යුක්තිය සහ සාධාරණත්වයේ මානුෂීය මෙහෙයුම හෙවත් අල් අක්සා කුණාටුවට වසරක් පිරුණු වගයි

 

It's been a year since the humanitarian mission of Justice and Equity, Al Aqsa Storm.

යුද්ධය නූතන මිනිසාගේ ශිෂ්ටාචාරයේ  අංගයකි. නූතන මිනිසුන්, කුඩා කාලයේ සිටම, තම සෙසු මිනිසුන්ට ආදරය වර්ධනය කිරීමට උගන්වනු ලැබේ. එහෙත්  යුක්තිය සහ මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි යුද්ධය අත්‍යවශ්‍ය නපුරක් ලෙස පෙනෙන නිසා නූතන මිනිසුන්ගේ ඉතිහාසය ඇතුළුව ඉතිහාසයෙන් යුද්ධය කිසිදා ඉවත් කර නැත. 

අද යුද්ධය වඩාත් ඩිජිටල් වේ. එය හරියට ඛණ්ඩාංක ලැබෙන අතර ඉතිරිය වීඩියෝ ක්‍රීඩාවක් වැනිය.  ඩිජිටල් යුධ පිටියේ හොඳින් ක්‍රියා කිරීමට නම්,  සටනට යන පද්ධතිය කෙරෙහි දැඩි විශ්වාසයක් තිබිය යුතුය. 

2023 අල් අක්සා මෙහෙයුමේ ආරම්භ වූ දා සිට පලස්තීන වැසියන් හතළිස් පන්දහසකට ආසන්න සංඛ්‍යාවකගේ අහිංසක ජීවිත බිලිගනිමින් තවද හිස්බුල්ලා සංවිධානයේ ප්‍රධානී හසන් නස්රල්ලා ගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය දක්වා  වූ ගමනේ වේදනාකාරී මතකයන් සමග නැවත ඔක්තෝබර් හත්වෙනිදා  පැමිණ ඇත. 

2023 ඔක්තෝබර් 7 වන දින, හමාස්හි හමුදා අංශය වන Izz ad-Din al-Qassam Brigades, ඊශ්‍රායලයට එරෙහිව Operation Al-Aqsa Storm පෙර නොවූ විරූ ප්‍රහාරයක් දියත් කළේය.   

ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධව, ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු යුධ තත්වයක් ප්‍රකාශ කල අතර, යකඩ කඩු මෙහෙයුම දියත් කර ඇති අතර, එය මේ වන විට පලස්තීනුවන් ආසන්න වශයෙන් 45,000 මරා දමා 95,000 ආසන්න පිරිසකට තුවාල සිදු කර ඇත, තවද දහස් ගණනක් අවතැන් කර ඇති අතර ගාසා තීරයේ මුළු අසල්වැසි ප්‍රදේශම විනාශ කර ඇත. 

පෙර කථාංග හා සසඳන විට වත්මන් සටන් වටයේ විශේෂාංග සහ ලක්ෂණ  

හමාස් සන්නද්ධ අංශය වන අල්-කසාම් බළකාය විසින් නියෝජනය කරනු ලබන පලස්තීන ප්‍රතිරෝධය අතර පවතින එක් අතකින් සහ ඊශ්‍රායල හමුදාව අනෙක් පැත්තෙන්, කරුණු තුනක් දක්වා ආසවනය කළ හැකිය. 

පලස්තීන ප්‍රතිරෝධය සහ ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණය සම්බන්ධ පෙර පැවති ගැටුම් හා සසඳන විට, අල්-කසාම් බළකාය විසින් දියත් කරන ලද ඔපරේෂන් අල්-අක්සා කුණාටුව, ක්‍රීඩාවේ නීති රීති සහ දෙපාර්ශවය අතර යුධ පිටියට අනුව සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් කරනු ඇත. දෙපාර්ශ්වයට මුණගැසෙන මෙන්ම ගැටුමේ වේලාව සහ ස්ථානය තීරණය කරන පාර්ශවය පාලනය කරයි. 

ගැටුම් ඇති වූ ස්ථානය සම්බන්ධයෙන්, ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණය විසින් පාලනය කරන ලද ප්‍රදේශවලට සටන ගෙන යාමට අල්-කසාම් බළකාය දැනට පවතින ගැටුම් වටයේ දී සමත් විය.  ගාසා තීරය ටෙල් අවිව් සඳහා උපායමාර්ගිකව වැදගත් වන්නේ එය ගාසා තීරයෙන් විය හැකි ඕනෑම තර්ජන උදාසීන කරමින් ගාසා තීරය සහ ඊශ්‍රායලය අතර ස්වාරක්ෂක කලාපයක් ලෙස ක්‍රියා කරන බැවිනි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඊශ්‍රායලය විසින් ඊශ්‍රායල ජාතිකයින්ට ගාසා ලියුම් කවරයේ ජනාවාසවල වාසය කිරීමට සැලකිය යුතු දිරිගැන්වීම් ලබා දෙයි. 

ගැටුම්වල වේලාව හා ස්ථානය තීරණය කරන පක්ෂය වන ඊශ්‍රායලය පසුගිය දශක කිහිපය පුරාවට ගැටුම් ඇති වූ වේලාව සහ ස්ථානය තීරණය කළ පක්ෂයයි. නමුත් මෙවර, ප්‍රතිරෝධය ගැටුම් ඇති වූ වේලාව සහ ස්ථානය පිළිබඳ තනි පාලනයක් ඇති බව පෙනේ, ඔපරේෂන් අල්-අක්සා කුණාටුව දියත් කළ අතර, එයට සටන්කරුවන් ලියුම් කවරයේ ජනාවාසවලට රිංගා ගැනීම සම්බන්ධ වූ අතර එකවර මිසයිල දහස් ගණනක් දකුණු සහ මධ්‍යම ඊශ්‍රායලයට වෙඩි තැබීය. 1973 Yom Kippur යුද්ධයෙන් පසු නොදුටු ප්‍රහාරවලින් ඊශ්‍රායලය ගැඹුරින්, පෙර නොවූ විරූ ලෙස කම්පනයට පත්ව ඇත. ඒ වෙනුවට ඊශ්‍රායලය යකඩ කඩු මෙහෙයුම දියත් කළේය. 

පෙර පැවති ගැටුම් හා සසඳන විට, ඊශ්‍රායලය ජාත්‍යන්තර වේදිකාවේ සමහර බටහිර රටවලින් අනුකම්පාව සහ සහයෝගීතාවය කෙසේ හෝ ලබාගෙන ඇත. එය අභ්‍යන්තරව හා බාහිරව දෙදරුම් කෑ තම තරාතිරමේ කොටසක් නැවත ලබා ගැනීමේ අරමුණින් වඩාත් ප්‍රචණ්ඩකාරී ප්‍රහාරයක් එල්ල කිරීම සඳහා, විශාල වහලුන් සහ ප්‍රාණ ඇපකරුවන් සමඟ සම්බන්ධ වී මෙම සහයෝගීතාවය භාවිතා කර ඇත. 

අනෙක් අතට, පලස්තීන කන්ඩායම් වත්මන් ගැටුම් වටය තුළ පෙර නොවූ විරූ ජයග්‍රහණ සහ ක්වොන්ටම් පිම්මක් ලබා ඇත. අල්-කසාම් බළකායේ සටන්කාමීන් ඊශ්‍රායලයේ පළමු ආරක්ෂක වළල්ල බිඳ දැමීමට සමත් වූවා පමණක් නොව, සටන ඊශ්‍රායල භූමියට ගැඹුරට ගෙනයාමට සහ පරාජය කළ නොහැකි ඊශ්‍රායල බලයේ මූලධර්මය පවා ප්‍රශ්න කිරීමට සමත් වූහ. මෙය ඊශ්‍රායල ලේඛකයන් අල්-අක්සා කුණාටුව මෙහෙයුම “මුළු රටක්ම භීතියට පත් කළ කම්පනයක් සහ බියකරු සිහිනයක්” ලෙස විස්තර කරන තැනට ළඟා වී ඇති අතර එය ඔක්තෝබර් 7 වන දින ඊජිප්තුව මුදාගත් 1973 යොම් කිපූර් යුද්ධයේ පුනරාවර්තනයක් බව අවධාරනය කරයි. 

ගාසා තීරයට ඇතුළුවීම නෙතන්යාහු රජයේ සහ ඊශ්‍රායල බුද්ධි අංශවල ප්‍රධාන අසාර්ථකත්වයක් හෙළිදරව් කල අතර, ප්‍රහාරය සිදු වීමට පෙර ඔවුන් දෙදෙනාම තොරතුරු රැස් කිරීමට අපොහොසත් වූහ. යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු හදිසි ආන්ඩුවක් පිහිටුවීමට සහ නෙතන්යාහුට වගවීම අත්‍යවශ්‍ය කරමින් පදිංචිකරුවන් ආරක්ෂා කිරීමට ද ඔවුහු අසමත් වූහ. 

මියගිය අය, ප්‍රාණ ඇපකරුවන් සහ හමුදා උපකරණ ඇතුළුව ඊශ්‍රායලයට සිදු වූ හානිය සම්බන්ධයෙන්, එය විශේෂයෙන් ඊශ්‍රායලය තුළ පෙර නොවූ විරූ භීෂණයක් අවුලුවාලූ දිගු ලැයිස්තුවකි. ගැටුමේ පළමු දින සිට හත්වන දිනය දක්වා, නිල ඊශ්‍රායල සංඛ්‍යාලේඛන පෙන්වා දෙන්නේ විවිධ හමුදා තරාතිරම්වල සොල්දාදුවන් 258 ක් ඇතුළුව පුද්ගලයින් 1,400 ක් මිය ගිය බවයි. ඊශ්‍රායල ජාතිකයින් 120ක් ප්‍රතිරෝධය හේතුවෙන් ප්‍රාණ ඇපකරුවන් ලෙස තබා ගැනීමත් සමඟ තුවාල ලැබූ ඊශ්‍රායල් ජාතිකයින් සංඛ්‍යාව 4,000 දක්වා ළඟා විය.  

ඊශ්‍රායලය දිගින් දිගටම පාඩු ප්‍රකාශ කළද, ඊශ්‍රායලයට වැඩි බටහිර අනුකම්පාව සහ සහයෝගය ලබා ගැනීමට අමතරව, දේශපාලන චේතනාවන් සඳහා හෝ හමාස් විසින් ගෙවිය යුතු ආරක්ෂාව සහ දේශපාලන පිරිවැය ඉහළ නැංවීම සඳහා මරා දැමූ සංඛ්‍යාව අතිශයෝක්තියට නැංවිය හැකිය. 

අනෙක් පැත්තෙන්, හත්වන දිනය වන තෙක් පලස්තීන මරණ සංඛ්‍යාව 1,800ට ළඟා වූ අතර තුවාල ලැබූ 6,400ක්, පෙර පැවති ගැටුම් වටවලට සාපේක්ෂව සැලකිය යුතු වැඩි සංඛ්‍යාවකි. වත්මන් කථාංගයට ඊශ්‍රායල ප්‍රතිචාරය දරුණුම ලෙස විස්තර කර ඇති අතර, නුදුරු අනාගතයේ දී සමථයකට තුඩු දිය හැකි, දෙපාර්ශවය සම්බන්ධ වන දියුණු ගමනක සලකුණක් නොමැත. එබැවින් මියගිය සහ තුවාල ලැබූ පලස්තීනුවන් සංඛ්‍යාව දස දහස් ගණනක් වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. 

විනාශයේ විෂය පථය තක්සේරු කිරීම 

මෙම ගැටුම් වටයේ ප්‍රතිඵලයේ විශාලත්වය පෙර කථාංගවලට වඩා වෙනස් වේ. වර්තමාන ගැටුම් වටය ඊශ්‍රායල ආන්ඩුවේ සහ රාජ්‍යයේ ස්ථාවරයට - දේශීය හා ගෝලීය වශයෙන් පහරක් එල්ල කර ඇත. පෙර කථාංග හා සසඳන විට, එය එහි ආරක්ෂක දර්ශන සහ උපාය මාර්ගවල ඊශ්‍රායලයෙ වියරු මිනීමරු ස්වභාවය මෙන් ම දෝෂ රාශියක්  ලෝකයා හෙළි කර ඇත.  

හමාස් මෙහෙයුමේ බලපෑමේ විශාලත්වය පෙර නොවූ විරූ ඊශ්‍රායල ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කර ඇති බව පෙනේ. මෙය පැහැදිලිවම ගාසා තීරයේ පලස්තීන මරණ සංඛ්‍යාව, සිවිල් පහසුකම්, ආගමික ස්ථාන, පාසල්, රෝහල් සහ හමාස් සංවිධානයට අනුබද්ධ ඉලක්ක දහස් ගණනින් විනාශ කර ඇත. යුද්ධය නැවැත්වීමට ඊශ්‍රායලයට බලපෑම් කළ හැකි වෙනත් කලාපීය සහ ජාත්‍යන්තර පක්ෂ  මැදිහත් වුවහොත් මෙය පෙර පැවති ගැටුම් වටවල දක්නට නොලැබුණු කාලසීමාවන් දක්වා මෙම ගැටුම් වටය දීර්ඝ කරනු ඇත. 

සමස්තයක් වශයෙන්, මෙම මෙහෙයුම කාලය, පරිමාණය, රීති, ප්‍රතිඵල සහ ඇඟවුම් අනුව ක්වොන්ටම් පිම්මක් ලෙස සැලකේ. මීට වසර 75කට පෙර ඊශ්‍රායලය  බලහත්කාරයෙන් බිහිවීමෙන් පසු 1948 න් පසු අල්ලාගත් ඊශ්‍රායල ප්‍රදේශවලට පලස්තීන සටන්කාමීන් රිංගාගත් පළමු අවස්ථාව මෙයයි. 

සැබැවින්ම එය ජයග්‍රහණයකි. 

බටහිර ආසියාවේ සහ ලෝකයේ 70 වසරක අනාරක්ෂිත බියකරු සිහිනය අවසන් කිරීමට ඇති එකම මාර්ගය පලස්තීන ජනතාවගේ ස්වයං නිර්ණ අයිතිය යළි ස්ථාපිත කිරීමයි. 

සියලුම පලස්තීන ජනතාව, දැන් තම මව්බිමේ සිටින සහ තම නිවෙස් හැර යාමට බලකෙරුණු අය යන දෙඅංශයෙන්ම, ජාතික ජනමත විචාරණයකින් ඔවුන්ගේ අනාගතය තීරණය කරන ලෙසයි. 

එවැනි යාන්ත්‍රණයකින් තිරසාර සාමයක් ඇති කළ හැකි ය. ජාතිවාදයෙන් හා වර්ණභේදවාදයෙන් මිදී මුස්ලිම්, යුදෙව්  සාමයෙන් එකම භූමියක ජීවත් විය හැක්කේ මේ ආකාරයෙන් පමණි. 

ගාසා තීරයේ සිට ඊශ්‍රායලය දෙසට මිසයිල ප්‍රහාර එල්ල කිරීම සම්බන්ධයෙන් යම් ආකාරයක සංයමයක් පෙන්නුම් කර ඇති ගාසා තීරයේ ප්‍රතිරෝධී සංවිධානවල, විශේෂයෙන්ම හමාස් ව්‍යාපාරයේ සාපේක්ෂ සන්සුන් භාවය කැපී පෙනේ. 

බටහිර ඉවුරේ පලස්තීන නගර, ගම් සහ නගර වෙත ඊශ්‍රායල හමුදාව විසින් දිගින් දිගටම ආක්‍රමණය කිරීම, අත්අඩංගුවට ගැනීම් රැල්ලක් දියත් කිරීම, නිවාස කඩා බිඳ දැමීම, ඉඩම් රාජසන්තක කිරීම, ජනාවාස ගොඩනැගීම සහ ප්‍රකෝපකාරී ක්‍රියාවන් සියෝනිස පාලනයේ රුදුරු බව ලෝකයාට හෙළිඉ දරයි. Haaretz පුවත්පත හෙළිදරව් කළේ කාන්තා ඊශ්‍රායල සොල්දාදුවන් දෙදෙනෙකු හෙබ්‍රොන් හි පලස්තීන කාන්තාවන් පස් දෙනෙකුට ඇඳුම් ගලවන ලෙසට බල කළ බවයි. 

චීනයේ අනුග්‍රහය ඇති සෞදි-ඉරාන සහයෝගීත 

ගිවිසුමෙන් පසු කලාපයේ ආරවුල් අවසන් කිරීම අරමුණු කරගත් මුලපිරීම්වල නැගී එන වේගය සෞදි අරාබිය හරහා සාමය පුනර්ජීවනය කිරීම අරමුණු කරගත් නව වැඩසටහනක්  කරළියට පැමිනීමයි. සෞදි අරාබිය සහ ඊශ්‍රායලය අතර සබඳතා ඇති කර ගැනීම සඳහා  එක්සත් ජනපදය හරහා  සාකච්ඡා ගැන මුලපිරීම කතා කළේය. සෞදි විදේශ අමාත්‍යාංශය මෙම කාරණය සම්බන්ධයෙන් විවෘත බවක් පෙන්නුම් කළේය  

Operation al-Aqsa Storm හි කාලය, ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයට එරෙහි ජයග්‍රහණය උද්දීපනය කරමින්, එහි විවිධ ඓතිහාසික සංනිවේදන සමග ඔක්තෝබර් යුද සංවත්සරය සමග සමපාත වේ. Operation Al-Aqsa Storm පලස්තීන හේතුවට, මුළු මැදපෙරදිගට සහ සමහර විට ලෝකයට ප්‍රතිවිපාකවලින් තොරව අවසන් නොවනු ඇත. දිග්ගැස්සුනු යුද්ධය පලස්තීන අරමුණ පෙරට ගැනීමට බල කර ඇති අත.   

හමාස් ප්‍රමුඛ පලස්තීන කණ්ඩායම් විසින් සිදුකළ මෙහෙයුම ඊශ්‍රායල හමුදාවට මරු පහරක් එල්ල කිරීමට සමත්ව තිබේ.  සෑම විටම අතිවිශිෂ්ට උසස් බව ගැන පුරසාරම් දොඩන ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක සේවාවන්, ඊශ්‍රායලය සහ පලස්තීන කන්ඩායම් අතර සම්බන්ධ වීමේ නීති වෙනස් කළ ප්‍රහාරය අනාවැකි කීමට අපොහොසත් විය. ගණනය කළ මිසයිල ප්‍රහාර මත පදනම් වූ ප්‍රතිරෝධය යුද්ධයේ සිට යුධ පිටියේ ප්‍රහාර දක්වා මාරු විය. ගොඩබිම, මුහුද සහ ගුවන් මගින් ඊට අමතරව ඊශ්‍රායල මර්දන බළකාය සැක සහිත බව ද මෙහෙයුමෙන් අනාවරණය වී තිබේ. 

ප්‍රතිරෝධී කන්ඩායම් පලවා හැරීමේ උත්සාහයේ දී කිසිදු මානුෂීය සැලකිල්ලක් නොසලකන ගාසා තීරයට එරෙහිව මිලිටරි මෙහෙයුමක් දියත් කිරීම  ඊශ්‍රායල හමුදාවට අනුව ආහාර සහ ඉන්ධන කපා හැරීම මෙම ක්‍රියාමාර්ගවලට ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, ගාසා තීරයට සහ අනෙකුත් පලස්තීන ප්‍රදේශවලට එරෙහිව ඕනෑම උත්සන්න කිරීමක් හෝ අධික ලෙස බලය යෙදවීම මෙම පරාජයෙන් ඉතිරි වූ පැල්ලම සෝදා හරිනු නොලැබේ. 

වත්මන් රජය පිහිටුවීමේ සිටම එය මෙහෙයවීමේ දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දෙමින් සිටි නෙතන්යාහුගේ දේශපාලන භූමිකාවට මෙම මෙහෙයුම අවසන් කර ඇත. ඊශ්‍රායල ඉතිහාසයේ වඩාත්ම අන්තවාදී රජය පිහිටුවීමෙන් බලපෑමට ලක් වූ ඔහුගේ ප්‍රතිපත්තිය ඊශ්‍රායල ජාතිකයින්ට ආරක්ෂාව සැපයීමට සහ  විශේෂයෙන් මෙම රජයට හැකි බව චෝදනා කිරීම භයානක හා අසාර්ථක ක්‍රියාමාර්ගයක් බව ඔප්පු වී ඇත.  

ජාතික සමගි ආන්ඩුවකට සහභාගී වන ලෙස නෙතන්යාහු ඊශ්‍රායල විපක්ෂයේ සියලුම කන්ඩායම්වලින් ඉල්ලා ඇත්තේ මේ නිසාය. නමුත් මෙය යථාර්ථයේ වෙනසක් අදහස් නොකරන අතර, ඔක්තෝබර් යුද්ධයෙන් පසුව ඊශ්‍රායල අගමැති ගෝල්ඩා  

මීර්, ආරක්ෂක අමාත්‍ය මෝෂේ දයාන් සහ තවත් බොහෝ දේශපාලන නායකයින් වගකිව යුතු වූවාක් මෙන් පශ්චාත් යුද වගවීමක් ඇති වනු ඇත. සටනේ දේශපාලන හා මිලිටරි පාඩු පසෙක තබා, මනෝවිද්‍යාත්මක විශාලත්වය අනුව, නෙතන්යාහුගේ අනාගතය අවදානමට ලක්විය හැකිය. ඔහු ගාසා තීරයට එරෙහිව දියත් කරන හමුදා මෙහෙයුම හරහා තම කීර්තිනාමය ඔප්නැංවීමෙන් පසුව වුවද හමුදා පරාජයේ ප්‍රතිවිපාක ඔහු විඳදරාගනු ඇත. 

නෙතන්යාහු ගාසා තීරයට එරෙහිව ගෙන ගිය යුද්ධයේ ප්‍රතිවිපාක කුමක් වුවත්, ඔහු බොහෝ දේශපාලන, ආරක්ෂක, මිලිටරි සහ බුද්ධි අංශ නායකයන් සමඟ වගවීමෙන් සහ බැහැර කිරීමෙන් ගැලවෙන්නේ නැත. මෙය ඊශ්‍රායලයේ වඩා මධ්‍යස්ථ දේශපාලන කන්ඩායම්වලට නැවත පැමිණීමට දොර විවර කළ හැකිය. 

වසර ගණනාවක් එකතැන පල්වීම, අවධානය යොමු නොවීම සහ සමස්ත ප්‍රශ්නය තනිකරම ආරක්‍ෂිත කරුණු වලට සීමා කිරීම, මෙහෙයුම පලස්තීනය සිරස්තල බවට පත් කිරීමට හේතු වී තිබේ. කලාපීය සහ ජාත්‍යන්තර විශ්ලේෂණවලට අනුව, මෙම ගැටලුව කලාපයේ භූ දේශපාලන ආරවුලෙහි හදවත වනු ඇති අතර, පවතින ජාත්‍යන්තර තරඟයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස හේතුව වැඩි ආකර්ෂණයක් ලබා ගත හැකිය. එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයේදී හමාස් සංවිධානයට විරුද්ධ වන සහ ඊශ්‍රායලය සමඟ සහයෝගයෙන් පෙනී සිටින ගෝලීය මහජන මතයක් ස්ථාපිත කිරීමට එක්සත් ජනපදය කටයුතු කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, ආරවුලට  චීනය සහ රුසියාව මධ්‍යස්ථ ස්ථාවරයක් ගත්හ. 

ගාසා තීරයේ තත්වය ආපසු හැරවිය නොහැකි ලෙස වෙනස් කිරීමේ ඊශ්‍රායල අභිලාෂය හමුවේ හමාස් අභියෝගයකට මුහුණ දෙනවා සේම, පලස්තීන ක්ෂේත්‍රයේ හෝ අරාබි සහ ඉස්ලාමීය ලෝකයේ වේවා, හමුදා මෙහෙයුම හමාස් සඳහා වැදගත් ප්‍රතිඵල ලබා දී ඇත. මක්නිසාද යත්, බටහිර ඉවුරේ සහ ජෙරුසලමේ ඇති වූ ගැටුම් වලින් මෑතකදී පෙනී සිටි පලස්තීන මහජන මතය සන්නද්ධ ප්‍රතිරෝධයට පක්ෂව මාරු වෙමින් පවතින මොහොතක මෙම මෙහෙයුම සිදු වන බැවිනි.  

තම රුධිරයෙන් පලස්තීන විමුක්තිය ලිවීමට කැප වූ හසන් නස්රල්ලා  සැබැවින්ම අපේ කාලයේ වීරයෙකි. 

තවත් බිහිසුණු ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාවක් ලෙස, ඊශ්‍රායල තන්ත්‍රය සිකුරාදා බෙයිරූට්හි දකුණු උපනගරයේ නේවාසික ප්‍රදේශයකට බෝම්බ හෙලූ අතර, හිස්බුල්ලා නායක සයියාද් හසන් නස්රල්ලා සහ ඔහුගේ බොහෝ සගයන් මින් ඝාතනය කළේය. 

බෝම්බ ප්‍රහාරය එල්ල වූයේ දස දහස් ගනනක් ජනයා අවතැන් කළ ගුවන් ප්‍රහාර මාලාවක් මෙන්ම දුසිම් ගනනක් මිය ගිය සහ ලෙබනන් ජාතිකයින් දහස් ගනනකට තුවාල සිදු කල උපකරණ පිපිරීම් මාලාවකින් පසුවය. 

නස්රල්ලාගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය ඔහු සමඟ ලෙබනන් ප්‍රතිරෝධක ව්‍යාපාරයේ නායකත්වයෙන් වසර 32 ක් පැවති යුගයක අවසානය සනිටුහන් කරයි. ඔහුගේ නායකත්වය ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණ පාලන තන්ත්‍රයට එරෙහිව බොහෝ තේජාන්විත ජයග්‍රහණ මෙන්ම පලස්තීන ප්‍රතිරෝධයට අයෝමය සහයෝගය දැක්වීම මගින් නිර්වචනය කරන ලදී. 

හිස්බුල්ලා සිය ගාසා ගැති මිලිටරි මෙහෙයුම 2023 ඔක්තෝම්බර් 8 වෙනිදා දියත් කලේ, පෙර නොවූ විරූ මෙහෙයුමක් වන අල්-අක්සා  හමාස් ටෙල් අවිව් පාලන තන්ත්‍රය සහ එහි බටහිර ආධාරකරුවන් මවිතයට පත් කිරීමෙන් දිනකට පසුවය. 

ටෙල් අවිව්හි වර්ණභේදවාදී පාලනය සමූලඝාතනය කිරීම වේගවත් කළ භූ දේශපාලනික ගතිකත්වය ආපසු හැරවිය නොහැකි ලෙස වෙනස් කළ 2023 ඔක්තෝබර් සිදුවීම්වල ඔහුගේ කැපවීම අසහාය වේ 

ප්‍රහාරය හරහා සතුරාට අවශ්‍ය වූයේ ලෙබනන් ජනතාව ප්‍රතිරෝධයට එරෙහිව හැරවීමටයි. අඟහරුවාදා සහ බදාදා දෙදින තුළ මෙම ඉලක්කය අසාර්ථක වූයේ නැවත සටන් බිමට පැමිණීමට බලාපොරොත්තු වන මිනිසුන්ගේ සහ තුවාල ලැබූවන් දැරූ ස්ථාවරයන් අප සියල්ලන්ම දුටු විටය. පසුගිය දින කිහිපයේ අර්බුදයේ එක් රිදී රේඛාවක් වන්නේ රට පුරා අත්විඳින ලද සහයෝගීතාවය සහ එකමුතුකමයි. 

මේ අතර ඉස්ලාමීය විප්ලව ආරක්ෂක බළකායේ (IRGC) මෙහෙයුම් සඳහා නියෝජ්‍ය අණදෙන නිලධාරී බ්‍රිගේඩියර් ජෙනරාල් අබ්බාස් නිල්ෆෝරුෂාන් ඊශ්‍රායල විසින් ඝාතනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් පිළිතුරු ලැබෙන බව ඉරාන විදේශ අමාත්‍ය Abbas Araghchi ප්‍රතිඥා දී තිබේ. 

IRGC ඉරිදා ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ හිස්බුල්ලා නායක සයීඩ් හසන් නස්රල්ලා සමඟ බේරූට් හි සිකුරාදා ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාරයකින් ජෙනරාල් නිල්ෆෝරූෂාන් දිවි පිදූ බවයි 

මෙම දුෂ්ට හා බියගුලු ක්‍රියාව සියොන්වාදී පාලන තන්ත්‍රයේ සහ එහි සුප්‍රසිද්ධ ආධාරකරුවන්ගේ ත්‍රස්තවාදී සහ සාපරාධී ස්වභාවයේ තවත් පැහැදිලි සලකුණක්" යනුවෙන් අරග්චි IRGC ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරී මේජර් ජෙනරාල් හොසේන් සලාමි වෙත ලිපියක් යවමින් පැවසීය. 

“සැකයකින් තොරව, ආක්‍රමණශීලී සියොන්වාදී තන්ත්‍රයේ මෙම බිහිසුණු අපරාධයට පිළිතුරු ලැබෙනු ඇත,” ඔහු තරයේ කියා සිටියේ ඉරානයේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික යන්ත්‍රය එහි සියලු දේශපාලන, රාජ්‍යතාන්ත්‍රික, නෛතික සහ ජාත්‍යන්තර හැකියාවන් “අපරාධකරුවන් සහ ඔවුන්ගේ ආධාරකරුවන්” ලුහුබැඳීමට භාවිතා කරන බවට ප්‍රතිඥා දෙමිනි. 

නිෂ්ක්‍රීය නිශ්ශබ්දතාව නස්රල්ලා ඝාතනය ඊශ්‍රායලයට එරෙහි ලෝකය අකර්මණ්‍ය වීමේ ප්‍රතිඵලයකී  

ඉරාන පාර්ලිමේන්තු කතානායක 

පවසන්නේ, ලෙබනන් ප්‍රතිරෝධී ව්‍යාපාරයේ හිස්බුල්ලා හි මහලේකම් හසන් නස්රල්ලා  ගේ "බියගුලු" ඊශ්‍රායල ඝාතනය ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ නිහඬතාවයේ ප්‍රතිඵලයක් බවයි. 

ලෙබනනයේ පාර්ලිමේන්තු කථානායක වෙත පණිවිඩයක් යවමින් Beirut උප නගරයකට "පිළිකුල් සහගත" ඊශ්‍රායල ප්‍රහාරයකින් හිස්බුල්ලා සංවිධානයේ "නිර්භීත" නායකයා වන නස්රල්ලාගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය ගැන ස්වකීය ශෝකය ප්‍රකාශ කළේය. 

ලෙබනනයේ ඉස්ලාමීය ප්‍රතිරෝධී පෙරමුණට සිය පූර්ණ සහයෝගය ප්‍රකාශ කල අතරම, ඉරාන පාර්ලිමේන්තුව “ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ නිෂ්ක්‍රීය නිශ්ශබ්දතාවය මධ්‍යයේ සහ ජාත්‍යන්තර ආයතනවල සහ ක්‍රියාකාරීන්ගේ වැළැක්වීමේ ක්‍රියාමාර්ග නොමැතිව සිදු කර ඇති සියොන්වාදී පාලනයේ බියගුලු හා අමානුෂික ක්‍රියාව දැඩි ලෙස හෙළා දකීන බැව් සඳුදා ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද පනිවිදයේ සඳහන්.වේ 

"ම්ලේච්ඡ" ඊශ්‍රායල ක්‍රියාව "එහි සහ එහි ආධාරකරුවන්ගේ ත්‍රස්තවාදී සහ සාපරාධී ස්වභාවය යලිත් වරක් ලොවට හෙලිදරව් කර ඇති අතර, ජාතීන්ගේ අයිතීන්ට තමන් ගරු නොකරන බව ඔප්පු කළ" බව කාලිබාෆ් පැවසීය. 

කෙසේ වෙතත්, නස්රල්ලාගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය ලෙබනනයේ ඉස්ලාමීය ප්‍රතිරෝධයේ අධිෂ්ඨානය තවදුරටත් ශක්තිමත් කරනු ඇති බව ඔහු අවධාරණය කළේ සියොන්වාදී තන්ත්‍රයට එරෙහිව ප්‍රතිරෝධයේ මාවත දිගටම කරගෙන යාමටයි. 

පලස්තීනයේ සහ ලෙබනනයේ ප්‍රතිරෝධී සටන්කරුවන්ගේ කැපකිරීම් සහ නිර්භීතකම අල්-කුඩ්ස් විමුක්තිය සඳහා වන සටන අඩපණ කිරීමට අසමත් වනු ඇති බව ද කලිබාෆ් අවධාරණය කළේය. 

"මුස්ලිම් ජාතියේ පළමු ප්‍රශ්නය  වන ශුද්ධ වූ අල්-කුද්ස්ගේ විමුක්තිය, දෙවියන්ගේ උපකාරයෙන් නුදුරු අනාගතයේ දී සාක්ෂාත් කරගත හැකි බැව් ඔහු අවධාරණය කළේය 

මේ අතර ඉරාන ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ ආධ්‍යාත්මික නායක පැවසුවේ වත්මන් සටනේ අවසන් ජයග්‍රහණය ප්‍රතිරෝධ පෙරමුණ සඳහා බවයි 

ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායක අයතුල්ලා සෙයිද් අලි කමේනි පවසන්නේ හිස්බුල්ලා සහ අනෙකුත් ප්‍රතිරෝධී බලවේග මෙතෙක් යුද්ධයේ ජයග්‍රාහකයින් බවත්, ඊශ්‍රායලය පලස්තීනයේ සහ ලෙබනනයේ කාන්තාවන් සහ ළමයින් සමූල ඝාතනය කිරීම ඊට එක් හේතුවක් බවයි.   

“අද දක්වා ජයග්‍රහණය හිස්බුල්ලා සංවිධානයට සහ ප්‍රතිරෝධී බලවේගවලටයි. මීට මුලික හේතුව වන්නේ නිකරුනේ අහිංසක ජීවිත මරා දැමීමයි, ඔහු ටෙහෙරානයේ ජිහාඩ් සහ ප්‍රතිරෝධය ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රවීණයන් සහ ක්‍රියාකාරීන් පිරිසකට පැවසීය. 

“ගාසාවේ වේවා, බටහිර ඉවුරේ වේවා, ලෙබනනයේ වේවා, සටන් කරන බලවේග පරාජය කිරීමට දුෂ්ට සියොන්වාදී පාලනයට හැකි වූවා නම්, ඊට එරෙහිව අපරාධ සිදු කරමින් ලෝකයට තම මුහුණ මෙතරම් අඳුරු සහ බියකරු ලෙස පෙන්වීමට අවශ්‍ය නොවනු ඇත. නිවාස, පාසල්, රෝහල්, දරුවන් සහ කාන්තාවන් අමු අමුවේ මරා දමමින් ඔවුන්  මේ සිදු කරන්නේ මහත් වූ ව්‍යසනයක්ය.  

ප්‍රතිරෝධක බලවේගය දිනා ගැනීමට පාලන තන්ත්‍රයට නොහැකි වූ හෙයින්, කාන්තාවන්ට, ළමයින්ට, අනාරක්ෂිත මිනිසුන්ට සහ පාරේ, පාසල්වල සහ රෝහල්වල මෝටර් රථවලට පහර දී ජයග්‍රහණය මවාපෑමට එයට බල කෙරෙයි. ඒ නිසා මේ වන විට එය අසාර්ථක ව ඇති බව ඔහු පැවසීය.  

කාමෙනි පැවසුවේ, "හිස්බුල්ලාහි ඵලදායී සහ වටිනා බලවේග සමහරක් ප්‍රාණ පරිත්‍යාග කරන ලද අතර, එය නිසැකවම හිස්බුල්ලා සංවිධානයට හානියක් සිදු කළ නමුත්, එය කණ්ඩායම දණගැස්විය හැකි ආකාරයේ හානියක් නොවේ යන්නයි. 

"හිස්බුල්ලා සංවිධානයේ සංවිධානාත්මක හා මානව ශක්තිය ඊට වඩා බොහෝ වැඩි ය. ඔවුන්ගේ අධිකාරී බලය, හැකියාවන් සහ ශක්තිය ඊට වඩා බොහෝ වැඩි ය, මෙම ප්‍රාණ පරිත්‍යාග වලින් බරපතල ලෙස බලපෑ නොහැක. 

"එබැවින් අද දක්වාම ඔවුන් ජයග්‍රහණය කර ඇති අතර දෙවියන් වහන්සේගේ කරුණාවෙන් දේව බලයෙන් මෙම සටනේ අවසන් ජයග්‍රහණය ප්‍රතිරෝධ පෙරමුණට සහ හිස්බුල්ලා පෙරමුණට හිමිවනු ඇති" බවද නායකයා වැඩිදුරටත් පැවසීය.