ඉරානයට යුදමය වශයෙන් මුහුණ දීමට
ඊශ්‍රායලයට ධෛර්යයක් හෝ ශක්තියක් නැත
ටෙහෙරානය පදනම් කරගත් අරාබි භාෂා අල්-අලම් ප්‍රවෘත්ති ජාලය සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡාවේ දී හෙළි දරව් වු සත්‍යය නම් ඉරානයට එරෙහිව සියොන්වාදී පාලන තන්ත්‍රයේ නවතම තර්ජන "මනෝවිද්‍යාත්මක යුද්ධයක්" පමණක් බවත් ඉරානයට යුධමය වශයෙන් මුහුණ දීමට සියොන්වාදී පාලනයට ධෛර්යයක් සහ ශක්තියක් නොමැති බවත්ය.
ඉරානයේ විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශක නසාර් ඛනානි තරයේ කියා සිටියේ සියොන්වාදී ඊශ්‍රායල පාලනයට ඉරානයට මිලිටරිමය වශයෙන් මුහුණ දීමට ධෛර්යයක් සහ ශක්තියක් නොමැති බවත්, ඕනෑම වැරැද්දකට ඉරානයේ ප්‍රතිචාරය මහත් ව්‍යසනකාරී වනු ඇති බවත්ය.
ඊශ්‍රායල පාලනයේ ඕනෑම කපටි මෝඩ තකතීරු ක්‍රියාමාර්ගයකට ඉරානය දක්වන ප්‍රතිචාරය ව්‍යසනකාරී වනු ඇති බව ඔහු අවධාරණය කළේය. එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝ බයිඩන්ගේ බටහිර ආසියානු කලාපයේ සංචාරය ඉරානයට එරෙහිව මිලිටරි සන්ධානයක් ඇති කර ගැනීමට අපොහොසත් වූයේ කලාපීය රටවල් එක්සත් ජනපදය විශ්වාස නොකරන නිසා බව ඔහු පැවසීය.
ඊශ්‍රායලය දශක ගණනාවක් තිස්සේ ඉරානයට ප්‍රහාර එල්ල කරන බවට තර්ජන එල්ල කළේ සිතේ තැතිගන්මක් සමගය. ඉතා සුළු පියවරකින් පවා සියදිවි නසාගැනීමකට මග කැපෙන බව දන්නා බැවිනි.
ජ්‍යෙෂ්ඨ ඉරාන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයෙකු වන කමල් කරරාසි සියොන්වාදී පාලනය සමඟ සබඳතා සාමාන්‍යකරණය කර ඇති රටවල් සම්බන්ධයෙන් සිය වක්‍ර සඳහනක් කරමින් කියා සිටියේ අසල්වැසි රටකින් ඉරානයේ ජාතික ආරක්ෂාවට එරෙහි ඕනෑම පියවරකට ඉස්ලාමීය ජනරජය නිසි ප්‍රතිචාර දක්වන බවයි .
ඉරානයේ විදේශ සබඳතා පිළිබඳ උපායමාර්ගික කවුන්සිලයේ ප්‍රධානී කමල් කරරාසි පසුගිය ඉරිදා අල් ජසීරා ප්‍රවෘත්ති ජාලය සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡාවකට එක්වෙමින් මෙම අදහස් පළ කළේය.
“අපේ ආරක්ෂාව අසල්වැසි රටවල් ඉලක්ක කරන්නේ නම්, එම රටවලට අනුරූප ප්‍රතිචාරයක් සහ ඊශ්‍රායලයට සෘජු ප්‍රතිචාරයක් ලැබෙනු ඇත,” එසේ ඔහු අනතුරු ඇඟවීය.
ඊශ්‍රායලය සමඟ සබඳතා සාමාන්‍යකරණය කරන සහ ආක්‍රමණශීලී සියොන්වාදී පාලනයකට කලාපය තුළ ස්ථාවර වීමට ඉඩ සලසන රටවල් පලස්තීනය පාවාදීම පැහැදිලි කරන අතරම, තම අසල්වැසියන් සමඟ සබඳතා වැඩිදියුණු කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියකට තමන් කැපවී සිටින බව ටෙහෙරානය අවධාරනය කර ඇත. නායකයින්ගේ මෙම ක්‍රියාව කලාපය තුළ අස්ථාවරත්වයක් ඇති කරමින් සිටි.
කෙසේ වෙතත්, සියොන්වාදී පාලනය දුර්වල ස්ථානයක පවතින බවත්, එය නැවත කරලියට ගෙන ඒමට අමෙරිකානු ජනාධිපති ජෝ බයිඩන්ගේ සහය උපකාරයක් නොවන බවත් Karrassi පැවසීය.
"අපගේ අත්‍යවශ්‍ය සහ සංවේදී පහසුකම් ඉලක්ක කරන්නේ නම්" වාඩිලාගෙන සිටින පලස්තීනය තුළ ගැඹුරින් ඉලක්කවලට පහර දීමේ හැකියාව ප්‍රදර්ශනය කිරීමට ඉරානයට හැකියාව ඇති බව කරසි පැවසීය, සහ පුළුල් හමුදා අභ්‍යාස සිදු කිරීමට තමන් සූදානම් වග පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කර සිටියි.
සම්මුඛ සාකච්ඡාවේදී හිටපු විදේශ අමාත්‍ය Karrazi ද සෞදි අරාබිය, තුර්කිය, ඊජිප්තුව, කටාර් සහ අනෙකුත් වැදගත් රටවල් සම්බන්ධ කර ගනිමින් කලාපීය සාකච්ඡා සඳහා ටෙහෙරානය කැඳවන බව පැවසීය.
කලාපීය රටවල් අතර සාකච්ඡා සම්බන්ධයෙන් කටාර් රාජ්‍යය වැදගත් යෝජනා ඉදිරිපත් කර ඇති බවත් ඒ සම්බන්ධයෙන් ටෙහෙරානය සිය පූර්ණ සූදානම ප්‍රකාශ කර ඇති බවත් ඔහු පැවසීය.
ජ්‍යෙෂ්ඨ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරියාට අනුව, කලාපීය අර්බුදවලට ඇති එකම විසඳුම දේශපාලන හා ආරක්ෂාව සම්බන්ධ සහ කලාපීය රටවල් අතර ගැටුම් ආමන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා කලාපීය සංවාද මණ්ඩපයක් නිර්මාණය කිරීමයි.
ඉරානයට මිත්‍රත්වයේ හස්තය දිගු කිරීම සම්බන්ධයෙන් සෞදි නිලධාරීන්ගේ මෑත කාලීන ප්‍රකාශයන් ද Karrazi සාදරයෙන් පිළිගත්තේය, ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා සාමාන්‍යකරණය කිරීම සඳහා රියාද් සමඟ සාකච්ඡා කිරීමට ටෙහෙරානය සූදානම් බව පවසමින්.
ඉරානය සහ සෞදි අරාබිය කලාපයේ වැදගත් රටවල් දෙකක් බවත් ඔවුන්ගේ මතභේද විසඳා ගැනීම බටහිර ආසියාවේ විශාල වෙනස්කම්වලට තුඩු දෙන බවත් ඔහු පැවසීය.
2016 ජනවාරි මාසයේදී සෞදි අරාබිය ඉරානය සමඟ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතා නවතා දැමුවේ ප්‍රමුඛ සෞදි ෂියා පූජක ෂෙයික් නිම්ර් බකීර් අල්-නිම්ර් මරා දැමීමෙන් කෝපයට පත් ඉරාන විරෝධතාකරුවන් ටෙහෙරානයේ පිහිටි එහි තානාපති කාර්යාලයට කඩා වැදීමෙන් පසුවය.
රියාද් 2020 වන තෙක් ටෙහෙරානය කෙරෙහි එහි විවෘත ගැටුම්කාරී විදේශ ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් කළේ නැත. ඉන් පසුව ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා ගොඩනඟා ගැනීමට එය කැමැත්තක් දැක්වීමට පටන් ගත්තේය. පසුගිය අප්‍රේල් 2021 සිට, ඉරාක විධිවිධානය කලාපීය බලවතුන් දෙදෙනා අතර සාකච්ඡා වට කිහිපයක් දැක තිබේ.
ඉරානය සහ සෞදි අරාබිය අතර කලාපීය ආතතීන් සමනය කිරීමේ උත්සාහයට සමගාමීව තම රට ප්‍රතිසන්ධාන ප්‍රයත්නයන් දිගටම කරගෙන යන බව ඉරාකය පවසයි.
අගමැති Mustafa Al-Khadimi පසුගිය සිකුරාදා එසේ අවධාරණය කලේය.
"සෞදි-ඉරාන සංහිඳියාව සඳහා ඉරාකය දායක වූ අතර, පැවති බොහෝ සැසිවාර සාර්ථක සහ ඵලදායී වූ අතර, දැවැන්ත සහයෝගීතාවයක් අත්කර ගැනීමට හැකි විය," ඉරාක අගමැති ඇසෝසියේටඩ් ප්‍රෙස් වෙත පැවසීය.
යුරේනියම් සුපෝෂණය සියයට 20කට සීමා කරමින් ඉරානය න්‍යෂ්ටික අවි නිපදවීමට උත්සාහ කරන බවට එල්ල වන චෝදනා ද Karrazi ප්‍රතික්ෂේප කළේය.
ඉස්ලාමීය ජනරජය සියයට 60 දක්වා වැඩි කිරීමට තාක්ෂණික හැකියාවන් ඇත.
"අපගේ මිසයිල වැඩසටහන සහ අපගේ කලාපීය ප්‍රතිපත්ති" අත්හැරීම ගැන කතා කිරීමේ හැකියාව Karrassi බැහැර කළේ, කරුණු දෙකක් සම්බන්ධයෙන් අපගේ ස්ථාවරය ඉතා පැහැදිලි බව පවසමිනි. ඕනෑම සාකච්ඡාවක් සතුරාට යටත් වීම අදහස් කරන බව ඔහු පැවසීය.
2015 ඉරාන ගනුදෙනුව අලුත් කිරීම සඳහා එක්සත් ජනපදය සමඟ වක්‍ර සාකච්ඡා ගැන සඳහන් කරමින්, ඉස්ලාමීය ජනරජය කෙරෙහි සතුරු එක්සත් ජනපද ප්‍රතිපත්ති හේතුවෙන් අවිශ්වාසයේ ඝන පවුර ආලෝකය තුළ වොෂින්ටනය සමඟ සෘජු සංවාදය දුෂ්කර බව ඔහු පැවසීය.
ඒකාබද්ධ විස්තීරණ ක්‍රියාකාරී සැලැස්ම (JCPOA) ලෙස නිල වශයෙන් හැඳින්වෙන ගිවිසුම නැවත ස්ථාපිත කළහොත්, ඉරාන ගනුදෙනුවට එක්සත් ජනපදය දිගටම ගරු කරනු ඇති බවට සහතිකයක් නොමැත. එය හැකි ගිවිසුමක් වළක්වයි" යනුවෙන් ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.
JCPOA හි පුනර්ජීවනයට ඇති බාධා බිඳ දැමීමේ උත්සාහයක් ලෙස ඉරානය සහ එක්සත් ජනපදය පසුගිය මස අගදී කටාර් අගනුවර දෝහාහිදී යුරෝපීය සංගමයේ මැදිහත්වීමෙන් දින දෙකක සංවෘත සාකච්ඡා අවසන් කළහ.
සාකච්ඡා අවසානයේ ඉරානය සහ මැදිහත්ව සිටින යුරෝපා සංගමය කියා සිටියේ "මාර්ගය අඛණ්ඩව කරගෙන යාම සහ සාකච්ඡාවල මීළඟ අදියර පිළිබඳව" ඔවුන් සමඟ සම්බන්ධ වන බවයි.
ටෙහෙරානයට එරෙහි සිය ඊනියා උපරිම පීඩන ප්‍රතිපත්තිය ඉල්ලා අස්කර ගැනීම එක්සත් ජනපදය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමෙන් පසු දෝහා හි පැවති සාකච්ඡා ඔස්ට්‍රියානු අගනුවර වියානාහි අවිනිශ්චිත සාකච්ඡා වට හතකින් පසුව පැවැත්විණි. එහි නීති විරෝධී ආර්ථික සම්බාධක එක්සත් ජනපදය එම ප්‍රතිපත්තිය අත්හැරියහොත් මිස, මෙම ගැටලුවට සාධාරණ විසඳුමක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක.
No comments:
Post a Comment