අනාගතවක්තෘ මුහම්මද් නබි (සල්) තුමාණන්ගේ අද්විතීය ගුණාංග

 අනාගතවක්තෘ මුහම්මද් නබි  (සල්) තුමාණන්ගේ අද්විතීය ගුණාංග 

 The superiority of the prophet Muhammad ( PBUH )

ඉස්ලාමයේ නබිතුමාණන්ගේ සදාචාරාත්මක ඉගැන්වීම්වලින් පෙනී යන්නේ ඉස්ලාමය මිනිසුන්ගේ ජීවිතවලට ගුණ යහපත්කමේ ආලෝකයෙන් ආලෝකමත් කිරීමටත්, ඔවුන් තුළ චරිතයේ දීප්තිය ඇති කිරීමටත්, යහපත් හැසිරීමේ මුතු මැණික්වලින් ඔවුනගේ ඔඩොක්කු පුරවා ගැනීමටත් පැමිණ ඇති බවයි. මෙම උතුම් පරමාර්ථය සාක්ෂාත් කර ගැනීමේ ක්‍රියාවලියේ එන අවධීන් නබිත්වයේ වැදගත් අංගයක් බවට පත් කළේය.  මුහම්මද් නබිතුමාට ඔහුගේ ජීවිතයේ ආරම්භයේ සිටම තම ජනතාව අතර සුවිශේෂී සදාචාරාත්මක චරිතයක් තිබුණි.  

සදාචාරය නැමැති හිරු කිරණ නබිතුමාගේ ජීවිතය ඇදහිල්ල සහ ක්‍රියාවන් අතර නිසි එකඟතාවය පිළිබිඹු කරයි.  ජාහිලියාවේ අන්ධකාරයෙන් සහ නොදැනුවත්කමෙන් ඉස්ලාමයේ ආලෝකය සහ එහි සදාචාරාත්මක ඉගැන්වීම් මුළුමහත් මනුෂ්‍ය වර්ගයාටම පිරිනමන අරාබියාව මෙහෙයවීමේ වගකීම පිළිබඳ පණිවිඩය මුහම්මද් නබි තුමා විසින් පරිපූර්ණ ලෙස ඉටු කළේය. 

අල්ලාහ්ගේ දයාවෙන් ඔබ ඔවුන් සමඟ මෘදු ලෙස කටයුතු කළේ (මුහම්මද් තුමනි), මන්ද ඔබ දැඩි හෝ රළු සිත් ඇති නම්, ඔවුන් ඔබ වටා විසිරී යනු ඇත. එබැවින් ඔවුන්ට සමාව දී ඔවුන් වෙනුවෙන් සමාව අයැද කටයුතු කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් සමඟ සාකච්ඡා කරන්න. තවද ඔබ තීරණය කළ පසු අල්ලාහ් කෙරෙහි විශ්වාසය තබන්න. මෙන්න! අල්ලාහ් (ඔහු කෙරෙහි) විශ්වාසය තබන අයට ප්‍රිය කරයි. (ආල් ඉම්රාන් 3:159) 

නබිතුමාගේ ජීවිතය ඇදහිල්ල සහ ක්‍රියාවන් අතර නිසි එකඟතාවය පිළිබිඹු කරයි. සියලුම මුස්ලිම්වරුන්ට අනුගමනය කළ යුතු ආදර්ශවත් සහ ප්‍රමුඛතම හැසිරීමේ ආදර්ශය ඔහුය. අල් කුර්ආනය නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණන්ගේ උසස් සදාචාරාත්මක ස්වභාවය අවධාරණය කරයි  සදාචාරයේ පිහිටීම, උදාසීනත්වයට පත් විය හැකි සැප සම්පත් හා සුඛෝපබෝගී මාධ්‍යයන් මෙන් නොවේ. නමුත් සදාචාරය යනු ආගම විසින් අනුගමනය කළ යුතු සහ එහි සම්මත දරන්නන්ගේ ගෞරවය ගැන සැලකිලිමත් විය යුතු ජීවන මූලධර්මවල නමයි. 

ඉස්ලාමයේ නබිතුමා, ආචාරධර්ම පැත්තෙන් ගත් කල, මිනිසුන් අතර වඩාත්ම කීර්තිමත් හා පරිපූර්ණ මනුෂ්‍යයෙකි. ඔහු සියලු යහපත් ගුණාංගවලින් පරිපූර්ණ වූ අතර සියලු නරක හා නරක පුරුදු වලින් පිරිසිදු විය. ඉස්ලාමයේ සහ අල් කුර්ආනයේ සඳහන් වන සදාචාරයේ නිර්ණායක අනෙකුත් සහචරයින් ද පිළිගෙන ඇති පරිදි, උන් වහන්සේගේ ශ්‍රේෂ්ඨත්වය තුළ පුද්ගලාරෝපණය කරන ලදී. මිනිස්සු නොමිනිසුන් වන්නේත් සුචරිතවත් වන්නේත් ආගම ධර්මයෙන් ලබන මනා හික්මීම මතයි. ආගම ධර්මය ලොවට පහළ වූයේ සතා සිවුපාවා යහගමට ගැනීම සඳහා නොව දෙවිදුන් ගේ විශිෂ්ට නිමැවුම වන මිනිස් දනන් හට විමුක්තිය උදා කරලීම පිණිසය.මුහම්මද් නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයිහිව සල්ලම්  තුමා මනුෂ්‍යයින් අතර අද්විතීයම නිමැවුම වේ.  

වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම උතුම් මනුෂ්‍ය ගුණාංග නන් දෙසටම විහිදූ නබි සල් තුමානන්ගේ මුලු ජීවිතයම, සියලුම සං සිද්ධි කියාපාන්නේ එතුමා සතු සුවිශේෂී ගුණාගුනයන් පිළිබඳව ය.  නබි සල් තුමා ඔහුගේ අනුගාමිකයන්ට හොදම ආදර්ශය වූයේ ඔවුන්ගේ හදවතට ආදරය කරන, ඔවුන්ගේ මනසට ගුරුවරයෙකු ලෙස ආත්මයේ පුහුණුකරු වීමෙනි.  නබි තුමානන් මනුෂ්‍යයින් අතර අග තැන්පත් නමුත් ඉතා නිහතමානි චරිතයක් විය. ඉතා වටිනා පෙලපතක ඉපදුනත්, මහ රජෙකු මෙන් සියලු සම්පත් අතැතිව ලෝකයේ ජීවත් වන්නට අවස්ථාව තිබුණත් දුගී සරල ජීවිතයක් ගතකල අතර ඔහුගේ ප්‍රජාව සඳහා හොදම ආදර්ශයක් තැබීය. ලොව පහළ වූ සියලු නබිවරුන්ට වඩා උසස් මෙන්ම අවසාන වශයෙන් බිහි වූ නබි තුමාණන් මේ මුලු මන්දාකිණියටම පෑයු අමරනීය පුන්සද වේ. 

ලොව පහල වූ සියලුම ජීවි දෑ මෙම අවසාන නබිවරයා වෙත අසීමිත ස්නේහයක් දක්වන්නෝය. එනිසාමයි මනුෂ්‍යයින් වන අප අපගේ ප්‍රාණයට වඩා වැඩි වැදගත්කමක් සහ ආධ්‍යාත්මික ස්නේහයක් මුහම්මද් තුමා වෙත පිලිගැන්විය යුත්තේ. එම නිකලල් ස්නේහය අප ආත්මයේ ගැඹුරුම තැනින්ම ආරම්භ විය යුතුය.  ඉස්ලාමයේ අධ්‍යාත්මිකත්වයේ හරය නම්, අල් කුර්ආනයේ ප්‍රකාශිත යටි අරුත සාක්‍ෂාත් කිරීමෙන්, අනාවැකිමය ආදර්ශය මත සහ නබිතුමාගේ සහාය ඇතිව ඕනෑම මිනිසෙකු ලද අධ්‍යාත්මික ජයග්‍රහණයේ ප්‍රමාණයයි. එහි අධ්‍යයනය මානව වර්ගයාගේ ජීවිතය, ක්‍රියාවන්, කලාව සහ චින්තනය කෙරෙහි ආධ්‍යාත්මයේ  ගැඹුරු බලපෑම සෙවීම විනා වෙන කිසිවක් නොවේ.  

පොදුවේ ගත් කල, ඉස්ලාමීය අධ්‍යාත්මිකත්වයේ පරමාර්ථය නම් දිවැසිවරයාණන් වහන්සේගේ පරිපූර්ණ භාවය තුළ තිබූ යහපත් ගුණාංග සාක්‍ෂාත් කර ගැනීම තුළින් සහ ඔහුගෙන් සහ අල් කුර්ආන් එළිදරව්වෙන් නිකුත් වන ක්‍රම සහ කරුණාවේ ආධාරයෙන් දිව්‍යමය ගුණාංග වලින් මිනිස් ආත්මය සරසවා ගැනීමයි. මුහම්මද් නබි තුමා ස්වකීය ජනතාව තුල දුප්පතෙකු ලෙස ජීවත් වූ අතර ඔහුගේ ප්‍රජාව සඳහා හොඳම ආදර්ශය තැබීය. ඔහුගේ අධ්‍යාත්මික නායකත්වයේ දී, නබිවරයා හොඳම සේවකයාව නියෝජනය කළේ තම අනුගාමිකයින්ට දෙවියන් වහන්සේ කෙරෙහි ගරුබුහුමන් දැක්විය යුතු ආකාරය, නිහතමානී විය යුතු ආකාරය පුරුදු පුහුණු කලහ.   

නබිතුමාගේ අධ්‍යාත්මික ජීවිතයේ එක් අංගයක් නම් ඔහුගේ හැසිරීම සහ වචනයි. ජීවිතයේ සෑම අවස්ථාවකදීම ඔහු දෙවියන් වහන්සේ පිළිබද මතකය මිනිස් හදවත් තුලට ඇතුල් කලේය. සෑම දෙයක්ම එහි පැවැත්ම සහ සජීවි බව දෙවියන් වහන්සේ මත රඳා පවතින බව ඔහු හොඳින් දැන සිටි අතර, නබිතුමා ක්‍රියාව  සමඟ සම්බන්ධ කළ අතර ප්‍රතිඵලය දෙවියන් වහන්සේට තැබුවේ ඒකාන්ත විශ්වාසයකිනි. ධර්මය අනුගමනය කිරීමේදී සහ එය ප්‍රකාශ කිරීමේ දී මුහම්මද් නබිතුමා අතිශයින් සංවේදී විය. සමහර විට අඛණ්ඩව දින දෙක තුනක් නිරාහාරව සිටියේය. කෙසේ වෙතත්, තම ප්‍රජාව මත බර පැටවීමට ඔහුට අවශ්‍ය නැති අතර, ඔහු සැමවිටම ඔවුන්ට සමබර ජීවිතයක් සඳහා මඟ පෙන්වීය. 

මහ රජෙකු වන් නබි තුමානන් ගතකලේ ඉතාමත් චාම් සරල ජීවිතයක් ය. එතුමා ප්‍රායෝගිකව මෙලොව ඇලීම් වලින් නොඅලී සිටින්නේ කෙසේද යි තම ජීවිතය තුළින්ම පසක් කලහ. පැවිදි ජීවිතය ඉස්ලාමය අනුමත නොකරයි. ඒ මක් නිසාද යත් ආධ්‍යාත්මිකත්වය කරා පිය මැනිය යුත්තේ ජීවිතයේ මනුෂ්‍යයෙකු වශයෙන් සියලු දේ අත්දකීමෙන් අවබෝධ කරමින් ඒ තුලින් වීමයි. නබිතුමා උපරිමව ලෝක ජීවිතය තුලින් අධ්‍යාත්මික ජීවිතයට පිවිසෙන්නේ කෙසේදයි ප්‍රායෝගිකව ඉදිරිපත් කළහ. කිසිවිටෙකත් අන්තවාදයට හෝ අමනුෂ්‍ය ක්‍රියාකාරකම් වලට එරෙහිව සැමවිටම තම අනුගාමිකයින්ට අනතුරු ඇඟවීය.  

නිහතමානීකම යනු කෙනෙකුගේ ශ්‍රේෂ්ඨත්වය සහ අධ්‍යාත්මික ජීවිතය පිළිබඳ මිනුමයි. නබි තුමානන් මනුෂ්‍යත්වයේ ශ්‍රේෂ්ඨයා වන නමුත් ඉතා නිහතමානී ලෙස ක්‍රියා කළේය. සගයන් නබිතුමාට ඉතාමත් ඉහළින් ගෞරව කළත්, ඔහු කිසි විටෙකත් අන් කිසිවෙකුටත් වඩා උසස් යැයි සැලකුවේ නැත. ඔහු ජීවත් වූයේ දුප්පත්ම මිනිසුන් මෙන් ඇඳ පැළඳගෙන ය. ඔහු වහලුන් හා සේවකයන් සමඟ වාඩි වී කෑමට කැමත්තක් දැක්වූහ. නබි තුමානන් ඔහුගේ ඉරුණු ඇඳුම් පැළඳුම් සවි කර, සපත්තු අලුත්වැඩියා කර,  ගෙදර වැඩ සඳහා උදව් කිරීමට තරම් නිහතමානී වූහ.  

මුහම්මද් නබි තුමාණෝ සියළුම මනුෂ්‍ය වර්ගයාට ඔවුන්ගේ සෑම කටයුත්තකම ආදර්ශමත් ආදර්ශයක් බව මේ සියලු උදාහරණ වලින් පෙනේ. අධ්‍යාත්මික පරිපූර්ණත්වයට හොඳම උදාහරණය ඔහු ය. ලෞකික සැප සම්පත් අත්හැරීමෙන් සහ ලෞකික ආශාවන්ට එරෙහි වීමෙන් ඔවුන්ට දෙවියන් වහන්සේගේ සැබෑ සේවකයන් විය හැකි බව ඔහුගේ පෞද්ගලික ජීවිතයේ හොඳම උදාහරණ සමඟ ඔහු මනුෂ්‍යත්වයට ඉගැන්වීය. නබි වක්තෘවරයාගේ අඩිපාරේ යමින් ලෝකයේ මාංසික හා ද්‍රව්‍යමය කරුණු නොසලකා දෙවියන් වහන්සේට තම ආත්මයෙන්ම ස්නේහය දැක්වීමෙන් පාපයෙන් වැළකී සිටීමෙන් ඔවුන්ට අධ්‍යාත්මික ජීවිතයක් ගත කළ හැකිය.  

පරලොව සදාකාලික සතුට උදෙසා මේ ලෝකයේ තාවකාලික පහසුව සහ සැනසීම අත්හැරිය යුතු බව ඔහු ඔවුන්ට ඉගැන්වීය. අධ්‍යාත්මික පුද්ගලයා සැමවිටම තමාට ලද දෙයින් සතුටු වන අතර උපේක්ශාවෙන් සියලු කම් කටොලු විද දරා ගනියි. ආධ්‍යාත්මික පුද්ගලයා සැමවිටම දෙවියන් වහන්සේට ස්තූති කරන අතර ඕනිවට වඩා මුදල් හා ධනය රැස් කිරීමෙන් වැළකී සිටී. අධ්‍යාත්මික ජීවිතය නබිතුමා විසින් ඉදිරිපත් කරනුයේ මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළෙන අවස්ථාවන්හිදී පවා ඉස්ලාමයේ නීති රීති පිළිපැදීමෙන් සහ අන් අයගේ සතුට හා සැනසීම සඳහා ජීවත් වීම ලෙස ය. වියුක්ත ඉස්ලාමයේ ආධ්‍යාත්මිකත්වය යන්නෙන් අර්ථකථනය කරන්නේ දෙවිදුන් සහ විශ්වය සමඟ සබඳතාවක් පැවතීම පුද්ගලයාගේ ආත්ම වටිනාකමට, අර්ථ සංවේදීතාවයට සහ අන්‍යයන් සමඟ සම්බන්ධතාවයට බලපාන ලෙසයි.  

ඉස්ලාමයේ අධ්‍යාත්මිකත්වයේ සාපේක්‍ෂ ගුණාත්මකභාවය සහ  විශ්වාසයන් සහ අනාගතවක්තෘවරුන් කෙරෙහි විශ්වාසය තැබීම, විනිශ්චය දිනය යනාදිය, චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර, දෛනික ජීවන හැසිරීම් සහ දැනුම ඇතුළත් මූලික තේමාවක් ලෙස වටහාගෙන ඇත. එසේම ඉස්ලාමීය ආගමේ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර හා සංග්‍රහයන් අනුගමනය කිරීමේදී, පුද්ගලයෙක් වඩාත් ආධ්‍යාත්මිකත්වය ට සමීප වීමටත් පෞද්ගලික වටිනාකම සහ සත්‍යතාව සොයා ගැනීමටත් උත්සාහ කරයි. ඉස්ලාමයේ අධ්‍යාත්මිකත්වයේ හරය නම්, අල් කුර්ආනයේ ප්‍රකාශිත යටි අරුත සාක්‍ෂාත් කිරීමෙන්, අනාවැකිමය ආදර්ශය මත සහ නබිතුමාගේ සහාය ඇතිව ඕනෑම මිනිසෙකු ලද අධ්‍යාත්මික ජයග්‍රහණයේ ප්‍රමාණයයි. එහි අධ්‍යයනය මානව වර්ගයාගේ ජීවිතය, ක්‍රියාවන්, කලාව සහ චින්තනය කෙරෙහි ආධ්‍යාත්මයේ  ගැඹුරු බලපෑම සෙවීම විනා වෙන කිසිවක් නොවේ.  

පොදුවේ ගත් කල, ඉස්ලාමීය අධ්‍යාත්මිකත්වයේ පරමාර්ථය නම් දිවැසිවරයාණන් වහන්සේගේ පරිපූර්ණ භාවය තුළ තිබූ යහපත් ගුණාංග සාක්‍ෂාත් කර ගැනීම තුළින් සහ ඔහුගෙන් සහ අල් කුර්ආන් එළිදරව්වෙන් නිකුත් වන ක්‍රම සහ කරුණාවේ ආධාරයෙන් දිව්‍යමය ගුණාංග වලින් මිනිස් ආත්මය සරසවා ගැනීමයි. මුහම්මද් නබි තුමා තම ජනතාවගේ දුප්පතුන් ලෙස ජීවත් වූ අතර ඔහුගේ ප්‍රජාව සඳහා හොඳම ආදර්ශය තැබීය. ඔහුගේ අධ්‍යාත්මික නායකත්වයේ දී, නබිවරයා හොඳම සේවකයාව නියෝජනය කළේ තම අනුගාමිකයින්ට දෙවියන් වහන්සේ කෙරෙහි ගරුබුහුමන් දැක්විය යුතු ආකාරය, නිහතමානී විය යුතු ආකාරය පුරුදු පුහුණු කලහ.සියලු නබිවරුන්ගෙන්  වඩා උසස් මෙන්ම අවසාන වශයෙන් බිහි වූ නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයි තුමානන් මේ මුලු මන්දාකිනියටම පෑයූ අමරනීය පුන්සද වේ. 

මෙය යමෙක් හරියාකාරයෙන් තේරුම් ගෙන නබී තුමාව පිලිපදින්නේද හෙතෙම සුගතියටත්, කව්රුන්  එතුමාව  නොපිලිපදින්නේ  ද හෙතෙම දුගතියටත්, විමුක්ති රහිත තත්වයකටත් පත් වනු ඇත.

සම්බාධක නොතකා ආර්ථිකය නැවත හැඩගස්වන ඉරානයේ ජෛව තාක්‍ෂණ විශිෂ්ටත්වය Iran's biotech excellence reshaping economy defying sanctions

 සම්බාධක නොතකා ආර්ථිකය නැවත හැඩගස්වන ඉරානයේ ජෛව තාක්‍ෂණ විශිෂ්ටත්වය 

Iran's biotech excellence reshaping economy defying sanctions

ඉරානයේ දේශපාලනය හෝ බලශක්තිය තුළ පමණක් නොව, විද්‍යාවේ  විශේෂයෙන් ජෛව තාක්‍ෂණය තුළ ස්වයං විශ්වාසය සඳහා වන උත්සාහය මෑත වසරවලදී තීරණාත්මක හැරීමක් ගෙන ඇත. දිගුකාලීන සම්බාධක සහ සීමා කිරීම් වල බර යටතේ, විදේශ ආනයන මත යැපීම අඩු කිරීම, මහජන සෞඛ්‍යය වැඩිදියුණු කිරීම සහ ආහාර සුරක්ෂිතතාව ආරක්ෂා කිරීම සඳහා රට විද්‍යාවේ සහ නවෝත්පාදනයේ බලය උපයෝගී කර ගැනීමට පටන් ගෙන තිබේ.

එසේ කිරීමෙන්, ඉරානය තම ආර්ථික අනාගතය නැවත සිතා බලමින්, තෙල් මත යැපෙන ආකෘතියක සිට දැනුම පදනම් කරගත් කර්මාන්ත මගින් වැඩි වැඩියෙන් අර්ථ දක්වා ඇති එකකට ගමන් කරයි. ජෛව තාක්‍ෂණය දැන් මෙම පරිවර්තනයේ හදවතයි. විද්‍යාත්මක කුතුහලයක් ලෙස ආරම්භ වූ දෙය ප්‍රධාන උපායමාර්ගික වත්කමක් බවට පරිණත වී ඇත. ආයෝජන සහ ආයතනික සහාය ඇතිව, ඉරානය බොහෝ දියුණු ආර්ථිකයන්ට ප්‍රතිවිරුද්ධ සෞඛ්‍ය ජෛව තාක්‍ෂණයේ හැකියාවන් වර්ධනය කර ගෙන ඇත.

බොහෝ විදේශීය ඖෂධ නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රවේශය සීමිතව පවතින අවස්ථාවක, තීරණාත්මක වෛද්‍ය භාණ්ඩ දේශීයව නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා රට පදනමක් ගොඩනගා ඇත.වඩාත්ම කැපී පෙනෙන උදාහරණවලින් එකක් වන්නේ ඉන්සියුලින් සහ ප්ලාස්මා නිෂ්පාදනය දේශීයකරණය කිරීමයි. මෑතක් වන තුරුම සම්පූර්ණයෙන්ම ආනයනය කරන ලද මෙම අත්‍යවශ්‍ය වෛද්‍ය යෙදවුම් දෙක වාර්ෂික විදේශ මුදල් වියදම් සඳහා ඩොලර් මිලියන 300 කට වඩා දායක විය. වියදම් අඩු කිරීම පමණක් නොව සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතියේ අවදානම අඩු කිරීමේ අරමුණින්, රජය දෙකටම සම්පූර්ණ දේශීය නිෂ්පාදන ධාරිතාව සම්පූර්ණ කිරීමට වසර දෙකක ඉලක්කයක් තබා ඇත.

මෙම මාරුව හුදෙක් ආර්ථිකමය නොවේ . එය ඔරොත්තු දීමේ පුළුල් ජාතික උපාය මාර්ගයක් නියෝජනය කරයි. ආර්ථික පීඩනය නියත වන රටක, විද්‍යාව ස්වෛරීභාවයේ මෙවලමක් බවට පත්ව ඇත. ප්‍රාථමික සෛල චිකිත්සාව එවැනි එක් උදාහරණයකි. 2025 දී ඉරානය ප්‍රාථමික සෛල පර්යේෂණ සහ ප්‍රතිකාර සඳහා ගෝලීය වශයෙන් අටවන ස්ථානයට පැමිණි බව ජෛව තාක්‍ෂණ, සෞඛ්‍ය සහ වෛද්‍ය තාක්ෂණ මූලස්ථානයේ ලේකම් මොස්තාෆා ඝානේ මෑතකදී නිවේදනය කළේය. තුවාල සත්කාර සඳහා ප්ලාස්මා තාක්ෂණය භාවිතා කරන සායන වැනි උසස් ප්‍රතිකාර ලබා දෙන සායන දැන් රට පුරා විවෘත වෙමින් පවතින අතර, අති නවීන සෞඛ්‍ය විසඳුම් සඳහා වඩාත් සාධාරණ ප්‍රවේශයක් ලබා දෙයි.

ඉරානයේ පරමාණුක බලශක්ති සංවිධානයේ (AEOI) ප්‍රධානියා මෑතකදී විවෘත කරන ලද නව මධ්‍යස්ථාන පහක් ඇතුළුව එවැනි සායන නවයක් ක්‍රියාත්මක වන බව නිවේදනය කළේය. ඒ සමඟම, ජෛව තාක්‍ෂණය ඉරානයට බාහිර පෙනුම ලබා ගැනීමට උපකාරී වේ. රටේ අපනයන දිගු කලක් තෙල් හා ගෑස් මගින් ආධිපත්‍යය දැරුවද, ජෛව තාක්‍ෂණය වර්ධනය වන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. මෙම ක්ෂේත්‍රයේ නිල අපනයන සංඛ්‍යා වාර්ෂිකව ඩොලර් මිලියන 200 ක් පමණ වන නමුත් විශේෂඥයින් යෝජනා කරන්නේ අවිධිමත් හෝ ලියාපදිංචි නොකළ වෙළඳාම ඇතුළුව සත්‍ය සංඛ්‍යාව සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි විය හැකි බවයි සමහර විට ඩොලර් බිලියන භාගයකට පවා ළඟා විය හැකිය.

බොහෝ දුරට කලාපය තුළ ඉරානය දැනට ජෛව තාක්‍ෂණ නිෂ්පාදන අවම වශයෙන් රටවල් 17 කට අපනයනය කරයි,  නැවත සංයෝජක ඖෂධ සහ අනෙකුත් දියුණු ජීව විද්‍යාව නිෂ්පාදනය සඳහා එහි අද්විතීය යටිතල පහසුකම් බටහිර සහ මධ්‍යම ආසියාවේ තරඟකාරී වාසියක් ලබා දෙයි, එහිදී එවැනි හැකියාවන් සීමිතය. මෙම සන්දර්භය තුළ, ජෛව තාක්‍ෂණය විද්‍යාත්මක සාර්ථකත්වයකට වඩා වැඩි යමක් බව ඔප්පු වෙමින් පවතී. එය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික හා ආර්ථික මෙවලමක් බවට පත්වෙමින් තිබේ. එන්නත් වල සිට ජෛව සමාන ඖෂධ දක්වා ඉරානයේ දේශීය ජෛව තාක්‍ෂණ නිෂ්පාදන, අසල්වැසි රටවල් විසින්, විශේෂයෙන් බටහිර ඖෂධ සඳහා දැරිය හැකි විකල්ප සොයන අය විසින් වැඩි වැඩියෙන් සොයනු ලැබේ.

තෙල් හා සසඳන විට මධ්‍යස්ථ ප්‍රමාණයේ වුවද, මෙම අපනයන උපායමාර්ගික බරක් ඇත. සම්බාධක සහ මූල්‍ය සීමාවන් යටතේ වුවද, ඉරානයට දේශීය නවෝත්පාදනයන් මත පදනම්ව කලාපයට ඉහළ වටිනාකමක් ඇති භාණ්ඩ ලබා දිය හැකි බව ඔවුන් පෙන්නුම් කරයි.නමුත් ජෛව තාක්‍ෂණයේ බලපෑම රසායනාගාර සහ රෝහල් ඉක්මවා යයි. ඉරානය එහි වඩාත්ම හදිසි අභියෝගයක් වන ආහාර සුරක්ෂිතතාවයට මුහුණ දීම සඳහා මෙම විද්‍යාව වෙත යොමු වී ඇත. මෑත වසරවලදී, පාරිසරික පීඩන, දේශගුණික විපර්යාස සහ ජනගහන වර්ධනය රටේ කෘෂිකාර්මික පද්ධතියට පීඩනයක් එල්ල කර ඇත. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, බෝග අස්වැන්න වැඩි දියුණු කිරීම, ආනයන යැපීම අඩු කිරීම සහ එහි ආහාර සැපයුම ස්ථාවරව පවතින බව සහතික කිරීම සඳහා ඉරානය ජාන ඉංජිනේරු විද්‍යාව සහ ජෛව තාක්‍ෂණය වැළඳගෙන ඇත.

නියඟයට ඔරොත්තු දෙන භෝග සංවර්ධනය කිරීමේ සිට ආනයනික පශු සම්පත් යෙදවුම් මත යැපීම අඩු කිරීම දක්වා, බොහෝ දියුණු ආර්ථිකයන් දිගු කලක් තිස්සේ වැළඳගෙන ඇති මෙවලම් භාවිතයෙන් රට තම කෘෂිකාර්මික අංශය නවීකරණය කිරීමට උත්සාහ කරයි. ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් මෙය ආර්ථික ගැටලුවක් ලෙස පමණක් නොව ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳ කාරණයක් ලෙස දකී. ආහාර, වෛද්‍ය විද්‍යාව මෙන්, භූ දේශපාලනික මෙවලමක් බවට පත්ව ඇති අතර, ඉරානය තම ජනගහනය කිසි විටෙකත් විදේශීය සැපයුම්කරුවන්ගේ අනුකම්පාවට යටත් නොවන බව සහතික කිරීමට කටයුතු කරයි.කෘෂිකාර්මික ජෛව තාක්‍ෂණයේ ආයෝජන දැනටමත් ප්‍රතිඵල පෙන්නුම් කරමින් සිටින අතර, මෙම ප්‍රදේශයේ අඛණ්ඩ පර්යේෂණ සහ නවෝත්පාදන දැන් ඉරානයේ පුළුල් සංවර්ධන ඉලක්කවල අත්‍යවශ්‍ය අංග ලෙස සැලකේ.

මෙම උත්සාහයන්ට යටින් සිටීම පැහැදිලි උපායමාර්ගික දැක්මකි. ඉරානය තම ජාතික සංවර්ධන ලේඛනවල, ජෛව තාක්‍ෂණය ඇතුළු තාක්‍ෂණය නුදුරු අනාගතයේ දී එහි දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට සියයට 7 ක දායකත්වයක් ලබා දීමේ අභිලාෂකාමී ඉලක්කයක් දක්වා ඇත.ජාතික ජාන ඉංජිනේරු සහ ජෛව තාක්‍ෂණ ආයතනය වැනි ආයතන, පර්යේෂණ විශ්ව විද්‍යාල සහ පෞද්ගලික දැනුම පදනම් කරගත් සමාගම් සමඟ එක්ව, දැන් මෙම ඉලක්කය සපුරා ගැනීමේදී ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. විද්‍යාත්මක දියුණුව වාණිජ නිෂ්පාදන සහ මහජන ප්‍රතිලාභ බවට පත් කරන නවෝත්පාදන පරිසර පද්ධතියක් ගොඩනැගීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කෙරේ.

මෙම ජයග්‍රහණ තිබියදීත්, අභියෝග පවතී. සම්බාධක තවමත් සමහර උපකරණ වෙත ප්‍රවේශය සීමා කරන අතර ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාව සීමා කරයි. නිලධාරිවාදය සහ නියාමන බාධක පර්යේෂණයේ සිට වෙළඳපොළ දක්වා මාර්ගය මන්දගාමී කළ හැකිය. එහෙත් ගම්‍යතාවය ප්‍රතික්ෂේප කළ නොහැකිය. ඉරානයට සම්පත් නොමැති දේ, එය විද්‍යාත්මක කුසලතා, උපායමාර්ගික සැලසුම්කරණය සහ ජාතික කැමැත්තෙන් වන්දි ගෙවීමට පටන් ගෙන තිබේ. මෙම ක්ෂේත්‍රයේ ආයෝජනය කිරීමෙන්, ඉරානය වඩාත් ස්වයංපෝෂිත ආර්ථිකයක් ගොඩනඟනවා පමණක් නොව, නවෝත්පාදනය සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව මත පදනම් වූ දිගුකාලීන, තිරසාර සංවර්ධනයක් සඳහා අඩිතාලම දමමින් සිටී.

ඉරානයේ ජෛව තාක්‍ෂණ ගමන විද්‍යාව ආර්ථික ශක්තියේ සහ ජාතික ගෞරවයේ කුළුණක් බවට පත්විය හැකි ආකාරය පිළිබඳ බලගතු උදාහරණයක් ඉදිරිපත් කරයි. ජාතියක් තමන්ගේම හැකියාවන් වෙත හැරී දැනුමෙන් නායකත්වය දීමට එඩිතර වූ විට කළ හැකි දේ එහි අත්දැකීම් මගින් පෙන්නුම් කෙරේ

අර්බයින් - ගෝලීය එකමුතුකම ගොඩනැගීම සඳහා වූ ස්මාරක පියවරක් Arbaeen - A monumental step toward building a global community

 අර්බයින් - ගෝලීය එකමුතුකම ගොඩනැගීම සඳහා වූ ස්මාරක පියවරක් 

Arbaeen - A monumental step toward building a global community 

කර්බලා සටනේදී ඉමාම් හුසේන් සහ ඔහුගේ අනුගාමිකයින් ම්ලේච්ඡ ලෙස ඝාතනය කිරීමේ කතාව මුස්ලිම්වරුන් අතර ප්‍රසිද්ධය, නමුත් වසර 1400 කට පසු මෙම සටනේ ප්‍රතිරාවය සාකච්ඡා කරනු ලබන්නේ කලාතුරකිනි. එය නපුරට එරෙහිව යහපත, පීඩනයට එරෙහිව යුක්තිය, ද්වේෂසහගත හා බියගුලුකමට එරෙහිව අවංකභාවය  පිළිබඳ අවසාන සහ බලවත්ම කතාවයි. නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීම ඉස්ලාමයේ අනාගතය සහතික කරන දෙය වන අතර, අපගේ නූතන ලෝකයේ පවා කර්බාලා කුමක් වුවත් පිරිසිදු නපුර පරාජය කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ ආදර්ශයක් ලෙස සේවය කරයි.

ඉතින්, ඉමාම් හුසේන් ගේ සිද්ධස්ථානය නැරඹීම සඳහා වාර්ෂික වන්දනා චාරිකාව ද නපුර සැමවිටම පරාජය වන බව වාර්ෂික සහතික කිරීමකි.

 හැදින්වීම 

වර්තමාන ඉරාකයේ කර්බාලා කාන්තාරයේ සිට ඇය සහ දිවි ගලවා ගත් සියලුම පවුලේ සාමාජිකයන් එහි ගමන් කිරීමෙන් පසුව, දමස්කස්හි යසීඩ්ගේ මළුවේදී කර්බාලාට පසු සැබෑ සටන් කෑගැසීම සයිනාබ් ආර්යාව විසින් හඬ නඟා ඇත. Ibn Nama සහ Ibn Tawoos පවසන්නේ අලි ඉබ්නු අබු තාලිබ් ගේ දියණිය වන Zaynab මෙම කතාවෙන් Yazid ගේ වචනවලට පිළිතුරු දුන් බවයි.  මාගේ පැමිණිල්ල අල්ලාහ් වෙතය, මම ඔහු කෙරෙහි විශ්වාසය තබමි. එබැවින්, ඔබ සැලසුම් කිරීමට කැමති ඕනෑම දෙයක් සැලසුම් කරන්න, ඔබේ කුමන්ත්‍රණ ක්‍රියාත්මක කර ඔබේ උත්සාහයන් තීව්‍ර කරන්න, මන්ද අල්ලාහ් විසින් ඔබට කිසිදා අපගේ සඳහන නැති කිරීමට නොහැකි නොවනු ඇත, ඔබට කිසි විටෙකත් අපගේ ආශ්වාදය මරා දැමීමට ඔබට නොහැකි වනු ඇත, ඔබේ ලැජ්ජාව කිසිදා නොවනු ඇත. ඔබේ දැක්ම නිෂ්ඵල බව ඔප්පු වනු ඇත, ඔබේ දින ගණන් කර ඇත, ඔබේ ධනය නාස්ති වේ.

සෙයිනබ් ආර්යාවගේ වචන සත්‍යය, මන්ද අවසානයේ යසිඩ්ගේ සියලු උත්සාහයන් නිෂ්ඵල විය: ඇගේ කතාව යසිඩ්ගේ උසාවිය කම්පා කළ අතර, වහල්භාවයේ සිටි පවුලේ සාමාජිකයින්ට දමස්කස් හැර යාමට ඉඩ දීමට ඔහුට සිදු විය. ඔහුට එරෙහිව මහා කැරැල්ලක්. Zaynab ඒ වන විටත් ඇගේ උද්යෝගිමත් දේශනවලින් දමස්කස් වැසියන්ගේ හදවත් කෝපයට පත් කර තිබුණි. වන්දනාකරුවන්ගේ අවශ්‍යතා ත්‍යාගශීලීව සහ ගෙවීමකින් තොරව සපයනු ලබන රැස්වීමකට මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් එක් කරන ලොව ආදරණීය ජන පවුර අර්බයීන් ය. සාමය සහ දයානුකම්පාව පෘථිවියේ තවමත් ඇති බව අර්බයීන් ජන ගග දෙස බැලූ කල්හි වටහා ගත හැකිය . 

හුසේන්ගේ ශෝකයේ 40 වන දිනය සනිටුහන් කිරීම සඳහා  සාම්ප්‍රදායික ශෝක කාලය  බැතිමතුන් කර්බාලා වෙත පැමිණෙන්නේ ඔහුගේ දේවස්ථානයට උපහාර දැක්වීම සඳහා වන අතර, එය අර්බයීන් හි අවසාන දිනයේ මිලියන ගණනකින් වටවී ඇත.  මාර්ගය දිගේ, ස්වේච්ඡා සේවකයන් වන්දනාකරුවන්ට ආහාර, ජලය සහ නවාතැන් සැපයීම සඳහා ස්ථාන පිහිටුවා ඇති අතර මඟ දිගේ ගම්වල මිනිසුන් නැවතීමට ස්ථානයක් අවශ්‍ය ඕනෑම කෙනෙකුට ඔවුන්ගේ දොරවල් විවෘතව තබයි. 

බොහෝ වන්දනාකරුවන් හුසේන්ගේ පියා ඉමාම් අලි මිහිදන් කර ඇති නජාෆ් නගරයේ සිට කර්බාලා වෙත කිලෝමීටර් 80 ක් පයින් යාමට තීරණය කරයි. කිලෝමීටර් 2,600 එනම් සැතපුම් 1,600  දුරින්  ඉරානයේ මාෂ්හාඩ් වැනි දුර බැහැර නගරවලින් සංචාරය කරන අය  රිය පැදවීමට තෝරා ගනී.  අර්බයීන් වන්දනාව යනු ක්ලාන්ත හදවත් ඇති අය සඳහා ගමනක් නොවේ .  සංකේතාත්මක කිලෝමීටර 80 ක ගමනක්, අධික රස්නය සහ වෙහෙස මහන්සි වී වන්දනාමාන කිරීම තුලින් ඉමාම් හුසේන් ට ඇති කොන්දේසි විරහිත ආදරයේ තරම උද්දීපනය කෙරෙ. 

මේ වන විට, සහභාගිවන්නන් පවසන දෙය නම්, ලොව විශාලතම වාර්ෂික රැස්වීම ලෙස බොහෝ විට හඳුන්වනු ලබන ඉරාකයේ මිලියන 30 ක ජනතාවක් රැස්ව සිටින බවයි. ලොව පුරා සිටින වන්දනාකරුවන් නජාෆ් නගරයේ සිට කර්බාලා දක්වා ගමනක් යාමට සංචාරය කරන්නේ ඉස්ලාමයේ සියවස් ගණනක් පැරණි සම්ප්‍රදායක් වන අර්බයින් වන්දනාව ලෙසිනි. 

"සෑම අමුත්තෙක්ම ව්‍යාකූලත්වයට පත් කරන වන්දනාවේ එක් කොටසක් නම්, ප්‍රදේශයේ ගැමියන් සහ ලොව පුරා වන්දනාකරුවන් විසින් පිහිටුවා ඇති තාවකාලික මුළුතැන්ගෙයි සහිත කූඩාරම් දහස් ගණනක දර්ශනයයි. කූඩාරම් ('mawkeb' ලෙස හැඳින්වේ) වන්දනාකරුවන්ට ප්‍රායෝගිකව අවශ්‍ය සියල්ල ලබා ගන්නා ස්ථාන වේ. නැවුම් ආහාර වේලක් සහ විවේක ගැනීමට ඉඩක්, අදාළ ඥාතීන්ට සහතික කිරීම සඳහා නොමිලේ ජාත්‍යන්තර දුරකථන ඇමතුම්, ළදරු ඩයපර්, ප්‍රායෝගිකව අනෙකුත් සෑම පහසුකමක්ම, ගාස්තුවකින් තොරව. ඇත්ත වශයෙන්ම, වන්දනාකරුවන්ට ඔවුන් අඳින ඇඳුම් හැර කිලෝමීටර් 92 ක ගමනේ කිසිවක් රැගෙන යාමට අවශ්‍ය නැත. 

වඩාත් කුතුහලය දනවන කරුණ නම් වන්දනාකරුවන්ට ආහාර පාන සඳහා ආරාධනා කරන ආකාරයයි. Mawkeb සංවිධායකයින් වන්දනාකරුවන්ගේ මග හරස් කර ඔවුන්ගේ පූජාවන් පිළිගන්නා ලෙස ඔවුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියි, එයට බොහෝ විට රජවරුන්ට සුදුසු සම්පූර්ණ සේවා කට්ටලයක් ඇතුළත් වේ.  පළමුව ඔබට පාද සම්බාහනය කළ හැකිය, පසුව ඔබට රසවත් උණුසුම් ආහාර වේලක් පිරිනමනු ලැබේ, පසුව ඔබට විවේක ගැනීමට ආරාධනා කෙරේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, අර්බයීන් ගිනස් ලෝක වාර්තා පොතට වර්ග කිහිපයකින් ලැයිස්තුගත කළ යුතුය.  විශාලතම වාර්ෂික රැස්වීම, දිගම අඛණ්ඩ කෑම මේසය, විශාලතම පුද්ගලයින් සංඛ්‍යාව නොමිලේ පෝෂණය කිරීම, තනි ඉසව්වකට සේවය කරන විශාලතම ස්වේච්ඡා සේවකයන් කණ්ඩායම ආදි කරුණු නිසා මෙම අසහය කැපවීම් කැපි පෙනේ. 

කර්බලා සටනේදී ඉමාම් හුසේන් සහ ඔහුගේ අනුගාමිකයින් ම්ලේච්ඡ ලෙස ඝාතනය කිරීමේ කතාව මුස්ලිම්වරුන් අතර ප්‍රසිද්ධය, නමුත් වසර 1400 කට පසු මෙම සටනේ ප්‍රතිරාවය සාකච්ඡා කරනු ලබන්නේ කලාතුරකිනි. එය නපුරට එරෙහිව යහපත, පීඩනයට එරෙහිව යුක්තිය, ද්වේෂසහගත හා බියගුලුකමට එරෙහිව අවංකභාවය  පිළිබඳ අවසාන සහ බලවත්ම කතාවයි. නපුරට එරෙහිව යහපත ජයග්‍රහණය කිරීම ඉස්ලාමයේ අනාගතය සහතික කරන දෙය වන අතර, අපගේ නූතන ලෝකයේ පවා කර්බාලා කුමක් වුවත් පිරිසිදු නපුර පරාජය කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ ආදර්ශයක් ලෙස සේවය කරයි.

නපුරට එරෙහිව යහපතෙහි අවසාන හා කාලානුරූපී සටන ලෙස ඉමාම් හුසේන්  ගේ චරිතය සෑම අංශයකින්ම කෙතරම් පරිපූර්ණද යත් ඔහු අපගේ පොදු මානව ඉතිහාසයේ වඩාත්ම බලගතු සහ ආවේගශීලී වීරයා වේ. ඔහු බොහෝ විට විස්තර කරනු ලබන්නේ ඔහුගේ තරුණ අවධියේදී, වැඩිහිටි වියේදී, පසුව සටනේ සටන්කරුවෙකු ලෙස ආදර්ශයක් ලෙස ය. ඔහුගේ නිර්මල පෞරුෂයේ අනුකරණය කිරීමට වටින්නේ නැති එක පැතිකඩක් නැත. ඉමාම් හුසේන්ගේ උපුටා දැක්වීම් ජනප්‍රිය මතකයට ඇතුළු වී ඇති අතර ඔහුගේ අදහස් පීඩනයට එරෙහි ප්‍රබලම ප්‍රකාශයන් වේ. ඉමාම්ගේ වචන සඳහා උදාහරණ කිහිපයක් මෙන්න:

 "සැබෑ ජීවිතය යනු සියල්ලටම ශක්තිමත් අදහසක් තිබීම සහ එම අදහස සඳහා උත්සාහ කිරීමයි." 

“මිනිසුන් මේ ලෝකයේ වහලුන් වන අතර ආගම ඔවුන්ගේ දිවේ පමණක් පවතී. ඔවුන් එය ඔවුන්ගේ සැපපහසු ජීවිතයට ගැලපෙන තාක් කල් එය තබා ගනී, නමුත් පරීක්ෂණය පැමිණි විට, ආගමික පුද්ගලයන් ඉතා සුළු වේ.

" අපි ඉවසීමේ කඳු වන අතර කිසිවකට අපව චලනය කළ නොහැක." 

කෙසේ වෙතත්, ඉමාම් හුසේන් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ ඔහුගේ ස්ථීරභාවය, නිර්භීතකම සහ ඔහුගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය සඳහා පමණක් නොවේ. ඔහුගේ නිහතමානිකම, ඔහුගේ ඉවසීම සහ ඔහුගේ ත්යාගශීලීත්වය සඳහාද ඔහු ගෞරවයට පාත්ර වේ. බොහෝ විට මිනිසුන් ඔහුට තෑගිබෝග සහ තෑගි එවූ නමුත් ඔහු ඒ සියල්ල අනාථ දරුවන්ට, වැන්දඹුවන්ට සහ දුප්පතුන්ට ලබා දුන් බව පැවසේ. "ඉමාම් හුසේන්ගේ ඉවසීම කිසිවෙකුට නොතිබුණි." ඉමාම් හුසේන්  මක්කාවේ සමහර දුප්පතුන් සමඟ කාලය ගත කරන්නේ මන්දැයි ප්‍රශ්න කළ විට, ඔහු පිළිතුරු දුන්නේ “මෙම දුප්පතුන්ගේ දුක්ගැනවිලි විස්තරාත්මකව අසා ඔවුන්ගේ සිත්වල බර සැහැල්ලු කිරීමට මම සිතුවෙමි” යනුවෙනි.

ඉමාම් හුසේන් ගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය කෙතරම් වැදගත් ද යත්, “අහස ලේ වැස්සක් විය. පහන් වන විට අපේ බාල්දි සහ භාජන ලේ වලින් පිරී තිබුණි. සෑම වසරකම Arba'een සිදුවීමට හේතු බොහෝමයක් මේවායින් සමහරක් වන අතර එය ඇත්ත වශයෙන්ම වර්ධනය වන සංසිද්ධියක් වන්නේ මන්ද යන්නයි. ඉමාම් හුසේන් පෞද්ගලික වියදම කුමක් වුවත්, නපුරට එරෙහිව සටන් කිරීමට, අගය කරන දේ නිදහස, යුක්තිය, අවංකභාවය ආරක්ෂා කිරීමට මනුෂ්‍ය වර්ගයා පෙලඹී ඇත. Arba'een යනු "පෘථිවියේ විශාලතම වන්දනා රැස්වීම්වලින් එකක් වන අතර, මිලියන 45 ක ජනතාවක් ඉරාකයේ කර්බාලා නගරයට යති." මෙම සිදුවීම ආවරණය කරන බටහිර මාධ්‍යවල, “දින 20ක කාලසීමාවක් තුළ මිනිසුන් ලෝකයේ වෙනත් කිසිම තැනක නොපෙනෙන, විස්තීර්ණ ලෙස සංවිධානය වූ සහ හොඳින් ආරක්‍ෂිත මහජන ව්‍යාපාරයක පාරට බසින” බව විස්තර කෙරේ. බටහිර ආසියාවේ මාධ්‍යවල එය විස්තර කෙරෙන්නේ “පසුගිය වසරේ මිලියන විස්සකට ළඟා වූ පෘථිවියේ අනෙකුත් සෑම රැලියක්ම වාමන ලෙසය. එය ඉරාකයේ මුළු ජනගහනයෙන් 60% ක විශ්මයජනක වන අතර එය වසරින් වසර වර්ධනය වේ.

සැබවින්ම ආශ්වාදජනක සහ නිහතමානී දෙය නම්, හයිටි භූමිකම්පාවෙන් පසුව, මාස 5 ක් ඇතුළත එක්සත් ජාතීන්ගේ ආහාර වැඩසටහන මගින් ආහාර මිලියන 4.9 ක් ලබා දී තිබීමයි. එහෙත් Arba'een කාලය තුළ, වන්දනාකරුවන්ට ආහාර සැපයීම සඳහා කුසගින්නෙන් පෙළෙන දුප්පත් කම්කරුවන් සහ ගොවීන් විසින් සති දෙකක කාලයක් තුළ වන්දනාකරුවන් සඳහා මිලියන 700 ක් පමණ ආහාර පිළියෙළ කරනු ලැබේ,  අමුත්තන් තෘප්තිමත් වන පරිදි අවුරුද්ද පුරා ඉතිරි කරයි!

 අපේ නූතන කාලයේ Arba'een ඇත්තටම අදහස් කරන්නේ කුමක්ද? 

වසරින් වසර Arba'een Walk වලට සහභාගී වීම වඩාත් ප්‍රසිද්ධියට පත් වන අතර බොහෝ මුස්ලිම්වරුන් සහභාගී වීමට උත්සාහ කරනු ඇත. ඉමාම් හුසේන් ගේ විප්ලවය හුදෙක් අහම්බෙන් සිදු වූ සිදුවීමක් නොවේ. එය ඉස්ලාමයේ පුනර්ජීවනය සඳහා වූ ව්යාපාරයක් විය. ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙම ව්‍යාපාරය කෙතරම් වර්ධනය වී ඇත්ද යත් එය දැන් සියලු ගැලවීමේ ව්‍යාපාර සඳහා ස්ථාවරයකි. ඔවුන් සියල්ලෝම හුසේන්ගේ විප්ලවයෙන් ආභාෂය ලැබූවෝ ය.

"කර්බාලා යනු මානව ගැලවීමේ දීප්තිමත් පන්දම වන අතර එය ඉස්ලාමීය ඉතිහාසයේ උච්චතම අවස්ථාව සදහටම ආලෝකමත් කරයි." මේ අනුව, Arba'een ව්‍යාපාරය කුරිරු පාලනයට, පීඩනයට සහ අයුක්තියට එරෙහිව නැඟී සිටීමේ සැමරුම් උත්සවයේ විශිෂ්ටතම උදාහරණයයි. ඉමාම් හුසේන්  Marwan Ibn Hakam ට පැවසූ බව විස්තර කෙරේ: "ඉස්ලාම් උම්මාව යසිද් වැනි පාලකයෙකු සමඟ සිරවී ඇත්නම්, ඉස්ලාමයට සමුදෙන්න." යසිද්ට පක්ෂපාතී වීමට පොරොන්දු වන ලෙස ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටි විට, ඔහු මදීනා ආණ්ඩුකාරවරයාට පැවසුවේ, "මා වැන්නෙකු යසිඩ් වැනි කෙනෙකුට ගෞරව කරන්නේ නැත."

කෙසේ වෙතත් ලොකුම බලාපොරොත්තුව වන්නේ හුසේන් මෙන් නොව, අපේ කාලයේ ඉමාම් ඉදිරිපත් වූ විට, ඔහුට අනුගාමිකයින් 72 කට වඩා වැඩි පිරිසක් සිටීමයි. කුෆාහි ජනයා ඉමාම් හුසේන් වෙත පණිවුඩ දහස් ගණනක් එවූ බව ඉතිහාස පොත්වල ලියා ඇත, එහි ඔවුන් “ඔහු වෙනුවෙන් තම ආත්මයන් සහ වාසනාවට සහයෝගය දැක්වීමට සහ පරිත්‍යාග කිරීමට දැඩි අධිෂ්ඨානය” ප්‍රකාශ කළහ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් තම ඉමාම්ට සහාය දැක්වීමට අපොහොසත් විය - අද උම්මා ඔවුන්ගේ ඉමාම්ට වෙනස් ලෙස හැසිරේවිද?

අවශ්‍ය පක්ෂපාතීත්වය විස්තර කිරීමට භාවිතා කරන ප්‍රබලම වචන සමහරක් නම්, මුස්ලිම් ඉබ්නු අවුසාජා නම් පැරණි සහචරයෙකු විසින් කරන ලද කැපවීමයි. ඔවුන් 70 වතාවක් මරා දමා නැවත පණ ගන්වනු ලැබුවහොත්, යසිඩ් වැනි පීඩාකාරී පාලකයන් සමඟ ජීවත් වීමට වඩා ඉමාම් සමඟ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගයක් ලබා ගැනීමට ඔවුන් තවමත් කැමති වනු ඇත. Ayatullah Murtadha Mutahhari හුසේන්ගේ විප්ලවයේ නූතන අදාලත්වය විස්තර කරයි, "ඉමාම් හුසේන් සදාකාලික සංඛ්‍යාතවල ගුවන් තරංග මත ඔහුගේ වීර කාව්‍යය ඔහුගේම ලෙයින් ලියා තැබුවේය...ඔහුගේ කැරැල්ලේ ප්‍රවෘත්තිය ගමන් කිරීම සඳහා "මාධ්‍ය" යුද්ධය ජය ගැනීමට ඔහුට අවශ්‍ය විය.  මෙය විප්ලවවාදීන්ගේ සහ දිවි පිදූවන්ගේ තාර්කිකකරණයයි.

ඇත්ත වශයෙන්ම, මාධ්‍ය යුද්ධය ජයග්‍රහණය කිරීම පමණි. විප්ලවය සහ Arba'een හි එය සැමරීම ජයග්‍රාහී වෙමින් පවතී.

ඉරානය ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයෙන් හානියට පත් ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධති ප්‍රතිස්ථාපනය කරයි. Iran Replaced air defenses damaged in Israeli aggression

ඉරානය ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයෙන් හානියට පත් ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධති ප්‍රතිස්ථාපනය කරයි. 

Iran Replaced air defenses damaged in Israeli aggression 

මෑතකදී එක්සත් ජනපදයේ සහාය ඇතිව සිදු කරන ලද ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයේදී හානි වූ ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධති නව පද්ධති සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමට රට සමත් වූ බව ඉරාන හමුදාවේ මෙහෙයුම් නියෝජ්‍ය නිලධාරියා පවසයි. රියර් අද්මිරාල් මහමුද් මවුසාවි පැවසුවේ ඉරානයේ රේඩාර් සහ ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධති දින 12 ක බියගුලු ප්‍රහාරයේදී ඊශ්‍රායලයේ පළමු ඉලක්ක අතර වූ නමුත් ගුවන් ආරක්ෂක හමුදා නිලධාරීන් පැය විසිහතර පුරාම ඔවුන්ගේ ස්ථානවල රැඳී සිටිමින් සතුරාට මුහුණ දුන් බවයි.

“ සියොන්වාදී සතුරා ඉරානයේ ආරක්ෂක හැකියාවන් විනාශ කිරීමට උත්සාහ කළ අතර, මෙම යුද්ධයේදී අපගේ ආරක්ෂක පද්ධති කිහිපයක් හානි විය,” ඔහු තවදුරටත් පැවසීය. කෙසේ වෙතත්, මගේ සහෝදරවරුන්ගේ උත්සාහයෙන්, හානියට පත් පද්ධති ප්‍රතිස්ථාපනය කර කලින් තීරණය කළ ස්ථානවල යොදවන ලදී.” පවතින ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධති සහ නව ආදේශක භාවිතා කිරීමෙන් ඉරාන හමුදා රටේ අහස ආවරණය කිරීමට සමත් වූ බවත්, එම නිසා සතුරා තම අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අසමත් වූ බවත් මවුසාවි සඳහන් කළේය.

ඊශ්‍රායලය යුද්ධයට තනිවම අවතීර්ණ නොවූ බවත්, එක්සත් ජනපදය සහ නේටෝව එයට උදව් කළ බවත් ඔහු තවදුරටත් පැවසීය. "ඉරාන සන්නද්ධ හමුදාවන්ගේ ධාරිතාව නීති විරෝධී සියොන්වාදී තන්ත්‍රයට ප්‍රතිරෝධය දැක්විය හැකි ප්‍රමාණයට වඩා වැඩිය. කෙසේ වෙතත්, මෙම පැහැර ගැනීමේ තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන් මාස ගණනාවක් තිස්සේ බුද්ධි තොරතුරු රැස් කිරීමෙන් එයට සහාය වෙමින් සිටින අතර, එක්සත් ජනපදය සියොන්වාදී තන්ත්‍රයේ අපරාධවලට හවුල් වූ බව අපි සලකන්නෙමු," යි ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

පසුගිය මාසයේ ආක්‍රමණයේදී ඉරාන ජාතිය රටේ සන්නද්ධ හමුදාවන් සමඟ සිට නොබිඳිය හැකි එකමුතුකම පෙන්නුම් කළ බව ද අණ දෙන නිලධාරියා අවධාරණය කළේය. ජුනි 13 වන දින ඊශ්‍රායලය ඉරානයට එරෙහිව නිර්ලජ්ජිත හා ප්‍රකෝප නොකළ ආක්‍රමණයක් දියත් කළ අතර, හමුදා අණ දෙන නිලධාරීන්, න්‍යෂ්ටික විද්‍යාඥයින් සහ සාමාන්‍ය සිවිල් වැසියන් ඇතුළු අවම වශයෙන් 1,060 දෙනෙකු මිය ගියේය. සතියකට වැඩි කාලයකට පසු, එක්සත් ජනපදය ද ඉරාන න්‍යෂ්ටික ස්ථාන තුනකට බෝම්බ හෙලමින් යුද්ධයට අවතීර්ණ වූයේ ජාත්‍යන්තර නීතිය බරපතල ලෙස උල්ලංඝනය කිරීමකි.

ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ඉරාන සන්නද්ධ හමුදා අල්ලා ගත් ප්‍රදේශ හරහා උපායමාර්ගික ස්ථාන මෙන්ම බටහිර ආසියාවේ විශාලතම ඇමරිකානු හමුදා කඳවුර වන කටාර්හි අල්-උදෙයිඩ් ගුවන් කඳවුර ද ඉලක්ක කළහ. ජුනි 24 වන දින, ඉරානය, ඊශ්‍රායල තන්ත්‍රයට සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට එරෙහිව සාර්ථක පළිගැනීමේ මෙහෙයුම් හරහා, ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය නැවැත්වීමට සමත් විය.“ඉරාන ඉස්ලාමීය ජනරජයේ වැළැක්වීමේ බලය සම්පූර්ණයි, ඉස්ලාමීය විප්ලවයේ නායක ආයතුල්ලා සෙයිද් අලි කමේනි ප්‍රකාශ කර ඇති පරිදි, ඉරාන ජාතිය සාකච්ඡා සහ ආරක්ෂාව යන දෙකටම හොඳින් සන්නද්ධව සිටී යි,” ඔහු පැවසීය.

ඕනෑම නව ආක්‍රමණයකදී, ඉරානයේ ප්‍රතිචාරය තීරණාත්මක, තලා දමන සහ අතීතයේ සිදු වූ කිසිවක් මෙන් නොව වනු ඇති බවට ද ඔහු අනතුරු ඇඟවීය. ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාරය අතරතුර ඉරාන අණ දෙන නිලධාරීන්, විද්‍යාඥයින්, සිසුන්, ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් ඇතුළු අනෙකුත් අයගේ ප්‍රාණ පරිත්‍යාගය ජාතික සමගිය ශක්තිමත් කළ බවත් ජනතාවගේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාවේ හඬ වැඩි කළ බවත් මවුසාවි තවදුරටත් සඳහන් කළේය. “ආක්‍රමණිකයෙකු මෙම භූමියට පය තැබුවහොත්, ඉරාන ජාතිකයන්  ඔවුන්ගේ ආගම සහ විශ්වාසය නොසලකා  ඔවුන්ට එරෙහිව එක්සත්ව සිටින බව සතුරන් නොදනිති,” ඔහු පැවසීය.

ජුනි 13 වන දින, ඊශ්‍රායලය ඉරානයට එරෙහිව පැහැදිලි ආක්‍රමණශීලී ක්‍රියාවක් දියත් කළ අතර, දින 12 ක යුද්ධයක් ආරම්භ කළ අතර එමඟින් රටේ අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 1,064 දෙනෙකු මිය ගියේය. ජාත්‍යන්තර නීතිය බරපතල ලෙස උල්ලංඝනය කරමින් ඉරාන න්‍යෂ්ටික ස්ථාන තුනකට බෝම්බ හෙලීමෙන් එක්සත් ජනපදය ද යුද්ධයට අවතීර්ණ වූයේ කාලාන්තරයක් පුරා පැවති වෛරයක් සංසිඳුවා ගැනීමට මෙන්ය.

ඉරානය සම්බාධකවලට ආගන්තුකයෙකු නොවේ Iran is no more stranger to sanctions

 ඉරානය සම්බාධකවලට ආගන්තුකයෙකු නොවේ 

 Iran is no more stranger to sanctions 

ඒකාබද්ධ විස්තීර්ණ ක්‍රියාකාරී සැලැස්මේ (JCPOA) ස්නැප්බැක් යාන්ත්‍රණයේ අවතාරය ඉරානයට එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්බාධක නැවත පැනවීමට තර්ජනය කරන බැවින්, රට තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානයක සිටී. එහෙත්, පුළුල් ආර්ථික තක්සේරුවකින් හෙළි වන්නේ, ඒකපාර්ශ්වික එක්සත් ජනපද සහ බහුපාර්ශ්වික සම්බාධක හේතුවෙන් දශකයකට වැඩි කාලයක් පුරා ඉරානයේ ආර්ථිකය කැපී පෙනෙන ඔරොත්තු දීමේ හැකියාවක් වර්ධනය කර ඇති බවයි . එය සම්බාධකවල අංශභාග බලපෑම්වලට එරෙහිව “ප්‍රතිශක්තිකරණයක්” ලෙස හැඳින්විය හැකිය.

ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ, විවිධාංගීකරණය, කලාපීය ආර්ථික ඒකාබද්ධතාවය සහ උපායමාර්ගික ප්‍රතිපත්ති මාරුවීම් මගින් තහවුරු කරන ලද මෙම ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව, අලුත් කරන ලද සම්බාධක තර්ජනවල විභව අහිතකර බලපෑම් සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කරයි. විශේෂයෙන් එක්සත් ජනපදය, යුරෝපීය සංගමය සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලය විසින. 2010 සහ 2020 අතර කාලය තුළ, ඉරානයට සම්බාධක තීව්‍ර කිරීම සිදු විය. ඉරානයේ තෙල් අපනයන සීමා කිරීම්, SWIFT හරහා මූල්‍ය ගනුදෙනු සහ ඉරානයේ මහ බැංකුව සහ ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රීඩකයින් ඉලක්ක කරගත් සීමාවන් ඒ අතර ප්‍රධාන විය.

මෙම පියවරයන් ඉරානයේ බාහිර වෙළඳාම, මූල්‍ය ප්‍රවාහ සහ ගෝලීය ප්‍රාග්ධන වෙළඳපොළවල් වෙත ප්‍රවේශ වීම දැඩි ලෙස කඩාකප්පල් කළ අතර, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ තියුණු හැකිලීම්, උද්ධමනය ඉහළ යාම සහ විනිමය අනුපාත අස්ථාවරත්වය ඇති කළේය. කෙසේ වෙතත්, මෙම දුෂ්කර දශකයෙන් ඉගෙන ගත් පාඩම් ගැඹුරු ය. ඉරාන ආර්ථිකය නැවත නැවතත් සම්බාධක චක්‍ර විඳදරාගෙන ඇති අතර උග්‍ර අවදානමේ සිට සාපේක්ෂ ශක්තිමත්භාවය දක්වා පරිණාමය වී අනුවර්තනය වී ඇත. මෙම “සම්බාධක ප්‍රතිශක්තිය” පැන නගින්නේ වඩාත්ම හානිකර ඒකපාර්ශ්වික එක්සත් ජනපද සම්බාධක කිසි විටෙකත් සම්පූර්ණයෙන් ඉවත් කර නොමැති බැවිනි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, ඉරාන ආර්ථිකයට නිරන්තර පීඩනය යටතේ ක්‍රියාත්මක වීමට බල කෙරී ඇති අතර, දේශීය ප්‍රතිසංස්කරණ සහ විවිධාංගීකරණ උපාය මාර්ග වේගවත් කරයි.

ඉරානයේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාවේ වැදගත්ම අංගයක් වන්නේ අස්ථාවර තෙල් ආදායම් මත යැපීම අඩු කිරීම සඳහා හිතාමතාම මාරුවීමයි. තෙල් ආදායම රජයේ ආදායමෙන් සහ විදේශ විනිමය ඉපැයීම්වලින් ප්‍රමුඛ කොටසක් වූ අතර, සම්බාධක මගින් තෙල් නොවන ආර්ථිකයක් සංවර්ධනය කිරීමේ උත්සාහයන් වේගවත් කරන ලදී. ඛනිජ රසායනික ද්‍රව්‍යවල සිට කෘෂිකර්මාන්තය, නිෂ්පාදන සහ තාක්ෂණ අංශ දක්වා තෙල් නොවන අපනයන පුළුල් කිරීමෙන් ඉරානය එහි අපනයන කූඩයේ විවිධත්වය සහ තිරසාරභාවය වැඩි කර ගෙන ඇත. මෑත වසරවලදී තෙල් නොවන අපනයන ඩොලර් බිලියන 50 ඉක්මවූ බවට වාර්තා වී ඇති අතර එය සාර්ථක විවිධාංගීකරණයකට සාක්ෂියකි.

එපමණක් නොව, බාහිර පීඩනයන්ට ඔරොත්තු දීම සඳහා ඉරානය සිය මූල්‍ය යටිතල පහසුකම් වැඩි දියුණු කර ඇත. නිදසුනක් වශයෙන්, සාම්ප්‍රදායික ජාත්‍යන්තර බැංකු සහ රක්ෂණ පද්ධතිවලින් වෙන් වූ විට, ඉරානය තමන්ගේම නැව් රක්ෂණ සමාගම් පිහිටුවීම වැනි දේශීය හැකියාවන් වර්ධනය කර ගත්තේය. එවැනි පියවර තීරණාත්මක වෙළඳ මාර්ග බාධාවන්ගෙන් ආරක්ෂා කරයි. ඊට අමතරව, බැංකු අධීක්ෂණය දැඩි කිරීමට සහ ද්‍රවශීලතා වර්ධනය පාලනය කිරීමට ගන්නා උත්සාහයන් සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවරත්වය වැඩිදියුණු කර ඇති අතර, වරක් සම්බාධක බලපෑම් උග්‍ර කළ උද්ධමන පීඩන අඩු කර ඇත.

බදු ගොනු කරන්නන්ගේ සංඛ්‍යාව දෙගුණ කිරීම සහ ප්‍රාග්ධන ලාභ බදු ක්‍රියාත්මක කිරීම ඇතුළු බදු ප්‍රතිසංස්කරණ, දේශීය ආදායම් බලමුලු ගැන්වීම ශක්තිමත් කර ඇත. මෙය අවිනිශ්චිත බාහිර ගලා ඒම් මත ඉරානයේ යැපීම අඩු කරන අතර මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය පෝෂණය කරයි. යුරේසියානු ආර්ථික සංගමය වැනි කලාපීය ආර්ථික කණ්ඩායම්වල සාමාජිකත්වය සහ ෂැංහයි සහයෝගිතා සංවිධානය සහ BRICS සන්ධානය තුළ ක්‍රියාකාරීව සම්බන්ධ වීම, බටහිර ප්‍රමුඛ ආයතනවලින් ඔබ්බට කලාපීය හවුල්කාරිත්වයන් සහ බහුපාර්ශ්විකත්වය දෙසට ප්‍රතිපත්තිමය හැරීමක් පිළිබිඹු කරයි.

අසල්වැසි රටවල් සහ නැගී එන හවුල්කරුවන් සමඟ වෙළඳාම දැන් බොහෝ දුරට සිදු කරනු ලබන්නේ දේශීය මුදල් හෝ විකල්ප ගෙවීම් පද්ධති භාවිතා කරමින් ඩොලර් යැපීම මඟ හරින ද්විපාර්ශ්වික ගිවිසුම් හරහා ය. මෙම "ඩොලර්-විසර්ජනය" ඉරානය ඩොලර් කේන්ද්‍රීය සම්බාධකවලින් ආරක්ෂා කරන අතර ගෝලීය මූල්‍ය සීමාවන්ට එරෙහිව වැඩි පරිවරණයක් සපයයි. වෙළඳ හවුල්කරුවෙකු සහ විකල්ප මූල්‍ය ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ ආධාරකරුවෙකු ලෙස චීනයේ නැගී එන භූමිකාව යුවාන් වෙළඳාම ඩොලර් පරිමාවන් ඉක්මවා යාම වැනි ඉරානයේ අත්‍යවශ්‍ය අපනයන වෙළඳපොළවල් සහ ප්‍රාග්ධනය වෙත ප්‍රවේශය තවදුරටත් තහවුරු කරයි.

එක්සත් ජනපදය ආධිපත්‍යය දරන ගෝලීය මූල්‍යයට ප්‍රතිවිරුද්ධව බ්‍රික්ස් ශක්තිමත් කිරීම ඉරානයට ආර්ථික සහයෝගීතාවය සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සඳහා නව මාර්ග ලබා දෙයි. 2010 දශකයේ මුල් භාගයේ සිට ගෝලීය භූ දේශපාලනය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වී ඇත. යුක්රේනයේ යුද්ධය සහ ප්‍රධාන බලවතුන් අතර නැවත පෙළගැස්වීම් සම්බාධක ක්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳ බටහිර එකඟතාව දුර්වල කර ඇත. රුසියාව යුරෝපයෙන් ඈත් වීම, ඇමරිකානු ආර්ථික ආධිපත්‍යයට චීනයේ විරුද්ධත්වය සහ බහු ධ්‍රැවීය සහයෝගීතාවය වැඩි වීම සම්බාධක පාලන තන්ත්‍රවල කාර්යක්ෂමතාව තනුක කරයි. පෙර වසරවල මෙන් නොව, එක්සත් ජනපදය ඉරානයට එරෙහි සම්බාධකවලට විශ්වීය වශයෙන් අනුකූලතාවයක් භුක්ති විඳි විට, වර්තමාන භූ දේශපාලනික භූ දර්ශනය තුළ ප්‍රධාන ගෝලීය ක්‍රියාකාරීන් විසින් සම්බාධක බලාත්මක කිරීම අඩු වී ඇති අතර, එමඟින් ඉරානයට වෙළඳ ප්‍රවාහ පවත්වා ගැනීමට වැඩි නිදහසක් ලබා දේ.

මෙම භූ දේශපාලනික සන්දර්භය ඕනෑම ආපසු ගෙවීමේ පියවරක විභව බාධාකාරී බලපෑම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කරයි. ද්විතීයික මූලාශ්‍රවලට අනුව.සම්බාධක නොතකා, ඉරානයේ තෙල් අපනයන දිනකට බැරල් මිලියනයකට වඩා අඩු මට්ටමක සිට ඇස්තමේන්තුගත දිනකට බැරල් මිලියන 1.7 සිට 1.8 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත විවිධාංගීකරණය වූ ගනුදෙනුකරුවන්, විකල්ප නැව් මාර්ග සහ කලාපීය හවුල්කාරිත්වයන් හරහා සීමාවන් මඟ හැරීමට ඉරානයට ඇති හැකියාව මෙම ප්‍රකෘතියෙන් පෙන්නුම් කෙරේ.

ඒ හා සමානව, තෙල් නොවන අපනයන පෙර උපරිම මට්ටම් ඉක්මවා ගොස් ඇති අතර, අඛණ්ඩ සම්බාධක නොතකා ශක්තිමත් ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් පෙන්නුම් කරයි. මෙම ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව දශකයකට පෙර අත්විඳි ඒවාට සාපේක්ෂව ස්නැප්බැක් විනාශකාරී කම්පන ඇති කරනු ඇතැයි යන උපකල්පනවලට පටහැනි වේ. දේශපාලන පීඩනයන්ට ගොදුරු විය හැකි බාහිර වෙළඳපල මත යැපීම අඩු කිරීම සඳහා කලාපීය වෙළඳාම ගැඹුරු කිරීම, දේශීය නිෂ්පාදන ධාරිතාවන්හි ආයෝජනය කිරීම සහ තාක්ෂණික නවෝත්පාදනයන් අනුගමනය කිරීම හරහා අඛණ්ඩ උත්සාහයන් තීරණාත්මකව පවතී.

කෙටියෙන් කිවහොත්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්බාධක පැනවීමට නියමිතව තිබීම දේශපාලනික හා ආර්ථික අභියෝග ඉදිරිපත් කළද, අද ඉරානයේ ආර්ථිකය 2010 දශකයේ මුල් භාගයට වඩා මූලික වශයෙන් වෙනස් ය. වසර ගණනාවක් තිස්සේ අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වූ එක්සත් ජනපද ඒකපාර්ශ්වික සම්බාධක, කලාපීය ඒකාබද්ධතාවය, මුදල් විවිධාංගීකරණය සහ දේශීය ප්‍රතිසංස්කරණ මගින් ඉරානයේ ආර්ථිකයට වරක් දැඩි හානියක් සිදු කළ කම්පනවලට එරෙහිව ඵලදායී ලෙස “එන්නත්” කර ඇත.