Wednesday, December 28, 2022

 ඉරානයේ
නත්තල් සැමරුම

මේ සුන්දර සීතල නත්තල් මාසයයි. ලොව පුරා සිටින්නන්ට නත්තල්  සීනු හැඩවෙන මාසයයි. නත්තල යනු ලොව පුරා සිටින සියලුම කිතුනුවන් විසින් සමරනු ලබන වැදගත්ම නිවාඩු දිනයයි. ක්‍රිස්තියානි ආගම ඉරානයේ ව්‍යවස්ථාපිතව පිළිගත් ආගම්වලින් එකකි. ඔවුන්ගේ ආගමික නීතිවලට අනුව තම ජීවිතය සකස් කර ගැනීමට බාධාවක් නැත. ලොව පුරා නත්තල නිල වශයෙන් නිවාඩු දිනයක් ලෙස පිළිගෙන ඇත.

ඉරානයේ කිතුනුවන්ගෙන් බහුතරය ආර්මේනියානු ඕතඩොක්ස් පල්ලිය අනුගමනය කරන ආර්මේනියානුවන් හෝ නැගෙනහිර ඇසිරියානු පල්ලිය අනුගමනය කරන ඇසිරියානුවන් ය. ආර්මේනියානුවන් ජනවාරි 6 වන දින නත්තල සමරන අතර ඔවුන් එපිෆනි සමරන අතර අනෙකුත් කිතුනුවන් දෙසැම්බර් 25 සමරයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම උත්සව උත්සවයේ උණුසුම සහ අලංකාරය වසර අවසානය වේ.

ශීත ඍතුවේ ශීතල සීතල නොතකා ලබන මාසයේ ජනවාරි 6 වනදා දක්වා මාසය සෑම කෙනෙකුම මෙසේ ආකර්ෂණය වනු ඇත. මෙම අවස්ථාව සනිටුහන් කිරීම සඳහා, කිතුනුවන් වැඩි කාලයක් ගත කරන්නේ එකිනෙකාට තෑගි ලබා දීම සඳහා ය. කිතුනුවන් සහ කිතුනු නොවන අය එකිනෙකා සමඟ නත්තල් සුබ පැතුම් බෙදා ගනු ඇත.

කිතුනුවන් විශාල වශයෙන් ජීවත් වන ප්‍රදේශවල කොළ, රන්වන් සහ රතු පැහැයෙන් සැරසුණු නත්තල් ගස් සෑම තැනකම දක්නට ලැබේ. වීදි උත්සවාකාරයෙන් බබලයි. ඒ අතරම, සාමාන්යයෙන් ඉරාන වැසියන් එවැනි උත්සවයක් සැමරීම ගැන සතුටු වෙති. ඉරානයේ සියලුම දෙනා නත්තල රසවිදීමට පෙර මග බලා සිටියි.

කිතුනුවන් ඉරානයේ ජනගහනයෙන් 1% ට වඩා අඩු වුවද, ඒ අඩු ප්‍රතිශතය වුවද ඔවුන්ට ඉතා ගෞරවයෙන් සලකනු ලැබේ. ඔවුන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට පාර්ලිමේන්තුවේ ව්‍යවස්ථාපිත ස්ථානයක් ද තිබේ. ඔවුන්ට කවදාවත් මුස්ලිම් බහුතරයක් එක්ක ප්‍රශ්න ඇතිවී නොමැත. ඔවුන්ගේ ආගම ඇදහීමේ පරම අයිතිය ඔවුන්ට ලබා දී ඇත. ඉරානයේ ක්‍රිස්තියානි පල්ලි 600 කට වඩා තිබේ. බොහෝ ක්‍රිස්තියානි පල්ලි රජයේ වියදමින් නඩත්තු වේ.


ඉරාන කිතුනුවන් ආර්මේනියානුවන් සහ ඇසිරියානුවන් ය. ඔවුන්ගේ ජනගහනය ලක්ෂ 5කට වැඩියි. ආර්මේනියානුවන් සහ ඇසිරියානුවන්ගෙන් පුරාණයේ සිටම පැවත එන්නන් වෙයි. ඔවුන් රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවලට පියාසර කළද, සැලකිය යුතු පිරිසක් ටෙහෙරාන් සහ ඉස්ෆහාන් වැනි තදාසන්න ප්‍රදේශවල ජීවත් වෙති.

ඉරානය මැදපෙරදිග කිතුනුවන්ට ආරක්ෂිතම ස්ථානය වන අතර ඉරාන ජනතාව කිතුනුවන් සහ ඔවුන්ගේ ආගම ඉහළම ගෞරවයෙන් සලකති. ඔවුන් ඔවුන්ගේ මිතුරන් හා අසල්වැසියන් විනෝදාස්වාදය සඳහා ඔවුන් සමඟ එකතු වේ

ටෙහෙරානයේ බොහෝ වීදි නත්තල් සමයේදී අලංකාරයෙන් සරසා ඇත.

ඉරානයේ නත්තල් උත්සව විශාල හෝටල්වලට සීමා වී ඇතැයි නොසිතන්න . අගනුවර පුරා ඇති සාප්පු වල කුඩා හා විශාල විසිතුරු සංදර්ශන පෙට්ටි පිටුපස ඇති වාත්තු ආලෝකයෙන් ඔබ වශී වනු ඇත. අලංකාර නත්තල් ගස් රතු සහ කොළ පැහැති රිබන් සමග විවිධ ආලෝකයෙන් නෙත් සිත් පැහැරගනු ලබයි.

එහි ආලෝකයට ඔබේ ඇස්වල රන් බෝල මෙන් දිදුලනු ලබයි. විශේෂයෙන්ම ටෙහෙරානයේ වඩාත් ජනප්‍රිය සාප්පු සවාරි මධ්‍යස්ථානවලදී, සැන්ටා ක්ලවුස් හෝ බාබා නොයෙල් (පර්සියානු ජනතාව ඔහුව හඳුන්වන්නේ බාබා නොයෙල්) වැනි අය විසින් ප්‍රධාන දොරටුව අසලදී ඔබව පිළිගනු ඇත.

ඔබ ටෙහෙරානයේ ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශවල වීදිවල සැරිසරන විට, මිනිසුන් නත්තල් ගස් සහ ඒවායේ සංකේතාත්මක සැරසිලි වලින් වීදි අලංකාර ව බබලෙනු ඇත.

ඉරාන-ආමේනියානුවන්ගේ සැලකිය යුතු සංඛ්‍යාවක් සිටින තබ්‍රිසි සහ එස්ෆහාන්ස් zසොල්බා වැනි අසල්වැසි ප්‍රදේශවල ඔබට අනෙකුත් නගර සහ ඔවුන්ගේ නත්තල් උත්සව (ඔබ ටෙහෙරානයේ දකින තරම් වර්ණවත් සහ නෙත් සිත් ඇදගන්නාසුළු නොවූවත්) සොයා ගත හැක.

කිතුනු අසල්වැසි ප්‍රදේශ දෙසැම්බර් මාසයේ මුල් දිනවල නත්තල් වර්ණයෙන් වර්ණවත් වන අතර, ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත සැමරීම සඳහා ඔවුන්ගේ හදවත් සහ ආත්මයන් සූදානම් කිරීමට මිනිසුන් ඔවුන්ගේ සම්ප්‍රදායන් අනුගමනය කරයි.


ඉරානයේ කිතුනුවන් කිරි, බිත්තර සහ මස් වළක්වා ගැනීම සඳහා දෙසැම්බර් මස මුල සිට නිරාහාරව සිටිති. මෙම උපවාසයෙන් පසු දෙසැම්බර් 25 වන දින ශුද්ධ වූ දේවස්ථානයේදී නත්තල් උත්සවය පවත්වනු ලැබේ. ඉන් අනතුරුව අති උත්කර්ෂවත් භෝජන සංග්‍රහයක් ද සංවිධානය කෙරේ. මෙම මංගල්‍යය පිළිගන්වන්නේ හරිසා නමින් හඳුන්වන බැදපු ප්‍රනීත තුර්කි කුකුල් මස් සමඟිනි.

ඉරානයේ නත්තල් සමය ගත කිරීම අමතක නොවන අත්දැකීමකි. මෙරට සුළුතර ක්‍රිස්තියානුවන් පමණක් සමරන උත්සවයකට සියලුම ජනතාව ඔල්වරසන් දෙනවා දැකීම වෙනස්ම අත්දැකීමක් වනු ඇත.

එබැවින්, ඔබට මෙම නත්තල වෙනස් ආකාරයකින් සහ විවිධ සංස්කෘතික පසුබිම්වලින් යුත් පුද්ගලයින් සමඟ සැමරීමට අවශ්‍ය නම්, ඉරානයේ නත්තල් සැමරුම විශිෂ්ට තේරීමකි.

නත්තල් දිනයේදී, ඔවුන් සාම්ප්‍රදායික කුකුළු මස් ඉස්ටුවක් හරිස්සා හෝ බැදපු තුර්කිය මත සංග්‍රහ කිරීමෙන් යේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත සමරයි. නත්තල සමරන ඉරාන දරුවන්ට අලුත් ඇඳුම්, තෑගි ලැබේ.

බොහෝ කිතුනුවන් ඉරාන ආමේනියානුවන් වන අතර ඔවුන් රට පුරා පල්ලිවල මිතුරන් සහ පවුලේ සාමාජිකයන් සමඟ නත්තල් සමරයි.

ඉරානයේ නත්තල් සංස්කෘතිය සහ සම්ප්රදායන්

රතු, කොළ සහ රන් තෑගි පෙට්ටිවලින් සරසා ඇති නත්තල් ගස් සාප්පු ජනේල පිටුපස හෝ විවිධ සාප්පු සංකීර්ණවල සහ හෝටල්වල පිවිසුම්වල තබා ඇත, විශේෂයෙන් ටෙහෙරානයේ ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශවල සුලභව දැකිය හැකිය.

ඉරානයේ නත්තල් සමයේදී, කන්‍යා මරිය තුමිය, ජෝසප් සහ ජේසු බිලිඳුන්ගේ උපත දර්ශන සමඟින් අලංකාර කරන ලද ගස්, ඉරාන කිතුනුවන් බොහෝ දෙනෙක් සිටින මධ්‍යම ටෙහෙරානයේ මිර්සා ෂිරාසි මාවත සහ ඔස්ටාඩ් නෙජටොල්ලාහි (විලා ඇවනියු) සහ ඒ අවට ප්‍රදේශවල සාප්පු සවාරි තුළ ද දක්නට ලැබේ .

ටෙහෙරානයේ ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශ


කෙසේ වෙතත්, උත්සව මනෝභාවය ටෙහෙරානයේ ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශවලට පමණක් සීමා නොවේ, සමහර වෙළඳසැල්, විශේෂයෙන් නගරයේ උතුරු ප්‍රදේශවල ඇති, ඔවුන්ගේ වෙළඳසැල් ජනේලවල අවම වශයෙන් කොටසක් කැන්ඩි වේවැල්, හිම ගෝල සහ වැනි සැරසිලි සඳහා කැප කරයි. සැන්ටා ක්ලවුස් රූප ද දක්නට ලැබේ.

මෑත වසරවලදී, ඉරානයේ නත්තල් සමයේදී නාගරික බලධාරීන් බොහෝ ප්‍රධාන වීදිවල සහ සෑම වසරකම දේව මෙහෙයක් පැවැත්වෙන විලා මාවතේ ශාන්ත සර්කිස් ආර්මේනියානු දේවස්ථානයේ ජේසුස් වහන්සේගේ උපත සමරන බැනර් ද තබා ඇත.

ප්‍රසිද්ධියේ නත්තල් සැමරීම විදේශිකයන් නිතර ගැවසෙන හෝටල්වලට පමණක් සීමා වූ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල් මෙන් නොව ඉරානයේ නත්තල් සමයේදී ටෙහෙරානයේ එවැනි සීමාවක් නොමැත. ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ මුල් වසරවල ක්‍රිස්තියානි දිස්ත්‍රික්කවලට පමණක් සීමා වූ නත්තල් විසිතුරු භාණ්ඩ අලෙවිය දැන් නගරය පුරා දක්නට ලැබේ

ඇත්ත වශයෙන්ම, උත්සව නත්තල් සැරසිලි සහ සැමරුම රට පුරා, විශේෂයෙන් ඉස්ෆහාන්, ෂිරාස්, ටබ්‍රිස් වැනි ප්‍රධාන නගරවල සහ මෂ්හද්  වැනි ආගමික නගරවල පවා සිදු වේ.

යේසුස් ක්‍රිස්තුස්ගේ උපතෙන් පසු මුලින්ම හඳුනා ගත් සමහර අය “නැගෙනහිර සිට පැමිණි නුවණැති මිනිසුන්” බව Nativity නාට්‍යයක් නරඹා ඇති හෝ සහභාගී වූ සෑම කෙනෙකුම දනිති. මතෙව්ගෙන් කී දෙනෙක් සිටියාද යන්න හෝ ඔවුන් පැමිණියේ කොහෙන්ද යන්න ඔහුගේ සුවිශේෂයේ අපට නොකියයි (මතෙව් 2:1-12). නමුත් ඔහු "මැගි" යන පර්සියානු මාතෘකාව භාවිතා කිරීම සහ තෑගි තුනක් ගැන සඳහන් කිරීම පර්සියාවෙන් පැමිණි මිනිසුන් තිදෙනෙකුගේ (නම් කරන ලද) සම්ප්‍රදායට හේතු විය. මාර්කෝ පෝලෝගේ කාලයේ (දොළොස්වන සියවසේ) පැතිර ගිය ජනප්‍රවාද ඔවුන් පැමිණි පර්සියානු නගර සවේ, හවා සහ කෂාන් පවා නම් කරයි .

ඉරානයේ රාජ්‍ය ප්‍රවෘත්ති සේවය වන ප්‍රෙස් ටීවී, ඉරානයේ ආර්මේනියානු සහ ඇසිරියානු ප්‍රජාවන් විසින් නත්තල සමරන ආකාරය විකාශනය කරති. හිටපු ජනාධිපති කෙනෙකු වන මහමුද් අහමදිනෙජාඩ් ජේසුස් වහන්සේ පිළිබද ප්‍රශංසා කරමින් නත්තල් පනිවුඩද  ප්‍රකාශ  කළේය - “මනුෂ්‍යත්වයේ සහ කරුණාවේ දූතයා වශයෙන් ක්‍රිස්තු වහන්සේ හදුන්වුවේය. ”

සීතල දෙසැම්බරය ළං වන විට, ලොව පුරා සිටින සියලුම කිතුනුවන් කොළ, රන්වන් සහ රතු පැහැයෙන් යුත් වීදිවල ප්‍රීතිමත් ජනකායක් මැද තුටින් අතරමං වේ. සැණකෙළිය වෙළඳසැල් තුළ ගලා යන අතර, කිතුනුවන් සහ ක්‍රිස්තියානි නොවන අය යන දෙඅංශයෙන්ම නත්තල් ගස් සැරසිලි සහ අලංකාර තෑගි ගැන සෑම දෙනාම උනන්දු වෙති. ඒ අතරම, ඉරාන වැසියන් එවැනි උත්සවයක් ප්‍රීතියෙන් සැමරීම ගැන සතුටු වෙති. කිතුනුවන් ඉරානයේ ජනගහනයෙන් 1% ට වඩා අඩු වුවද, තරුණ පිරිමි ළමයින් හා ගැහැණු ළමයින් මෙම උත්සවය සතුටින් භුක්ති විඳිති. එමනිසා, දෙසැම්බර් මැද සිට ජනවාරි මැද දක්වා නත්තල මෙන් සුවඳ හමන අසල්වැසි ප්‍රදේශවලට ඔවුන්ගේ සමාගම අනුගමනය කිරීම පුදුම සහගත අදහසකි.

ඉරානයේ නත්තලට ආමේනියානු අසල්වැසි ප්‍රදේශවල උද්යෝගිමත් වීදිවල සහ ශීත ඍතුවේ දිලිසෙන සුදු පැහැයේ සදා කොළ පැහැති පයින් ගස් නත්තල් සැන්දෑව සඳහා ඒවා නිර්මාණය කිරීමට යන පුද්ගලයින්ට විකිණීමට බලා සිටින කුඩා කතාවක් ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම අතිවිශාල ජනකාය කැරකෙන්නේ විශේෂයෙන්ම ඉරානයේ   නගරවල මෙන්ම ගම්බද ප්‍රදේශවල ද නත්තල වෙනුවෙන් සතුටු වෙති. වඩාත්ම ආගන්තුක සත්කාරයට ලැදි ඉරාන ජාතිකයන් සමඟ ඇසුරු කර ඉස්ලාමයේ ප්‍රමුඛ සහජීවනය කෙතරම් දුරට සමාජය තුළ ඇදහිය නොහැකි තරමට අමුතු උද්දීපනයක් ගෙන  ඇත්ද යන්න අත්විදින්න.


කිතුනුවන් විශාල වශයෙන් ජීවත් වන ප්‍රදේශවල කොළ, රන්වන් සහ රතු පැහැයෙන් සැරසුණු නත්තල් ගස් සෑම තැනකම දක්නට ලැබේ. වීදි උත්සවාකාරයෙන් බබලයි. ඒ අතරම, සාමාන්යයෙන් සෑම ඉරාන වැසියෙක්ම එවැනි උත්සවයක් සැමරීම ගැන සතුටු වෙති. ඉරානයේ සියලුම දෙනා නත්තල රසවිදීමට පෙර මග බලා සිටියි. සිත් තුල සාමය සහ උත්සවශ්‍රීය ගෙනදෙන නත්තල වෙනුවෙන් සියලු ඉරාන වැසියන් ම පෙරමඟ බලා සිටිති.

කිතුනුවන් ඉරානයේ ජනගහනයෙන් 1% ට වඩා අඩු වුවද, ඒ අඩු ප්‍රතිශතය වුවද ඔවුන්ට ඉතා ගෞරවයෙන් සලකනු ලැබේ. ඔවුන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට පාර්ලිමේන්තුවේ ව්‍යවස්ථාපිත ස්ථානයක් ද තිබේ. ඔවුන්ට කවදාවත් මුස්ලිම් බහුතරය සමඟ ප්‍රශ්න ඇතිවී නොමැත. ඔවුන්ගේ ආගම ඇදහීමේ පරම අයිතිය ඔවුන්ට ලබා දී ඇත. ඉරානයේ ක්‍රිස්තියානි පල්ලි 600 කට වඩා තිබේ බොහෝ ක්‍රිස්තියානි පල්ලි රජයේ වියදමින් නඩත්තු වේ.

ඉරාන කිතුනුවන් ආර්මේනියානුවන් සහ ඇසිරියානුවන් ය. ඔවුන්ගේ ජනගහනය ලක්ෂ 5කට වැඩියි. ආර්මේනියානුවන් සහ ඇසිරියානුවන්ගෙන් පුරාණයේ සිටම පැවත එන්නන් වෙයි. ඔවුන් රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවලට පියාසර කළද, සැලකිය යුතු පිරිසක් ටෙහෙරාන් සහ ඉස්ෆහාන් වැනි තදාසන්න ප්‍රදේශවල ජීවත් වෙති.

ඉරානය මැදපෙරදිග කිතුනුවන්ට ආරක්ෂිතම ස්ථානය වන අතර ඉරාන ජනතාව කිතුනුවන් සහ ඔවුන්ගේ ආගම ඉහළම ගෞරවයෙන් සලකති. ඔවුන් ඔවුන්ගේ මිතුරන් හා අසල්වැසියන් විනෝදාස්වාදය සඳහා ඔවුන් සමඟ එකතු වේ

කිතුනු අසල්වැසි ප්‍රදේශ දෙසැම්බර් මාසයේ මුල් දිනවල නත්තල් වර්ණයෙන් වර්ණවත් වන අතර, ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත සැමරීම සඳහා ඔවුන්ගේ හදවත් සහ ආත්මයන් සූදානම් කිරීමට මිනිසුන් ඔවුන්ගේ සම්ප්‍රදායන් අනුගමනය කරයි.

එබැවින්, ඔබට මෙම නත්තල වෙනස් ආකාරයකින් සහ විවිධ සංස්කෘතික පසුබිම්වලින් යුත් පුද්ගලයින් සමඟ සැමරීමට අවශ්‍ය නම්, ඉරානයේ නත්තල් සැමරුම විශිෂ්ට තේරීමක් වනු ඇත.

Tuesday, December 20, 2022

යල්දා දිගු රාත්‍රිය 
නම් පර්සියානු ජන උත්සවය


මිනිසා කවදත් සතුට සැමරුමේ කාර්යයට කැමතිය. විවිධ රටවල ජනසමාජවල ජීවත් වන මිනිසා කළාකාමීව සංස්ක්‍රුතික අංග සැමරීම වෙනුවෙන් කැප වෙති. 

Shabe Yalda, නොහොත් Yalda රාත්‍රිය යනු සරත් සෘතුවේ අවසාන දිනයේ (ජලාලි දින දර්ශනයේ Maah e Azar හි අවසාන දිනය) හිරු බැස යෑමෙන් ආරම්භ වන අතර ශීත සෘතුවේ පළමු දිනය උදාවන තෙක් හෝ පළමුවන දිනය දක්වාම පවතින සැණකෙළි සහ ප්‍රීතිමත් සන්ධ්‍යාවකි. මා ඊ ඩේගේ දිනය.

ෂබේ යාල්ඩා

පුරාණ පර්සියානුවන්ට තම ජීවනෝපාය සඳහා කෘෂිකර්මාන්තය මත යැපුණු අතර සෘතු වෙනස්වීම් අනුව වගා කිරීමට හා රැස් කිරීමට සිදු විය. දිගු දින සහ උණුසුම් හිරු කිරණ ඔවුන්ගේ භෝග වලට උපකාර වන බවත් රැස්වන මාස කෙටි දිවා සහ දිගු රාත්‍රි ගෙන එන බවත් ඔවුන් අත්දැකීමෙන් ඉගෙන ගත්හ. වසරේ දිගම රාත්‍රිය වූ පසු දිවා ආලෝකය වැඩි වීමට පටන් ගත් බව ඔවුන් සොයා ගත්හ.

මෙම රාත්‍රිය යාල්ඩා ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි අර්ථය (සූර්‍යයාගේ) නැවත ඉපදීම, එය සමරනු ලැබුවේ අන්ධකාරයට එරෙහිව ආලෝකයේ ජයග්‍රහණය සඳහා ය. ඔවුන් සරත් සෘතුවේ අවසාන දිනයේ හිරු බැස යෑම මත ගිනි ගොඩනඟා පසුදා හිරු කිරණ පළමු කිරණ තෙක් ඒවා දැල්වීය. මෙම රාත්‍රියේදී ඔවුන් පවුලේ අය සහ මිතුරන් සමඟ රැස්ව, රසවත් ආහාර අනුභව කළහ, පානය කළහ, මුළු රාත්‍රිය පුරාම ප්‍රීතිමත් ගීත ගායනා කළහ, පැරණි කතාවලට සවන් දුන්හ.

අද දක්වාම යාල්ඩා පර්සියානු අධිරාජ්‍යයේ කාලයේ සිට සියවස් ගණනාවක් පුරා ඉරානයේ සමරනු ලබන පැරණිතම උත්සව උත්සවයක් ලෙස පවතී. ඉරානයට අමතරව, යාල්ඩා සමරනු ලැබේ.


ටජිකිස්තානය, ඇෆ්ගනිස්ථානය, අසර්බයිජානය, ආර්මේනියාව සහ යාල්ඩා හා සමාන සමහර උත්සව පකිස්ථානයේ සහ උතුරු ඉන්දියාවේ ද අවුරුද්දේ එකම වේලාවක සමරනු ලැබේ. සම්ප්‍රදායට අනුව ඉරාන ජාතිකයන් යාල්ඩා රාත්‍රියේ පවුලේ වැඩිහිටියන්ගේ නිවෙස්වලට රැස් වී, කමින්, තේ සහ ෂර්බත් (ගෙදර හැදූ පලතුරු සිරප් සහ ජලය මිශ්‍ර කර සාදන ලද පැණිරස බීම) පානය කරති. ප්‍රධාන යාල්ඩා පලතුරු වන්නේ කොමඩු, දෙළුම්, පර්සිමන්, ඇපල් සහ පෙයාර්ස් වන අතර, දොඩම්, ටැංජරීන් සහ කිවි වැනි අනෙකුත් පලතුරු ද වසරේ මෙම අවස්ථාවේදී ඉරානයේ තිබේ. පැරණි කාලයේ කොමඩු, පෙයාර්ස් සහ ඇපල් වැනි ගිම්හාන පලතුරු නරක් නොවී "ඇන්බාර්" නම් විශේෂිත ශීත ගබඩාවක තබා ඇත. වර්තමානයේ මෙම පලතුරු උණුසුම් ප්රදේශවලින් නැවුම් ලෙස ආනයනය කරනු ලැබේ.පැරණි මිථ්‍යාව නම් යාල්ඩා රාත්‍රියේ හෙන්දවැනෙහ් هندوانه (කොමඩු) ආහාරයට ගැනීමෙන් පුද්ගලයා ශීත ඍතුවේ කාලගුණයෙන් මෙන්ම ඊළඟ ග්‍රීෂ්ම ඍතුවේ උෂ්ණයෙන් ද ප්‍රතිශක්තිය ඇති කරයි. පැරණි කාලයේ ගිම්හාන කොමඩු යාල්ඩා රාත්‍රිය දක්වා නැවුම්ව තබා ගැනීම සඳහා සීතල ස්ථානයක අතු සහ කොළ යට වළලනු ලැබීය. ඉරානයේ සමහර ප්‍රදේශ වල මනාලයාගේ පවුලේ අය තම අනාගත මනාලියගේ නිවසට විවිධ නැවුම් සහ වියළි පලතුරු මෙන්ම තෑගි සහ ආභරණ සමඟ හොඳින් සරසන ලද කොමඩු ගෙඩියක් යවයි.

ගෙඩි (අජිල්) සහ වියළි පලතුරු (කොෂ්ක්බර්) යාල්ඩා රාත්‍රියේ අනුභව කරනු ලැබේ. මෙම රාත්‍රිය සඳහා සකස් කරන ලද විශේෂ ආහාර පවුලෙන් පවුලට වෙනස් වන අතර ඉරානයේ විවිධ ප්‍රදේශවල ඇති අමුද්‍රව්‍ය මත ද රඳා පවතී. විවිධත්වය නිමක් නැති නමුත් කිහිපයක් සඳහන් කළ යුතුය.  ෆෙරේනි සහ ෂෝලේ සාර්ඩ් වැනි සාම්ප්‍රදායික අතුරුපස මෙම රාත්‍රිය සඳහා සූදානම් කළ හැකිය

මෙම රාත්‍රියේදී පර්සියානුවන් ප්‍රණීත ආහාර, පැණිරස හා ඉස්ම සහිත පලතුරු සහ උණුසුම් තේ සමඟ යුගල කළ රසවත් රසකැවිලි භුක්ති විඳිති. හෆීස් ගේ සිත් ඇදගන්නාසුළු කවි කියවීම සහ ෂානාමේ ශාහනාම, කොස්‍රෝ සහ ශිරින්, ලෙයිලා ආහ මජ්නූන් වැනි මහා පර්සියානු මිථ්‍යාවන් කියවීමෙන් පවුලේ මිතුරන් සමඟ මෙම ශීත ඍතු රාත්‍රිය වෙනත් ආකාරයකින් ගත කරයි. යාල්දා යනු අනාගතය පිළිබඳ බලාපොරොත්තු සහ තරුණ මහලු අයගේ සතුට පිරුණු රාත්‍රියකි. ෆාර්සි භාෂාවෙන් මේ වගේ කියමනක් තියෙනවා: මම ඔබට ෂබේ යාල්ඩා වැනි දිගු හා ප්‍රීතිමත් ජීවිතයක් ප්‍රාර්ථනා කරමි, කොමඩු මෙන් මිහිරි සහ දෙළුම් මෙන් ඵලදායි! ඒ මිහිරි සුභපතුම සෑම ඉරාන නිවසකම රැව් දෙයි.


මිනිසා අනෙක් මිනිසාගෙන් වෙනස් වනුයේ ඔවුන්ට ආවේනික ගති පැවතුම්, දින චර්යාවන්, සංස්කෘතික වෙනස්කම් යන දෑ වලිනි. මේ වෙනස ඇත්තටම සුන්දරය. මිනිසා කොහොමත් විව්දත්වයට ප්‍රිය කරන සත්වයෙකි. මේ විවිදත්වයේ එකමුතුව මිනිස් සබදතා වඩා විචිත්‍ර මෙන්ම පුළුල් කරවයි. 

සුන්දර ඉරානයේත් උත්සවවලින් අඩුවක් නැත. ඉස්ලාමයට කිසිදු සම්බන්ධයක් නැති සම්ප්‍රදායික හා සංස්කෘතික උත්සව අද දක්වාම ආරක්ෂා ව ඉදිරියටම පවත්වමින් ඇත. ඒවායින් එකක් වන්නේ යල්දා රාත්‍රිය (ෂබේ යල්දා) උත්සවයයි. එය ෂබේ චෙලේ (හතළිස්වන රාත්රිය) Shab e Chelleh ලෙසද හැඳින්වේ.

වසරේ දීර්ඝතම රාත්‍රිය වන දෙසැම්බර් 20-21 රාත්‍රිය ඉස්ලාම් ආගමට බොහෝ කලකට පෙර සිටම පර්සියාවේ ජනතාව විසින් සමරනු ලබයි.නුදුරේ දීම පැවැත්වෙන මෙම උත්සවය සඳහා වීදි, කඩසාප්පු සහ නිවාස සියල්ල විදුලි පහන් සහ උත්සවශ්‍රීයෙන් සරසා ඇත. ලොව පුරා සිටින පර්සියානුවන්උත්සවය සඳහා උනන්දුවෙන් බලා සිටින්නට ඇත.


යල්දා රාත්‍රිය (Yalda Night) යනු කුමක්ද?

යල්දා යනු උපත යන්නයි. යල්දා රාත්‍රිය යනු සුන්දර පුරාණ ඉරාන උත්සවයකි. මෙය සරත් සෘතුවේ අවසාන රාත්‍රියයි, ශීත සෘතුව පිළිගන්නා රාත්‍රියයි. එය වසරේ දිගම රාත්‍රිය වන බැවින් ඉරාන ජාතිකයන් එය සමරන්නේ එම විශේෂත්වය පදනම් කරගෙනය.

ඉස්ලාම් ආගමට පෙර බොහෝ පර්සියානුවන් සොරොස්ට්‍රියානු ආගමේ අනුගාමිකයින් බව දන්නා කරුණකි. එදා සිට මේ දක්වාම මෙම සැමරුම නොකඩවා සිදුවෙමින් පවතී. මෙම රාත්‍රිය නපුරු ආත්මයන්ගේ ආධිපත්‍යයේ රාත්‍රියක්, බෙදීම්, හුදකලාව සහ බලා සිටින රාත්‍රියක් මෙන්ම අඳුර සහ ආලෝකය ජයගත් දිනයක් ලෙස පුරාණ පර්සියානුවන් විශ්වාස කළ බව පැරණි කවියෙන් හෙළි වේ.

ඇෆ්ගනිස්ථානය, ටජිකිස්තානය, උස්බෙකිස්තානය සහ ටර්ක්මෙනිස්තානය වැනි වෙනත් රටවල ජනතාව ආගම් භේදයකින් තොරව මෙම දිගු රාත්‍රී උත්සවය සමරනු ලබති.

ඉරානයේ යල්දා රාත්‍රිය සමරන්නේ කෙසේද?


මෙම අවස්ථාවේදී,  බොහෝ වේලාවක් අවදියෙන් සිටින අතර ඥාතීන් සහ මිතුරන් එකතු වී ප්රීති ඝෝෂා කරති.

ඔවුන් පවුලේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සාමාජිකයින්ගේ, විශේෂයෙන්ම ආච්චිලා සීයලාගේ නිවෙස්වලට ගොස් ඔවුන් සමඟ සිනා සෙමින්, සාද පවත්වමින්, කවි කියමින් වසරේ දීර්ඝ රාත්‍රීන් සතුටින් ගත කරති. සැන්දෑව පුරාවටම මහාකවි හෆීස්ගේ කවි පද වලින් දසත සුවඳවත් වනු ඇත.

පවුලේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සාමාජිකයින්ගේ මනස සිසිල් කරමින් ඔවුන් සමඟ කාලය ගත කරමින් ඔවුන් සතුටු කර ඔවුන්ගේ ආශිර්වාදය ලබා ගැනීමෙන් ශීත ඍතුවේ රෝග පීඩා ඇති නොවන බව ඔවුන්ගේ විශ්වාසයයි. මෙම මංගල්‍යයේදී පලතුරු සාගතයක් ඇති නොවේ. විශේෂයෙන්ම දෙළුම් සහ කොමඩු නොමැතිව මෙම උත්සවය සමරණු නොලබයි.

ආද්යාත්මික හැගීම් අවදිකරවන, මිනිස් හර පද්දතිය ගුන දර්ම වලින් පෝශිත කරවන මහා කවි හෆීස්ගේ කවි ඉරාන ජනතාවගේ ජීවිතවල වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. 

ඇතැමුන් සිතන්නේ තමන් සිතින් යමක් සිතා හෆීස්ගේ කවි පොතක් විවෘත කළහොත් තමන් දකින පළමු කවිය තමන් සිතූ දේ ඉටු කර ගන්නා ආකාරය පිළිබඳ උපදේශයක් සහ එහි අර්ථ නිරූපණය වනු ඇති බවයි

ඉදින් යල්දා රාත්‍රියේ රැස්වෙන සියල්ලෝම සන්තෝෂ වෙමින් කුමක් හෝ  කල්පනා කරමින් මහා කවි හෆීස්ගේ කවි පොතින් කුමන හෝ පිටුවක් ඇර එහි පළවෙනි කවිය හයියෙන් කියවන්න කියා එහි සිටින වැඩිමහල්ලෙකුට කියති. බලා සිටින්නන්ටද ආශ්වාදය ගෙන දෙන මෙම ක්‍රියාවලියන් ඇත්තෙන්ම සතුටුදායකය.

වෙනත් රටවලට සංක්‍රමණය වූ ඉරාන ජාතිකයන් එකතු වී ඔවුන්ගේ පවුල් සමඟ ඉරානයේ කළ දේම සංක්‍රමණික රටවල සිදු කරමින් සිටිති. සියල්ලටම වඩා මේ උත්සව සැමරීමෙන් මිනිස් ආත්මයට ලැබෙනා ප්‍රීතිය සුළුපටු නොවෙයි. ආගමික සහ ආධ්‍යාත්මික පසුබිමකින් පෝශනය වන මෙවන් සුවිශේෂී උත්සව මිනිසාට කිසිදා අමතක නොවේ.

 එහෙයින් යල්දා රාත්‍රිය  ඔවුන්ට සදා අමතක නොවන සිහිවටනයකි.

ආධ්‍යාත්මික නායක අයතුල්ලා සෙයිද් අලි කාමේනි 
ඉරානයේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූවරුන් සහ දක්ෂතා ඇති සිසුන් අමතා කළ 
අරුත්බර සංවාදය

කරුණා දයාවන්ත දෙවියන්ගේ නාමයෙන් !!

දෙවියන් වහන්සේට ප්‍රශංසා වේවා, ලෝකයේ අපගේ ස්වාමියා අනාගතවක්තෘ මුහම්මද් (සල්) තුමාට සහ ඔහුගේ නිර්මල පරම්පරාවට,මගේ හදපිරි සලාම් සහ සුභාශිංසන හිමිවේවා! 

ඇත්ත වශයෙන්ම, තරුණයින්, විශේෂයෙන් තරුණ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ගේ පැමිණීම සමාජය බලාපොරොත්තුවක් ජනනය කරයි. ඔබ කොතැනක සිටියත් ඔබේ පැමිණීම බලාපොරොත්තුවක් ඇති කරවයි. රට දියුණු වෙනවාට අකමැති අය ඔබ සිටිය යුතු තැන්වලට ඔබේ පැමිණීම ගැන සතුටු නොවන්නේ එබැවිනි. හොඳයි, ඒ සඳහා පලමුවෙන්ම දෙවියන්ට ස්තූති වන්ත වෙමු.

අද අපේ මිතුරන් සඳහන් කළ දේ ගැන මම වචන කිහිපයක් කියන්න කැමතියි. ඉස්සෙල්ලම හොඳ කරුණු ටිකක් කිව්වා. මට ඒවා ඇත්තෙන්ම ප්‍රයෝජනවත් වූ බව මට පෙනී ගිය අතර ලබා දී ඇති යෝජනා නිවැරදි බව මට පෙනෙන අතර ඒවායින් බොහොමයක් ප්‍රායෝගික බව පෙනේ.

පසුගිය වසර කිහිපය තුළ අපට ඇති වූ බොහෝ ගැටලු කළමනාකරණ ගැටලු බව කෙනෙකුට සැබවින්ම වටහා ගත හැක්කේ මෙහිදීය. විසඳුම් තිබුනා නමුත් කළමනාකරුවන් ඒවා කෙරෙහි අවධානය යොමු කළේ නැත.

වත්මන් පරිපාලනය, යම් යම් දේවල් බරපතල ලෙස අනුගමනය කරනු ඇතැයි අපි දැන් බලාපොරොත්තු වෙමු, එය දැනටමත් සිදුවෙමින් පවතින ලකුණු අපට දැකගත හැකිය. අද මෙහි මැති ඇමතිවරු සහ උප ජනාධිපතිවරයා රැසක් පැමිණ සිටිති. ඔවුන්ගේ කැබිනට් රැස්වීමේදී මෙය මතු කළ යුතු අතර මම මේ කාරණයත් ප්‍රකාශ කරන්නම්. මට ලබා දී ඇති මෙම කරුණු කාර්යාලයේදී තක්සේරු කරනු ලැබේ, එවිට ඒවා ජනාධිපතිවරයාට සහ රජයේ නිලධාරීන්ට දන්වනු ලැබේ.

අද මා කතා කිරීමට සූදානම් කර ඇති විෂය මාතෘකා දෙක තුනකින් සමන්විත වන අතර එය කෙටියෙන් කියන්නට උත්සාහ කරමි. එකක් ප්‍රභූ ගැන, “ප්‍රභූ” යන මාතෘකාව, ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ගේ මාතෘකාව. ප්‍රභූන් කවුද සහ ඔවුන් කරන දේ ගැන කරුණු දෙකක්, තුනක් සඳහන් කිරීමට මට අවශ්‍යය.

සාකච්ඡා කෙරෙන තවත් මාතෘකාවක් වන්නේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක්ද යන්නයි. දැන් අපි දන්නවා ප්‍රභූන් කවුද කියලා, අපි රටේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක්ද?

ඉන්පසුව මාතෘකාව වනුයේ ප්‍රභූන් තරුණ පිරිස නිසාත් ඔවුන්ට උපකාර අවශ්‍ය නිසාත් ඔවුන්ට උපකාර අවශ්‍ය නිසාත් ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ට උපකාර කිරීමට අප ආයතනවලින් ඇති අපේක්ෂාවන් පිළිබඳවය. ලබා දෙන ආධාරක වර්ගය හඳුනාගත යුතුය. මම මේ එක එක දේවල් ගැන කෙටියෙන් කතා කරන්නම්. මගේ මනසේ තවත් අවසාන කරුණක් ඇත, මම ඔබ සමඟ බෙදා ගන්නෙමි.

විද්‍යාත්මක  ප්‍රභූව  සම්බන්ධයෙන්, පළමුවෙන්ම, අප දැනගත යුතු අතර අපි දනිමු - අපි සියල්ලෝම මෙය දැන සිටිය යුතු බව මම තරයේ විශ්වාස කරමි - විද්‍යාත්මක ප්‍රභූව රටේ වටිනාම වත්කම්වලින් එකක් බව. ඔව්, රටේ ස්වභාවික සම්පත් වැදගත් ය, භූගෝලීය පිහිටීම සහ දේශගුණික තත්ත්වයන් වැදගත් ය, මේ සියල්ල වැදගත් ය, නමුත් මෙම විද්‍යාත්මක ප්‍රභූවරුන්ගේ පැවැත්ම රටේ වැදගත්ම වත්කම්වලින් එකකි.

ප්‍රභූන් විශාල සම්පතක් ලෙස සැලකිය යුතුය. අපි ඒවා විශාල සම්පතක් ලෙස සැලකූ පසු, අපි ඒවා වැඩිපුර නිෂ්පාදනය කිරීමට උත්සාහ කරන අතර ඒවා නැතිවීම හානියක් ලෙස සලකමු. අපි හැකිතාක් ඒවා නැතිකර නොගෙන කරුණාවෙන් සලකන්නෙමු. ඔවුන් විශාල සහ වැදගත් සම්පතක් බව අප තේරුම් ගත් පසු, ඔවුන් කෙරෙහි අපගේ හැසිරීම ඒ අනුව හැඩගැසෙනු ඇත. ඒ නිසා, අපි මෙය දැනගත යුතුයි, රටේ නිලධාරීන් සහ රටේ මහජන වේදිකාවේ බලපෑම් කරන්නන් මෙය දැනගත යුතුයි.

විද්‍යාත්මක ප්‍රභූව සහ මූලික වශයෙන් විශ්වවිද්‍යාල රටේ ප්‍රගතිය සඳහා කුළුණු අතර වේ. එනම් විශ්වවිද්‍යාල යනු රටේ ප්‍රගතිය සඳහා වැදගත්ම කුළුණක් වන අතර විශ්වවිද්‍යාලවල ප්‍රධාන සංඝටක වන්නේ විද්‍යාත්මක ප්‍රභූන්ය. සිසුන්ට සහ මහාචාර්යවරුන්ට පන්ති නොයන ලෙස විශ්වවිද්‍යාල වසා දැමීමට හෝ පන්ති අවලංගු කිරීමට විවිධ අවස්ථාවල - පෙරේදා හෝ නොව විවිධ අවස්ථාවල උත්සාහ දරා ඇති බව ඔබ දකින්නේ විශ්ව විද්‍යාල මූලික කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බැවිනි.

දැන්, ඔබ පන්තියට ගියහොත්, එවැන්නක් සිදුවනු ඇතැයි කියා මහාචාර්යවරයකුට දුරකථනයෙන් තර්ජනය කරන පුද්ගලයා ප්‍රධාන ක්‍රියාකරු නොවන්නට පුළුවන. තිරය ​​පිටුපස ක්‍රියාත්මක වන්නේ කවුරුන්ද යන්න දැන ගැනීම වැදගත්ය. එයට හේතුව විශ්වවිද්‍යාල රටේ සංවර්ධනයට වැදගත් සහ අත්‍යවශ්‍ය වන බැවිනි. ඔවුන් මේ දේවල් කරන්නේ ඔවුන් විශ්වවිද්‍යාලවලට බාධා කරන විට, වැසීමට, හානි කරන විට, අඩපණ කරන විට එය පිළිගන්නේ රට දියුණු වෙනවා දකින්නට අකමැති රටේ සතුරන් නිසාය. ඉතින් විශ්වවිද්‍යාල කියන්නේ රටේ ඉදිරි ගමනේ එක් මූලිකම කුළුණක්.

විශ්ව විද්‍යාල යනු උද්දච්ච බලවතුන්ගේ මාර්ගයට හරස් වන ලොකුම බාධාවකි. ලෝකයේ ආක්‍රමණිකයන්ගේ අරමුණ ආධිපත්‍යය දැරීම බව අප වටහා ගත යුතුය. කුමන මාර්ගයෙන් ද? දවසක් ආයුධ පාවිච්චි කරනවා, තව දවසක් වංචාව කරනවා, ඊළඟ දවසේ විද්‍යාව පාවිච්චි කරනවා.

විද්‍යාව පාවිච්චි කරලා ආධිපත්‍ය දරයි. විශ්වවිද්‍යාල ඔවුන්ගේ ආධිපත්‍යය වළක්වයි. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඔබට රටේ විද්‍යාත්මක තත්ත්වය ඉහළ නැංවිය හැකි නම්, ඔබ ඔබේ සතුරාගේ ආධිපත්‍යය වැළැක්වීමට බාධාවක් ඇති කරන බවයි. එබැවින්, එය ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූව සහ විශ්ව විද්‍යාල පිළිබඳ එක් කරුණකි.  

සටහන් කළ යුතු තවත් කරුණක් නම්, ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන් නිර්මාණය කිරීමේ එක් අංගයක් වන්නේ ඔවුන්ගේ ස්වාභාවික කුසලතා, යහපත් චින්තනය, යහපත් මනස, හොඳ මොළය, ඒ සියල්ල දිව්‍යමය ත්‍යාගයන් බවයි. මෙය කිසිවකුගේ දෙයක් නොවේ, ඒ වෙනුවට, එය දෙවියන් වහන්සේ විසින් දෙන ලද දෙයකි.

දැන්, දෙවියන් වහන්සේ මේ මිනිසුන්ට මෙම කුසලතාව ලබා දුන්නේ ඇයිද යන්න සාකච්ඡාවට සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් මාතෘකාවකි. සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේ අපගේ මෙම ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූවට බලවත් මොළයක්, හොඳ මනසක්, සූදානමක් සහ සීරුවෙන් ආශීර්වාද කර ඇත. එය එක් අංගයකි.

යමෙකු ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූවරයෙකු බවට පත් කරන දෙවන අංගය වන්නේ ඔවුන්ගේ උත්සාහය කැපවීම  සහ වැඩ කිරීමයි. එසේ නොමැති නම්, මෙම දෙවියන් වහන්සේ දුන් තෑග්ග ඇති බොහෝ මිනිසුන් ඇත, නමුත් ඔවුන් වැඩ කරන්නේ නැත, ඔවුන් කිසිදු උත්සාහයක් නොගනිති, ඔවුන් වෙහෙසෙන්නේ නැත, ඔවුන් කොතැනකවත් කැපී පෙනීමක් දක්නට නොලැබේ. ඔවුන්ට ස්වයං වර්ධනයක් නොමැති අතර ඔවුන් රටට උදව් නොකරයි. අපට මේ අය ඕනෑ තරම් හිටියා, තවමත් ඔවුන් ඉන්නවා, අතීතයේ ඊටත් වඩා හිටියා. ඉතින් ශාස්ත‍්‍රීය ප‍්‍රභූවක් ඇති කිරීමට අවශ්‍ය වන දෙවන අංගය ඔවුන්ගේ උත්සාහය, වීර්‍යය සහ ඒ වගේ දේවල්වලට සම්බන්ධයි. ඒ එහි සඳහන් වූ අංග දෙකකි. මෙම සැසියේදී මම පසුව සඳහන් කරන තුන්වන අංගයක් ද ඇත.


එබැවින් ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ට ඔවුන්ගේ ආවේණික දක්ෂතා පෙන්වීමට සහ ඔවුන්ට උත්සාහයක් ගැනීමට අවස්ථාව සොයා ගැනීමට හැකි වන පරිදි පදනම සකස් කළ යුතුය. ප්‍රභූන්ගේ උත්සාහයන් සඳහා පදනමක් ඇත්තෙන්ම වැදගත් වේ. සමහර විට අපට ප්‍රභූ පිරිසක් සිටින අතර, ඔවුන් විවිධ කාර්යයන් කිරීමට සූදානම් නමුත් ඒවාට පදනම සකස් කර නොමැත.

පූර්ව විප්ලවවාදී පාලන සමයේදී (පහ්ලවි රජවරුන්ගේ) මෙම පදනම නොතිබූ අතර එය පැවතුනේ නම්, එය ඔවුන්ගේ නිල ප්‍රතිපත්ති අතර නොවීය. පදනමක් නොතිබුණි. වැඩ කිරීමට සූදානම් වූ සහ වැඩ කළ බොහෝ දක්ෂ පුද්ගලයින් සිටි නමුත් ඔවුන් බැට කෑහ. ඒවාට අඩිතාලම දමා නොතිබුණා පමණක් නොව, ඒවාට එරෙහිව ප්‍රතිප්‍රහාර ද යොදා ගන්නා ලදී. පූර්ව විප්ලවවාදී පාලන සමය තුළ එය එසේ විය.

ඉස්ලාමීය විප්ලවයට ස්තූතිවන්ත වන පරිදි පදනම ස්ථාපිත වූ අතර මම මෙය පැහැදිලිව හා නිර්භීතව කියමි, මෙය සැක කළ නොහැකි දෙයක් බව. විප්ලවයේ ආරම්භයේ සිටම මම ටෙහෙරාන් විශ්වවිද්‍යාලයේ සහ අනෙකුත් විශ්වවිද්‍යාලවල ශිෂ්‍ය සංගම්වල සිටියා. මම එහි කථිකාචාර්යවරුන් සහ සිසුන් නිරන්තරයෙන් මුණගැසුණා. ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ ජයග්‍රහණයත් සමඟම ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ගේ වර්ධනය සඳහා අඩිතාලම වැටුණු බවට මෙම ප්‍රකාශය සඳහා සාක්ෂි සැපයීමට මට හැකි වන්නේ එබැවිනි.

විශ්වවිද්‍යාලයක් නැති රටේ කොයි කොටසද ඔබ දැක ඇත්තේ? දැන් ඇතැමුන් මැසිවිලි නඟනවා අවශ්‍ය පහසුකම් නොමැතිව ඇතැම් ස්ථානවල විශ්වවිද්‍යාල ආරම්භ කර ඇති බවට. ඉතා හොඳයි, එබැවින් විශ්ව විද්‍යාලයක් පිහිටුවීමේ අභිප්‍රේරණය එහි විය, එය ඉතා වැදගත් ය. රට පුරා විශ්වවිද්‍යාල තියෙනවා. සමහර දුරස්ථ නගරවල විශ්ව විද්‍යාල කැපී පෙනේ, පුද්ගලයෙකුට මෙය දැකිය හැකිය. ඔවුන්ට ඉතා හොඳ කථිකාචාර්යවරු සිටිති, සමහර දුර බැහැර නගරවල විශ්ව විද්‍යාලවල දේශන පවත්වන කීර්තිමත් මහාචාර්යවරු, ඔවුන්ගෙන් සමහරක් අපි දනිමු. ඉතින්, ඒ විශ්ව විද්‍යාල පැතිරීම ගැන ය.

ඒ වගේම උගතුන් ඉන්නවා. සිසුන් සහ මහාචාර්යවරුන් යන දෙඅංශයෙන්ම විද්වතුන් සංඛ්‍යාව වැඩි වී ඇත. රටේ සිටින සිසුන් සංඛ්‍යාව - දැන් මම මෙම සංඛ්‍යාලේඛන මීට පෙර බොහෝ වාරයක් සඳහන් කර ඇත, නමුත් මට දැන් එය හරියටම මතක නැත, මම මෙම සටහන් ලියා ගන්නා විට මූලාශ්‍ර මට නොතිබුණි - 25 ක් ඇත. - රටේ ශිෂ්‍ය සංඛ්‍යාව දෙගුණයකින් වැඩි වීම. 25 ගුණයක වැඩිවීමක් ඉතා ඉහළයි!

කථිකාචාර්යවරුනි, විප්ලවයෙන් පසු පළමු වසරවල එනම් 1980 හෝ 1981 දී පමණ මා විශ්වවිද්‍යාල සම්බන්ධ ප්‍රශ්න ගැන සාකච්ඡා කරන විට මට මතක පරිදි පීඨ සාමාජිකයින් 5000ක් පමණ රට තුළ සිටියා. අද 100,000 කට වඩා තිබේ. අද පීඨ සාමාජිකයින් 100,000 කට වඩා ඇත! රටේ ජනගහනය දෙගුණයකටත් වඩා වැඩි වී ඇති නමුත් මෙම පීඨයන් විසි ගුණයකින් වැඩි වී ඇත. මේවා වැදගත් කාරණාවක්. මෙම සංඛ්යාලේඛන තමන් සඳහාම කතා කරයි. විප්ලවය ඉටු කර ඇත්තේ කුමක්ද යන්න?

හොඳයි, රට තුළ පර්යේෂණ ආයතන, චින්තන ටැංකි සහ උසස් අධ්‍යාපන  ආයතන රාශියක් ඇත. ඒවා රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවල බහුලව දක්නට ලැබේ. අපි රටේ මේ දකින විද්‍යාත්මක දියුණුව ඇත්තටම වටින දෙයක්. එය ප්‍රභූන් පෝෂණය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය මූලික වැඩ කොටසකි. අපි ඇත්තටම උගතුන් අගය කළ යුතුයි. අපේ උගතුන් රට බටහිරින් යැපෙන්න ඉඩ දීලා නැහැ.

මොකද රටකට විශ්වවිද්‍යාල තිබුණත් මහාචාර්යවරු නැති වුණාම හිතට එන දෙයක් තමයි පිට පළාත්වලින් මහාචාර්යවරු ගන්න යන්න, නමුත් අපේ උගතුන් එහෙම වෙන්න ඉඩ දුන්නේ නැහැ. ඔවුන් වෙනුවට මහාචාර්යවරුන් වීමට මිනිසුන් පුහුණු කළහ. අද අපේ ආචාර්යවරුන්ගෙන් සියයට අනූවක් පමණ පැමිණ ඇත්තේ අපේම විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන් විසින් පුහුණු කළ පරම්පරාවෙන්. ඔවුන් වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කළා. ඉස්ලාමීය ජනරජයට අවශ්‍ය වූයේ එහි විශ්ව විද්‍යාල පුළුල් කර ඒවා බලවත් කිරීමට වන අතර ස්තුතිවන්ත විය යුත්තේ මෙයයි. විශ්වවිද්‍යාල ද මේ ඓතිහාසික අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගෙන දියුණු විය.

තවත් කාරණයක් වන්නේ ඉරානයේ ගෞරවනීය උල්පතක් වී ඇත්තේ රටේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන් බව මා කී විට එය අතිශයෝක්තියක් නොවේ. ඔබ ප්‍රභූ තරුණ පරම්පරාවයි. ඔබට පෙර, ඔබට  පරම්පරා ගණනාවක් පෙර ගෙවී ගිය වසර හතළිහක කාලය තුළ රටට ගෞරවයක් ගෙන දුන් බොහෝ ප්‍රභූවරු සිටියහ. අපගේ විද්‍යාඥයින් කුමන ගැටලුවකට මුහුණ දුන් සහ අවධානය යොමු කළද, ඔවුන් කළේ ලෝකයේ විද්‍යාත්මක කවයන් තුළ ප්‍රශංසාවට ලක් වූ දෙයක්. දැන්, මම මෙහි උදාහරණ කිහිපයක් සඳහන් කරමි, එය ඔබ සැවොම දන්නා බව මට විශ්වාසයි.

උදාහරණයක් ලෙස, රෝයන් පර්යේෂණ ආයතනයේ පර්යේෂණ සහ ජයග්‍රහණ, ප්‍රාථමික සෛල පර්යේෂණ සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව, සජීවී සතුන් ක්ලෝනකරණය කිරීම ද සාර්ථකව සිදුවුණා. මෙය ලෝකයේ දුර්ලභ දෙයක් වූ නමුත් එය සිදු විය. ඒ ජීවමාන සත්ත්වයා මා විසින්ම දුටුවෙමි, මම මෙය අනුන්ගෙන් නොකියමි. මම ගොස් මවා ඇති ජීවමාන සතුන් දුටුවෙමි, එකෙක් පමණක් නොව, ඔවුන්ගෙන් කිහිප දෙනෙක් සිටියහ.

මේ දේවල් වෙනවා අපි ඇස් පනාපිටම දැක්කා, ඒක සුළුපටු වැඩක් නෙවෙයි. Kazemi-Ashtiani ගේ ආත්මයට දෙවියන්ගේ දයාව ලැබේවා, ඔහු මේ සඳහා අඩිතාලම දැමුවේ ඔහු සහ පසුව දැන් සිටින අපගේ සහෝදරයන් එය හඹා ගොස් දැන් මෙම තත්වයට පැමිණ ඇති බැවිනි. ඒක එක උදාහරණයක්.

ජෛව රසායන විද්‍යාවේ දියුණුව සහ මෙම ක්ෂේත්‍රයේ යුනෙස්කෝ සභාපතිත්වය ලබා ගැනීම, ඔවුන් එය තමන් විසින්ම පිළිගෙන ඇත. මෙම ජාත්‍යන්තර පුටු වල සිටින සතුරන්ගේ මූලික කර්තව්‍යයක් වන්නේ ඉරානයට ආසනයක් ලබා ගැනීමට සහ සාමාජිකත්වය ලබා ගැනීමට බාධා කිරීම, රිංගා ගැනීම සහ වළක්වා ගැනීම බව ඔබ දන්නවා. එසේ තිබියදීත් අපේ ප්රභූන් මේ ජයග් රහණය ලබා තිබෙනවා.

නැතහොත් තවත් උදාහරණයක් නම් ඔවුන් අභ්‍යවකාශයට චන්ද්‍රිකා යවා ඇති අතර මෙය සිදු කර ඇත්තේ රටවල් කිහිපයක් පමණි. සෑම රටකම එයට ශක්‍යතාව නැත. බොහෝ රටවල් අභ්‍යවකාශයේ චන්ද්‍රිකා ඇත, නමුත් එය ඔවුන්ට අයත් නොවේ. ඔවුන් විසින්ම එය දියත් කළේ නැත.

තමන් විසින්ම චන්ද්‍රිකා අභ්‍යවකාශ ගත කළ රටවල් ඇත්තේ ස්වල්පයක් පමණි. ඇත්ත වශයෙන්ම, අපි පිටුපසින් සිටිමු, නමුත් අපි ඒවා දියත් කළෙමු, අපට එය කිරීමට හැකි විය. අපේ විද්‍යාඥයන් මේ ගැන අවධානය යොමු කළා, දැන් අපේ සහෝදරයෙක් මෙහි සඳහන් කළා අභ්‍යවකාශ ක්ෂේත්‍රයේ මේ දේවල් අත්කරගෙන තියෙනවා කියලා. උදාහරණයක් ලෙස ටෙහෙරාන් විශ්වවිද්‍යාලයේ මානවරූපී රොබෝවක් තැනීම වැදගත් වේ. ඇයි අපි මේ දේවල් නොසලකා හරින්නේ?

න්‍යෂ්ටික කර්මාන්තයේ මූලික ජයග්‍රහණ, න්‍යෂ්ටික තාක්ෂණය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය දිගු කතාවකි. මේ සම්බන්ධයෙන් කීමට බොහෝ දේ ඇත, නමුත් දැන් අපගේ කාලය සීමිතය. න්‍යෂ්ටික කර්මාන්තයේ මූලික ගැටලුවලට අපි ප්‍රවේශය ලබාගෙන තිබෙනවා. අපි ආයුධ හෝ බෝම්බ හෝ එවැනි දේ සොයන්නේ නැත, නමුත් මෙම කර්මාන්තයටම බොහෝ වාසි ඇත. අපට එයට ප්‍රවේශය ලබා ගැනීමට හැකි විය.

න්යෂ්ටික තාක්ෂණයේ පළමු නිෂ්පාදකයා වූයේ හිට්ලර්ගේ කාලයේ ජර්මනියයි. පසුව ඇමරිකානුවන් මෙම තාක්ෂණය ඔවුන්ගෙන් ලබාගත් අතර තවත් සමහර රටවල් විවිධ ආකාරයේ විද්‍යාත්මක සොරකම් හරහා ඇමරිකානුවන්ගෙන් එය ලබා ගැනීමට සමත් විය. ඉන්පසු එම රටවල් තාක්ෂණය වෙනත් සමාන අදහස් ඇති රටවලට ලබා දුන්නා යනාදිය. ඉතින් එහෙම තමයි ඒ අයට ප්‍රවේශය ලැබිලා තියෙන්නේ.

අපි නොවේ! ඇත්ත වශයෙන්ම, සකස් කරන ලද පළමු ප්රමාණවත් නොවන පදනම විදේශයන්ගෙන් වන අතර එය ඉතා නොවැදගත් විය. නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම සිදු කළ කාර්යය ඉරාන ප්‍රභූවරුන් විසින් සිදු කරන ලද අතර ඔවුන් එය බලයෙන් කළ අතර ඔවුන් එය කළේ බලාපොරොත්තුවෙන් ය.


මීට වසර කිහිපයකට පෙර, අපගේ දියුණු මිසයිලවල සහ ඩ්‍රෝන යානාවල ඡායාරූප නිකුත් වූ විට, සමහරු පැවසුවේ ඒවා ෆොටෝෂොප් වලින් ව්‍යාජ ලෙස සකස් කර ලෝකයා ඉස්සරහ බොරු කාඩ්බෝඩ් වීරයන් වන්නට දැගලූ බවයි. නමුත් දැන් ඔවුන් කියනවා: "ඉරාන ඩ්‍රෝන යානා ඉතා භයානකයි, ඔබ එය එසේ විකුණන්නේ ඇයි, ඔබ එය එසේ ලබා දෙන්නේ ඇයි?"කියා

හොඳයි, මේවා ඉරාන ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූ පැලැන්තිය ඉටු කර ඇති දේවල්, මේ දේවල් රටට ගෞරවයක්. තවත් උදාහරණයක් නම් COVID-19 එන්නත ඇතුළු සංකීර්ණ එන්නත් නිෂ්පාදනය සහ ඒ හා සමාන බොහෝ දේ ඇත. එය තවත් කරුණකි, ඉරාන ප්‍රභූව රටට ගෞරවයක් ලබා දීමට සමත් වී ඇත.

මම මේ දේවල් කියන්නේ ශාස්ත‍්‍රීය ප‍්‍රභූන් වන ඔබ සියලූ දෙනාම අගය කිරීමට මට අවශ්‍ය නිසයි. එළියේ ඉඳගෙන ඉන්න අය ඔබව අගය කරනවාට මට අවශ්‍යයි. මට පුද්ගලිකව ඔබ ගැන ලොකු අගයක් තියෙනවා. අපි ඔබට උදව් කිරීමට හැකි වනු ඇතැයි මම බලාපොරොත්තු වෙමි.  

මම දැනටමත් මූලද්රව්ය දෙකක් ගැන කතා කළා. දැන් තුන්වෙනි අංගයක් තියෙනවා, ඔබව ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූ කෙනෙක් කරන, ප්‍රභූ බවට පත් කරන, ප්‍රභූන් ලෙස සලකන තුන්වන අංගය කුමක්ද?

තුන්වන අංගය නම් දිව්‍යමය මග පෙන්වීම සහ දෙවියන් වහන්සේ විසින් මාර්ගය සකස් කිරීමයි. කිසිදු සැකයකින් තොරව, ඔබට ප්‍රභූවක් වීමට සහ සැලකීමට දෙවියන් වහන්සේ ඔබට මග පාදා දීමටත් ඔබට දිව්‍ය මග පෙන්වීමටත් අවශ්‍ය වේ. දක්ෂතාවයක් තිබීම සහ මෙම කුසලතාව භාවිතා කිරීම නිසා යමෙකු ප්‍රභූවරයෙකු බවට පත් නොවේ.

පුද්ගලයෙකු අතිශයින්ම බුද්ධිමත් හා දක්ෂ බව ඔබට පෙනෙනු ඇත, නමුත් ඔවුන් මෙම දක්ෂතාවය භාවිතා කරයි, ඔවුන් තම බුද්ධිය වංචා කිරීමට භාවිතා කරයි! එය සිදු වන බව අපි දුටුවේ නැද්ද? එසේත් නැතිනම් ඔවුන් එය සොරකම් කිරීමට යොදා ගනී. මේ පුද්ගලයා ප්‍රභූ කෙනෙක්ද?

නැහැ, ඔහු හොරෙක්, ඔහු වංචාකාරයෙක්, ඔහු ප්‍රභූවෙක් නොවේ. ප්‍රභූ යනු වචනාර්ථයෙන් තෝරාගත් අයෙකි. ප්‍රභූ යනු තෝරාගත් සහ කැපී පෙනෙන අයෙකි. සියලු ආකාරයේ සංකීර්ණ මෝටර් රථ අගුළු ඇරීමට සහ මෝටර් රථ සොරකම් කිරීමට හැකි දක්ෂ සොරෙකු - ඔහු කැපී පෙනෙන අයෙක්ද? නැහැ, ඔහු හොරෙක්, ඔහු ප්‍රභූවෙක් නොවේ. ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූවරයෙකු යනු දෙවියන්ගේ උපකාරයෙන් තම කාර්යය ඉටු කරන අතර දිව්‍යමය මඟ පෙන්වීමෙන් ඉදිරියට යන අයෙකි.

හොඳයි, මම මේ හොරු සහ වංචාකරුවන්ගේ ප්‍රශ්නය ගැන තව ටිකක් විස්තර කරන්නම්. භෞතික විද්‍යාවේ දක්ෂයෙක් වෙලා පරමාණු බෝම්බයක් නිපදවීමට මෙය භාවිතා කරන කෙනෙක්, මගේ මතය අනුව ඒ පුද්ගලයා ප්‍රභූවරයෙක් නොවන බව මම විශ්වාස කරනවා. ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූවරයෙක් යනු රසායන විද්‍යාව පිළිබඳ තම දැනුම උපයෝගී කරගනිමින් අබ වායුව සහ රසායනික වායුව නිපදවීමට අනුන්ට ජීවිත කාලයටම ප්‍රශ්න ඇති කරන අයකු නොවේ. ප්‍රභූ යනු අභ්‍යවකාශය පාලනය කිරීමට උසස් ගණිතය සහ ඉංජිනේරු මූලධර්ම භාවිතා කරන අයෙක් නොවේ - අපට ඉහළින් ඇති ඉතා ඉහළ අවකාශය සහ මිනිසුන්ගේ වාසස්ථාන - ඔබ ඔබේම නිවසේ පෞද්ගලිකත්වයේ වෙනත් අයෙකු රහසින් සවන් දෙන බව නොදැන කතා කරයි. ඔබ සහ එය ජංගම දුරකථන සමඟ පමණක් සම්බන්ධ නොවේ, වෙනත් ක්රම ද නැත. ඒ අර්ථයෙන් දැනුම සහ විද්‍යාව අපයෝජනය කරන පුද්ගලයෙක් ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූවෙක් නොවේ  

යටත්විජිතවාදී යුගයේදී - මුලින් පෘතුගාලයෙන් සහ ස්පාඤ්ඤයෙන් සහ ඒ හා සමානව ඇති වූ අතර, පසුව ක්‍රමයෙන් ඕලන්දය, බෙල්ජියම, එංගලන්තය සහ ප්‍රංශය වැනි වෙනත් ස්ථාන කරා ළඟා විය - බටහිරට අන් කිසිවෙකුට පෙර ආයුධ සඳහා ප්‍රවේශය ලබා ගැනීමට හැකි විය. ඉතින් 17 සහ 18 සියවස් වල කාර්මික විප්ලවය කරපු එක දෙයක් තමයි දියුණු අවි නිපදවීම. උදාහරණයක් ලෙස ඉන්දියාව වැනි අනෙකුත් රටවල් - එහි සියලු තේජස සහිත රටක් සහ බ්‍රිතාන්‍ය දූපත් වලට වඩා දස ගුණයකින් විශාල භූගෝලීය ප්‍රදේශයක් අල්ලා ගැනීමට ඔවුන් මෙම දියුණු ආයුධ භාවිතා කළහ. ඇත්ත වශයෙන්ම එය වත්මන් ඉන්දියාව පමණක් නොවේ, ඔවුන් ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, බංග්ලාදේශය, එනම් ඉන්දියානු උපමහාද්වීපය අත්පත් කර ගත්හ.

ඔවුන් මියන්මාරය වැනි ප්‍රදේශයේ වෙනත් රටවල් ද අල්ලා ගත්හ. ඔවුන් මේ රටවල ජාතික කර්මාන්ත විනාශ කළා. මම යෝජනා කරන්නේ ඔබ Glimpses of World History පොත කියවන්න. අවාසනාවට, ඔබ බොහෝ පොත් කියවන්නේ නැත. Glimpses of World History යනු බ්‍රිතාන්‍යයන් ඉන්දියාවට ඇතුළු වූ ආකාරය සහ ඔවුන් එහි කළ දේවල් විස්තර කර ඇති ජවහර්ලාල් නේරු විසින් ලියන ලද පොතකි.

මට මෑතකදී අපේම කතුවරයෙකු විසින් ලියන ලද - මට හුරු නැති - යටත් විජිතවාදයේ ඉතිහාසය (Mehdi Mirkiaei විසින්) නම් වූ පොතක් මට හමු විය. එය වෙළුම් පහළොවක් හෝ දහසයකින් සමන්විත වන අතර, සෑම වෙළුමක්ම පිටු 120 සිට 150 දක්වා ප්‍රමාණයකින් සමන්විත වේ. ඇමරිකානු සහ ආසියා මහද්වීපවල රටවල ධනය විනාශ කරමින් තමන් වෙනුවෙන් ධනය නිර්මාණය කර ගැනීමට යටත්විජිතවාදයට හැකි වූ ආකාරය එහි විස්තර කෙරේ. එංගලන්තය පොහොසත් නොවීය, ප්රංශය පොහොසත් නොවීය, යුරෝපීය රටවල් පොහොසත් නොවීය. ඔවුන් වෙනත් රටවල ධනය ඉතා සූක්ෂම අයුරින් සොරා ගත්තා.

හොඳයි, ආයුධ පාවිච්චි කරලා තමයි මේ දේවල් කරන්න පුළුවන් වුණේ. ඔවුන්ට නිර්මාණශීලී මනසක් තිබුණා, ඒක ඇත්ත. ඔවුන් දැඩි උත්සාහයක් ගත්තා, ඔවුන් අවදානම් ගන්නන් විය.

මේ සියල්ල යුරෝපීයයන්ගේ හොඳ ලක්ෂණ, නමුත් ඔවුන් මෙම ලක්ෂණ භාවිතා කළේ කුමක් සඳහාද? ඔවුන් එය භාවිතා කළේ ලෝකයේ ආධිපත්‍ය ක්‍රමයක් - අධිරාජ්‍යවාදය නිර්මාණය කිරීම සඳහා ය!

අද ලෝකයේ ඇති එක් මහා ව්‍යසනයක්, තවමත් අවසන් වී නැති, නමුත් දෙවියන් වහන්සේගේ කැමැත්තෙන් අවසන් වනු ඇත.  අධිරාජ්‍යවාදය යනු ලෝකය කාණ්ඩ දෙකකට බෙදීමේ පුරුද්දයි - ආධිපත්‍යය ඉන් ප්‍රධාන වේ. ස්වල්ප දෙනෙක් බලයෙන් මුළු ලෝකයම පාලනය කළ යුතු අතර අනෙක් රටවල් විවිධ මුවාවෙන් ඔවුන්ට කීකරු විය යුතුය. අධිරාජ්‍යවාදය යනු එයයි. යුරෝපයේ විද්‍යාත්මක දියුණුව අධිරාජ්‍යවාදය නිර්මාණය කළේය. එබැවින්, ප්‍රභූ යන පදය, අගයන් පිළිබඳ විස්තරයක් ලෙස මෙම කාණ්ඩයට නොගැලපේ.

විද්‍යාත්මක ප්‍රභූවරයෙකු, වටිනාකම් විස්තරයක් ලෙස, වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කිරීමට දක්ෂතා ඇති පුද්ගලයෙකි, උත්සාහය දැරීම සහ දිව්‍ය මග පෙන්වීමෙන් ප්‍රතිලාභ ලැබූ අයෙකි. මෙම මඟපෙන්වීම දෙවියන් වහන්සේගෙන් බව සමහර විට ඔහු තේරුම් නොගනියි, නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම එය දිව්යමය මඟ පෙන්වීමකි. ලෝකයේ ශ්‍රේෂ්ඨ සොයාගැනීම්කරුවන්ට හමු වූ සොයාගැනීමේ ඇදහිය නොහැකි අවස්ථා දෙවියන්ගේ ක්‍රියා විය. මෙය දිව්යමය මඟ පෙන්වීමකි. ඔවුන් ගුරුත්වාකර්ෂණය සොයා ගනී, ඔවුන් ක්ෂුද්ර ජීවීන් සොයා ගනී, මෙම සොයාගැනීම් පැමිණෙන්නේ දිව්යමය මඟ පෙන්වීම හරහාය.


දැන්, වාසනාවකට මෙන්, තරුණ ඔබට දූෂිත වූ හදවත් නොමැත. ඔබ තරුණයි, තරුණ අය එහෙන් මෙහෙන් වැරදි කරන්න පුළුවන්, නමුත් ඔබේ හදවත පිරිසිදුයි, ඔබේ හෘද සාක්ෂිය පැහැදිලියි.මෙම දිව්‍ය මඟ පෙන්වීමෙන් ඔබට ඇත්තෙන්ම ප්‍රයෝජන ගත හැකියි. එබැවින් ඔබට වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම ප්‍රභූවරයෙකු වීමට හැකි විය යුතුය, එයින් අදහස් කරන්නේ දක්ෂතා තිබීම, වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කිරීම සහ දිව්‍ය මග පෙන්වීමෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීමයි. "යමෙකු අල්ලාහ් කෙරෙහි බලවත් විශ්වාසය තබන්නේ නම්, ඔහු ඔහුගේ හදවත ආත්මය මෙහෙයවයි" (කුරානය 64:11). 

නිසි ඇදහිල්ල නිසි මඟ පෙන්වීම ගෙන එයි. 

දැන් අපට ප්‍රභූන්ගෙන්ද යම් යම් බලාපොරොත්තු ඇත. මම එය කෙටි කිරීමට උත්සාහ කරමි. පළමුව, අපි ඔබෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ දෙවියන් වහන්සේ විසින් ඔබට ලබා දී ඇති උසස් හැකියාවන්  ඔබේ පුද්ගලික හැකියාවන්  ජාතික හැකියාවන් බවට පත් කිරීමයි. ස්තුතිවන්ත විය යුතුයි, ප්‍රභූන් තම පුද්ගලික හැකියාවන් ජාතික හැකියාවන් බවට පත් කළ යුතු බව ඔබේ කතාවල ද සඳහන් විය. ඒ කියන්නේ රටේ ප්‍රශ්න විසඳන්න මේ හැකියාවන් පාවිච්චි කරන එකෙන්ය.

වැඩ කළ යුතු ගැටළු බොහොමයක් ඇත, ඔබ සඳහන් කළ ඒවායින් කිහිපයක්. ඔබ පතල් කැණීම, ප්‍රවාහනය, අවකාශය, වෙනත් ප්‍රශ්න ගැන සඳහන් කළා. මේවා රටේ වැදගත් ප්‍රශ්න. මෙම ක්ෂේත්රවල ඔබේ හැකියාවන් භාවිතා කරන්න.

සමහර විට ඒවා ජාතීන් අල්ලා ගැනීම සහ ජාතීන් සමඟ සතුරුකම සඳහා ගෝලීය අහංකාරය සඳහා මෙවලම් බවට පත්වේ. ඔවුන් අතේ මෙවලමක් බවට පත්වේ. මෙය කළගුණ නොදත් දෙයක් වන අතර ඔවුන්ට එයින් ප්‍රතිලාභ අත්වන්නේ නැත. තමන්ගේ මිනිස්සුන්ට පිටුපාලා ඉන්න මේ අයට ඒකෙන් ප්‍රයෝජනයක් ලැබෙයි කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. ප්‍රභූ පැලැන්තිය ඔවුන්ගේම ජනතාව අසල සිටිය යුතුය. ඔවුන් සංක්‍රමණය නොවිය යුතු යැයි හෝ ජාත්‍යන්තරව ඉගෙන නොගත යුතු යැයි මම නොකියමි, හෝ ඕනෑම ඉහළ පෙළේ විශ්ව විද්‍යාලයකට හෝ පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානයකට නොයන්නැයි මම නොකියමි, නැත, ඔවුන්ට යා හැකිය, නමුත් ඔවුන් යා යුත්තේ ඔවුන්ගේම මිනිසුන් වෙනුවෙන්, ඔවුන් යා යුතුය. මෙහි ආපසු පැමිණ තම රට වෙනුවෙන් වැඩ කිරීමට මිස සතුරාගේ අතේ මෙවලම් බවට පත් වීමට නොවේ. මෙය ඉතා වැදගත් ප්‍රශ්නයක්. අපගේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූ පැලැන්තිය මෙම ප්‍රශ්නය විසඳිය යුත්තේ ඔවුන්ගේම හෘද සාක්ෂිය ඉදිරියේ සහ දෙවියන් වහන්සේ ඉදිරියෙහි ය.

 ප්‍රභූන්ගෙන් අප බලාපොරොත්තු වන තවත් දෙයක් නම් ඔවුන් නොසැලකිලිමත් නොවීමයි. මෙහිදී නොසලකා හැරීම් වර්ග දෙකක් ඇත, එක් වර්ගයක් වන්නේ තමන්ගේම හැකියාවන් කෙරෙහි නොසලකා හැරීමයි. ඔබ ඔබේම හැකියාවන් නොසලකා හරින්නේ නම්, ඔබ උත්සාහ කරන්නේ නැත. අපගේ සමහර ශාස්ත්‍රාලික ප්‍රභූන් යම් ස්ථානයකට ළඟා වූ පසු උත්සාහ කිරීම නවත්වයි, එය කෘතවේදී වීම, නොසලකා හැරීමයි. ඉදිරියට යන්න, ඉදිරියට යන්න, ඔබට හැකි තාක් දුරට උත්සාහ කරන්න, ඔබේම හැකියාවන් නොසලකා හැරීමට නිමක් නැති ඔබේ හැකියාවෙන් උපරිමය කරන්න. ඔබේ හැකියාවන් නිමක් නැත. ඔබ ඔබේ දක්ෂතා වැඩි වැඩියෙන් භාවිතා කරන තරමට, මෙම වසන්තය ඔබ තුළට ගලා එනු ඇත, ඔබ වඩාත් දක්ෂ වනු ඇත. ඔබ එය භාවිතා කරන තරමට එය වැඩි වනු ඇත. වෙහෙසට පත් නොවන්න, අත් නොහරින්න. හානිකර විනෝදාංශවලට හසු නොවන්න. සමහර විනෝදාංශ හානිකර වන අතර එය නොසලකා හැරීමේ ආකාරයකි. සමාජ මාධ්‍ය හෝ වෙනත් විනෝදාංශ හෝ වේවා ඒවාට හසු නොවන්න.

නොසැලකිලිමත් වීමේ තවත් ආකාරයක් වන්නේ රටේ හැකියාවන් නොසලකා හැරීමයි. දැන්, ඔබ මෙහි පැමිණ ඔබේ රැකියා ක්ෂේත්‍රය සහ ප්‍රවීණත්වය ගැන කතා කර ඇත. ඉතා හොඳයි, ඔබගේ තොරතුරු ඉතා ප්රයෝජනවත් වේ. නමුත් අනෙක් සියලුම විෂයයන් ගැන ඔබ දන්නවාද? රටේ ප්‍රභූන් රට තුළ ඇති අතිවිශාල ධාරිතාවන් ගැන දැනුවත්ද? මම එය සැක කළා. මම කිව්වේ හැමෝම මේ ගැන දැනුවත් නැති බව මම දන්නවා. වැඩි දෙනෙක් ඒ ගැන දන්නේ නැහැ.


ඇමරිකාවට සාපේක්‍ෂව ආයුධ සම්බන්ධයෙන් අපි කිසිවක්‌ නැහැ කියලා කෙනෙක්‌ කියපු කාලයක්‌ තිබුණා.   පැවසුවේ උදාහරණයක් ලෙස, ඔවුන්ට එක් පැයකින් අපට එවැනි හා එවැනි ආකාරයකින් පහර දිය හැකිය. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් මම යෝජනා කළේ මේ මහත්වරුන් සඳහා සංචාරයක් සංවිධානය කළ යුතු බවත්, ඔවුන්ට ගොස් අපගේ හමුදා ආයුධ සහ අපගේ ආයුධ කර්මාන්ත බැලීමට හැකි බවත්, එවිට ඔවුන් තවදුරටත් වරදවා වටහා නොගනු ඇත.

දැන් මේ චාරිකාව ඔබ සැම වෙනුවෙන්ම පැවැත්විය යුතුයි. එය ගත යුතු එක් වැදගත් පියවරකි. මෙය විද්‍යා හා තාක්ෂණ උප සභාපතිවරයා විසින් සිදු කළ යුතු එක් දෙයක් බව මම විශ්වාස කරමි. රටේ තියෙන දේවල්, තියෙන හැකියාවන්, කරන වැඩ ගැන තරුණයන්ව දැනුවත් කරන්න. බොහෝ අය ඔවුන් ගැන නොදන්නා බව මම දනිමි.

සමහරු, ඒ නූගත් කජාර් යුගයේ ෂා වැනි, අපට මෙම සම්පත් ඇති බව පවා ප්‍රතික්ෂේප කරති. සමහර තැන්වල බොරතෙල් නමින් හැඳින්වෙන කළු දුගඳ සහිත ද්‍රව්‍යයක් පොළොවෙන් උතුරන බව එක් රජෙකුට පැවසී ය. ඔවුන් ඔහුට කීවේ, මේ දුප්පත් විදේශිකයන් පැමිණ එය රැගෙන යාමට සූදානම් බවයි. රජතුමා කිව්වා, හොඳයි, එයාලට ඒක ගන්න ඉඩ දෙන්න, එවිට අපට එයින් මිදෙන්න පුළුවන්!

දැන් අපේ න්‍යෂ්ටික තාක්‍ෂණයෙන් වෙන්නේ ඒකම තමයි. ඔවුන් අපට කියන්නේ න්‍යෂ්ටික තාක්‍ෂණය කියලා කරදරකාරී දෙයක් රටේ තියෙනවා, ඇවිත් අරන් යන්න දෙන්න, මෙතන තියන්න එපා කියලා. ඔවුන් මේ දේවල් කියනවා!

ලෝකය න්‍යෂ්ටික බලශක්තියෙන් සහ න්‍යෂ්ටික තාක්ෂණයෙන් ඈත්වෙලා කියලා කියනකොට බොරුවට කියනවා. සම්පූර්ණ බොරුවක්! සෑම දිනකම ඔවුන් ඔවුන්ගේ න්‍යෂ්ටික පහසුකම් වලට එකතු කර වැඩි කරයි - මිලිටරි පහසුකම් නොව කාර්මික පහසුකම්. අපිටත් ඒකත් ඕනේ, එදා න්‍යෂ්ටික තාක්‍ෂණයේ වැඩ පටන් ගත්තේ නැත්නම්, ඊට පස්සේ අවුරුදු 10කට පස්සේ අපිට මේ ක්ෂේත්‍රයට එන්න වෙනවා, ඊට පස්සේ අවුරුදු 30ක් යනකම් අපිට කිසිම දෙයක් කරන්න වෙන්නේ නැහැ! මෙය රටකට නොසලකා හැරිය හැකි දෙයක් නොවේ. 

නොසැලකිලිමත් වීමේ තවත් ආකාරයක් වන්නේ සතුරා නොසලකා හැරීමයි. අපගේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන් සතුරා නොසලකා හැරිය යුතු නැත. සතුරා සමහර විට විද්‍යාත්මක චරිතයක් ලෙස පෙනී සිටියි. මම මේ ගැන දන්නවා, මම කියන්නේ ඇත්තක්, මම අනුමාන කරන්නේවත් අනුමාන කරන්නේවත් නැහැ. මහාචාර්යවරුන්ට හෝ ඇතැම් විට සිසුන්ට ආරාධනා කරන බොහෝ විද්‍යාත්මක මධ්‍යස්ථානවල පීඨයට රිංගා ඇති සාමාජිකයින් ඇත - CIA සහ Mossad නියෝජිතයන් සහ ඒ හා සමාන - ඔවුන් තමන් විද්‍යාත්මක පුද්ගලයින් ලෙස නිරූපණය කරන අතර ඔවුන් වාඩි වී ශිෂ්‍යයින් සහ මහාචාර්යවරුන් සමඟ සන්නිවේදනය කරයි මෙම සන්නිවේදනයන් කොතැනට ගෙන යන්නේද යන්න, අවම වශයෙන් සිදුවනු ඇත්තේ ඔවුන් ඔවුන්ගේ මනස දූෂණය කිරීමට උත්සාහ කිරීමයි. ඔවුන්ට ප්‍රභූන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට නොහැකි නම්, ඔවුන්ට ඔවුන්ව රවටා ගත නොහැකි නම්, ඔවුන් කරන අඩුම දෙය නම් ඔවුන්ගේ මනස දූෂණය කිරීමයි. සතුරා ක්‍රියා කරන්නේ එලෙසය. ඔවුන් ඉතා ආචාරශීලී සහ බුද්ධිමත් පුද්ගලයන් ලෙස පෙනී සිටින අතර, පසුව කෙනෙකුට තමා රැවටෙන බව වැටහෙනවා.

ආයතනවලින් අප තුළ ඇති අපේක්ෂාවන් ද ඉතා වැදගත් ය, එක් වචනයකින් එහා ගිය සහායක්. ආයතන ප්‍රභූන්ට සහාය දෙනු ඇතැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු. මෙම ආධාරය හුදෙක් මූල්‍ය ආධාරයක් නොවිය යුතුය, සමහර විට මුදල් දීමෙන් යහපතට වඩා හානියක් සිදුවේ. ඒ වෙනුවට, මෙම සහයෝගය සියලු අංශ සැලකිල්ලට ගනිමින් තාර්කික සහ සංවේදී විය යුතුය.


ඉරානයේ අධ්‍යාපනය ලැබූ අයකු වේවා, පිටරට අධ්‍යාපනය ලබා ඉරානයට පැමිණි කෙනෙකු වේවා ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූන්ට ඇත්තේ අපේක්ෂා දෙකකි. අපගේ සහයෝගය ඔවුන්ට පෙන්විය හැකි එක් ක්‍රමයක් නම් මෙම අපේක්ෂාවන් දෙක සපුරාලීමයි.

ඔවුන්ගේ එක් අපේක්ෂාවක් වන්නේ තම දැනුමට ගැළපෙන රැකියාවක් කිරීමයි. තවත් අපේක්ෂාවක් වන්නේ ඔවුන්ගේ පර්යේෂණ කටයුතු දිගටම කරගෙන යාමට සහ ලොව පුරා විද්‍යාත්මක මධ්‍යස්ථාන සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමට ඔවුන්ට අවශ්‍ය වීමයි. අපේ ප්‍රභූ පැලැන්තියේ ඇති බලාපොරොත්තු දෙකයි. එය බොහෝ නොවේ.

සමහර ප්‍රභූන් විශ්වවිද්‍යාලයක අධ්‍යයන පීඨයට බැඳීමට අවශ්‍ය වූ විට, නොයෙකුත් උපක්‍රම යොදා ගනිමින් එය වළක්වන බව මම හොඳින් දනිමි. මන්ද? ඔබ මේ ප්‍රභූවරුන් ප්‍රයෝජනයට නොගන්නේ ඇයි? අපේ සමහර ප්‍රභූවරු, විදේශගතව අධ්‍යාපනය ලබා නැවත මෙහි පැමිණ රටට යම්කිසි සේවයක් කළ හැකි යැයි බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින කීර්තිමත් පුද්ගලයන් ය. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් එවැනි හැසිරීම් වලට මුහුණ දුන් පසු, ඔවුන් ආපසු හැරී පිටව ගියහ. ඔවුන් තීරණය කළේ ඔවුන්ට මෙහි ජීවත් විය නොහැකි බවයි. හොඳයි, ඔබ මෙම තරුණයාගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක්ද? ඔවුන්ට සහාය දිය යුතුය. අපි මේ ක්ෂේත්‍රයට මොනවා වියදම් කළත් වියදමක් නෙවෙයි ආයෝජනයක්.

අපේ ගෞරවනීය ඇමැතිවරු මේ සඳහා වෙහෙස මහන්සි වී උත්සාහ කළ යුතුයි. ප්‍රභූන් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් අධෛර්යමත් වීමට ඉඩ නොදෙන්න. අපට කළ හැකි අඩුම දෙය නම් ඔවුන්ට විශ්වවිද්‍යාලවලට ඇතුළු වී එහි ස්ථානයක් සොයා ගැනීමයි. සමහර අය ප්‍රභූන් ගැන සැලකිල්ලක් දක්වනවා. ඔවුන් ප්‍රභූ, ප්‍රභූ යැයි කියමින් සිටියත්, ප්‍රායෝගිකව ඔවුන් කරන්නේ මෙම පිරිස අධෛර්යමත් කිරීම, කලකිරීම සහ බාධාවන් ඇති කිරීම පමණි. ලොව පුරා විද්‍යාත්මක මධ්‍යස්ථාන සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමේදී විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයට ද ක්‍රියාකාරී භූමිකාවක් ඉටු කළ හැකි අතර විශාල සහායක් ලබා දිය හැකි බව මම විශ්වාස කරමි.

අපගේ තවත් අපේක්ෂාවක් වන්නේ එලයිට් ඇගයීම් දර්ශකය වෙනස් වීමයි. අද වන විට මහාචාර්යවරුන්, ප්‍රභූවරුන් සහ වෙනත් අය ඇගයීම ප්‍රධාන වශයෙන් ඔවුන්ගේ ප්‍රකාශන මත පදනම් වේ. එය එසේ නොවිය යුතුය. මම මෙය කලින් පවසා ඇති අතර එය බොහෝ වාරයක් නැවත නැවතත් කර ඇත, ඇගයීම් ගැටළු විසඳීම මත පදනම් විය යුතුය. එයාලට ප්‍රශ්නයක් දීල ඒක විසඳගන්න කියන්න. ප්‍රභූන්, මෙම දක්ෂ පුද්ගලයින් සමූහය, මෙම දක්ෂ පුද්ගලයා, මෙම දක්ෂ මහාචාර්යවරයා, ඔවුන්ගේ සාපේක්ෂ ක්ෂේත්‍රයේ ගැටලු විසඳා ගත යුතුය. උසස්වීම් මේ මත පදනම් විය යුතුය, ඉහළ ශ්‍රේණිගත කිරීම් ශිෂ්‍යයින් පිළිගැනීම මේ මත පදන්ම් විය යුතුය. එය තවත් ප්‍රධාන කරුණකි.

තවත් කරුණක් නම් අපගේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූ පැලැන්තියට දීප්තිමත් ක්ෂිතිජ පෙන්විය යුතු බවයි. සමහරු අපේ ප්‍රභූ පැලැන්තියේ බලාපොරොත්තු සුන් කර ඔවුන්ට අඳුරු අනාගතයක් පින්තාරු කරති. එය එසේ නොවේ, ක්ෂිතිජය දීප්තිමත් ය, මෙය පෙන්විය යුතුය, ඔවුන් දිරිමත් කළ යුතුය. මහාචාර්යවරුන්, උසස් අධ්‍යාපන කළමනාකරුවන්, මාධ්‍ය - එය රාජ්‍ය මාධ්‍ය හෝ පුවත්පත් වේවා - සහ දැනුම පදනම් කරගත් කර්මාන්ත සහ සමාගම්වල හිමිකරුවන්, ඔබගෙන් සමහරෙකු ද සඳහන් කර ඇති පරිදි, ප්‍රභූන් සඳහා දිරිගන්වනසුලු වාතාවරණයක් නිර්මාණය කළ යුතුය.

අද, ප්‍රභූන් අධෛර්යමත් කිරීම සහ ඔවුන්ගේ අනාගතය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ බලාපොරොත්තු නැති කර ගැනීම, මගේ මතය අනුව, සතුරාගේ මෘදු යුද උපාය මාර්ගයයි. සතුරා උත්සාහ කරන්නේ රටේ ප්‍රභූන්ට අඳුරු අනාගතයක් පෙන්වීමට ය. දැන් මම එකතු කළ යුත්තේ රටේ දුර්වල තැන් ඇති බවත්, මම මෙය ප්‍රතික්ෂේප නොකරන බවත්, ස්වල්පයක් පමණක් නොව බොහෝ දුර්වල තැන් ඇති බවත්ය. කෙසේ වෙතත්, අපි දුර්වලතා සමඟ ශක්තීන් දැකිය යුතුය. සතුරා උත්සාහ කරන්නේ දුර්වලතා විශාල කර අපගේ ශක්තීන් වසා ගැනීමට වන අතර අපි මේ සම්බන්ධයෙන් සතුරාට උදව් නොකළ යුතුය.

මම කතා කිරීමට කැමති අවසාන කරුණ මෙයයි. මම මෙම ක්ෂිතිජය සහ එය නිවැරදි කරන්නේ කෙසේද යන්න ගැන කතා කරමි. විප්ලවයේ ආරම්භයේ සිටම බටහිර රටවල් ඉරානයට එරෙහිව ඉස්ලාමීය ජනරජය පිරිහෙමින් පවතින බවට ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් දියත් කර ඇත. සමහර විට ඔවුන් පවසන්නේ ඉස්ලාමීය ජනරජය මාස දෙකකින්, වසරකින් හෝ වසර පහකින් අවසන් වන බවයි, ඔවුන් නිශ්චිත වේලාවන් නියම කරනු ඇත! රට තුළ සිටින සමහර පුද්ගලයින් මෙම ප්‍රකාශයන් ප්‍රවර්ධනය කළේ නොසලකා හැරීමෙන් හෝ දුෂ්ට චේතනාවෙනි

ඉමාම් කුමෙයිනි (ර) තුමාගේ කාලයේ දීර්ඝ ලිපියක් ලියූ පුවත්පතක් මා නම් නොකරනු ඇත, ඔවුන් එය සිරස්තලයක් බවට පත් කළ බව මම විශ්වාස කරමි, එය රජය බිඳවැටීමේ අද්දර බව ප්‍රකාශ කරයි! ඉමාම් පිළිතුරු දුන්නේ මෙසේය, "ඔබම කඩා වැටෙන අතර ඉස්ලාමීය විප්ලවය ස්ථිරව හා ශක්තිමත්ව පවතී!" ඉතින්, ඔවුන් මේ දේවල් ඉමාම් කුමේනිගේ කාලයේ පවා කිව්වේ, එම අධිකාරී හැඟීමෙන් 

1989 දී ඉමාම් කොමේනි අභාවප්‍රාප්ත වූ පසු, “ආණ්ඩුව අගාධයක අද්දර සිටින” ආකාරය ගැන ප්‍රකාශ කළ පුද්ගලයින් ගණනාවක් - ඔවුන් අතර හොඳින් පිළිගත් සහ පළපුරුදු පුද්ගලයින් සිටියහ. දැන් ඕනෑම දවසක ආණ්ඩුව කඩා වැටෙන බව හඟවන්න උත්සාහ කළා. කවදා ද? 1989 දී.

මෙම සන්දර්භය තුළ අප බැලිය යුතු දෙය නම්, තත්වය පිළිබඳ අපගේ විශ්ලේෂණය කුමක්දැයි බැලීම, අපි නිසි විශ්ලේෂණයක් කරමු. පවතින විශ්ලේෂණ පද්ධති දෙකක් තිබේ: එක් විශ්ලේෂණ පද්ධතියක් විශ්වාස කරන්නේ පුලුල්ව පැතිරුනු ගෝලීය සම්මතයන් වලට නැගී සිටීම නිෂ්ඵල බවත්, එය කිරීමෙන් පලක් නැති බවත්ය. ඔවුන් කියන්නේ] ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිති ඇති බවත්, මේ සම්මතයන් මත ආණ්ඩු පිහිටුවා බලය ලබාගෙන ඇති බවත්ය. බලවත් හා ධනවත් එක්සත් ජනපදය මෙම සම්මතයන් අනුව හැඩගස්වා ඇත. යුරෝපයත් එහෙමයි, අනිත් රටවල්ත් එහෙමයි. මෙම සම්මතයන් මත සිටගෙන ඔබේ කාලය නාස්ති නොකරන්න. ඔබ විනාශ වනු ඇත. එය එක් ආකාරයක විශ්ලේෂණයකි. ඒවගේම අද විතරක් නෙවෙයි මෙයාලා මෙහෙම කියන්නේ. මා කීවාක් මෙන් පසුගිය වසර හතළිහ පුරාවටම ඔවුන් එය පුන පුනා කියනවා. එතකොට මේ විග්‍රහය තියෙන අය උපකල්පනය කරන්නේ මම වගේ ලෝකේ යථාර්තය ගැන වෙනස් විග්‍රහයක් තියෙන අනිත් අය මිත්‍යා දෘෂ්ටිකයි කියලා! ඔවුන් පවසන්නේ මේ අය මුලාවෙන් සිටින බවත්, ඔවුන් මේ වගේ තැනකට යනවා යැයි සිතන බවත්ය. එය එක් ආකාරයක විශ්ලේෂණයකි.

දෙවන වර්ගයේ විශ්ලේෂණය, යථාර්ථවාදී විශ්ලේෂණයකි. මේ ආකාරයේ විග්‍රහයන් යථාර්ථය දකින්නේ හොඳ කරුණු පමණක් නොව අයහපත් කරුණු ද වේ. මම කවදාවත් දුර්වලතා ප්‍රතික්ෂේප කළේ නැහැ. මම නිලධාරීන් සමඟ පවත්වන රැස්වීම්වලදී, රාමසාන් රැස්වීම්වලදී, මම සියල්ලටම වඩා දුර්වලතා පෙන්වා දෙන අතර, අපගේ පෞද්ගලික රැස්වීම්වලදී මම බොහෝ දේ කරමි. අපි දුර්වලතා කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමු, ඒවා අප නොදැන සිටීම නොවේ. මම මීට කලිනුත් කීප වතාවක්ම කිව්වා අපි පිටිපස්සෙන් ඉන්නේ, ඒකේ කිසිම සැකයක් නැහැ.

නමුත් අනෙක් අතට, අපි රේඛාවේ කෙළවරේ සිට වේගවත් චලනයක් ආරම්භ කළ අතර, දැන් අපි පාහේ ඉදිරියෙන් සිටිමු, මෙය සත්යයකි. අපි තවමත් පෙරමුණට පැමිණ නැත, නමුත් අපි බොහෝ ඉදිරියට ගොස් ඇති අතර, අපි තව දුරටත් ඉදිරියට යන්නෙමු. අපි රටේ බොහෝ කටයුතුවලින් ඉදිරියට ගොස් ඇත, අපි විද්‍යාවෙන් දියුණු වී සිටිමු, කළමනාකරණයෙන් අපි ඉදිරියට ගොස් සිටිමු.ජාතියක් වශයෙන් එය අප ලැබූ ජයග්‍රහණයක්.

මීට වසර 40 කට පෙර ඉස්ලාමීය ජනරජය තිබූ ස්ථානය සහ දැන් එය කොතැනදැයි බලන්න. එය වසර 20 කට පෙර කොහේද සහ දැන් එය කොහිද. දශක හතරකට පසු, මෙම විශ්ලේෂණ දෙකෙන් යථාර්ථවාදී වන්නේ කුමක්ද, බටහිර හා බටහිර විශ්ලේෂණය යථාර්ථවාදී දැයි අපට තේරුම් ගත හැකිය, සහ අප මුළාවකි, නැතහොත් විප්ලවයේ විශ්ලේෂණය යථාර්ථවාදීද, ඒවා මුළා වූ අයගේ තත්ත්වයෙහි යථාර්ථය එයයි.

විප්ලවයේ ප්‍රගතිය ප්‍රබල වන අතර තරුණ ඔබ මෙයට විශාලතම සාක්ෂියකි. ඔබ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රභූ කණ්ඩායමක්, නමුත් ඔබ පමණක් නොවේ. තවත් බොහෝ ප්‍රභූවරු සිටිති, විප්ලවයට විශ්වාසවන්ත සහ මෙම මාවත විශ්වාස කරන විශිෂ්ට දක්ෂ පුද්ගලයින්, දශක හතරකට පසු, මේ සියලු සතුරුකම් සහ මේ සියලු ප්‍රචාරණයෙන් පසුව, උත්සාහ කරති. ඔවුන්ගේ විග්‍රහය වැරදි බවත් නිවැරදි විශ්ලේෂණය විප්ලවයේ විග්‍රහය බවත් පෙන්වීමට මීට වඩා හොඳ සාක්ෂියක් තිබේද?

අහෝ දෙයියනේ! ඔබගේ මාර්ගයේ අපව ස්ථිරව තබා ගන්න.

අහෝ දෙයියනේ! ඔබගේ මගපෙන්වීම සහ ආශිර්වාදය ඇතිව නිවැරදි මාවතේ ස්ථාවර ගමනකට අපව යොමු කරන්න.

අහෝ දෙයියනේ! ඉරාන ජාතියේ සතුරන් ඉරාන ජාතියේ සත්‍යය නුවණින්  පහර දී පරාජය කරන්න.

දෙවියන්ගේ ආශිර්වාදය, දයාව සහ ආශිර්වාදය ඔබලා කෙරෙහි අත්වේවා.

Wednesday, December 14, 2022

ඉරාන ඉස්ලාමීය විප්ලවය තුළින් පිබිදුණු 
නව සංස්කෘතික පරිණාමය 


ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයේ ආධ්‍යාත්මික නායක ඉමාම් කාමේනි 2022 දෙසැම්බර් 6 වන අඟහරුවාදා සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර කවුන්සිලයේ සාමාජිකයින් හමුවිය. මෙම රැස්වීමේදී ඔහු ප්‍රකාශ කළේ ඉරානයේ ජනතාවගේ සංස්කෘතිය මෙහෙයවීම කවුන්සිලයේ ප්‍රධාන කාර්යභාරය බවයි.

රටේ සංස්කෘතික ව්‍යුහය විප්ලවීය ප්‍රතිසංස්කරණයකට ලක් කිරීම අවශ්‍ය බව ඉමාම් කාමේනි අවධාරණය කළේය. "විවිධ ක්ෂේත්‍රවල සංස්කෘතියේ දුර්වලතා සහ ව්‍යාජ අදහස් නිරීක්ෂණය කිරීමෙන් සහ හඳුනා ගැනීමෙන්, සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර කවුන්සිලය නිවැරදි, වඩා හොඳ සංකල්ප ප්‍රචාරය කිරීම සඳහා ඥානවන්ත විසඳුම් ලබා දිය යුතුය

මෙම රැස්වීම ආරම්භයේදී, ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායකයා සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර කවුන්සිලයේ ප්‍රමුඛ, ප්‍රභූ විශේෂඥයින්ගේ පැමිණීම ගැන සඳහන් කළ අතර, ඔහු පැවසුවේ, “මෙම කවුන්සිලයේ සිටින පුද්ගලයින්ගේ උසස්, උසස් තත්ත්වය තිබියදීත්, උත්තරීතර කවුන්සිලයේ සාමූහික අනන්‍යතාවය අවශ්‍ය ආකාරයට පෙන්නුම් කර නැත. කවුන්සිලය රටේ සංස්කෘතික කටයුතු කෙරෙහි එහි බලපෑම ශක්තිමත් කිරීම අවශ්ය වේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, කවුන්සිලයේ සාමාජිකයින්ට වෙනත් රැකියා ඇති අතර ඔවුන් ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන රාජකාරි භාර ගැනීමෙන් වැළකී සිටිනු ඇතැයි අපේක්ෂා නොකෙරේ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් කවුන්සිලයේ කටයුතු සඳහා සුදුසු, ප්‍රමාණවත් කාලයක් වෙන් කරනු ඇතැයි අපි අපේක්ෂා කරමු.


සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර කවුන්සිලයේ රාජකාරි මොනවාද යන්න පිළිබඳ ප්‍රශ්නයද ඉමාම් කමේනි විසින් යොමු කරන ලදී. කවුන්සිලයේ වැදගත්ම කාර්යභාරය සහ වගකීම වන්නේ රටේ සහ සමාජය තුළ සංස්කෘතිය මෙහෙයවීම බව ඔහු පැවසීය.

රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල සහ බිම් මට්ටමේ සංවිධානවල සංස්කෘතික මඟ පෙන්වීමට වඩා නිල සංවිධානවල සංස්කෘතික මාර්ගෝපදේශක ක්‍රමය වෙනස් බව ඔහු අවධාරණය කළේය. ඔහු එය පැහැදිලි කළේ, “විවිධ, පුළුල් සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදෙන දහස් ගණන් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සහ බිම් මට්ටමේ සංවිධාන නිවැරදිව මෙහෙයවීමෙන්, සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර මණ්ඩලයට වැදගත් කරුණු සම්බන්ධයෙන් මහජන ව්‍යාපාරයක් ගොඩනැගීමට පදනම සකස් කළ හැකිය. තෘප්තිමත් වීම සහ නාස්ති නොකිරීමේ සංස්කෘතිය පතුරුවා හැරීමක් ලෙස අවදාරනය කලේය.

ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායකයා විශ්වාස කරන්නේ මිනිසුන් දැනුවත් කිරීම සහ වැරදි සංස්කෘතීන් නිවැරදි කිරීම සඳහා මෙවැනි මහජන ව්‍යාපාර සංස්කෘතික ඉංජිනේරු විද්‍යාවේ කොටසක් බවයි. රජයේ සංස්කෘතික සංවිධානවල මගපෙන්වීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු තවදුරටත් මෙසේ පැවසීය: “සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය සහ ඉස්ලාමීය මාර්ගෝපදේශනය, අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය, ඉස්ලාමීය සංවර්ධන සංවිධානය සහ IRIB වැනි සංවිධාන සම්බන්ධයෙන් ඔබට මඟ පෙන්විය නොහැක. . මෙම ලේඛන සාක්ෂාත් කර ක්‍රියාත්මක කළ යුතු අතර, ඒවා ක්‍රියාත්මක කිරීම සහතික කිරීම සඳහා විධායක ශාඛා තුනේ ප්‍රධානීන් සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර කවුන්සිලයේ සිටීම අවශ්‍ය වේ.

ඉරානයේ සංස්කෘතික ව්‍යුහය විප්ලවීය ලෙස ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය සම්බන්ධයෙන් ඉරාන කැබිනට් මණ්ඩලය සමඟ පසුගිය වසරේ ඔහු කතා කළ කරුණු ද ඉමාම් කමේනි සඳහන් කළේය. “ව්‍යුහය යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ සමාජයේ සංස්කෘතික ව්‍යුහය සහ එය පාලනය කරන මානසිකත්වය සහ සංස්කෘතියයි. එක වචනයකින් කිවහොත්, සමාජයේ මිනිසුන් ඔවුන්ගේ ක්‍රියාවන් ඔවුන්ගේ පුද්ගල සහ සාමූහික ජීවිතය මත පදනම් කර ගන්නා සංස්කෘතියයි.


සංස්කෘතික ව්‍යුහයේ විප්ලවීය ප්‍රතිනිර්මාණයක් අවශ්‍ය වීමට හේතුව ඉස්ලාමීය විප්ලවය ඉමාම් කුමේනි (රලි) තුමාගේ නායකත්වය සහ ජනතා ව්‍යාපාරය හරහා ප්‍රාතිහාර්යයන් ඇති කිරීමත්, එය දේශපාලන, සංස්කෘතික හා සමාජීය පදනම් සහ මිනිසුන්ගේ මනස ධනාත්මක ව සිතීමට අවස්ථාව උදා වීමත්ය.

ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායකයා වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කළේ “අපිට බැහැ” කියන සංස්කෘතිය ඉස්ලාම් විප්ලවයට පෙර සමාජය තුළ පැවති සාවද්‍ය මතයක් බවයි. ඔහු පැවසුවේ, “විප්ලවය එහි නිර්මාණාත්මක වැඩ සහ නිර්මාණාත්මක චලනයන් සමඟින් මෙම මානසිකත්වය ක්‍රමක්‍රමයෙන් වෙනස් කළ අතර, එය ප්‍රධාන ජයග්‍රහණවලට තුඩු දුන්නේය: වේලි, බලාගාර, මහාමාර්ග, තෙල් හා ගෑස් කර්මාන්ත උපකරණ සහ බොහෝ යටිතල පහසුකම් ඉදිකිරීම. මෙම ව්‍යාපෘති තරුණ, දේශීය විශේෂඥයින් විසින් සිදු කරන ලදී.

"බටහිර සමඟ ආලවන්ත හැඟීම් පෑමේ" සංස්කෘතිය සහ විදේශීය වචන භාවිතා කිරීම පවා සමාජයේ බහුලව පැවති තවත් වැරදි සංස්කෘතියක් බව ඉමාම් කමේනි අවධාරණය කළේය. මෙම වැරදි මානසිකත්වය වෙනස් කර මෙම සංස්කෘතිය “බටහිර රටවලට විරුද්ධ” සංස්කෘතියක් බවට පරිවර්තනය කළේ ඉස්ලාමීය විප්ලවය බව ඔහු පැහැදිලි කළේය

මම කේන්ද්‍රීයත්වය සහ කීර්තිය සෙවීමේ" සංස්කෘතියෙන් "පරිත්‍යාග සහ පරාර්ථකාමිත්වයේ" සංස්කෘතියකට මාරුවීම ඉස්ලාමීය විප්ලවය මිනිසුන්ගේ පෞද්ගලික ජීවිතයට ඇති කළ සංස්කෘතික බලපෑම පිළිබඳ උදාහරණයක් ලෙස නායකයා සැලකුවේය.

බොහෝ වැරදි පදනම් වෙනස් වුවද, විවිධ සාධක කාලයත් සමඟ විප්ලවයේ අධිෂ්ඨානශීලී ආත්මය දුර්වල කරන බව ඔහු අවධාරණය කළේය. ඒ නිසා මේ ප්‍රශ්නය නැවත ඒ වැරදි පදනම් මතුවීම වළක්වන්න හොඳින් නිරීක්ෂණය කළ යුතු දෙයක්.

විප්ලවවාදී සංස්කෘතිය සහ ආත්මය නැවත වරක් පුනර්ජීවනය කළ හැකි බවත්, විප්ලවයේ බුද්ධිමය පදනම් සහ ක්‍රියාකාරී තාරුණ්‍යයේ සහාය ඇතිව විශාල සංස්කෘතික ව්‍යාපාරයක් නිර්මාණය කළ හැකි බවත් ඉමාම් කමේනි වැඩිදුරටත් පැවසීය.

මෙම ගැටළුව සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර මණ්ඩලය විසින් සිදු කළ යුතු අත්‍යවශ්‍ය කර්තව්‍යයක් බව නායකයා විශ්වාස කරයි. මෙය සිදු කිරීම සඳහා කවුන්සිලය සිතා බලා වැඩ කළ යුතු අතර සැලසුම් කළ යුතු බව ඔහු අවධාරණය කළේය.

රටේ සංස්කෘතික ව්‍යුහය විප්ලවීය ලෙස ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීම සඳහා සාමාන්‍යයෙන් සැඟවී ඇති සංස්කෘතික වෙනස්කම් නිරන්තරයෙන් නිරීක්ෂණය කිරීම සහ ගැටළු වලට කාලෝචිත ලෙස ප්‍රතිකාර කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බව ඉමාම් කමේනි ද පෙන්වා දුන්නේය. ඔහු තවදුරටත් පැවසුවේ, “මෙම වෙනස්කම් අඛණ්ඩව අවබෝධ කර ගනිමින් ඒවායේ අහිතකර බලපෑම් වළක්වා ගැනීමට අප දුර්වල හා පසුගාමී නම්, අපගේ සමාජයට නිසැකවම හානියක් සිදුවනු ඇත. සංස්කෘතික කැළඹීම හෝ රටේ සංස්කෘතික කටයුතු අන් අය අතට පත්වීම මෙම හානිය අතර ප්‍රධානතම දෙයයි.

ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායකයා ප්‍රකාශ කළේ නිවැරදි සංස්කෘතික ඉංජිනේරු විද්‍යාව සංස්කෘතික ව්‍යුහය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය, මූලික කාර්යයක් බවයි. නිරන්තර සුපරීක්ෂාකාරිත්වය, සමාජය, දේශපාලනය, පවුල, ජීවන රටාව වැනි ක්ෂේත්‍රවල සංස්කෘතික දුර්වලතා නිවැරදිව හඳුනා ගැනීම මෙන්ම දුර්වලතා තුරන් කිරීමට සහ නිවැරදි සංස්කෘතික මානසිකත්වයක් ප්‍රවර්ධනය කිරීමට බුද්ධිමත් විසඳුම් සෙවීමට උත්සාහ කිරීම මූලික අවශ්‍යතා කිහිපයක් බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

රටේ සංස්කෘතික ඉංජිනේරු විද්යාව සඳහා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය, IRIB, උසස් අධ්‍යාපනය, තරුණ තරුණියන් සම්බන්ධ මධ්‍යස්ථාන සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වැනි විවිධ සංවිධාන විසින් කළ යුතු කාර්යයන් පැහැදිලි කිරීමට සංස්කෘතික ඉංජිනේරු විද්‍යාව හේතු වී ඇති බව ඔහු ප්‍රකාශ කළේය. මෙම සංවිධාන තම වැදගත් වගකීම් පැහැර හැරියහොත් සමාජයට විශාල හානියක් සිදුවනු ඇතැයි ඔහු අනතුරු ඇඟවීය.


විද්‍යාත්මක ප්‍රගතියක ​​අවශ්‍යතාවය පිළිබඳ හැඟීම පුනර්ජීවනය කිරීමේ හදිසි අවශ්‍යතාවය ඉමාම් කමේනි අවධාරණය කළේය. පසුගිය දශක දෙක තුළ දැනුමේ සීමා මායිම් තරණය කිරීමට අවශ්‍ය මානසිකත්වයේ ව්‍යාප්තිය හේතුවෙන් අත්කරගත් විශිෂ්ට ප්‍රතිඵල පිළිබඳව ද ඔහු ප්‍රශංසා කළේ “විද්‍යාත්මක හා තාක්‍ෂණික ක්ෂේත්‍රවල විශාල ඉදිරි පිම්ම ආශීර්වාද ලත් ප්‍රතිඵලවලින් එකකි. ඒ මහා ව්‍යාපාරයේ. මෙය දිගටම පැවතිය යුතුයි.”

අපේ රට විද්‍යාවෙන් පසුබෑමකට ලක් නොවන පරිදි විශ්වවිද්‍යාල, විද්‍යා හා පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථාන සහ ඒ ආශ්‍රිත ආයතන විද්‍යාත්මක ප්‍රගතියට ප්‍රමුඛත්වය දිය යුතු බව නායකයා අවධාරණය කළේය.

මෙම රැස්වීම ආරම්භයේදී ඉරාන ජනාධිපති  ප්‍රකාශ කළේ සංස්කෘතික විප්ලවයේ උත්තරීතර මණ්ඩලයේ ප්‍රධාන මෙහෙවර විද්‍යාත්මක හා සංස්කෘතික ක්ෂේත්‍රවල ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමක් බවයි. මෙම කවුන්සිලයේ ප්‍රතිසංස්කරණ ලේඛනය අවසන් කර ඇති බව පෙන්වා දුන් ඔහු, සංස්කෘතික ව්‍යුහය විප්ලවීය ලෙස ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම ඇතුළුව නව පරිපාලනය තුළ ගෙන ඇති ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳ වාර්තාවක් ලබා දුන්නේය.

Sunday, December 11, 2022

ත්‍රස්තවාදය, විදේශ ආක්‍රමණ 
මැද-පෙරදිග කාන්තා ආරක්ෂාවට ඇති ප්‍රධාන තර්ජන


තවද එක්සත් ජාතීන්ගේ ඉරානයේ නියෝජ්‍ය නිත්‍ය නියෝජිතයා, ත්‍රස්තවාදය සහ විදේශීය ආක්‍රමණ ගැටලුකාරී මැදපෙරදිග කාන්තාවන්ගේ ආරක්ෂාවට ඇති ප්‍රධාන තර්ජන ලෙස විස්තර කර ඇති අතර, එවැනි උවදුරු මුලිනුපුටා නොදමන්නේ නම් කාන්තාවන් දිගටම අපයෝජනයට ලක්වන බව පවසයි.

මේ අතර සහරා එර්ෂාඩි බදාදා ආරක්ෂක කවුන්සිලය විසින් සංවිධානය කරන ලද “ගැටුම් ආශ්‍රිත ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය වැලැක්වීම  , ගැටුමේදී ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වයේ චක්‍ර අවසන් කිරීම” යන තේමාව යටතේ ඉහළ මට්ටමේ විවෘත විවාදයක් අමතමින් බදාදා ප්‍රකාශ කළේය.

විදේශ ආක්‍රමණය, ආක්‍රමණය සහ ත්‍රස්තවාදය ඇතුළු මැදපෙරදිග කාන්තාවන්ගේ ආරක්ෂාවට ඇති මූලික තර්ජන කාන්තාවන්ගේ අයිතිවාසිකම් සහ ජීවිතය මුළුමනින්ම නොසලකා හැරීම බව අර්ෂාඩි පැවසීය.


ජ්‍යෙෂ්ඨ ඉරාන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරියා පැවසුවේ ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වයේ “දරුණු අපරාධය” සාමාන්‍යයෙන් මිලිටරි ගැටුම් සහ ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාවන්හි උපක්‍රමයක් ලෙස භාවිතා කරන අතර එය ප්‍රධාන වශයෙන් කාන්තාවන්, ගැහැණු ළමයින් සහ අනෙකුත් අවදානමට ලක්විය හැකි කණ්ඩායම් ඉලක්ක කර ගන්නා බවයි.

සන්නද්ධ ගැටුම්වලට මිනිස් ජාවාරමේ අවදානම් ද ඇතුළත් වන අතර, එය බලහත්කාරයෙන් අවතැන් වූ හෝ තම රටවලින් පලා යාමට කාන්තාවන්ට සහ ළමයින්ට බලපායි.

ජිනීවා සම්මුතීන් හතර සහ ඒවායේ අතිරේක ප්‍රොටෝකෝල දෙක පැහැදිලිවම සහ ව්‍යංගයෙන් විවිධ ආකාරයේ ලිංගික හිංසනයන් මානුෂීය නීතියේ බරපතල උල්ලංඝනයන් ලෙස හෙළා දකින බවත්, ගැටුමට සම්බන්ධ සියලුම රාජ්‍යයන් සහ රාජ්‍ය නොවන පාර්ශ්වයන් අදාළ වගකීම්වලට අනුකූල වීමට බැඳී සිටින බවත් එර්ෂාඩි පැවසීය.

පවතින සියලුම නීති තිබියදීත්, එම අමානුෂික ක්‍රියාව වැළැක්වීම සහ සටන් කිරීම සඳහා සාමූහික ප්‍රයත්නයක් අවශ්‍ය වන අතර එහි මූල හේතු - එනම් සන්නද්ධ ගැටුමක් ඇතිවීමට අදාළ තත්වයන් - ආමන්ත්‍රණය කරන තුරු එය සාර්ථක නොවනු ඇතැයි ඇය පැවසුවාය.




"අවාසනාවකට මෙන්, ත්‍රස්තවාදය, ප්‍රචණ්ඩ අන්තවාදය, විදේශ ආක්‍රමණය සහ විදේශ මැදිහත්වීම් පවතින තාක් කල්, එවැනි විසඳුමක් නොපැහැදිලි වනු ඇත," ඇය පැවසුවාය.

උදාහරණ ලෙස,  දශක ගනනාවක් ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයට යටත්ව සිටි පලස්තීන කාන්තාවන්ගේ සහ දශක දෙකක සටන්කාමීත්වය සහ විදේශ ආක්‍රමණයෙන් විනාශ වූ ඇෆ්ගනිස්ථානයේ කාන්තාවන්ගේ තත්වය ගැන සඳහන් කළේය.

පලස්තීන කාන්තාවන් පවසන්නේ ඊශ්‍රායල බන්ධනාගාරයේදී දරුණුතම ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාවලට ලක් වූ බවයි
සන්නද්ධ ගැටුම්වලට මිනිස් ජාවාරමේ අවදානම් ද ඇතුළත් වන අතර, එය බලහත්කාරයෙන් අවතැන් වූ හෝ තම රටවලින් පලා යාමට කාන්තාවන්ට සහ ළමයින්ට බලපායි.

ඊශ්‍රායල ඩේමන් සිරගෙදර සිටින දරුණු තත්ත්වය යටතේ, පවුල් සංචාර, දුරකථන ඇමතුම් සහ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ඇතුළු බහු මූලික අයිතිවාසිකම් අහිමි කර ඇත.

තලේබාන් සංවිධානය විසින් මෑතකදී රාජ්‍ය කටයුතු අත්පත් කර ගෙන ඇති ඇෆ්ගනිස්ථානයේ තත්ත්වය කාන්තා අයිතිවාසිකම්වලට දැඩි ලෙස බලපාන බව ඇය පැවසුවාය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ වාර්තාවක් උපුටා දක්වමින් ඉරාන නිලධාරියා පැවසුවේ ඇෆ්ගනිස්ථාන කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් ඔවුන්ගේ සමාජ හා දේශපාලන ජීවිතයට සීමා පැනවීමේ ව්‍යාපාරයක කොටසක් ලෙස පුළුල් ක්‍රමානුකූල ප්‍රචණ්ඩත්වයේ ඉලක්කය වී ඇති බවයි.

ඇෆ්ගනිස්ථාන කාන්තාවන්ට අධ්‍යාපනය ලැබීමට, වැඩ කිරීමට සහ දේශපාලන ඇතුළත් කිරීමට ඇති අයිතිය තලේබාන් සංවිධානය විසින් පිළිගත යුතු බව අර්ෂාඩි පැවසීය.



කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් සම්බන්ධ ගැටළු මහා සභාව සහ අනෙකුත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතන විසින් විසඳිය යුතු බව පවසමින්, විවාදයේ මාතෘකාව පිළිබඳ ඉරානයේ ස්ථාවරය, ආරක්ෂක කවුන්සිලය එම ගැටළු විසඳිය යුත්තේ ඒවා ජාත්‍යන්තර සාමය සහ ආරක්ෂාවට සෘජුවම සම්බන්ධ වන්නේ නම් පමණක් බව අර්ෂාඩි නැවත අවධාරණය කළේය. .

ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ 1820 (2008) යෝජනාවේ, ගැටුම් ආශ්‍රිත ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය දශකයකට පෙර ස්වයං-ස්ථායී ආරක්ෂක ගැටළුවක් ලෙස ප්‍රථම වරට ස්ථාපිත කරන ලදී.

අනුගමනය කරන ලද ශක්තිමත් යෝජනා, සම්මුතීන් සහ ගිවිසුම් නොතකා, ලෝක ආයතනයට අනුව, ලොව පුරා බොහෝ ගැටුම්වලදී ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය අඛණ්ඩව සිදුවෙමින් පවතින බව, ලෝක ආයතනයට අනුව ගණන් බලා ඇත. සියලු අසාධාරණයන්  උදෙසා නැගී සිටීමට කාලයයි මේ.

Sunday, December 4, 2022

ඉස්ෆහාන් 
සංචාරක මනදොල ආත්මීය වශයෙන් සපුරන තෝතැන්නයි


"හිරිගඩු පිපෙන උදෑසනත්...කහ පාටින් දිලෙන සූරිකාන්ත මලුත්... පිණිවලින් නැහැවී ගත් තුරු වදුළත් විසින් සෙමෙන් සෙමෙන් රහස් කියන්නේ ය.. ඒ රහස් වලට සවන් දෙමින් මදකට හෝ මේ තෙත් බව තුළ ගැවසීම මා තවමත් හුස්ම ගන්නා සෙයක්, මාගේ කොළ පැහැය කාන්ඳුවන ආත්මය හට පසක් කර දෙන්නේ ය. "

මිනිසා ස්වභාවයෙන්ම සංචාරයට කැමතිය. තැන තැන ඇවිදගෙන තම ආත්මය මනස්කාන්ත දසුන්වලින් පුරවා මත් වීමට කැමතිය. ඉරානයේ පිහිටි ඉස්ෆහාන් නගරයත් එසේ මිනිස් ආත්මය මත්කරන දර්ශනීය අධි මාත්‍රාවකි. 

ඉස්ෆහාන් වරක් මධ්‍යම ආසියාවේ විශාලතම හා වැදගත්ම නගරවලින් එකක් වූ අතර එය මධ්‍යම ආසියාව හරහා ගමන් කරන ප්‍රධාන උතුරු-දකුණු සහ නැගෙනහිර-බටහිර වෙළඳ මාර්ගවල සන්ධිස්ථානයක පිහිටා ඇත. මෙම නගරය සෙල්ජුක් සහ සෆාවිඩ් රාජවංශවල විශිෂ්ට අගනුවර වූ අතර එහි සුන්දරත්වය සඳහා ප්‍රසිද්ධියක් උසුලයි, එය "ඉස්ෆහාන් ලෝකයෙන් අඩක්" යන ඉරාන කියමනට හේතු වී තිබේ.


I (1588-1629) සෆාවිඩ් ෂා අබ්බාස් I (1588-1629) ඉස්ෆහාන් හරහා සේද මාවත ඵලදායි ලෙස ප්‍රතිවර්තනය කර නගරය ඔහුගේ අගනුවර බවට පත් කර ගන්නා තරමට, ඔහුගේ අධිරාජ්‍යය වෙළඳ ඒකාධිකාරයක් භුක්ති විඳිය හැකි තරමට, වාණිජ්‍යය සැමවිටම ඉස්ෆහාන්හි වර්ධනයට කේන්ද්‍රීය විය. දහහත්වන සියවස වන විට, නගරය යුරෝපීය වෙළෙන්දන් පමණක් නොව, මිෂනාරිවරුන් සහ කුලී හේවායන් ද ආකර්ෂණය කර ගත් අතර, එය විවිධ සංස්කෘතීන් සහ ආගම්වල වෙළෙන්දන් සහ සංචාරකයින් උරහිස් අතුල්ලමින් සිටින වෙළඳ හා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් විය.

මධ්‍යම ආසියාවේ සිට සිරියාව දක්වා විහිදී ගිය මහා සෙල්ජුක් අධිරාජ්‍යයේ (1038-1194) අගනුවර ලෙස ඉස්ෆහාන් මුලින්ම ජාත්‍යන්තර ප්‍රසිද්ධියට පත් විය. Seljuqs නගරයේ සංස්කෘතික හා වාස්තුවිද්‍යාත්මක සංවර්ධනයට විශාල බලපෑමක් ඇති කළ අතර, සියවස් ගණනාවක් පුරා මධ්‍යම ආසියාවේ විවිධ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් විසින් තරඟ වදින ලද භූමි ප්‍රදේශයක් එක්සත් කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යය තහවුරු කිරීම ද වැදගත් විය.

සෙල්ජුක්ස් යටතේ, නව අද්විතීය ඉරාන, නැගෙනහිර නගරයේ ඉස්ලාමීය ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය මතු වූ අතර, විශේෂයෙන්ම, සම්ප්‍රදායික මුස්ලිම් පල්ලි පිරිසැලසුම (749 දී ඉරානයට ගෙන එන ලද එහි පළමු ඉස්ලාමීය පාලකයන් වන අබ්බාසිඩ්වරුන්) නව සැලසුමක් මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලද අතර එය අයිවන් හතරක් (විශාල ශාලා, එක් කෙළවරක විවෘත) , මහා සිකුරාදා පල්ලියේ, මස්ජිඩ්-අයි ජාමි නියෝජනය කරන පරිදි. Seljuq Turks ඉතා විශාල vaulted අවකාශ සැලසුම් කිරීම සහ සංකීර්ණ ගඩොල් රටා භාවිතා කරමින් ගොඩනැගිලි ඇතුළත සහ පිටත අලංකාර ප්රකාශනය තුළ විශිෂ්ට වූ අතර, විවෘත, විශාල සෘජුකෝණාස්රාකාර නගර චතුරශ්රයක් වටා වැදගත් නාගරික ගොඩනැගිලි සංවිධානය කිරීමේ චාරිත්රය ප්රවර්ධනය කළහ. 

සෙල්ජුක්වරු ඉරානයේ මුස්ලිම් පල්ලිවලට විශාල ගෝලාකාර කුටි ද හඳුන්වා දුන්හ. බටහිර ඉස්ලාමීය පල්ලිවල (දමස්කස්, කෝර්ඩෝබා සහ වෙනත්) ගෝලාකාර කුටිය හැඳින්වූයේ, එය සාමාන්‍යයෙන් මක්සුරා ලෙස සේවය කළ අතර, මිහ්රාබ් ඉදිරිපිට ප්‍රධාන ස්ථානයේ සුල්තාන් සහ ඔහුගේ මළුව සඳහා වෙන් කර ඇති ඉඩකි. මක්කම දෙසට යාච්ඤාවේ දිශාව.) සෙල්ජුක්වරු මෙම ගෝලාකාර සඳහා පෙර නොවූ විරූ ලෙස විශාල උදාහරණ ගොඩනඟා ගත් අතර, ඉන් පළමුවැන්න 1086-7 දී ඉස්ෆහාන්හි මහා සිකුරාදා පල්ලියට ඇතුළත් කරන ලදී.

සෆාවිඩ් අධිරාජ්‍යය (1502 - 1736) අධිරාජ්‍ය අගනුවර ලෙස නගරය කෙලින්ම තෝරා නොගත්තද, ඉස්ෆහාන් හි තවදුරටත් සංවර්ධනයක් දුටුවේය. 1588 සිට 1629 දක්වා පාලනය කළ Iවන ෂා අබ්බාස්, 1590 දී අගනුවර Qazvin සිට Isfahan දක්වා ගෙන යාමට තීරණය කළේ, නගරයේ දැවැන්ත ආර්ථික විභවය සහ වෙළඳ සන්ධිස්ථානයේ පිහිටීම සහ ආරක්ෂාව පිළිබඳ සැලකිලිමත් වීම යන දෙකින්ම පෙළඹවීමෙනි. කරදරකාරී දේශසීමා වලින් ආරක්ෂිත දුරින් පිහිටීම. හිතකර ඓතිහාසික සංගම් ද පිහිටුවා ඇත

සෆාවිඩ් යනු දේශීය, ඉරාන රාජවංශයකි. සෙල්ජුක් සම්ප්‍රදායෙන් බිඳී ගිය ශෛලියකින් නගරය ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලද්දේ I ෂා අබ්බාස්ගේ පාලන සමයේදී වන අතර, ඉස්ෆහාන් අද ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇති බොහෝ ස්මාරක සහ ගොඩනැගිලි ඉදි කිරීමත් සමඟ ය. වෙළෙඳාම දිරිමත් කිරීමට සහ පහසුකම් සැලසීමට පාලම්, පාරවල් සහ තවලම් ඉදිකිරීම සඳහා ධනය හා ශ්‍රමය යොදා ගන්නා ලදී. අධිරාජ්‍ය ගෘහය එහි මාරු කරන ලද අතර, ඔවුන් සමඟ නැවත පදිංචි වූ වෙළඳුන් සහ ශිල්පීන් අනුගමනය කළහ.


නව නගරය මධ්‍යයේ, "ලෝකයේ සැලසුම" මයිඩාන් (මයිඩාන්-අයි නක්ෂ්-ඉ ජහාන්) ලෙස නම් කරන ලද, මීටර් 510 ත් 158 ත් අතර ප්‍රමාණයේ විශිෂ්ට නව ක්‍රීඩාංගනයක් (නගර චතුරශ්‍රය) ඉදිකරන ලදී. එහි සැලසුම සෆාවිඩ් දේශපාලනයේ සියලුම අංග එක් අවකාශීය රූප සටහනකට ඒකාබද්ධ කළේය: නමස්කාරය (ෂා මුස්ලිම් පල්ලිය), අනුස්මරණය (ෂෙයික් ලුට්ෆලාහ්ගේ පල්ලිය), ස්වෛරී පරිපාලනය (ඉම්පීරියල් මාලිගය) සහ වෙළඳාම (කයිසාරියා බසාර්) මින් කිහිපයකි.

අබ්බාස් I ගේ නිර්මාණකරුවන් නව නගරය පැරණි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයෙන් වෙනස් කළේ මක්කම දෙසට නැඹුරු නොවූ ජාලක මත වීදි රටා සංවිධානය කිරීමෙනි. පැරණි සහ නව සේවිකාවන් සම්බන්ධ වූයේ මහා බසාර්හි වංගු සහිත වීදිය මගිනි, එය කිලෝමීටර් දෙකක් දිව ගිය අතර I අබ්බාස්ගේ නියෝගයෙන් උස් ගල් හා ගඩොල් කුටිවලින් ආවරණය විය. ඉස්ෆහාන් මෙන් ඉංග්‍රීසි සහ ලන්දේසි වෙළඳුන් කඩමණ්ඩිය අසල වාසය කළහ. නැගෙනහිර ඉන්දියා සමාගමේ එක් ගබඩාවක නිවහන. මහා බසාර් නව ක්‍රීඩාංගනය හමු වූ ස්ථානයේ, කයිසාරියා බසාර් (එනම්, ඉදිකළ ඉම්පීරියල් බසාර්) සමන්විත වන පරිදි ගොඩනැගිලි සමූහයක් ඉදිකරන ලදී. රෙදිපිළි, රන්කරුවන්, රිදීකරුවන්, ස්වර්ණාභරණ), රාජ්‍ය මින්ට්, රෝහලක්, පොදු නානකාමරයක් සහ කැරවන්සෙරායි ගබඩා කර ඇත. මහා බසාර්හි වෙළඳසැල් මෙන් නොව, මේවා සාමාන්‍ය ජාලයක් මත සකස් කර නව නගරයට සමපාත විය. පාලන තන්ත්‍රයට ඔවුන්ගේ වැදගත්කම චතුරස්‍රයට කයිසාරියා ද්වාරයෙන් නියෝජනය විය; සෆාවිඩ් රාජධානියේ වෙනත් කිසිදු අධිරාජ්‍ය කඩමණ්ඩියක එවැනි ස්මාරක පිවිසුමක් නොතිබුණි.

මෙම කාලය තුළ ඉස්ෆහාන් හි ප්‍රධාන ආගමික ගොඩනැගිලි ගණනාවක් ද ඉදිකරන ලදී. ෂෙයික් ලුට්ෆලාගේ මුස්ලිම් පල්ලිය (1603-1619), සොහොන් ගෙයක සහ මුස්ලිම් පල්ලියක ශෛලිය ඒකාබද්ධ කිරීම සහ අඩි 170ක් උස ගෝලාකාර කුටියක් ඇති ෂා පල්ලිය (1611-1666) ඇතුළුව. මෙම ගොඩනැඟිලිවල ප්‍රවේශ ද්වාර, ගෝලාකාර, මිනාර් සහ සමහර අභ්‍යන්තර අවකාශයන් අලංකාර කිරීමේදී පෙර නොවූ විරූ වර්ණ භාවිතය ප්‍රමුඛ වේ. බහු වර්ණ උළු මතුපිට ආභරණයක් ලෙස භාවිතා කිරීම ඉරාන ඉතිහාසයේ අනෙකුත් කාල පරිච්ඡේදවල දන්නා නමුත් ඉරාන ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ වඩාත් කැපී පෙනෙන ලක්ෂණය ලෙස වර්ණවත් ටයිල් තැබීම ස්ථාපිත කළේ සෆාවිඩ්වරුන් වන අතර මෙම සැරසිලි විලාසිතාව ඉස්ෆහාන්හි එහි උච්චතම ස්ථානයට පැමිණියේය.

ශීත ඍතුව ආරම්භව ඇත. සංචාරක ව්‍යාපාරය හරහා ඉස්ෆහාන්හි සංචාරක කර්මාන්තයේ උත්පාතය ඇති කළ හැකි බව විශේෂඥයින් පවසයි.

පශ්චාත්-කොරෝනා යුගයේ, මධ්‍යම පළාතේ ඉස්ෆහාන් හි සංචාරක කර්මාන්තය ශීත ඍතු සංචාරක ව්‍යාපාරය හරහා උත්පාතයක් දැකිය හැකි අතර, එය අද දක්වා ගවේෂණය නොකළ ප්‍රවණතාවක් බව විශේෂඥයෙක් පවසයි.


සීතල සමය ආරම්භයේදී, එහි ශීත නිකේතන සම්බන්ධයෙන් ප්‍රමාණවත් තොරතුරු සහ ප්‍රවර්ධනයක් නොමැතිකම හේතුවෙන් ඉස්ෆහාන් සංචාරක හා සංචාරවල පසුබෑමකින් පෙළෙන බව අලි මොසාෆාරි බදාදා පැහැදිලි කළේය.

මෙම පළාතේ සෘතු හතරක් පැවතියද, එහි සංචාරක ව්‍යාපාරය වසරේ සෞම්‍ය සමයන් විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර පළාතේ ශීත කාලය නොසලකා හැර ඇති බව ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.

ඉස්ෆහාන් හි ස්කී රිසෝට් දෙකක් තිබුණද, ලෝකයේ වඩාත්ම ලාභදායී කර්මාන්තවලින් එකක් ලෙස සැලකෙන ශීත සංචාරක ව්‍යාපාරය හැසිරවීමට ඒවා තවමත් සන්නද්ධ වී නොමැති බව ඔහු සඳහන් කළේය.

ඉස්ෆහාන් හි ශීත සංචාරක ව්‍යාපාරය දියුණු කිරීම සඳහා සුදුසු යටිතල පහසුකම් හිඟයක් පවතින නමුත් ශීත සෘතුවේ සංචාරක උත්පාතයෙන් පළාතට ප්‍රතිලාභ ලැබිය හැකි පරිදි ශීත සංචාරක ව්‍යාපාරයේ වර්ධනය සඳහා නිසි සැලැස්මක් ක්‍රියාත්මක කිරීම වැදගත් බව ඔහු ප්‍රකාශ කළේය.

සරු ඉතිහාසයකට හිමිකම් කියන  ඉස්ෆහාන් වරක් ඉරානයේ ජාත්‍යන්තර වෙළඳාමේ සහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයේ සන්ධිස්ථානයක් වූ අතර දැන් එය  ඉරානයේ ඉහළම සංචාරක ගමනාන්තයකි.

එහි පුරාතන යුගයට අයත් ඉස්ලාමීය ගොඩනැගිලි, කඩසාප්පු, කෞතුකාගාර, පර්සියානු උද්‍යාන සහ ගස් වැල් සහිත බුල්වාර්ඩ් වැනි බොහෝ වාස්තුවිද්‍යාත්මක අරුමපුදුම දේවලින් පිරී ඇත. එය ඇවිදීමට, එහි විස්මිත කඩසාප්පුවල අතරමං වීමට, අලංකාර උද්‍යානවල නිදා ගැනීමට සහ විවිද මිනිසුන් හමුවීමට හැකි හොඳම නගරයකි.

පුරාණ නගරය මහා ඓතිහාසික පාලම් බහුලත්වය සඳහා පමණක් නොව, එහි 'ජීවය දෙන ගංගාව', Zayandeh-Rood සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එය නගරයට දිගු කලක් මුල් සුන්දරත්වය සහ සශ්‍රීකත්වය ලබා දී ඇත.

ඉස්ෆහාන් දිගු කලක් තිස්සේ නෙස්ෆ්-ඊ-ජහාන් යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන අතර එය "ලෝකයෙන් අඩක්" ලෙස පරිවර්තනය කර ඇත; එනම් එය දැකීම ලෝකයෙන් අඩක් දැකීම තරම් සමාන වේ යන්නයි. එහි උච්චතම අවධියේදී, එය මිලියනයකට ආසන්න ජනගහනයක් සහිත කලාපයේ විශාලතම නගරවලින් එකක් විය.

ඉස්ෆහාන්හි ඉස්ලාමීය ගොඩනැඟිලිවල සිසිල් නිල් උළු සහ නගරයේ තේජාන්විත පාලම්, වටවී ඇති උණුසුම්, වියලි ඉරාන ගම්බද ප්‍රදේශ සමඟ සම්පුර්ණයෙන්ම වෙනස් වේ.

දැවැන්ත ඉමාම් චතුරශ්‍රය, වඩාත් ප්‍රචලිත වන්නේ Naghsh-e Jahan Sq. (සාහිත්‍ය අර්ථය “ලෝකයේ ප්‍රතිරූපය”), එය ලොව විශාලතම එකකි (මීටර් 500 සිට මීටර් 160), සහ නගර සැලසුම්කරණයේ විශිෂ්ට උදාහරණයකි. 17 වන ශතවර්ෂයේ මුල් භාගයේ ඉදිකරන ලද, යුනෙස්කෝවේ ලියාපදිංචි චතුරශ්‍රය ඉස්ෆහාන් හි වඩාත් සිත්ගන්නාසුලු දර්ශන සමඟින් විරාම ගැන්වී ඇත.