දිව්‍ය ස්ත්‍රීත්වයේ මූලය
හසරත් මාසූමා තුමිය

දිව්‍යමය ස්ත්‍රීත්වයේ පැවැත්මෙන් ඇඟවෙන්නේ, විවිධ සංකේත සහ සංඛ්‍යා වලින් නියෝජනය වන, එක් එක් ජීවියෙකු තුළ අනුපූරක ශක්තීන් පවතින බවයි.

ස්ත්රී ශක්තිය සාරවත් බව සමඟ සම්බන්ධ වී ඇත, එය අධ්‍යාත්මික, භෞතික හෝ චිත්තවේගීය වේවා, පෙර නොතිබූ දෙයකට අප ජීවය ලබා දෙන කාන්තා ශක්තියක් සමරයි.

ලොව පුරා සහ ඉතිහාසය පුරා ස්ත්‍රීත්වය සහ සශ්‍රීකත්වය පිළිබඳ පුරාවිද්‍යා බහුලව පවතින අතර දිව්‍ය ස්ත්‍රීත්වය පිළිබඳ ගවේෂණය බොහෝ ඓතිහාසික, මානව විද්‍යාත්මක, අධ්‍යාත්මික සහ සංස්කෘතික ස්වරූපයන් ගනී. අපි අපවම වගා කරන විට අපට තවත් ඉගෙන ගත හැකි ශුද්ධ ආත්මයන් කිහිපයක් නබී සල් තුමානන්ගේ ශුද්ධ වූ ප අහ්ලුල් බයිතයෙන් අපට දායද කොට ඇත.

ඇය කෙතරම් දීප්තිමත් හා තේජාන්විතද යත්, ඇය බැබළෙන තේජස සඳහා ඔබට ඇගේ මුහුණ දෙස බැලිය නොහැක. මක්නිසාද ඇය  දීප්තිමත් හිරුගේ යහපත්කමෙන් මෘදුය. ඇගේ මෘදු බව  මිනිසුන්ට අමෘතයක් මෙනි.  ඇය අහ්ලුල් බයිතයට ආදරය කරන  සෑම කෙනෙකු සමඟම සහ සෑම කෙනෙකුගේම හදවත් තුළම සිටින අතර, ඇයගේ රහස කෙතරම් සුන්දරද යත්, ඇය මිනිසුන්ව පෝෂණය කරන සහ ඔවුන්ව අසීමිත දයාවෙන් ඉතිරි කරන මිහිරි බව කිසිවෙකුට දැනගත නොහැක.

මෙම ගෞරවනීය කාන්තාවගේ උතුම් නම "ෆාතිමා" වන අතර ඇයගේ වඩාත් ප්රසිද්ධ මාතෘකාව "මාසුමා" වේ. ආර්යාවගේ ගෞරවනීය පියා  7 වැනි ඉමාම්, ඉමාම් මුසා අල්-කදිම්  වූ අතර, ඇගේ ගෞරවනීය මව නජ්මා ඛාතුන් තුමියයි. , ඇය  ඉමාම් අලී තුමාගේ අටවන ඉමාම්ගේ මවද වූවාය. 

ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව අරාබි අර්ධද්වීපයේ මදීනා හි 173 A.H මාර්තු 26, CE 790]දුල් කයිදා මස උපවාසයේදී උපත ලැබුවාය. කුඩා කාලයේදීම ඇය බැග්ඩෑඩ් හි හරුන් විසින් සිරගත කරන ලද ඇගේ ආදරණීය පියාගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගයේ ඛේදවාචකය අත්විඳි අතර ඉන් පසුව ඇය හැදී වැඩුණේ ඇගේ සහෝදරයා වන ඉමාම් අලි අල්-රිදා ගේ රැකවරණය යටතේය.

ඇගේ සොහොයුරා වන ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව හමුවීමේ උද්යෝගයෙන්, ඥාතීන් කිහිප දෙනෙකු ද කැටුව කුරාසාන් වෙත යාමට පටන් ගත්තාය.

ඔවුන්ව මාර්ගයේ සිටි ජනතාව විසින් පිළිගනු ලැබුහ. ඇයගේ ආගමන කාලය තුළ ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව ඇගේ ගෞරවනීය නැන්දා සේම, සෙයිනාබ් ආර්යාව , තම ආදරණීය සහෝදරයා පීඩාවට පත් කිරීම සහ සිදුවූ අසාධාරණයන් පිළිබඳව භක්තිවන්ත සහ මුස්ලිම් ජනයාට දැනුම් දෙනු ලැබූහ. ඇය අහ්ල්-බයිතයන්ට එරෙහිව සිටි වංචනික අබ්බාසිඩ් පාලනයට  විරුද්ධත්වය ප්‍රකාශ කර ඇත. මේ අනුව, ඇයගේ තවලමක් සාවේ වෙත ළඟා වූ විට දිසාපතිවරු පිරිසක් ඔවුන්ගේ මාර්ගය අවහිර කර ඔවුන්ට පහර දුන්හ. ගැටුමේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, කැරවානයේ සිටි සියලුම මිනිසුන් පාහේ මිය ගියහ. ආඛ්‍යානයකට අනුව  ෆාතිමා මසුමා ආර්යාව  වස පානය කර ඇත.

ගමනේ ඉතිරි කාලය තුළ ශෝකය සහ හද කැළඹීම නිසා හෝ ආඛ්‍යානයකට අනුව විෂ මත්වීම නිසා අතිගරු මැතිණිය අසනීප විය.

කුරාසාන් වෙත ගමන දිගටම කරගෙන යාමට නොහැකි වූ නිසා, ඇය කුම් වෙත යාමට තීරණය කර, " *කුම් නගරය අපේ අහ්ලුල් බයිතයට පක්ශපාතී කේන්ද්‍රස්ථානය බව මා අසා ඇති පරිදි, මාව කුම් වෙත ගෙන යන්න* " යැයි කීවාය. කැරවාන් පැමිණීමේ පුවත ලැබීමෙන් සතුටට පත් නගරයේ ජ්‍යෙෂ්ඨයෝ ඇය පිළිගැනීමට දිව ගියහ.

A.H. 201 රබිඋල් අව්වල් 23 වන දින, අශාරි වංශයේ ප්‍රධානියා වූ මූසා බින් කව්‍රාජ්, ඇගේ ඔටුවාගේ පාලනය ගෙන, අතිවිශාල පිරිසක් පා ගමනින් සහ සවාරියෙන් ඇගේ පැලන්ගය වටා ගමන් කරමින් සිටියදී, ඔවුන් කුම් නගරය වෙත පැමිණියහ. ඔවුන් නගර මධ්‍යයට ළඟා වූ විට, ඇගේ ඔටුවා මූසා ඉබ්න් කස්රාජ්ගේ නිවස ඉදිරිපිට වාඩි වූ අතර, එය දැන් “මීර් චතුරස්‍රය” ලෙස හැඳින්වේ, ඔහුට ඇයගේ අතිගරු සත්කාර කිරීමේ ගෞරවය හිමි විය.

එතුමිය දින 17 ක් කුම් හි ජීවත් විය.  මේ කාලය තුළ ඇය සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේට නමස්කාර කරමින් යාච්ඤා කරමින් සිටියාය.

අද අම්මාර් යසීර් වීදියේ පිහිටා ඇති ඇයගේ නමස්කාර ස්ථානය "බයිට් අල්-නූර් [රේඩියන්ස් නිවස]" ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර වන්දනාකරුවන්ට ගෞරව දැක්වීම සඳහා ජනප්‍රිය ස්ථානයකි. අවසානයේ ඇය පිටුවහල්ව මිය ගියේ මහත් ශෝකයකිනි.

A.H. 201 රබි අල් තානිහි 10 හෝ 12 යන දිනයන් අතරතුර ඇය තම සහෝදරයා බැලීමට යාමට පෙර විදේශ රටක ඉතා ශෝකයෙන් මිය ගිය අතර, අහ්ලුල් බයිතය තම පණ මෙන් සලකන මුස්ලිම්වරුන්ට මෙය ඉතා ශෝකජනක පුවතක් විය .

කුම්හි ජනයා ඇගේ පිරිසිදු ශරීරය එකල "බබෙලන් උද්‍යානය" ලෙස හැඳින්වූ ස්ථානයකට රැගෙන ගියහ. සොහොන සූදානම් කර අතිගරුතුමිය මිහිදන් කිරීමට අවශ්‍ය වූ පසු, ශුද්ධ වූ දේහය බිම තැබිය යුත්තේ කවුරුන්ද යන්න ඔවුන්ට ප්‍රහේලිකාවක් විය.

හදිසියේම, කිබ්ලාව දෙසින් වෙස්මුහුණු පැළඳ සිටි යතුරුපැදිකරුවන් දෙදෙනෙකු පෙනී සිටිනු ඔවුන් දුටුවේය. ඔවුන් ඉදිරියට පැමිණ යාච්ඤාව කියවූ අතර, ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙක් සොහොනට ඇතුළු වූ අතර අනෙකා ශුද්ධ දේහය ඔහුට ලබා දුන්නේය. භූමදානය කිරීමේ චාරිත්‍ර අවසන් වූ පසු, මෙම වෙස් මුහුණු පැළඳගත් යතුරුපැදිකරුවන් දෙදෙනා කිසිවෙකුට වචනයක්වත් නොකියා, තම අශ්වයන් පිට නැගී පිටත් වූහ.

සමහර විද්වතුන්ට අනුව, මෙම උතුම් පුද්ගලයන් දෙදෙනා පෘථිවියේ දෙවියන්ගේ සාක්ෂිය, ඉමාම් අල්-රිදා (සල්) තුමා සහ ඉමාම් අල්-ජාවාද් (අලෙයිහිස්සලාම්) ය; 

ඇය ඉස්ලාම් සහ අල්ලාහ් වෙනුවෙන් තම ජීවිතය කැප කළ උදාර කාන්තාවකි. ඉහළ දක්‍ෂතාවයකින් හෙබි ඇය තම පියාගේ සහ සොහොයුරාගේ පුහුණුව නිසා ඇයගේ දැනුමෙන් හා දැහැමි බවින් ඉතිහාසයේ ඉහළ කීර්තියක් අත්කරගෙන ඇත.

ඇගේ පියා හරූන් (6 වන අබ්බාසිඩ් කලීෆා) විසින් අත්අඩංගුවට ගන්නා විට ඇයගේ වයස අවුරුදු හයක් වූ අතර ඉන්පසුව, ඇය වසර විසිඑකක් ඇගේ සොහොයුරා වන ඉමාම් අල්-රිදා (අ) ගේ රැකවරණය යටතේ හැදී වැඩුණි.

201 හි 201 හි, ඇය ඉස්ලාම් දහම දේශනා කිරීම සඳහා ඔහුගේ මෙහෙවරට උදව් කිරීමට අදහස් කරමින්, මදීනාව හැර ගොස් ඇගේ සහෝදරයාගේ පැත්තේ සිටීමට කුරාසාන් වෙත යාමට තීරණය කළාය. නමුත් කනගාටුවට කරුණක් නම්, ඇය කිසි විටෙකත් ඔහු වෙත ළඟා නොවීමය.

ඇය ගමන් කරමින් සිටි තවලම, සාවෙහ් හි සැඟවී සිටි අතර, එහිදී ඇයගේ සමීපතම පවුලේ සාමාජිකයන් අමානුෂික ලෙස ඝාතනය කරනු දැකීමට ඇයට සිදු විය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, ඇයව සමාන කළ හැක්කේ කර්බාලා හි එවැනිම දුක්ඛිත තත්වයකට මුහුණ දුන් සයිනාබ්  ආර්යාවටය.

කුම් රටවල් 80 කට වැඩි ගණනක මුස්ලිම් සිසුන් දහස් ගණනක් සඳහා ගමනාන්තයකි. කුම් හි ජීවිතය බොහෝ දුරට භ්‍රමණය වන්නේ මෙම ශුද්ධ නගරයේ කේන්ද්‍රස්ථානය වන ෆාතිමා මසුමා  ආර්යාවගේ සෙවණ වටා ය.

සෑම වසරකම ලොව නන් දෙසින් වන්දනාකරුවන් ලක්ෂ සංඛ්‍යාත පිරිසක් මේ උතුම් කාන්තාවට වන්දනාමාන කිරීමට පැමිණෙති. “ *මගේ දරුවන්ගෙන් කාන්තාවක්, මූසාගේ දියණිය වන ෆාතිමා නම්, කුම්හිදී මිය යනු ඇත. විනිශ්චය දවසේදී මේ කාන්තාව මගේ සියලුම අහ්ලුල් බයිතය තම පණ මෙන් සලකන අයට ස්වර්ගයට ඇතුළු වීමට මැදිහත් වනු ඇත.”* 

 **8 වැනි ඉමාම්, ඉමාම් අලි අල්-රිදා මෙසේ පැවසීය.

 "කුම් හි මසුමා බැලීමට යන කවුරුත්  මා බැලීමට පැමිණි තැනැත්තා හා සමාන වේ."*