මාශා අමීනී සහ ලෝක මාධ්‍යය සදාචාරය
.jpeg)
මාධ්‍යය වනාහි රටක සමාජයක පුවත් විස්තර ඒ ආකාරයෙන්ම කිසිම සාපරාදී බවකින් තොරව සමාජගෆ්හ කිරීමේ ඒකකයයි. සාමාන්ය ජනයා විශ්වාස කරන්නේ ඔවුන්ගේ වචනයි. පුවත් මැවීම හෝ නිසි පුවත තමන්ට රිසි පරිදි සැලසුම් කිරීම මාධ්‍ය සදාචාරයට පටහැනිය.
22 හැවිරිදි ඉරාන ජාතික කාන්තාවක් වන Mahsa Amini ගේ අභිරහස් මරණය බටහිර මාධ්‍ය පුරා තම ප්‍රධාන සිරස්තල ලෙස උලුප්පවා ගෙන ඇති අතර, පසුගිය සතිය පුරා පැවති විරෝධතා-කැරලි තාප්පයෙන් බිත්ති ආවරණය කරමින් කලකෝලාහය විශාල කරමින් සිටිති.
ටෙහෙරානයේ ‘සදාචාර පොලිස්’ මූලස්ථානයේ හිජාබ් පැළඳීමේ නිසි නීති රීති පිළිබඳ පුහුණුව ලබමින් සිටියදී දින තුනකට පසු කෝමා තත්ත්වයට පත් වූ අමිනී පසුගිය සිකුරාදා ටෙහෙරාන් රෝහලකදී හදිසියේම මිය ගියාය.
ඇයගේ මරණයෙන් ටික කලකට පසු, සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවල හිරිහැර කිරීම් සහ වධහිංසා පැමිණවීම් පිළිබඳ චෝදනා මතු වූ අතර, බටහිර මාධ්‍ය ආයතනවලට කතාවේ ඇත්ත නැත්ත තෝරා ගැනීමට කාලය අහිමි එඌ අතර හිතාමතාම විකෘති කිරීමට කාලය හිමි විය.
ඉරාන කුර්දි දැරියක් ටෙහෙරානයේ සදාචාර පොලිසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබුවේ ඇගේ ඇඳුම නිසා රජය විසින් සකස් කරන ලද දැඩි ඇඳුම් පැළඳුම් කේතයක් යටතේ එය සුදුසු නොවේ යැයි හැඟුණු නිසාය. පසුව පොලිස් අත්අඩංගුවේ සිටියදී දැරියට පහර දී ඇති අතර, එය ඛේදජනක මරණයක් බවට විය.
කෙසේ වෙතත්, කාරණය ගැඹුරින් හාරා බැලීමේදී, මෙම ආඛ්‍යානය ඇගේ මරණය පිළිබඳ අපහසු කරුණු නොසලකා හරියි. මූලික පරීක්ෂණවලදී ඇයගේ ශරීරය අබ්යන්තරයේ තිබුණු හෘදයාබාධ තත්වයක් පෙන්වා දී ඇත. ටෙහෙරාන පොලිස් ප්‍රධානියා ඇයගේ මරණය "අවාසනාවන්ත" ලෙස විස්තර කළේ ඇයට පහර දී ඇති බවට එල්ල වන චෝදනා සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රතික්ෂේප කරමිනි.
ඊට ප්‍රබලතම සාක්ෂිය වන්නේ තරුණිය පොලිස් කාර්යාලය තුළට ඇවිදිමින් හිජාබ් පන්තියේ වෙනත් කාන්තාවන් සමඟ වාඩි වී සිටින ආකාරය දැක්වෙන CCTV දර්ශනයකි. ඉන්පසුව පැමිණෙන්නේ ඇය බිම ඇද වැටෙන මොහොත වන අතර, ඇයගේ ඇඳුම් තේරීම ගැන කාන්තා පොලිස් නිලධාරිනියකට කතා කර තත්පර කිහිපයකට පසුවය. ඒ සියල්ල එහි සටහන් කර ඇත.
අනෙකුත් සාක්ෂිවලට ඇයගේ අතීත වෛද්‍ය වාර්තා මෙන්ම ඉරානයේ අධිකරණ වෛද්‍ය සංවිධානයේ වාර්තාවක් ඇතුළත් වන අතර එය ඇගේ සිරුරේ කිසිදු තුවාලයක් පෙන්නුම් නොකරයි.
ඇයගේ පවුලේ අය පවසන්නේ ඇයට පෙර පැවති වෛද්‍ය තත්වයන් නොමැති බවයි. නමුත් ඉරාන මාධ්‍ය වාර්තා පවසන්නේ ඇය වයස අවුරුදු 8 දී මොළයේ ගෙඩියක ශල්‍යකර්මයකට භාජනය වූ අතර මෑත වසරවලදී නිතිපතා ස්නායු විශේෂඥයින් හමුවීමට ගිය Raeisi විසින් නියෝග කරන ලද ඇයගේ මරණයට හේතුව පිළිබඳ පරීක්ෂණයක් මේ වන විට සිදුවෙමින් පවතින අතර, අධිකරණ වෛද්‍ය සංවිධානයේ නිල වාර්තාව ද දින කිහිපයකින් අපේක්ෂා කෙරේ.
.jpeg)
අමිනී මැරුණේ ඇයි? මෙය සැබවින්ම පොලිස් ම්ලේච්ඡ ක්‍රියාවක් හෝ අවාසනාවන්ත, අනපේක්ෂිත තත්වයන් පිළිබඳ සිද්ධියක්ද? මෙම ප්‍රධාන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු ලැබෙන තුරු, අපට නිගමනවලට එළඹිය නොහැක.
එහෙත් බටහිර ආන්ඩුවල නීච න්‍යාය පත්‍රයට අනුව මානව ඛේදවාචක තෝරා බේරා උලුප්පා දැක්වීමට සහ වළ දැමීමට නැඹුරු වන බටහිර ආයතනික මාධ්‍යවලට එය වැදගත් නැත.
මේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ඉරානය හෙළා දැකීමට පෙළ ගැසී සිටින බටහිර නායකයන්ට කරුණු සොයා ගැනීමට වෙහෙස නොබලා එය ද වැදගත් නොවේ. නිදසුනක් වශයෙන්, එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් "ඉරානයේ නිර්භීත කාන්තාවන්ට" "ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා ප්‍රදර්ශනය කිරීම" සඳහා මෙය කදිම අවස්ථාවක් ලෙස ප්‍රශංසා කළේය. මෙය ව්‍යාකූලත්වය සහ ඇත්ත ඇති සැටියෙන් දැකීම අවුලුවාලීමට සමාන වේ.
පසුගිය දිනවල, ප්‍රධාන ධාරාවේ බටහිර මාධ්‍ය, විමර්ශන අවසන් වන තෙක් බලා නොසිට, මෙම නඩුව පිළිබඳ සනාථ නොවන ප්‍රකාශයන් කිරීමට අපායගාමී විය. ආණ්ඩුව මේ ප‍්‍රශ්නය යටපත් කිරීමට උත්සාහ කරන බවට ඔවුන් අසත්‍ය ප‍්‍රචාරයක් ගෙන යමින් සිටිති.
මෙය සම්බන්දයෙන් සීඑන්එන් පැවසුවේ, “ඉරානියානුවන් විරෝධය දැක්වීම සඳහා සියල්ල අවදානමට ලක් කරයි. සමහර අය ගෙදර එන්නේ නැහැ කියලා එයාලගේ පවුලේ අය කියනවා.” ගාඩියන් පුවත්පත පැවසුවේ "රජයට එරෙහි කෝපය: මහසා අමිනීගේ මරණයෙන් පසු ඉරානය පුපුරා ගිය ආකාරය" ය. ප්‍රංශ 24 පැවසුවේ, “මහසා අමිනීගේ මරණය ඉරානයේ නොහොබිනා තරුණයන්ට ‘ඔටුවාගේ පිට කඩා දැමූ පිදුරු’ ය.” කිසිවක් සත්‍යයෙන් දුරස් විය නොහැක.
ප්‍රධාන ධාරාවේ බටහිර මාධ්‍ය හිතාමතාම තෝරාගෙන ඇත්තේ බටහිර පිටුබලය ලබන රස්තියාදුකාරයන්ගේ මැර විනාශයන් සහ කැරලි ඉස්මතු නොකිරීමටයි. රොයිටර් වෙතින් මෙසේ ප්‍රකාශ කර සිටි.: "ඉරානය 'කැරලිකරුවන්' සඳහා එක්සත් ජනපද සහාය හෙළා දකී."
පෙනෙන විදිහට ව්‍යාජ බිල්පතකින් සිල්ලර බඩු මිලදී ගැනීමට උත්සාහ කිරීම නිසා එක්සත් ජනපද පොලිස් නිලධාරියෙකු විසින් ගෙල සිරකර මරා දැමූ කළු ඇමරිකානුවෙකු වන ජෝර්ජ් ෆ්ලොයිඩ්ගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් එම මාධ්‍යම වෙනත් රේඛාවක් ගෙන ගියේය.
ඇමරිකානු මාධ්‍ය මුරකරු FAIR හි වචන වලින් කිවහොත්, “ෆ්ලොයිඩ්ගේ මරණයෙන් පසු විරෝධතා ආරම්භ වූ විට, සංස්ථාපිත මාධ්‍ය වාර්තා BLM වෙත ප්‍රචණ්ඩත්වය ආරම්භ කිරීම සම්බන්ධයෙන් දොස් පැවරීමට ඉක්මන් විය, ඔවුන් වෙනත් ආකාරයකින් සාමකාමී සහ සන්සුන් සමාජයක තේරුමක් නැති කැරලිකරුවන් ලෙස නිරූපණය කළේය.
.jpeg)
එක්සත් ජනපදයේ පොලිසිය සමඟ මාධ්‍ය එතරම් රහසිගත නොවන සම්බන්ධකම් පැවැත්වීමේ සිද්ධීන් කෙතරම් පුලුල්ව පැතිරී ඇත්ද යත්, පොලිසිය ධනාත්මකව නිරූපණය කිරීමට සහ මහජන මතය ඔවුන්ට පක්ෂව නැඹුරු කිරීමට දරන උත්සාහයන් විස්තර කිරීමට “කෝපගන්ඩා” යන යෙදුම නිර්මාණය වී ඇත.
ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍ය සෑම විටම එක්සත් ජනපදයේ පොලිස් ම්ලේච්ඡත්වය පිළිබඳ සිද්ධීන් අඩු කිරීමට උත්සාහ කර ඇති අතර, එය ඉරානයේ පොලිස් කෲරත්වය පිළිබඳ චෝදනා සමානුපාතිකව පුපුරවා හැරීමට ගොස් ඇත. එහිදී ඔවුන් ප්‍රේරක-සතුටු පොලිස් නිලධාරීන්ට සහය වන අතර මෙහිදී ඔවුන් කැරලිකරුවන්ට සහ කරදර කරන්නන්ට සහාය දක්වයි.
මෙය අමූලික දෙබිඩි පිළිවෙතක් නොවන්නේ කෙසේද? මාධ්‍යවේදීන් සාධාරණ හා වෛෂයික වීමට, බියෙන් හෝ අනුග්‍රහයෙන් තොරව කරුණු සත්‍යාපනය කිරීමට පුහුණු කර ඇත. එහෙත්, නැවත වරක්, බටහිර මාධ්‍ය ආයතන ආමිනීගේ නඩුවේදී සදාචාරාත්මක පුවත්පත් කලාවේ පරිශුද්ධ අගයන් පිළිපැදීමට අපොහොසත් විය.
ඉරානය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය සැමවිටම සිදුවී ඇත - එය පාර්ශවීය සහ පක්ෂග්‍රාහී ප්‍රවේශයක් අනුගමනය කරයි. 2019 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ටෙහෙරානයේ පාපන්දු ක්‍රීඩාංගනයකින් පිටත පොලිස් හමුදාවන්ට ප්‍රහාර එල්ල කිරීම සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට ගෙන මාස කිහිපයකට පසු ස්වයං ගිනි තබාගත් සහර් කොඩයාරි නම් මානසික ආබාධිත ඉරාන දැරියගේ සිද්ධිය සලකා බලන්න.
කර්තෘ අයිවන් කෙසික් විසින් saker බ්ලොග් අඩවිය සඳහා ලිපියක විස්තර කර ඇති පරිදි, බටහිර ආයතනික මාධ්‍ය විසින් ඉරාන විරෝධී ප්‍රචාරණ ව්‍යාප්ත කිරීම සඳහා එම නඩුව පැහැර ගන්නා ලදී.
අමිනීගේ අවාසනාවන්ත මරණයට හේතුව කුමක් වුවත් ඉරාන ජනතාවට කරුණු දැන ගැනීමට අයිතියක් ඇත. ඔවුන්ගේ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සැපයීමට බලධාරීන් බැඳී සිටී.
ඇතැමුන් තර්ක කරන්නේ පොලිස් නිලධාරීන් අමිනීව මුලින් රඳවා නොගත යුතුව තිබූ බවයි. නමුත් අන්තර්ජාල සහ නොබැඳි ක්ෂේත්‍ර දෙකම පුරවා ඇති ඉරාන විරෝධී ගායනය සමඟ එයට කිසිදු සම්බන්ධයක් නැත. ඉස්ලාමීය ජනරජය සමඟ සමථයකට පත් වීමට ලකුණු ඇති අය විසින් ඛේදවාචකය පැහැරගෙන ඇත.
බටහිර “ප්‍රවෘත්ති ඒජන්සි” දෙබිඩි බටහිර දේශපාලන න්‍යාය පත්‍ර ඉදිරියට ගෙන යාම සඳහා මානව ඛේදවාචකයන් ගසාකෑම වෙනුවට වෛෂයික සහ වෘත්තීය පුවත්පත් කලාව පුහුණු කිරීම ආරම්භ කිරීම හොඳය.
No comments:
Post a Comment