇයගේ දැනුමෙන් හා දැහැමි බවින් ඉතිහාසයේ ඉහළ කීර්තියක් අත්කරගෙන ඇත.

ඇගේ පියා හරූන් (6 වන අබ්බාසිඩ් කලීෆා) විසින් අත්අඩංගුවට ගන්නා විට ඇයගේ වයස අවුරුදු හයක් වූ අතර ඉන්පසුව, ඇය වසර විසිඑකක් ඇගේ සොහොයුරා වන ඉමාම් අල්-රිදා (අ) ගේ රැකවරණය යටතේ හැදී වැඩුණි.

201 හි 201 හි, ඇය ඉස්ලාම් දහම දේශනා කිරීම සඳහා ඔහුගේ මෙහෙවරට උදව් කිරීමට අදහස් කරමින්, මදීනාව හැර ගොස් ඇගේ සහෝදරයාගේ පැත්තේ සිටීමට කුරාසාන් වෙත යාමට තීරණය කළාය. නමුත් කනගාටුවට කරුණක් නම්, ඇය කිසි විටෙකත් ඔහු වෙත ළඟා නොවීමය.


ඇය ගමන් කරමින් සිටි තවලම, සාවෙහ් හි සැඟවී සිටි අතර, එහිදී ඇයගේ සමීපතම පවුලේ සාමාජිකයන් අමානුෂික ලෙස ඝාතනය කරනු දැකීමට ඇයට සිදු විය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, ඇයව සමාන කළ හැක්කේ කර්බාලා හි එවැනිම දුක්ඛිත තත්වයකට මුහුණ දුන් සයිනාබ්  ආර්යාවටය.

කුම් රටවල් 80 කට වැඩි ගණනක මුස්ලිම් සිසුන් දහස් ගණනක් සඳහා ගමනාන්තයකි. කුම් හි ජීවිතය බොහෝ දුරට භ්‍රමණය වන්නේ මෙම ශුද්ධ නගරයේ කේන්ද්‍රස්ථානය වන ෆාතිමා මසුමා  ආර්යාවගේ සෙවණ වටා ය.

සෑම වසරකම ලොව නන් දෙසින් වන්දනාකරුවන් ලක්ෂ සංඛ්‍යාත පිරිසක් මේ උතුම් කාන්තාවට වන්දනාමාන කිරීමට පැමිණෙති. “ *මගේ දරුවන්ගෙන් කාන්තාවක්, මූසාගේ දියණිය වන ෆාතිමා නම්, කුම්හිදී මිය යනු ඇත. විනිශ්චය දවසේදී මේ කාන්තාව මගේ සියලුම අහ්ලුල් බයිතය තම පණ මෙන් සලකන අයට ස්වර්ගයට ඇතුළු වීමට මැදිහත් වනු ඇත.”* 

 **8 වැනි ඉමාම්, ඉමාම් අලි අල්-රිදා මෙසේ පැවසීය.

 "කුම් හි මසුමා බැලීමට යන කවුරුත්  මා බැලීමට පැමිණි තැනැත්තා හා සමාන වේ."*

Friday, May 12, 2023

පලස්තීනුවන්ගේ ව්‍යසනය සිහිපත් කරන 
නක්බා දිනය


නක්බා යනු "ව්‍යසනය" සඳහා අරාබි වචනයකි. 1948 දී පලස්තීනුවන් 700,000 ක් බලහත්කාරයෙන් ඔවුන්ගේ නිවෙස්වලින් නෙරපා ඊශ්‍රායලය පිහිටුවීමට තුඩු දුන් දිනය "නක්බා දිනය" ලෙස හැඳින්වේ.

මිනිසෙකුට තමන් උපන් ස්ථානය, ගම රට තරම් මිහිපිට ස්වර්ගයක් තවත් නැත. උපන් ගමේ රටේ සුවද පවා මිනිසුන්ගේ ආත්මීය හැගීම් සමග බද්දව පවති. තමන් වාසය කල ගම රට අත්හරීම තරම් දරුණු ඛේදවාචකයක් තවත් නැත. අසරණ පලස්තීනුවන්ට සිදුවූයේ එවන් කටුක සහ අමිහිරි දෙයකි.

නක්බා දිනය: 1948 පලස්තීනයේ සිදු වූයේ කුමක්ද?

මෙම වසර Al-Nakba ට වසර 77ක් සනිටුහන් කරයි, නැතහොත් පලස්තීන ජනයාට  ඔවුන්ගේ නිජභූමිය අහිමි කිරීම සහ අහිමි වීමේ වේදනාව සිහිපත් කරවයි. 

පලස්තීනයේ යුදෙව් රාජ්‍යයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා බ්‍රිතාන්‍ය රජයේ සහයෝගය ලබාගෙන, 1948 මැයි 14 වන දින, බ්‍රිතාන්‍ය ජනවරම අවසන් වූ වහාම, සියොන්වාදී හමුදා ඊශ්‍රායල රාජ්‍යය පිහිටුවීම ප්‍රකාශයට පත් කරමින් පළමු අරාබි-ඊශ්‍රායල් යුද්ධය අවුලුවාලූහ. 

සියොන්වාදී හමුදා හමුදා අවම වශයෙන් 750,000 පලස්තීනුවන් ඔවුන්ගේ නිවෙස්වලින් සහ ඉඩම්වලින් නෙරපා හරින ලද අතර ඓතිහාසික පලස්තීනයෙන් සියයට 78 ක් අල්ලා ගත්හ. ඉතිරි සියයට 22 දැන් වාඩිලාගෙන සිටින බටහිර ඉවුර සහ වටලනු ලැබූ ගාසා තීරයට බෙදා ඇත.

පලස්තීනුවන් නැවත සිය මව්බිමට පැමිණීමට සිහින දකිමින් සිටිති. කව්රුත් කැමති තමන් හදුනන ගහකොල සමග තම ආත්මය හදුනන පස් සුවද සමඟ ජීවත්ව පොලොවට පොහොරක් වන්නටය. එසේම පලස්තීනුවන්ට ද ඒ සිහිනය එසේමය, මෙය හුදෙක් ඓතිහාසික සිදුවීමක් නොව මිනිස් හැගීම් සමඟ පොරබදන ඛේදවාචකයකි.

ඊශ්‍රායලය සහ ඊජිප්තුව, ලෙබනනය, ජෝර්දානය සහ සිරියාව අතර සටන් විරාම ගිවිසුමක් ව්‍යාජ ලෙස 1949 ජනවාරි දක්වා සටන් පැවතුනි. 1949 සටන් විරාම රේඛාව හරිත රේඛාව ලෙසද හැඳින්වෙන අතර එය ඊශ්‍රායලය සහ බටහිර ඉවුර අතර සාමාන්‍යයෙන් පිළිගත් මායිම වේ. 1967 ජූනි යුද්ධයේදී ඊශ්‍රායලය පලස්තීනයේ සෙසු ප්‍රදේශ අත්පත් කර ගැනීමට පෙර, හරිත රේඛාව (පෙර) 1967 දේශසීමා ලෙසද හැඳින්වේ.


ඊශ්‍රායලයේ පලස්තීනයේ මිලිටරි වාඩිලෑම, පලස්තීනුවන්ගේ ජීවිතයේ සෑම කොටසක්ම හැඩගස්වන මෙම දශක ගනනාවක ගැටුමේ හරය වේ.

1947 සහ 1949 අතර සියොන්වාදී හමුදා ප්‍රධාන පලස්තීන නගරවලට පහර දී ගම් 530ක් පමණ විනාශ කළහ. දුසිම් ගනනක් සමූල ඝාතන ඇතුලු සමූහ ම්ලේච්ඡ ක්‍රියා මාලාවකින් පලස්තීනුවන් 15,000ක් පමණ මිය ගියහ.

1948 අප්‍රේල් 9 වන දින, සියොන්වාදී හමුදා විසින් ජෙරුසලමේ බටහිර තදාසන්න ප්‍රදේශයේ ඩීර් යසින් ගම්මානයේ යුද්ධයේ වඩාත්ම කුප්‍රකට සමූල ඝාතනයක් සිදු කරන ලදී. පූර්ව-ඊශ්‍රායල රාජ්‍ය ඉර්ගුන් සහ ස්ටර්න් කල්ලි සියොන්වාදී මිලීෂියා සාමාජිකයින් විසින් පිරිමින්, කාන්තාවන් සහ ළමුන් 110 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කරන ලදී.

වාඩිලාගෙන සිටින බටහිර ඉවුරේ සැලකිය යුතු කොටස් ඈඳා ගැනීමේ නව ඊශ්‍රායල සභාග රජයේ සැලැස්ම ජාත්‍යන්තර පර්යායට මරු පහරක් වනු ඇතැයි ද සාකච්ඡා පවසයි.

එය එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය හරහා විසඳුමක් සෙවීමේ අවස්ථාව ද හෑල්ලූ කරයි. මානව හිමිකම් විශේෂඥ මයිකල් ලින්ක් අනතුරු ඇඟවීය. 1967 සිට වාඩිලාගෙන සිටින පලස්තීන භූමි ප්‍රදේශය තුළ "ජූලි 1 දා ඊශ්‍රායලය විසින් ඒකපාර්ශ්විකව සැලසුම් සහගතව ඈඳාගැනීම් සමග ඉදිරියට යාමට ගත් තීරණය කලාපයේ මානව හිමිකම්වලට වලකන අතර සම්මතයන් මත පදනම් වූ ජාත්‍යන්තර පර්යාය සඳහා බරපතල ප්‍රතිවිපාක ඇති කරනු ඇත".

ලින්ක් අනතුරු අඟවන්නේ ඊශ්‍රායලයේ ඈඳාගැනීමේ සැලසුම්වලට එක්සත් ජනපදයේ සහය සහ පහසුකම් සපයන බවයි.


ඈඳාගැනීමේ සැලසුම් ඉදිරියට ගියහොත්, බටහිර ඉවුරේ ඉතිරිව ඇති දේ "පලස්තීන බුන්ඩස්තානය" බවට පත්වනු ඇත, බාහිර ලෝකය සමඟ එතරම් සම්බන්ධයක් නොමැති කඩඉම් ප්‍රදේශ වල දූපත් සමූහයකි.

කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැතිව ඊශ්‍රායලය විසින් වට කර ගන්නා තත්ත්වයට වර්ධනය වනු ඇති බව විශේෂ වාර්තාකරු වැඩිදුරටත් පැවසීය.

ඈඳාගැනීමේ සැලැස්මට ජෝර්දාන් නිම්නය ද ඇතුළත් වන අතර, එය ක්‍රියාත්මක කළහොත්, "දරුණු මානව හිමිකම් ප්‍රතිවිපාක කඩාවැටීමකට" තුඩු දිය හැකිය.

සාධාරණ සහ සාකච්ඡාමය විසඳුමක් සඳහා ඉතිරිව ඇති ඕනෑම හැකියාවක් මෙම සැලැස්ම සමඟ ඉදිරියට යාමයි.  මෙම සැලැස්ම 21 වන සියවසේ වර්ණභේදවාදය සහතික කරන අතර පලස්තීනුවන්ගේ ස්වයං නිර්ණ අයිතිය අවසන් කරනු ඇත. නීත්‍යානුකූලව, සදාචාරාත්මකව සහ දේශපාලනිකව එය  සම්පූර්ණයෙන්ම පිළිගත නොහැකිය."

ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයෙන් පැන නගින මානව හිමිකම් කඩකිරීම් තීව්‍ර වන්නේ වාඩිලාගෙන සිටින ප්‍රදේශ ඈඳා ගැනීමෙන් පසුව බව ලින්ක් පැවසීය. "දැනටමත්, බලහත්කාරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ සංක්‍රමණය කිරීම, ඉඩම් රාජසන්තක කිරීම සහ අන්සතු කිරීම, පදිංචිකරුවන්ගේ ප්‍රචණ්ඩත්වය, ස්වාභාවික සම්පත් අත්පත් කර ගැනීම සහ ජාතිය මත පදනම් වූ අසමාන දේශපාලන, සමාජීය සහ ආර්ථික අයිතිවාසිකම් යන තට්ටු දෙකේ පද්ධතියක්.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය 1945 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රඥප්තිය සම්මත කිරීමෙන් පසු බලහත්කාරයෙන් ඈඳා ගැනීම ජාත්‍යන්තර නීතිය යටතේ දැඩි ලෙස තහනම් කර ඇති බව විශේෂඥයා පැවසීය.

පරම්පරාවක් තුළ ලෝක යුද්ධ දෙකක කටුක පාඩම් වලින් ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව ඒකාබද්ධ වීම තහනම් කළේ එය ගැටුම්, පුලුල්ව පැතිරුණු මානව නොසන්සුන්තාව, දේශපාලන අස්ථාවරත්වය, ආර්ථික විනාශය සහ ආයතනික වෙනස්කම් වලට තුඩු දුන් බැවිනි

1967 සිට එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලය බලහත්කාරයෙන් හෝ යුද්ධයෙන් "භූමිය අත්පත් කර ගැනීමේ" මූලධර්මය ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත. එය අවස්ථා කිහිපයකදීම ඊශ්‍රායලයේ ආක්‍රමණය හෙළා දැක තිබේ.

එක්සත් ජනපදය, අපගේ නවීන ජාත්‍යන්තර නීති පද්ධතිය නිර්මාණය කිරීම සඳහා පශ්චාත් යුධ සමයේදී බොහෝ පැතිවලින් ධනාත්මක බලවේගයක් වී ඇත." ගෝලීය සාමය සහ සමෘද්ධිය සඳහා ඇති හොඳම මාර්ගය ශක්තිමත් අයිතිවාසිකම් සහ වගකීම් ජාලයක් බව එය තේරුම් ගත්තේය. නමුත් දැන් ඇමරිකාව මානව හිමිකම් කඩ කරමින් සිටී

හුදකලා කිරීම සඳහා එහි සදාචාරාත්මක වගකීම නොසලකා හරිමින්, එය ජාත්‍යන්තර නීතිය අමු අමුවේ උල්ලංඝනය කිරීම සක්‍රීයව අනුමත කරයි.

මාධ්‍යවේදී ඉවෝන් රිඩ්ලි සිය ලිපියේ මේ ගැන විස්තර කරන්නේ මෙසේය. නෙතන්යාහුගේ මෙහෙවර වන්නේ පලස්තීනය ලෝක සිතියමෙන් අතුගා දමා මහා ඊශ්‍රායලය පිහිටුවීමයි.ලෝකයේ මාධ්‍ය අවධානය වෙනතකට යොමු කරද්දී, සෑම විටම මෙන්, ඊශ්‍රායලය ව්‍යසනකාරී තත්වයක් තම විනාශකාරී සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අවස්ථාවක් බවට පත් කර ගෙන ඇත. අග්‍ර-දේශපාලන ප්‍රතිවාදීන් වන බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු සහ බෙනී ගැන්ට්ස්, රාජ්‍ය දෙකක විසඳුමක ඕනෑම යථාර්ථවාදී අපේක්ෂාවක් මුලුමනින්ම විනාශ කිරීමට බලා, පලස්තීනයෙන් තවත් සියයට 30ක් අත්පත් කර ගැනීමට  සූදානම් වෙති.

ඇත්ත වශයෙන්ම, වාඩිලාගෙන සිටින පලස්තීන ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම හැර  ඔවුන්ට වෙන අදහසක් නැත. ලෝකයේ අවධානය ඉල්ලා සිටීමට කුමක් සිදු වුවද ඊශ්‍රායලයට කමක් නැත, "පලස්තීනය සහ එහි ජනතාව විනාශ කිරීමට" සෑම විටම ගන්නා කුරිරු මාවත අනුගමනය කිරීමට තවමත් කාලය හා සම්පත් සොයා ගනු ඇත.

බටහිර ඉවුර යනු පලස්තීන ජනතාවගෙන් බහුතරයක් ජීවත් වන පලස්තීන අධිකාරිය යටතේ පවතින ප්‍රදේශයයි.ඇත්තේ එකම කොන්දේසියක් බව ඩීල් පෙන්වා දෙයි: "නෙතන්යාහු 'එක්සත් ජනපදය සමඟ පූර්ණ එකඟතාවයකින්' ක්‍රියා කළ යුතුය. 


එවැනි පියවරක් පලස්තීනයේ සහ එහි ජනතාවගේ ස්වභාවය සදහටම වෙනස් කරනු ඇත. (අරාබි පාලකයන් මේ ගැන තැකීමක් නොකරයි. නමුත් බ්‍රිතාන්‍යය, ප්‍රංශය ආදිය සෑම විටම, ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජය එය දැඩි ලෙස හෙළා දකියි. වසර ගණනාවක් නෙතන්යාහුගේ පාලනය යටතේ, ලෝකය සහ ලෝක මාධ්‍ය බලා සිටි පරිදි, ඊශ්‍රායලය දිගටම පලස්තීන භූමිය අල්ලාගෙන නීති විරෝධී යුදෙව් ජනාවාස ඉදි කළේය. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය නිකුත් කරන ලද නොයෙකුත් හෙළා දැකීම්වලින් බලපෑමක් නැත; ඊශ්‍රායලය ඔවුන්ව සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා හරිමින් දඩුවම් විරහිතව ක්‍රියා කර ඇත .

ඊශ්‍රායලය එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක් මෙතරම් දුරට යෝජනා කඩකර නැති නමුත් මෙම නවතම පියවර හෘද සාක්ෂියට එකඟව කිසිදු රජයක් විසින් පිළිගත නොහැකි සහ ආක්‍රමණශීලී ක්‍රියාවකි. වාඩිලාගෙන සිටින බටහිර ඉවුර ඈඳා ගැනීම පලස්තීනුවන්ට නිර්දය අපහාසයකි; පලස්තීනුවන්ගේ රුචි අරුචිකම් මෙහි ගරු කරන්නේ නැත.

ට්‍රම්ප්ගේ ඊනියා "සියවසේ ගනුදෙනුව" ලෝකය සඳහා "සාම සැලැස්මක්" වේ. විකුණනු ලැබුවද, එය පලස්තීන ඉඩම් ඊශ්‍රායලයට ඈඳා ගැනීම කොළ කොඩි කළේය. මේ වන විටත් මෙතරම් විශාල භූමි ප්‍රමාණයක් ලබාගෙන යටත් විජිතයක් බවට පත් කර ඇති බැවින්, "පලස්තීනය" සඳහා ඉතිරි වන පටු ඉඩම සමඟ ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත්වීමට ඉඩක් නැත. එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරයාගේ සියලු සැලසුම් මෙන්ම, ඔහුගේ උපායමාර්ගික සැලැස්ම, සියවසේ ගනුදෙනුව, ඕනෑම වියදමකින් ඊශ්‍රායලයට ප්‍රතිලාභ ලබා දීමට අදහස් කරයි

පලස්තීනුවන් යනු ඊශ්‍රායලය විසින් වට කරන ලද කුඩා කණ්ඩායම් වන අතර නිරන්තර ප්‍රහාරවලට ලක් වේ, ඇත්තෙන්ම එය ගණන් ගන්නේ කවුද?

වාඩිලාගෙන සිටින පලස්තීන ඉඩම්වලට “තර්ජනාත්මක හා අත්පත් කර ගැනීමේ” අතිශය භයානක තත්වයක් එය නිර්මානය කර ඇති බවත්, "එවැනි දරුණු ක්‍රියා ජාත්‍යන්තර නීතියට වලකන අතර මානව වර්ගයාගේ පොදු හෘදය සාක්ෂියට, ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ ඕනෑම යුක්තියකට සහ වගවීමකට හානි කරන" බවත් ලෝක මාධ්‍යය පවසයි.

බටහිර ඉවුර ඈඳා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපදයේ ස්ථාවරය නීති විරෝධී වන අතර ජාත්‍යන්තර නීතියට පටහැනියි" යනුවෙන් හමාස් මාධ්‍ය ප්‍රධානී රෆාට් මුරා ඇනඩොලු ප්‍රවෘත්ති ඒජන්සියට පැවසීය. "එය පලස්තීන ජනතාවගේ ඓතිහාසික අයිතිවාසිකම් නොසලකා හරින අතර පලස්තීන ප්‍රශ්නය සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා හරිනවා," ඔහු පැවසීය.

මෙම විශේෂිත ඈඳාගැනීමේ සැලැස්ම හමාස් කෝපයට හේතු වී තිබේ. යුක්තියට ආදරය කරන ලෝකයෙන් ඉල්ලා සිටියේ පලස්තීනුවන් එක්සත් කිරීමට සහ එක්සත් ජනපද ස්ථාවරයට මුහුණ දීමට එකට නැගී සිටින ලෙසයි. අවාසනාවන්ත ලෙස, සහ පුරෝකථනය කළ හැකි පරිදි, අසරන පලස්තීනයට යුක්තිය කෙසේ හෝ ඉටු විය යුතුමය.

දැන් අවශ්‍යව ඇත්තේ ඊශ්‍රායලයේ මෙම අමන ක්‍රියාව නැවැත්වීමට ලෝකය විසින් එක්සත් හා තීරණාත්මක ක්‍රියාමාර්ගයක් ගැනීමයි. එක්සත් ජනපදය සහ ඊශ්‍රායලය සමඟ ඇති සියලුම ගිවිසුම් කපා හැරීමට ඔහුගේ තර්ජනය එක්සත් ජනපදය හා ඊශ්‍රායලය අපේක්ෂා කරයි. දැන් අවශ්‍යව ඇත්තේ ඊශ්‍රායලයේ මෙම අමන ක්‍රියාව නැවැත්වීමට ලෝකය විසින් එක්සත් හා තීරණාත්මක ක්‍රියාමාර්ගයක් ගැනීමයි.

Sunday, May 7, 2023

ඉරානයේ 
රෝස වතුර උත්සවය


ඉරාන රෝස වතුර උත්සවය සෑම වසරකම වසන්තයේ දී පවත්වනු ලැබේ, සාමාන්යයෙන් මැයි මැද සිට ජූනි අග දක්වා එහි අපූරත්වය රසවිදීමට හැකිය. බොහෝවිට සංචාරකයින්ට Kashan Rose Water Festival නැරඹිය හැකි ප්‍රධාන නගර වන්නේ Qamsar සහ Niasar ය. රෝස වතුර සෑදීමේදී ඉහත නගරයන් ඉතා ප්‍රමුඛ වන අතර, කසාන් සිට කිලෝමීටර් 30 ක් දුරින් කම්සාර් පිහිටා ඇත.

කෂාන්හි කම්සාර් සහ නියාසාර් ගම්මාන වටා සෑම වසරකම රෝස මල් ටොන් සිය ගණනක් නිෂ්පාදනය කර ආසවනය කර රෝස වතුර බවට පත් කරනු ලැබේ.  ඉරානයේ රෝස වතුර නිෂ්පාදනයට වසර 2500 කට වැඩි දිගු ඉතිහාසයක් ඇත. Kashan සහ Qamsar පැරණි නගර ඉරානයේ රෝස වතුර නිෂ්පාදනය සඳහා ප්‍රමුඛ මධ්‍යස්ථාන වේ.

රෝස වතුර සහ අත්යවශ්ය තෙල් නිෂ්පාදනය කිරීමේ තාක්ෂණය වසර 2500 ක් පුරාවටම පාහේ නොවෙනස්ව පවතී. සියලුම මැජික් ආරම්භ වන්නේ අස්වැන්න නෙලීමෙනි. එකතු කිරීමේ උත්සවය සම්ප්‍රදායිකව හිරු උදාවට බොහෝ කලකට පෙර ආරම්භ වේ - මලෙහි අද්විතීය සුවඳ ආරක්ෂා කිරීම සඳහා

අස්වැන්න නෙළන ලද මල් ජලය එකතු කරන ලද තඹ භාජනවල තබා ගඩොල් සහ සිමෙන්ති හෝ ගල් හා මඩ වලින් සාදන ලද උඳුනකට යවනු ලැබේ. එවිට දැඩි ගින්නක් ඇවිළෙන අතර, ජලය උතුරන අතරතුර, රෝස වතුර වාෂ්ප අත්යවශ්ය තෙල් සමඟ මුදා හරිනු ලබන අතර, එය ඝනීභවනය වන අතර ඇලුමිනියම් පයිප්ප හරහා විශේෂ භාජනයකට ගලා යයි. සම්පූර්ණ ආසවනය කිරීමේ ක්රියාවලිය පැය 4 ක් පමණ ගත වන අතර, ප්රතිඵලයක් වශයෙන් ඔවුන් මල් කිලෝ ග්රෑම් 30 කින් රෝස වතුර ලීටර් 40 ක් ලබා ගනී

Kashan සහ Qamsar හි Rosewater උත්සවය දීප්තිමත් වර්ණ, සම්ප්‍රදායික නැටුම් සහ සංගීතය, සුවඳ මල් සහ ප්‍රදේශවාසීන්ගේ සැබෑ ආගන්තුක සත්කාරයෙන් පිරී ඇත. බොහෝ පවුල්වලට රෝස වතුර නිෂ්පාදනය සඳහා කුඩා ආසවනය කිරීමේ උපකරණයක් ලෙස තමන්ගේම නිෂ්පාදනයක් ඇත. ප්‍රදේශවාසීන් ඔවුන්ගේ රහස් සංචාරකයින් සමඟ බෙදා ගැනීමට සතුටු වෙති. කලාපයේ පදිංචිකරුවන් ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදනය ගැන ඉමහත් ආඩම්බර වෙති: රෝස වතුර ලෝකයේ විවිධ ප්‍රදේශවලට අපනයනය කරනවා පමණක් නොව, සෑම වසරකම ලෝකයේ සෑම මුස්ලිම්වරයෙකුටම වඩාත්ම පූජනීය ස්ථානය වන මක්කමේ ශුද්ධ වූ කබා සේදීමට භාවිතා කරයි.

මෙම විශාල සංචාරක ආකර්ෂණ ස්ථාන සහිත ඉරානයේ සියලුම නගර අතර, කෂාන්ට විශේෂ ස්ථානයක් හිමි වන අතර ඉරානයේ සංචාරක කර්මාන්තයේ වැදගත්ම නගරයක් ලෙස සැලකේ.

විශේෂයෙන් වසන්ත හා ගිම්හානයේදී, මෙම නගරය ඔවුන්ගේ වඩාත් වැදගත් ගමනාන්තයක් බවට පත් වී ඇති අතර, මෙම නගරයේ ඓතිහාසික හා ස්වභාවික ආකර්ෂණීය ස්ථාන නැරඹීමට සහ Kashan හි රෝස වතුර උත්සවය වැනි උත්සවවලට සහභාගී වීමට Kashan වෙත බොහෝ චාරිකා සිදු වේ. කෂාන්ගේ දිගුකාලීන හා දර්ශනීය චාරිත්රයන් රැසක් පවති.


කෂාන් මොහොමඩිගේ මලේ කීර්තිය

රෝස්වෝටර් කෂාන්හි ඓතිහාසික කාලපරිච්ඡේදවල පැවති අතර, මෙම ප්රකාශය සනාථ කිරීම සඳහා, කෂාන්හි පුරාණ ඉරාන සංස්කෘතියේ එක් උත්සවයක් වන රෝස්වෝටර් නිවාඩු දිනයන් ගැන සඳහන් කළ හැකිය.

52 සහ 54 SH වසරවලදී, බල්ගේරියානු විශේෂඥයින් රෝස මල් අධ්යයනය කළ විට, වෙනත් තැන්වල සමාන සාම්පල හා සසඳන විට, Kashan හි Ghamsar හි Mohammadi rose, වඩා හොඳ තත්ත්වයේ සහ උසස් බව නිගමනය විය.

සුවඳ විලවුන් නිෂ්පාදනය කරන බොහෝ යුරෝපීය කොලෝන් සමාගම් Qamsar මල්වල අත්යවශ්ය තෙල් භාවිතා කරයි. මෙය Qamsar හි සුවඳ විලවුන් සහ රෝස ජලය දිගු කලක් නම නිෂ්පාදනයක් ලෙස පැවතීමට හේතු වී තිබේ. ගම්සාර්ගේ කීර්ති නාමයෙන්, දෙවියන්ගේ නිවස වන කාබා සෑම දිනකම මෙම නගරයේ පිරිසිදු මොහොමඩ් අත්යවශ්ය තෙල්වලින් සෝදා හරිනු ලැබේ.


රෝස වතුර උත්සවය යනු කුමක්ද?

ඉරානයේ එක් ආශ්චර්යයක් වන්නේ කෂාන්ගේ කාන්තාර පළාතේ ලස්සනම සහ සුවඳ විලවුන් මල් වැඩීමයි.

මෙම නගරය ඉරානයේ මධ්‍යම කාන්තාරයේ පිහිටා ඇත. එය උණුසුම් හා කාන්තාර දේශගුණයක් ද ඇත. Kashan හි රෝස වතුර උත්සවය වසර ගණනාවකට පෙර ආරම්භ වේ; මෙම උත්සවය 2018 මැයි මාසයේදී පැවති අතර එයට රටවල් 80  සහභාගී විය.

මෙම ප්‍රදේශයේ වැසියන් මල් හා ශාක ගැන හුරුපුරුදු බවට සාක්ෂියකි. සහස්‍රයේ සිට ක්‍රි.පූ.ඉතිහාස පොත්වල ඇති සාක්ෂි සැලකිල්ලට ගනිමින්, දියර ආසවනය කිරීමට සහ සගන්ධ ෙතල් ආහාරයට ගැනීම සඳහා උපකරණයක් සොයා ගැනීමට සිතූ මිනිසුන් ඉරාන ජාතිකයන් විය.

Kashan වසන්තයේ දී ඉරානයේ වඩාත්ම වැදගත් සංචාරක ගමනාන්තයක් ලෙස සැලකේ, විශේෂයෙන් මැයි (Ordibehesht) එය Kashan හි රෝස වතුර උත්සවය වන බැවින්, මෙම අලංකාර සහ වර්ණවත් උත්සවය Ordibehesht 15 වන දින ආරම්භ වන අතර Ordibehesht 25 දක්වා පවතී.

 Kashan හි රෝස වතුර උත්සවයට අමතරව, Ordibehesht 18 වන දින Kashan හි Imamzadeh "Sultan Ali Mohammad" මූර්තිමත් කිරීමේ උත්සවයට සහභාගී විය හැකිය

රෝස්වෝටර් උත්සවය පැවැත්වන්නේ කමර් හීය. Qamsar පිහිටා ඇත්තේ Kashan සිට කිලෝමීටර් 30 ක් දකුණින් වන අතර Golab (Rosewater) යන නම Qamsar සමඟ වඩාත් සමීපව බැඳී ඇතත්, Kashan හි අනෙකුත් නගර වන Niyasar සහ වෙනත් අය ද මෙම ක්ෂේත්‍රයේ වෘත්තීය වේ.

ඉරානයේ පුරාණ උද්‍යානය ලෙස හැඳින්වෙන නියාසාර්, කෂාන් නගරයට කිලෝමීටර් 30ක් බටහිර දෙසින් පිහිටා ඇති අතර, නියාසාර් හි දර්ශනීය දිය ඇල්ල, නියාසාර් හි බටහිර කඳුකරයේ දහහතරවන ගොඩනැගිල්ල සහ එහි පූජනීය ස්ථාන ඇතුළු ගිනි කෝවිලක් හැරුණු විට පිහිටා ඇත. 

Kashan rosewater උත්සවයේදී මූලිකවම  සිදුවෙන්නේ Ordibehesht හි, Rosaceae පවුලට අයත් ඉරාන මොහොමඩි මල්, අවසානයේ වර්ධනය වී damask රෝස අත්යවශ්ය තෙල් නිස්සාරණය සඳහා සූදානම් වේ. ඔබ ජූනි මාසයේදී (Khordad) Kashan වෙත ගියහොත්, Ordibehesht හි අතු මත තිබූ අංකුර පමණක් ඉතිරි විය.

කෂාන්හි රෝස්වෝටර් උත්සවය කණ්ඩායම් වශයෙන් සහ උදේ පාන්දර සංවිධානය කර ඇත. මෙම අවස්ථාවෙහිදී, උත්සවයේ සංවිධායකයින්, හිමිදිරි උදෑසන, මල් නෙලා, පසුව ප්රධාන උත්සවය ආරම්භ කරති.මල් වතුවල, කුඩා ප්‍රමාණයේ පවා විශේෂ ජල පෝච්චි සොයාගත හැකිය.

රෝස වතුර උත්සවයේ සාම්ප්රදායික චාරිත්රානුකූල උත්සවය

අතීතයේ යම් යම් චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර අනුව මෙම උත්සවය පැවැත්වුණු අතර ඔවුන් ගෙවත්තේ මල් එකතු කරන විට සම්ප්‍රදායික ගීත ගායනා කරමින් වාදන භාණ්ඩ වාදනය කරමින් බූරුවන් ලවා වැඩමුළුව මෙහෙයවති .

ඇත්ත වශයෙන්ම, කෂාන්හි සමහර ප්‍රදේශවල, පෙර නීතිවලට අනුව, නියාසර් මල් ඔටුවන් සමඟ එකතු කර වසර 140 කට පෙර පැවති සිරිත් විරිත්වලට අනුව ඔවුන්ගේ අත්යවශ්ය තෙල් ලබා ගනී.


Kashan හි රෝස වතුර උත්සවයේ අදියර

ඔබ කෂාන් රෝපණ වැඩමුළු වෙත ළඟා වූ විට, ඔබට එහි දැනෙන උණුසුම නිසා, ඔවුන් ඔබට සිසිල් යුෂ සූදානම් කරයි, එවිට ඔබට මල් පිපීම හැකි තරම් සන්සුන්ව දැකිය හැකිය.

පළමුව, ඔවුන් උඳුන තුල විශේෂ බොයිලේරු දමා ඇත. බඳුනේ ධාරිතාව අනුව, නැවුම් මල් එහි ඇති මල් වලට වඩා 3 ගුණයක් පමණ ජලය සමග මිශ්ර වේ. බඳුන මත තොප්පිය තැබීමෙන්, ඔවුන් බඳුනේ වාෂ්ප රැඳී සිටීමට හැකි විවරයන් ද ආවරණය කරයි. උඳුනේ ගින්දර සක්රිය කිරීමෙන් හෝ, සමහර අවස්ථාවලදී, දර පුළුස්සා දැමීමෙන්, මෙම ක්රියාවලිය සම්පූර්ණ කිරීම සඳහා පැය 4 ක් ගතවේ.

ඇත්ත වශයෙන්ම, උත්සවය ආරම්භ කිරීමට පෙර, ඔවුන් සාමාන්යයෙන් ගංගා දිගේ බඳුන සහ මල් රැගෙන ආගමික යාච්ඤා කියවීම සිදු කරති. බොයිලේරුවේ අන්තර්ගතය තම්බා ගත් විට, වාෂ්ප පයිප්පවලින් සීතල වතුරේ ඇති විශාල තඹ බඳුනකට වත් කරයි. මෙම වාෂ්ප සිසිල් කළ විට රෝස ජලය නිපදවයි.

ඇසුරුම්වල ධාරිතාව අනුව රෝස වතුර කිලෝ 30 සිට 40 දක්වා ප්‍රමාණයක් ලබා දේ. මල් රසයක් සඳහා ද රෝස වතුර මත ඉතා තුනී තෙල් තට්ටුවක් සිරින්ජයකින් ඉවත් කළ යුතුය. ඔබට ඉතා විශේෂ රෝස වතුර ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය නම්, ඔබ බොයිලේරු තුළ රෝස වතුර නැවත තම්බා ගත යුතුය.

මෙම උත්සවයට වාර්තාකරුවන් සහ නිලධාරීන් ද, කලාපයේ නිදර්ශක ද පැමිණ සිටිති. අමුත්තන්ට නැවුම් ලෙස සකස් කළ සිරප් ද පිරිනමනු ලැබේ.

ඉරානයේ මධ්‍යම ඉස්ෆහාන් පළාතේ කෂාන් ප්‍රාන්තය දූවිලි කඳු මත පැතිරී ඇති අලංකාර ආරුක්කු, කාකි-වර්ණ ගොඩනැගිලිවල ඒකවර්ණ භූ දර්ශනයකි. සෑම වසන්තයකම, මෙම කාන්තාර කලාපය මල් පිපෙයි, කඳුකරය සියුම් පැස්ටල් සහ කොළ පැහැති මුහුදේ ගැඹුරු රෝස රෝස මල් වලින් පිරී යයි. මැයි සිට ජූනි දක්වා, ප්‍රාදේශීය කම්කරුවන් ප්‍රවේශමෙන් කලාපයේ ගොල් මොහොමඩි හෝ මොහොමඩි රෝස වල කටු පඳුරු හරහා ඇවිදිමින්, රෝස වතුරට ආසවනය කිරීම සඳහා මල රාත්තල් දහස් ගණනක් නෙළා ගනී.

සුවඳවත් අස්වැන්න සැමරීම සඳහා ඉරානය සහ ලොව පුරා සිටින අමුත්තන්  කම්සාර් වෙත ගලා එයි. Qamsar හි සමහර රෝස වතුර නිෂ්පාදකයින් කාර්මික ක්‍රමවලට මාරු වී ඇති අතර, බොහෝ දේශීය නිෂ්පාදකයින් ගොලබ්-ගිරි නම් ශතවර්ෂ ගණනාවක් පැරණි ක්‍රියාවලියක් භාවිතයෙන් දියර ආසවනය කරයි. ඩිස්ටිලර් පෙති රාත්තල් 65 ක් දක්වා තඹ භාජනවලට වත් කර, ඒවා ජලය සමඟ මිශ්‍ර කර, තඹ මැටි භාජනවලින් ආවරණය කර, මිශ්‍රණය අඩු, ස්ථාවර දැල්ලක් මත පැය ගණනක් තම්බා ගන්න. වාෂ්ප ඝනීභවනය වීමට පෙර භාජනවලට සවි කර ඇති තුනී නල තුළට පාවී ගලා යයි. මෙම සුවඳ ආසවනය රෝස තෙල්, එහි සුවඳ විලවුන් සඳහා අගය කරන ඉහළ සාන්ද්‍ර ද්‍රවයක් සහ රෝස ජලය යන දෙකම ලබා දෙයි, එය මිලෙන් අඩු සහ බොහෝ විට ආහාර හෝ ඖෂධීය අරමුණු සඳහා භාවිතා කරයි. අමුත්තන්ට රෝස වතුර බෝතල්, සුවඳැති රෝස රසකැවිලි සහ රෝස මල් බැරල් කෙලින්ම Qamsar හි සම්ප්‍රදායික නිෂ්පාදකයින් හරහා හෝ අසල පිහිටි Kashan's central bazaar වෙතින් ලබා ගත හැකිය.

ෆලූඩේ වැනි සම්භාව්‍ය පර්සියානු රසකැවිලි රස ගැන්වීමට අමතරව, ඉරානයෙන් පිටත ඩැමස්කස් රෝස ලෙස හඳුන්වන මලෙන් ආසවනය, උගුරේ අමාරුවේ සිට හෘද රෝග දක්වා සෑම දෙයකටම ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ භාවිතා වේ. සමකාලීන ඉරාන ජාතිකයන් බොහෝ විට 10 වැනි සියවසේ පර්සියානු වෛද්‍යවරයකු වූ ඉබන් සිනාට බැර කරයි, බටහිරින් අවිචෙනා ලෙස හැඳින්වේ, රෝස වතුර ආසවනය සොයා ගැනීම සමඟ, එය ස්කාගාර ක්‍රම ඔහුට පෙර පැවති බව පෙනෙන්නට තිබේ. කෙසේ හෝ වේවා, මොහොමඩි රෝස මල් සහ ඒවායේ සුවඳ ආසවනය පරම්පරා ගණනාවක් පුරා පර්සියානු ලේඛකයින් දිරිමත් කර ඇත.

“රෝස මල් පිපෙන අතරතුර විනෝද වීමට නැඹුරු” වන ලෙස 14 වන ශතවර්ෂයේ පර්සියානු කවියෙකු වූ හෆීස්ගේ උපදෙස් සැලකිල්ලට ගෙන, උත්සවය සඳහා කම්සාර් වෙත සංචාරයක් සැලසුම් කරති.

රෝස්වෝටර් උත්සවය ඉරාන ජාතිකයන් අතර වඩාත් ප්‍රසිද්ධ සම්ප්‍රදායක් වන අතර එය අතීතයේ ෆාර්ස් පළාතෙන් ආරම්භ වූ අතර අද එහි සැලකිය යුතු කොටසක් කෂාන් සහ අවට ප්‍රදේශවල සිදු කෙරේ. කෂාන් ගොවිපලවල රෝස හෝ "මොහොමඩි" මල් පිපෙන වසන්තයේ දී මෙම සාම්ප්රදායික චාරිත්රය විශේෂ වාතාවරණයක් ඇත.

රෝස්වෝටර් උත්සවය දීප්තිමත් වර්ණ, සම්ප්‍රදායික නැටුම් සහ සංගීතය, සුවඳ මල් සහ ප්‍රදේශවාසීන්ගේ සැබෑ ආගන්තුක සත්කාරයෙන් පිරී ඇත. බොහෝ පවුල්වලට රෝස වතුර නිෂ්පාදනය සඳහා කුඩා ආසවනය කිරීමේ උපකරණයක් ලෙස තමන්ගේම නිෂ්පාදනයක් ඇත.


ගොලබ්ගිරි යනු හුදෙක් උත්සවයක් නොවේ, මන්ද එය ගොවිතැන කලාවට, සංස්කෘතියට සහ ආගමට පවා සම්බන්ධ කරයි. ගෝලාබ් යනු කෂාන්ගේ සංකේතයක් වන අතර කෂානි ජනතාවගේ අනන්‍යතාවය හැඩගස්වයි. රෝස වතුර බොහෝ ආකාරවලින් භාවිතා වේ. මුස්ලිම්වරුන්ගේ වැදගත්ම ස්ථානය වන කබා පිරිසිදු කිරීම සඳහා රෝස වතුර භාවිතා කිරීම ගැන කෂානි ජනයා ආඩම්බර වෙති. රෝස වතුර උත්සවය බොහෝ නරඹන්නන් ආකර්ෂණය වන බැවින් කෂාන්හි වැදගත් කාලයක් වේ. විවිධ නගරවලින් පැමිණෙන පිරිමින්, කාන්තාවන් සහ ළමුන් රෝස නිෂ්පාදන නැරඹීමට, රසවිඳීමට සහ මිලදී ගැනීමට එක්වෙති.

Friday, May 5, 2023

ඉරාන නාවික හමුදාවේ ජාත්‍යන්තර උපාය මාර්ග සහ හමුදා ශාක්‍යතාවය


රටක මුහුදු සීමාව පමණක් නොව ජාත්‍යන්තර මුහුදේ මුහුදු වෙළෙඳ මාර්ගවල ආරක්‍ෂාව තහවුරු කර ගැනීම සඳහා ද ශක්තිමත් නාවික හමුදාවක් අත්‍යවශ්‍ය වේ.

ඉස්ලාමීය විප්ලවයට ස්තූතිවන්ත වන්නට, ඉරානය බලවත් නාවික හමුදාවක් ගොඩනඟා ගැනීමටත් බටහිර ආසියාවේ ප්‍රමුඛතම නාවික බලවතා ලෙස ඉස්මතු වීමටත් ඔවුන්ට හැකිවිය. 

ඉරානයේ නැව්වල සහ සබ්මැරීනවල සවි කර ඇති අති නවීන ඉලෙක්ට්‍රොනික නිරීක්ෂණ පද්ධතියේ සීරුවෙන් නොවන්නේ නම්, න්‍යෂ්ටික බලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන ඇමරිකානු සබ්මැරීනය හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය හරහා හොර රහසේ ගමන් කිරීමට උත්සාහ කළත් එය හඳුනාගෙන මතුපිටට ඒමට සිදු නොවනු ඇත.

අද වන විට ඉරානයේ නාවික පැවැත්ම ඉහත සඳහන් කළ ජාත්‍යන්තර මුහුදු මංතීරුවලට පමණක් සීමා නොවී අත්ලාන්තික් සහ පැසිෆික් සාගර දක්වා ව්‍යාප්ත වී ඇත.

නිදසුනක් වශයෙන්, 2023 ජනවාරි මාසයේදී, ඉරාන නාවික හමුදාව පැසිෆික් කලාපය සඳහා සාමය සහ මිත්‍රත්වය පිළිබඳ පණිවිඩයක් සමඟ ඕස්ට්‍රේලියානු සුවිශේෂී ආර්ථික කලාපය (EEZ) අසල යාත්‍රා කළේය.

ඊට සම්බන්ධ වූ නෞකා වූයේ IRIS Makran සහ IRIS Dena යන නෞකාවන් වන අතර, එම නෞකාවන් දෙකම ඉරාන නාවික හමුදාවේ 86 වන ෆ්ලෝටිලාවට අයත් වේ. මෙම යාත්‍රා එම වසරේම සැප්තැම්බර් මාසයේදී ඉරානයෙන් පිටත්වීමෙන් පසු 2022 නොවැම්බර් මාසයේදී ඉන්දුනීසියාවේ නැවතී ඇත.

දෙසැම්බරයේ, නැව් දෙක ඉන්දියන් සාගරයේ සිට පැසිෆික් සාගරයට ගොස් ප්‍රංශ පොලිනීසියාව පසුකර, දකුණු මාර්කේසාස් දූපත් දෙසට ගමන් කළේය.

ඕෂනියා-පැසිෆික් කලාපයේ ඉරාන නාවික පැමිණීම ජාත්‍යන්තර වේදිකාවේ බහු ධ්‍රැවීය හවුල්කාරිත්වයන් සෙවීමෙන් එක්සත් ජනපද ආධිපත්‍ය බලපෑමට එරෙහිව ටෙහෙරානයේ නැගෙනහිර උපායමාර්ගය යලි තහවුරු කිරීම අරමුණු කරයි.


ඉස්ලාමීය ජනරජය අනෙකුත් කලාප අතර අප්‍රිකාව සහ ලතින් ඇමරිකාව ඇතුළත් බහුමාන විදේශ ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරයි. ආසියාවේ, ඉරානය එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ නිත්‍ය සාමාජිකයන් වන රුසියාව සහ චීනය වැනි බටහිර නොවන බලවතුන් සමඟ සිය සබඳතා ශක්තිමත් කර ගැනීම අරමුණු කරයි.

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, ටෙහෙරානය ලතින් ඇමරිකාව සහ දකුණු පැසිෆික් වැනි ඇමරිකානු පොලී කලාප ලෙස සැලකෙන ප්‍රදේශවල එක්සත් ජනපද බලපෑමට එරෙහි වීමට අපේක්ෂා කරයි.

චීනයට, ඉරානය සමඟ නාවික සබඳතා දකුණු චීන මුහුද අස්ථාවර කිරීමට උත්සාහ කරන එක්සත් ජනපදයට පැහැදිලි පණිවිඩයක් යවන අතර ඉරානයට රුසියාව සහ චීනය සමඟ පමණක් නොව ඉන්දුනීසියාව වැනි අනෙකුත් රාජ්‍යයන් සමඟ නාවික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතු වර්ධනය කිරීමට ඉඩ සලසයි.ජාත්‍යන්තර විශ්ලේෂකයින්ට අනුව, මෙම නාවික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකභාවය මගින් ඉරානයේ බ්‍රික්ස් (බ්‍රසීලය-රුසියාව-ඉන්දියාව-චීනය-දකුණු අප්‍රිකා කණ්ඩායම) සමඟ සම්බන්ධ වීමේ අරමුණ ඉදිරියට ගෙන යාමට හැකි වන අතර නීතිවිරෝධී සම්බාධක මග හැරීමට හෝ වඩාත් නිවැරදිව ආර්ථික ත්‍රස්තවාදයෙන් මිදීමේ උපාය මාර්ගයක් වර්ධනය කිරීමට හැකි වේ. 

ඉරානයේ දෙදින සංචාරයක යෙදී සිටි අසර්බයිජාන් ජනරජයේ ආරක්ෂක අමාත්‍ය ජෙනරාල් සකීර් හසනොව් බදාදා ප්‍රකාශ කළේ *ඉරානයේ හමුදා හැකියාවන් “ආඩම්බර උල්පතක්” බවයි.

"ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයේ සන්නද්ධ හමුදාවන්ගේ යුධ ශක්තිය සහ හැකියාවන් ආඩම්බරයට කරුණක්" යැයි හසනොව් සිය ඉරාන සහකාර බ්‍රිගේඩියර් ජෙනරාල් මොහොමඩ් රීසා අෂ්ටියානි සමඟ පැවති රැස්වීමකදී පැවසීය.

අසර්බයිජාන් ජනරජයේ භෞමික අඛණ්ඩතාවයට දක්වන සහයෝගය වෙනුවෙන් ආරක්ෂක අමාත්‍ය හසනොව් ඉරාන නිලධාරීන්ට සහ රජයට ස්තූතිය පුද කළේය.

ඔහු ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා පුළුල් කරන ලෙස ඉල්ලා සිටි අතර ඉරාන ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයාට බාකු වෙත පැමිණෙන ලෙස ආරාධනා කළේය.

ඔහුගේ පැත්තෙන්, ඉරානයේ ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා පැවසුවේ ජාතීන් දෙක අතර ඓතිහාසික හා සංස්කෘතික පොදුත්වයන් සැලකිල්ලට ගනිමින්, ඉරානය සහ අසර්බයිජානය සබඳතා වර්ධනය කර ගත යුතු බවයි, විශේෂයෙන් ආරක්ෂක සහ ආරක්ෂක ක්ෂේත්‍රවල මෙය සිදුවිය යුතුයි. 

ඉරානය සහ අසර්බයිජානය අතර ගැඹුරුවන ආරක්‍ෂක සහ ආරක්‍ෂක සහයෝගීතාව ඉතා වැදගත් බව සඳහන් කරමින් Ashtiani පැවසුවේ, “විශේෂ භූ දේශපාලනික තත්ත්වය සහ ලක්‍ෂණ හේතුවෙන් දෙරටට විස්තීර්ණ සබඳතා පුළුල් කිරීමට විශාල හැකියාවන් සහ හැකියාවන් ඇත.”


දෙදින සංචාරය අතරතුර, අසේරි ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා ඉරාන ඉහළ පෙළේ හමුදා සහ දේශපාලන නිලධාරීන් හමුවිය. IRNA ට අනුව සංචාරයේ ප්‍රධාන අරමුණු වන්නේ හමුදා සහ ආරක්ෂක සහයෝගීතාව වර්ධනය කිරීමයි.

බදාදා අසේරි ආරක්ෂක අමාත්‍ය හසනොව් සමඟ පැවති රැස්වීමකදී ඉරාන ජනාධිපති සෙයිද් එබ්‍රහීම් රයිසි ද කියා සිටියේ ටෙහෙරාන්-බකු අන්තර්ක්‍රියා හුදු සබඳතාවලින් ඔබ්බට ගිය බවයි

.ඉරානය සහ අසර්බයිජානය ඥාතීන් පමණක් නොව පවතින සබඳතාව පදනම් වී ඇත්තේ දෙරටේ ජනතාවගේ ගැඹුරු විශ්වාසයන් මත ඉතිහාසය පුරා ස්ථාපිත කර ඇති පොදු ආගමික මූලධර්ම මත ය, ”රයිසි සඳහන් කළේය.

ටර්ක්මෙනිස්තානයේ පැවති ECO සමුළුවට සමගාමීව අසර්සියානු ජනාධිපතිවරයා සමඟ ඔහුගේ රැස්වීම ගැන සඳහන් කරමින්, Raisi පැවසුවේ ඉරානයේ ප්‍රතිපත්තිය අසල්වැසියන් සමඟ, විශේෂයෙන් කොකේසස් කලාපයේ අසර්බයිජානය සමඟ පුළුල් සහයෝගීතාවය සහ දෙරටේ ජනාධිපතිවරුන් විසින් කරන ලද අවධාරණයට අනුව ය. , දෙරට අතර සංක්‍රමණ අන්තර්ක්‍රියා ඇතුළුව ආර්ථික හා වෙළඳ අන්තර්ක්‍රියා වර්ධනය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය වේගවත් වෙමින් පවතී.

කලාපය තුළ ඉරානයේ බලය ආරක්ෂාව ගෙන දෙන බව ද ජනාධිපතිවරයා පැවසීය. ඩේෂ් ඇතුළු තක්ෆීරි කණ්ඩායම් සිටීම කලාපයේ ජනතාවගේ යහපතට හේතු නොවන බවටද ඔහු අනතුරු ඇඟවීය.

"මෙම කණ්ඩායම් ඇමරිකානුවන් සහ සියොන්වාදීන් විසින් සාදන ලද අතර ඔවුන් සිටින සෑම තැනකම සාපරාධී ක්‍රියා සිදු කර ඇත," ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

සියොන්වාදී පාලනය මනුෂ්‍යත්වයේ සතුරා බවත්, කිසිසේත් මුස්ලිම් ජාතීන්ගේ මිතුරෙකු විය නොහැකි බවත් ඔහු පැවසීය. විශේෂයෙන්ම පලස්තීන ජනතාවට එරෙහිව කලාපයේ සියොන්වාදීන් විසින් කරන ලද වාඩිලාගැනීම් සහ ආක්‍රමණ මෙම කටුක කරුණු සඳහා සාක්ෂියක් ලෙස ජනාධිපතිවරයා සඳහන් කළේය.

අසර්බයිජානියානු සන්නද්ධ හමුදාවන්ගේ සවිඥානික සැලසුම් තුළින් තක්ෆීරි ව්‍යාපාරවලට සහ මුස්ලිම්වරුන් සමඟ සංහිඳියාව ඇති කිරීමට අකමැති අයට කලාපය තුළ ස්ථාවරයක් ලබා ගැනීමට නොහැකි වනු ඇතැයි ජනාධිපතිවරයා විශ්වාසය පළ කළේය.

රැස්වීම අතරතුර, Azeri ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා තම ඉරාන සගයන් සමඟ ඔහුගේ රැස්වීම් සහ සාකච්ඡා අනාගත සහයෝගීතාවය සඳහා ඉතා ප්‍රයෝජනවත් යැයි විස්තර කළේය.

අඟහරුවාදා අසේරි ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා සමඟ පැවති සාකච්ඡාවකදී ඉරානයේ සන්නද්ධ හමුදා ප්‍රධානී මේජර් ජෙනරාල් මොහොමඩ් බගෙරි ද අනතුරු ඇඟවූයේ ත්‍රස්තවාදීන් කොකේසස් සහ මධ්‍යම ආසියාව ඇතුළු කලාපය පුරා පැතිරීමට උත්සාහ කරන බවයි.

ඉහළ ජෙනරාල්වරයා පැවසුවේ, "සිරියාවේ සහ ඉරාකයේ ත්‍රස්තවාදීන් පරාජය කර ඇත, නමුත් විනාශ කර නැත."

ISIS, එහි අරාබි කෙටි යෙදුමෙන් Daesh ලෙසද හඳුන්වනු ලබන අතර, වසර තුනකට පෙර එහි "කාලිෆේට්" බිඳ වැටීමෙන් පසු සිරියාවේ විශාලතම ප්‍රහාරය මුදා හැරියේය. ISIS සටන්කාමීන් 100 කට වැඩි පිරිසක් ත්‍රස්තවාදීන් රඳවා සිටි ප්‍රධාන බන්ධනාගාරයට ප්‍රහාර එල්ල කළ අතර, කුර්දි සටන්කාමීන් සමඟ සටනක් ආරම්භ වූ අතර එය පැය 24 කට පසුව දිගටම පැවති අතර සිකුරාදා දුසිම් ගනනක් මිය ගිය බව NBC පුවත් වාර්තා කරයි.

ඉරාකයේ දේශසීමාව හරහා, ISIS තුවක්කුකරුවන් සිකුරාදා උදාවීමට පෙර බැග්ඩෑඩයට උතුරින් පිහිටි හමුදා බැරැක්කයකට කඩා වැදී ඇතුලේ සොල්දාදුවන් නිදා සිටියදී, පැන යාමට පෙර 11 දෙනෙකු මරා දැමීය - ඉරාකයේ හමුදාවට මාස කිහිපයකින් සිදුවූ මාරාන්තික ප්‍රහාරයයි.

“මෙම ත්‍රස්තවාදීන් ඇෆ්ගනිස්ථානය, කොකේසස් සහ මධ්‍යම ආසියාව ඇතුළු කලාපය ව්‍යාප්ත කිරීමට උත්සාහ කරනවා. ඔවුන්ට මුහුණ දීම සඳහා කලාපයේ රටවල සහයෝගීතාව අවශ්‍ය වේ,” ජෙනරාල් බගෙරි අවධාරනය කළේය.

ඉරානය සහ අසර්බයිජාන් ජනරජය අතර ආරක්ෂක සහයෝගීතාව නිසැකවම පුළුල් වනු ඇති අතර එය දෙරටේ ආරක්ෂාවට ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇතැයි මේජර් ජෙනරාල් මොහොමඩ් බගෙරි ද පැවසීය.

"ඔබගේ ඉරාන සංචාරය දෙරට අතර සබඳතා, විශේෂයෙන්ම ආරක්ෂක, තාක්‍ෂණික සහ හමුදා ක්ෂේත්‍රවල වර්ධනයට සහ තහවුරු කිරීමට හොඳ අවස්ථාවක් වනු ඇතැයි මම බලාපොරොත්තු වෙමි."

වාඩිලෑමට විරුද්ධ ඉරානයේ ප්‍රතිපත්තිය ගැන සඳහන් කරමින් ජෙනරාල් බගෙරි ද පැවසුවේ, “දශක තුනකට පසුව සිදු වූ අසර්බයිජානයේ වාඩිලාගෙන සිටි භූමි ප්‍රදේශ මුදා ගැනීම ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායකයා සහ ඉරානයේ ජනතාව සතුටට පත් කළේය.”

සියලුම රටවල භෞමික අඛණ්ඩතාවයට ගරු කිරීමේ අවශ්‍යතාවය අවධාරණය කළ හමුදා ප්‍රධානියා ඉරානය අසර්බයිජාන් ජනරජයේ භෞමික අඛණ්ඩතාවට මෙන්ම තමන්ගේම ද සංවේදී බව පැවසීය.

කලාපය තුළ ඊශ්‍රායලය සිටීම බෙදීමේ මූලාශ්‍රයක් වන අතර කලාපයේ රටවල ආරක්ෂාවට සහ ස්ථාවරත්වයට තර්ජනයක් බව බගෙරි පැවසීය.