Christmas celebration and formalities in Iran
විශේෂයෙන්ම ඉරානයේ ජීවත්වන ක්‍රිස්තියානි ප්‍රජාව විසින් නත්තල උත්සවශ්‍රීයෙන් සමරනු ලබයි. ඉරානය ඉස්ලාමීය රටක් වුවත් එහි ජීවත්වන ආර්මේනියානුවන් සහ ඇසිරියානුවන් ඇතුළු කිතුනුවන්ගෙන් සැලකිය යුතු සුළුතරයක් නත්තල් සමරයි. ඉරාන රජය සුළුතර ප්‍රජාවන්ගේ ආගමික නිදහසට ගරු කරන අතර ඔවුන්ට ඔවුන්ගේ ඇදහිල්ල ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඉඩ සලසයි. ඉරානයේ නත්තල් සමයේදී, බොහෝ ඉරාන කිතුනුවන් වෙසෙන මධ්‍යම ටෙහෙරානයේ මිර්සා ෂිරාසි මාවත සහ ඔස්ටාඩ් නෙජටොල්ලාහි විලා මාවතේ සාප්පුවල, කන්‍යා මරිය තුමිය, ජෝසප් සහ බිලිඳු ජේසු රුව සහිත සරසන ලද ගස් සහ උපත දර්ශන ප්‍රදර්ශනය කරයි. මෙම උත්සව සංදර්ශන අවට අසල්වැසි ප්‍රදේශවල ද බහුලව දක්නට ලැබේ.
ඉරාන කිතුනුවන්, ප්‍රධාන වශයෙන් ආර්මේනියානුවන් සහ ඇසිරියානුවන්, ඉරානයේ නත්තල් නිවාඩුව ක්‍රියාශීලීව සමරයි. ඔවුන් මූලික වශයෙන් වාසය කරන්නේ ටෙහෙරාන්, උර්මියා, ටබ්‍රිස් සහ ඉස්ෆහාන් ඇතුළු ප්‍රධාන නගරවල ය.අද ඉරානයේ කිතුනුවන් 200,000 ක් පමණ ජීවත් වෙති. නත්තල්දිනයේදී, ඔවුන් සාම්ප්‍රදායික කුකුළු මස් ඉස්ටුවක් හරිස්සා හෝ බැදපු ටර්කි සංග්‍රහ කිරීමෙන් යේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත සමරයි. නත්තල සමරන දරුවන්ට අලුත් ඇඳුම්, වෙනත් තෑගි හිමිවේ.
ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් එම දිනය සමරන්නේ මිතුරන් සහ පවුලේ සාමාජිකයන් සමඟ ය, නැතහොත් ඔවුන් විශේෂ ආගමික උත්සව සඳහා පල්ලිවලට යති. විශේෂයෙන් ටෙහෙරානයේ ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශවල, රතු, කොළ සහ රන් තෑගි පෙට්ටිවලින් සරසා ඇති නත්තල් ගස් දැකිය හැකිය. මෙම සැරසිලි බොහෝ විට සාප්පු කවුළු අලංකාර කරන අතර විවිධ සාප්පු සංකීර්ණ සහ හෝටල්වල පිවිසුම් අලංකාර කරයි.
ටෙහෙරානයේ උත්සව වාතාවරණය ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශවලින් ඔබ්බට විහිදේ. නගරයේ උතුරු ප්‍රදේශවල, බොහෝ වෙළඳසැල් ඔවුන්ගේ ජනේලවල කැන්ඩි සැරයටි, හිම ග්ලෝබ් සහ නත්තල් සීයා වැනි සැරසිලි සඳහා වෙන් කරයි.
ටෙහෙරානයේ, නාගරික බලධාරීන් මෑතකදී ජේසුස් වහන්සේගේ උපත සැමරීම සඳහා බැනර් ප්‍රදර්ශනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. මෙම බැනර් ප්‍රධාන වීදිවල සහ වාර්ෂික නත්තල් දේව මෙහෙයක් පැවැත්වෙන විලා මාවතේ ශාන්ත සර්කිස් ආමේනියානු දේවස්ථානය අසල ප්‍රමුඛව දක්නට ලැබේ. නත්තල් පොදු සැමරුම් විදේශිකයන් සඳහා හෝටල්වලට සීමා කර ඇති සමහර කලාපීය රටවල් මෙන් නොව, ටෙහෙරානය එවැනි සීමාවන් පනවා නැත. ඉස්ලාම් විප්ලවයෙන් පෙර ක්‍රිස්තියානි දිස්ත්‍රික්කවලට පමණක් සීමා වූ නත්තල් ආභරණ අලෙවිය දැන් නගරය පුරා ව්‍යාප්ත වී ඇත.
නත්තල් සැන්දෑව අතරතුර, බෙත්ලෙහෙමේ ජේසුස් වහන්සේගේ උපත පිළිබඳ කථාව ඇතුළුව, සාමාන්‍යයෙන් බයිබලයෙන් කියවීම් සිදු කරනු ලබයි. සාම්ප්‍රදායික ගීතිකා සහ කැරොල් ගීත මෙන්ම යාඥා සහ දේශනා ඇතුළු සංගීතයද ඊට ඇතුළත් වේ. ඉරානයේ බොහෝ කිතුනුවන් සඳහා, නත්තල් සැන්දෑවේ පල්ලියේ දේව මෙහෙයන්ට සහභාගී වීම නිවාඩුවේ කැපී පෙනෙන අංගයකි, මන්ද එය යේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත සැමරීමට තම සෙසු ඇදහිලිවන්තයන් සමඟ එක්වීමට අවස්ථාවක් ලබා දෙන බැවිනි.
ආර්මේනියානු-ඉරානියානුවන් සහ ඉරානයේ නත්තල් සමහර ඉරාන කිතුනුවන් දෙසැම්බර් 25 වන දින නත්තල සමරන අතර ආර්මේනියානුවන් නත්තල් උත්සවය සමරන්නේ එපිෆනි ජනවාරි 6 වන දිනට සමගාමීවය.ඇත්ත වශයෙන්ම, උත්සව නත්තල් සැරසිලි සහ සැමරුම රට පුරා, විශේෂයෙන් ඉස්ෆහාන්, ෂිරාස්, ටැබ්‍රිස් වැනි ප්‍රධාන නගරවල සහ මාෂ්හඩ් වැනි ආගමික නගරවල පවා සිදු වේ.
ඉරානයේ නත්තල් සැමරුම් බටහිර සහ පර්සියානු සංස්කෘතියේ අද්විතීය සම්මිශ්‍රණයක් වන අතර එය සමරන අයට විශේෂ සහ උත්සව අත්දැකීමක් ලබා දේ. ඉටිපන්දම් දැල්වීම සහ ගස් අලංකාර කිරීම,ලෝකයේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවලට සමානව, නත්තල සමරන ඉරාන ජාතිකයන් බොහෝ විට නත්තල් ගසක් තබා එය විසිතුරු භාණ්ඩ, ඉටිපන්දම් සහ විදුලි පහන් වලින් සරසා ඇත. නිවාඩු සමය පිළිගැනීම සනිටුහන් කිරීම සඳහා ඔවුන් තම ජනේලවල හෝ ඉදිරිපස දොරකඩ ඉටිපන්දම් දල්වා ගත හැකිය.
විශේෂ කෑම වර්ග සහ රසකැවිලි සෑදීම තවත් වැදගත් කරුණක් ය.ඉරාන ජාතිකයන් සාම්ප්‍රදායික පර්සියානු රසයන් සහ අමුද්‍රව්‍ය ඇතුළු විශේෂ කෑම වර්ග සමඟ නත්තල් ඒව සමරයි. මේවාට බැදපු කුකුල් මස්, බත් පිලාෆ් සහ shir berenj එනම් සහල් පුඩිං වර්ගයක් ඇතුළත් විය හැක. අතුරුපස සඳහා, ඔවුන් කුකීස්, පේස්ට්‍රි හෝ හල්වා (පිටි, බටර් සහ සීනි වලින් සාදන ලද ඇලෙන සුළු, පැණිරස රසකැවිලි) සාදති. සෑම ආහාරයක්ම වැඩිපුර සැලකිල්ලෙන් හා ආදරයෙන් පිසින අතර, ආහාර සුවඳ සියලු සිත් සතන් අමන්දානන්දයට පත් කරයි.ඉරානයේ නත්තල් ඒවේදී බොහෝ අය කැරොල් සහ ගීතිකා ගායනා කරති. සමහර පල්ලිවල කණ්ඩායම් ගායන සැසි සංවිධානය කරන අතර එහිදී පල්ලියේ සාමාජිකයන් එකට ගායනා කරයි.
මධ්‍යම රාත්‍රියේ පූජනීයත්වයට සහභාගී වීම සහ ආදරණීයයන්ගේ සොහොන් නැරඹීම ද සිදු වේ. ඉරානයේ නත්තල් සැන්දෑවේ එක් සුවිශේෂී සම්ප්‍රදායක් වන්නේ පල්ලිවල පැවැත්වෙන මධ්‍යම රාත්‍රියේ පූජාවට සහභාගී වීමයි. බොහෝ පවුල් මෙම කාලය තුළ ඔවුන්ගේ ආදරණීයයන්ගේ සොහොන් වෙත ගොස්, ඔවුන්ගේ මතකය සිහිපත් කිරීමේ සහ ගෞරවය දැක්වීමේ මාර්ගයක් ලෙස සොහොන් මත මල් හෝ ඉටිපන්දම් තබති. නත්තල් කාඩ්පත් යැවීම ඉරානයේ ජනප්‍රිය සම්ප්‍රදායකි. මිනිසුන් තම පවුලේ අයට සහ මිතුරන්ට සුබ නිවාඩු සමයක් ප්‍රාර්ථනා කිරීමට කාඩ්පත් යවන අතර, මෙම කාඩ්පත් බොහෝ විට සාම්ප්‍රදායික පර්සියානු රූප හෝ කලා නිර්මාණ ඊට ඇතුළත් වේ.
නක්ෂ්-ඊ ජහාන් චතුරශ්‍රය වනාහි යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියකි. ඉස්ෆහාන් හි අනිවාර්යයෙන්ම නැරඹිය යුතු ගමනාන්තයක් වන මෙහි අලංකාර ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ පුළුල් මළුව නිවාඩු කාලය භුක්ති විඳීමට විශිෂ්ට ස්ථානයක් බවට පත් කරයි. නත්තල් සමයේදී, චතුරස්‍රය විදුලි පහන් සහ අනෙකුත් උත්සව සැරසිලි වලින් සරසා ගත හැකිය. ඉස්ෆහාන්හි නත්තල් වෙලඳපොලවල් සහ උත්සව සැරසිලි සහ තෑගි අලෙවි කරන කඩසාප්පු කිහිපයක් ඇත. සමහර ජනප්‍රිය වෙළඳපල අතර චොකලට් බසාර්, අබ්බාසබාද් බසාර් සහ ඉස්ෆහාන් සිටි සෙන්ටර් ඇතුළත් වේ.
නත්තල් සැන්දෑව සඳහා අද්විතීය සම්ප්‍රදායන් වන ඉටිපන්දම් දැල්වීම, ගස් අලංකාර කිරීම, ආදරණීයයන්ගේ සොහොන් නැරඹීම සහ නත්තල් කාඩ්පත් යැවීම ඇතුළත් වේ. ඉරානයේ නත්තල් ඒව දේව මෙහෙයකට සහභාගි වන විට එහි ආගමික වැදගත්කමට ගරු කරමින් විනීත ඇඳුම් ඇඳීමට උපදෙස් දෙනු ලැබේ. පවුල් රැස්වීම් හෝ රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහ සමඟ සමරනු ලැබිය හැකි අතර සමහරු නිවාඩු කාලය තුළ ස්වේච්ඡා සේවයට හෝ පුණ්‍ය කටයුතුවලට සහභාගී වෙති. නත්තල් ඒව සමරන ඉරාන ජාතිකයන් බොහෝ විට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතික පසුබිම පිළිබිඹු කරමින් ආර්මේනියානු හෝ පර්සියානු භාෂාවෙන් සුබ පැතුම් හුවමාරු කර ගනී
ඉරානයේ නත්තල් සැණකෙළිය සමරන විට, මෙම අවස්ථාව සංස්කෘතික හා ආගමික භේදවලින් ඔබ්බට ගොස්, සම්බන්ධ වූ සැමට සතුට හා සැමරුම් අවස්ථා නිර්මාණය කරන බව පැහැදිලිය. ටෙහෙරානයේ වීදි ආලෝකමත් කරන විදුලි පහන් සහ පල්ලිවල අර්ථවත් සේවාවන් ඉරානයේ විවිධ සංස්කෘතියන් පිළිබිඹු කරයි. ඉරානයේ නත්තල යනු උත්සව පමණක් නොවේ. එය එකට පැමිණීම, සම්ප්‍රදායික ආහාර බෙදා ගැනීම සහ පවුලේ සහ මිතුරන්ගේ උණුසුම භුක්ති විඳීම යන සියල්ල ම නියෝජනය කරයි. මෙම නිවාඩුව සාමය, ප්‍රීතිය සහ ප්‍රජාව යන විශ්වීය තේමාවන් ඉස්මතු කරයි, ඉරාන වැසියන් සහ අමුත්තන් උත්සව ආත්මය තුළ එක්සත් කරයි. එය නත්තලේ සැබෑ සාරය සමගිය, විවිධත්වය සහ එකමුතුකම ඉරානය පුරා දීප්තිමත් ලෙස බැබළෙන කාලයකි.
