ඉස්ලාමීය එකමුතුවේ ප්‍රථම සංකේතය
බද්ර් සටන

බද්ර් සටන ඉස්ලාම් ආගමේ ශ්‍රේෂ්ඨතම සහ ප්‍රසිද්ධ සටන් වලින් එකක් වන අතර එයට සහභාගී වූවන් මුස්ලිම්වරුන් අතර විශේෂ වෙනසක් භුක්ති වින්දෝය. බද්ර්හි මුජාහිඩ්වරුන් එක් අයෙකු හෝ වැඩි ගණනක් සහභාගී වූ විට හෝ ඕනෑම කරුණක් සම්බන්ධයෙන් සාක්ෂි ලබා දුන් විට, මිනිසුන් පැවසුවේ “බොහෝ බද්‍රිවරු අප සමඟ එකඟ වෙති” යනුවෙනි. බද්ර් සටනට සහභාගි වූ පුද්ගලයන් සඳහා නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණන්ගේ චරිතාපදානවල ‘බද්‍රි’ යන වචනය භාවිතා වන අතර ඔවුන්ගේ වැදගත්කමට හේතුව මෙම සිදුවීමේ විස්තර වලින් දැනගත හැකිය.

බද්ර් සටන මුස්ලිම්වරුන්ට එතරම් වැදගත් වූයේ ඇයි?බද්ර් සටන  ඉස්ලාමීය ඉතිහාසයේ හැරවුම් ලක්ෂ්‍යයක් වූ අතර, මක්කම කුරේෂ් ලෞකික වෙළෙන්දන්ගේ ශක්තිමත් බලවේගයට එරෙහිව මුස්ලිම්වරුන්ගේ ජයග්‍රහණයත් සමඟ මුහම්මද් නබි (සල්) තුමා අරාබි අර්ධද්වීපයේ වඩාත්ම බලගතු නායකයෙකු ලෙස ස්ථාපිත විය. සටනේ ප්‍රතිඵලය මුස්ලිම්වරුන්ගේ ශක්තිය සහ විශ්වාසය ඉහළ නංවන ලද අතර දෙවියන් වහන්සේ උත්තරීතර බලවතා බව ලොවට ඔප්පු කළ අතර, ඔහු කෙරෙහි දැඩි භක්තියක් සහ විශ්වාසයක් ඇති අයව ඔහු කිසි විටෙකත් පහත් නොකරන බැව් බද්ර් සනාථ කලේය.

බද්ර් සටන දිනුවේ කවුද?

අබු සුෆියාන්ගේ කඳවුරේ විශාල හමුදාවන් සිටියද, මුහම්මද් නබි (සල්) තුමාගේ හමුදාව ජයග්‍රාහී වූවා පමණක් නොව, කුරේෂ්වරුන්ගේ වැදගත් චරිත කිහිපයක් මරා දැමීමට සමත් විය. ප්‍රමුඛ කුරේෂ්වරුන්ට එරෙහිව මුස්ලිම්වරුන් ලැබූ ජයග්‍රහණය ඔවුන් කලාපයේ ප්‍රබල බලවේගයක් ලෙස ස්ථාපිත කළේය. අරාබි හමුදාව ඔවුන්ගේ පරාජය පිළිගෙන මුහම්මද් නබි (සල්) තුමාට යටත් වූ බව විශ්වාස කෙරේ.

“ඔබ සංඛ්‍යාවෙන් ස්වල්පයක් සිටියදී අල්ලාහ් ඔබට (බද්ර් සටනේදී) ජයග්‍රහණය ලබා දී තිබුණි. දෙවියන් වහන්සේ ට ස්නේහය දක්වන්න. නිසැකවම ඔහු ඔබට කෘතඥ වනු ඇත - මතක තබා ගන්න ඔබ විශ්වාසවන්තයින්ට පැවසූ විට, “ඔබේ දෙවියන් වහන්සේ දේවදූතයන් තුන්දහසක් පහළ කර ඔබව ශක්තිමත් කිරීම ඔබට ප්‍රමාණවත් නොවේද? - ඔව්, ඔබ ඉවසීමෙන් සහ දෙවියන් ගැන සවිඥානකව සිටියහොත් සතුරා කෝපයෙන් පහර දෙමින් ඔබ වෙත පැමිණියහොත්, ඔබේ ස්වාමියා දේවදූතයන් පන්දහසකින් ඔබව ශක්තිමත් කරනු ඇත." (ශුද්ධ වූ කුර්ආනය, 3:123-125)

සෑම ශිෂ්ටාචාරයක්ම එහි ඉතිහාසයේ තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කළ ඇතැම් ඓතිහාසික සිදුවීම් සහ සටන් සිහිපත් කරයි. මුස්ලිම්වරුන්ට  එය  බද්ර් සටන විය - මුහම්මද් (සල්) තුමාණන්ගේ නායකත්වය යටතේ මදීනාවේ සිට මුස්ලිම්වරුන් 313 ක් සහ සර්ව බලදාරි දෙවියන්ගේ සහාය ඇතිව, මක්කාවේ කුරේෂ්ගේ දරුණු සහ බලවත් හමුදාව පරාජය කළ ඓතිහාසික යුද්ධයකි බද්ර්.  

ඔවුන් බද්ර් සිට මදක් දුරින් වදී අස් -සෆ්‍රා (කහ නිම්නය) එක් පැත්තක zසෆ්‍රාන් හි සිට ඇත. එහි සිටියේ මිනිසුන් 313 ක් පමණි.ඔවුන්ගේ විනාශය සඳහා මහා බලවේගයක් පැමිණෙන බව සහචරයන්ට දන්වන ලද්දේ එහිදීය. මුස්ලිම් ජාතිය අතුගා දැමීමේ පිපාසයෙන් පෙළුණු කුරේෂ් දහසක් දෙන, හොඳම සන්නාහයෙන් සැරසී, උසස් ඔටුවන් සහ අශ්වයන් පිට නැගී, හෙල්ල, කඩු, දුනු සහ ඊතල විශාල පරාසයකින් සන්නද්ධව අසල සිටියහ.

මුහම්මද් නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ එතුමාගේ  සහචරයින් රැස් කර, කුමක් කළ යුතුද යන්න පිළිබඳව ඔවුන්ගේ උපදෙස් ලබා ගත්හ. මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණන්ට ඔවුන්ගේ දැඩි පක්ෂපාතීත්වය පුද කරමින් සහචරයන් එකින් එක නැගී සිටියහ. ඔවුන් අතර සගයකු වූ හස්රත් මික්දාද් බින් අස්වද් (රලි) නැඟිට ඉස්ලාමයට ආදරය කරන බවට දැඩි ප්‍රකාශයක් කළේය.

 *අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! අපි මෝසෙස් (අලෛ) තුමාගේ ගෝලයන් මෙන් නොවෙමු, එබැවින් අපි ඔබට කියන්නට, "ඔබ සහ ඔබේ ස්වාමියා ගොස් සටන් කරන්න, අපි මෙහි වාඩි වෙමු." ඒ වෙනුවට, ඔබ කැමති ඕනෑම තැනකට යා හැකි බවත්, අපි ඔබ සමඟ සිටින බවත්, ඔබේ දකුණට, ඔබේ වමට, ඔබ ඉදිරියෙන් සහ පිටුපසින් සටන් කරන බවත් අපි සහතික කරමු.’* 

නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ ස්වකීය සහබාවරුන්ගේ දිරිමත්බව පිළිබද සතුටින් කතා කිරීමට පටන් ගත් නමුත් අන්සාර්වරුන්ගේ නියෝජිතයෙකු තම සභාව ප්‍රකාශ කරන තෙක් බලා සිටියහ. එවිට හස්රත් සඅද් බින් මුආද් (රලි) නැඟිට මෙසේ ඉදිරිපත් කළේය.

 *අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! සමහරවිට ඔබ සොයන්නේ අපගේ උපදෙස් විය හැකිය. දෙවියන්ගේ නාමයෙන්, අපි ඔබ සත්‍යවාදී යැයි විශ්වාස කර, ඔබේ අතේ අපගේ දෑත් තැබූ විට, ඔබ කැමති ඕනෑම තැනකට යන්න. අපි ඔබ සමගයි. ඔබ අපට මුහුදේ කිමිදෙන්නට අණ කළහොත් අපි එහි කිමිදෙනවා මිස අපෙන් එකෙක්වත් පසුබසින්නේ නැති බව සත්‍යය සමඟ ඔබව එවූ එම ජීවියා මත අපි දිවුරන්නෙමු. දෙවියන් වහන්සේ කැමති නම්, ඔබ අප සටනෙහි නොසැලී සිටින බව සොයාගෙන, ඔබේ ඇස්වලට සතුටක් ගෙන දෙන දේ ගැන අපෙන් සාක්ෂි දරනු ඇත.’*

අරාබි ජාතිකයන් කාන්තාරවල වෙසෙන  නිසා මුහුදට බිය විය. තම ආදරණීය නබි (සල්) තුමාට අවශ්‍ය වූයේ නම්, ඇත්ත වශයෙන්ම එයට පැනීමේ ආශාව ප්‍රකාශ කිරීම හස්රත් සද් තුමාගේ මහත් උද්‍යෝගයේ ප්‍රකාශනයක් විය. නබි සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ සතුටට පත් වූ අතර, සටන සඳහා සූදානම් වීම ආරම්භ විය.

මුහුද භයානක තැනක් විය හැකිය.එහෙත්

සහභාවරු සටන දවසට සූදානම් වූහ. උදෑසන ආලෝකයට පෙර, ඔවුන් තම ස්වාමියාගේ උපකාරය පතා එළිමහනේ සුජූද්හි වැටී සිටියහ. ආලෝකය දිස් වූ අතර, අල්ලාහ් ඔවුන්ට නියම කළ දෙයට මුහුණ දීමට ඔවුහු සූදානමින් සිටියහ. මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ මුස්ලිම්වරුන් පේළි වශයෙන් සකස් කිරීමට පටන් ගත්හ.

මෙම සහචරයින් සංඛ්‍යාව සාපේක්ෂව කුඩා වූවත්, ඔවුන්ව තුරන් කිරීම සඳහා ගමන් කරන දැවැන්ත හමුදාවට එරෙහිව ආරක්ෂා වීමට ඔවුන්ට යන්තම් ආයුධ නොතිබුණද, සර්වබලධාරි අල්ලාහ් එදින ඔවුන්ට ඇදහිය නොහැකි ජයග්‍රහණයක් ලබා දුන්නේය.

ඔවුන් ස්වකීය දෙව්දුන්ට සහ ඔහුගේ දූතයා  නබි සල් තුමාට බොහෝ සෙයින් ආදරය කළ අතර කීකරු විය, එබැවින් ඔහු තම ආශිර්වාදයෙන් ඔවුන්ව සවිබල ගැන්වූ අතර ඔවුන්ගේ සේවය සඳහා දේවදූත සේනාවක් එවීය.

මෙම නිර්භීත මිනිසුන්ට වඩා විශාල බලවේගයක ඇදහිය නොහැකි ධෛර්යය සහ ශක්තිය තිබුණද, සර්වබලධාරි දෙවිදුන් තවමත් ශුද්ධ වූ කුර්ආනයේ අනතුරු ඇඟවීමක් සපයයි, එය අවසානය දක්වා මුස්ලිම්වරුන්ට ජීවන පාඩමක් වනු ඇත.

*අහෝ විශ්වාස කරන්නන්! ඔබට හමුදාවක් හමු වූ විට, ස්ථිරව සිටින්න, ඔබට සමෘද්ධිමත් වන පිණිස අල්ලාහ්ව බොහෝ දේ සිහි කරන්න. තවද අල්ලාහ්ට සහ ඔහුගේ දූතයාට අවනත වන්න, එකිනෙකා සමඟ වාද නොකරන්න, එවිට ඔබ පසුබට වන ලෙසත් ඔබේ බලය ඔබෙන් පහව යනු ඇත. තවද නොසැලී සිටින්න, දෙවිදුන් ස්ථිරව යහමග සිටින්නන් සමඟය.’* 

මුස්ලිම්වරුන් තනි තනිව කෙතරම් උද්‍යෝගිමත් වුවත්, ඉස්ලාම් ධර්මය වෙනුවෙන් ඔවුන්ගේ හදවත් තුළ කොතරම් විශාල ආදරයක් තිබුණත්, ඔවුන් අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ ස්ථිරව හා එකමුතු වන තුරු ඔවුන්ට කිසි විටෙකත් සැබවින්ම සමෘද්ධිමත් විය නොහැක. බද්ර් සංග්‍රාමයේදී මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණන්, මුස්ලිම්වරුන් නොසැලී සිටීමටත්, අල්ලාහ් යටතේ එක්සත්කමේ ශක්තියෙන් ප්‍රගතියක් ලබා ගැනීමටත්, ඔවුන්ව ස්ථීර ලෙස එක්සත් කිරීමට ආදර්ශයක් ලබා දුන්නේය. මුස්ලිම්වරුන් අල්ලාහ්ට සහ ඔහුගේ දූතයාට සම්පූර්ණ අවනතව සිටින තාක් කල්, ඔවුන් විශාල සාර්ථකත්වයක් සහ සමෘද්ධියක් ලබා ගත් බවට ඉතිහාසය සාක්ෂි දරයි.

අද, මුස්ලිම් ලෝකය වෙන කවරදාටත් වඩා බෙදී ඇත  ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනයේ වදන් මෙම තත්ත්වය පිළිබඳ පැහැදිලි අවබෝධයක් ලබා දෙන බව අපට පෙනේ. අද මුස්ලිම් ලෝකයේ තත්ත්වය දෙස බැලීමෙන් පෙනී යන්නේ, මුස්ලිම්වරුන් අතර පවතින අසමගිය නිසා, ඔවුන්ගේ ‘බලය’ ඔවුන්ගෙන් ඉවත් වී ඇති බවත්, ප්‍රධාන ධාරාවේ ඉස්ලාම් රාජ්‍යය දැඩි අනතුරකට ලක්ව ඇති බවත්ය.

ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනයේ වාක්‍යයන් ගැන අවංකවම මෙනෙහි කරන සහ සැබවින්ම “දෙවිදුන්ට සහ ඔහුගේ දූතයාට අවනත වන” අය, ඉස්ලාමීය ලෝකයේ පැවැත්ම සඳහා එකම ධජයක් යටතට පැමිණ එක්සත් වීම අත්‍යවශ්‍ය බව තේරුම් ගත යුතුය. අද සහ යුගයේදී, මෙය සිදු විය හැක්කේ පොරොන්දු වූ මෙසියස්ගේ සහ ඔහුගේ දිව්‍යමය වශයෙන් පත් කරන ලද කිලාෆත් ධජය යටතේ පමණි. දෙවිදුන් මෙම ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනයේ වැකියෙන් පැහැදිලි කරන්නේ සාර්ථකත්වය ළඟා කර ගැනීම සඳහා පහත කොන්දේසි බව ය.

‘සියල්ල එක්ව දෙවිදුන්ගේ කඹයෙන් අල්ලාගෙන නොබෙදී සිටින්න. තවද ඔබ සතුරන්ව සිටියදී දෙවියන් ඔබට ලබා දුන් අනුග්‍රහය මතක තබා ගන්න. ඔහු ඔබේ හදවත් ආදරයෙන් එකමුතු කළ අතර ඔහුගේ කරුණාවෙන් ඔබ සහෝදරයන් බවට පත් විය. ඔබ ගිනි වළක් අද්දර සිටි අතර ඔහු ඔබව එයින් ගලවා ගත්තේය. ඔබ යහමඟ ලබනු පිණිස  තම ආඥා ඔබට මෙසේ පැහැදිලි කරයි.

ප්‍රධාන ධාරාවේ මුස්ලිම් ලෝකයේ වර්තමාන තත්ත්වය විස්තර කිරීමට ඔවුන් සිටින්නේ ‘ගිනි වළක් අද්දර’ බව හැර වෙනත් හොඳ ක්‍රමයක් නොමැත.අනෙකුත් මුස්ලිම්වරුන්ගේ ක්‍රියාවන් නිසා මුස්ලිම්වරුන් දුක් විඳින ආකාරය පිළිබඳ  ඕනෑ තරම්  අසා දැක ඇත්තෙමු. ආරක්ෂාව සඳහා ඇති එකම මාර්ගය සර්ව බලදාරී දෙවියන්ගේ  ආරක්ෂාව යටතේ පැමිණීමයි, යුගයේ දිව්යමය වශයෙන් පත් කරන ලද ඉමාම් සහ  කිලාෆත් ධජය යටතේ ගොඩනැගීම සහ එකමුතුකමයි, එය දැන් මුස්ලිම්වරුන්ට ‘එකමුතුකමේ කඹය’ තදින් අල්ලා ගන්මයි.

අද මුස්ලිම් නායකයින් සහ ඔවුන්ගේ ජනතාව ඔවුන්ගේ ආත්මාර්ථකාමීත්වය පසෙකට දැමිය යුතුය. කිලාෆත්ගේහි වැදගත්කම මෙනෙහි කළ යුතුය. 

දෙවියන්වහන්සේගේ කැමැත්ත මගහැර තමන්ගේම කොන්දේසි මත සාර්ථක විය හැකි යැයි සිතන සියල්ලෝම දෛවෝපගත විනාශයකට පත් වෙති. සාර්ථකත්වය සඳහා සුදුසුකම් ලැබීමට නම් මුස්ලිම්වරුන් එක්විය යුතුය.

‘මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම් තුමාණන්ට කීකරු වීමේ තවත් පරමාර්ථයක් වන්නේ කිලාෆත් ආයතනයෙන් තොරව සාක්ෂාත් කරගත නොහැකි එක්සත් වීමයි. අනෙකුත් මුස්ලිම්වරුන් ඔවුන්ගේ යාඥාවන් නිරීක්ෂණය කළ හැකි නමුත්, සමගිය නොමැතිකම නිසා ඔවුන්ගේ හදවත් බෙදී ඇත. එකම අත්‍යවශ්‍ය ධර්මයන් විශ්වාස කළද, ඔවුන් ඇදහිල්ලේ සියුම් තොරතුරු සොයා බැලීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස බෙදීම් ඇති කර ඇත. 

මේ අනුව, බද්ර් සටන අද මුස්ලිම්වරුන්ගේ සාර්ථකත්වය සඳහා මතක් කිරීම් ලෙස සේවය කරන සදාකාලික පාඩම් පවත්වයි. යම් පුද්ගලයෙක් සර්වබලධාරී අල්ලාහ්ට තමන්ව යටත් වන විට, ඔහු සැමවිටම ඔවුන්ගේ උපකාරයට පැමිණ ඔවුන්ට සාර්ථකත්වය ලබා දෙනු ඇත. සතුරා කෙතරම් ප්‍රබල වුවද, මුස්ලිම්වරුන් අල්ලාහ් සහ ඔහුගේ දූතයා  අනුගමනය කරන්නේ නම් සහ ඔවුන්ගේ එකමුතුවෙහි ස්ථිර වුවහොත්, අල්ලාහ්ගේ උපකාරය ඔවුන් වෙත පැමිණෙන අතර ඔවුන්ගේ ප්‍රගතියට සීමාවක් නොපෙනේ.

කිලාෆත්හි වැදගත්කම අවබෝධ කර ගැනීමටත්, මුස්ලිම් ජාතීන්ගේ හදවත් විවෘත කිරීමටත් අල්ලාහ් ලෝකයට ඉඩ සලසනු ඇත,