ස්වකීය කවියෙන් ලොවම වසඟ කළ හෆීස් ෂිරාසි
Hafez Shirazi - A Timeless Poet
(ඔක්තෝබර් මස 12 වන දිනට යෙදෙන හෆීස් ෂිරාzසි දිනය නිමිත්තෙනි)
සුප්රසිද්ධ පර්සියානු කවියෙකු වන හෆීස් ෂිරාසි, පර්සියානු සාහිත්යයේ සහ ලෝකයේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන චරිතයකි. ක්රි.ව. 8 වන සියවසේ ඉරානයේ ෂිරාස් හි උපත ලැබූ ඔහුගේ ගසල්, මැතිව්නාවි සහ චතුර්ථක ඒවායේ සුන්දරත්වය, සියුම් බව සහ ගැඹුරු අර්ථය සඳහා ලොව පුරා සාහිත්ය ලෝලීන් විසින් අගය කර ඇත.හෆීස් දේශපාලන හා සමාජ කැලඹිලි සහිත යුගයක ජීවත් වූ නමුත් ඔහුගේ කවි ආදරය, බලාපොරොත්තුව සහ ප්රඥාවෙන් පිරී ඇත. සරල හා ගැඹුරු භාෂාවක් ඇති ඔහු ආදරය, ගුප්තවාදය, දර්ශනය සහ ජීවිතය යන තේමාවන් ගැඹුරින් සොයා බලයි.
හෆීස්ගේ කවි පොහොසත් හා සිතුවිලි ජනිත කරවන්නේ රූපක, උපමා සහ ප්රතිරූප භාවිතා කිරීමේ දක්ෂතාවය නිසාය. සරල හා ආකර්ශනීය භාෂාවකින් ගැඹුරු දාර්ශනික සහ අද්භූත සංකල්ප ප්රකාශ කිරීමේ හැකියාව සඳහා ඔහු ප්රසිද්ධය.හෆීස් ඔහුගේ ජීවිත කාලය තුළ සැලකිය යුතු කීර්තියක් සහ ජනප්රියත්වයක් ලබා ගත් අතර, ඔහුගේ කවි ඉරාන සංස්කෘතිය තුළ සහ ලොව පුරා පර්සියානු කථිකයන් අතර විශේෂ ස්ථානයක් හිමි කර ගනී.හෆීස්ගේ කෘති විවිධ භාෂාවලට පරිවර්තනය කර ඇති අතර ලොව පුරා කවියන්, ලේඛකයින් සහ චින්තකයින් විසින් අධ්යයනය කර අගය කර ඇත.
හෆීස් විසින් ගසල් 400 කට අධික ප්රමාණයක් රචනා කරන ලද අතර, ඒ සෑම එකක්ම පර්සියානු සාහිත්යයේ මැණිකක් ලෙස සැලකේ.හෆීස් කෙටි මැතිව්නාවි කිහිපයක් ද ලිවීය, ඒවායින් වඩාත් ප්රසිද්ධ වන්නේ "මැත්නාවි හෆීස්" නොහොත් "හෆීස්ගේ නිධානය" ය.හෆීස් ක්රි.ව. 791 දී ෂිරාස්හිදී මිය ගිය අතර නගරයේ හෆීස් සොහොන් ගෙය තුළ තැන්පත් කර ඇත.අද වන විට, හෆීස් ඉතිහාසයේ ශ්රේෂ්ඨතම කවියෙකු ලෙස පිළිගැනෙන අතර, ඔහුගේ කවි ලොව පුරා කියවා අගය කරනු ලැබේ.හෆීස් ඔහුගේ ළමා කාලයේ දී ශුද්ධ වූ කුර්ආනය කටපාඩම් කළ අතර, ඔහුට "හෆීස්" යන පදවි නාමය ලබා දුන්නේය.
ඔහු තරුණ වියේදී බොහෝ සංචාරය කරමින් විවිධ රටවලට ගියේය.හෆීස් විවිධ රජවරුන්ගේ රාජසභාවල සේවය කළ අතර, ඔහුගේ කාලයේ දේශපාලන හා සමාජීය කැලඹීම් සියැසින්ම දුටුවේය.හෆීස්ගේ කවි, ගුප්ත හා දාර්ශනික පාරිභාෂිත භාවිතය නිසා, සමහර විට බහු අර්ථකථන ඇත.ඔහු තම කවිවල විවිධ සංකේත සහ මිථ්යාවන් භාවිතා කරන අතර, ඒවායේ අර්ථයට පොහොසත්කම සහ ගැඹුර එක් කරයි.හෆීස්ගේ කවි පර්සියානු සංස්කෘතියේ විශේෂ ස්ථානයක් ගනී. බොහෝ ඉරාන ජාතිකයන් ඔහුගේ පද කටපාඩම් කර විවිධ අවස්ථාවන්හිදී ඒවා ප්රසිද්ධියේ කියවති.
එපමණක් නොව, හෆීස්ගේ කවි සිතුවම්, අක්ෂර කලාව සහ සංගීතය ඇතුළු විවිධ ඉරාන කලාවන්ට ඇතුළත් කර ඇත.හෆීස් ඉරාන සංස්කෘතියේ සහ අනන්යතාවයේ නිරූපකයක් ලෙස සලකනු ලබන අතර, ඔහුගේ කවි ඉරාන වැසියන්ගේ නව පරම්පරාවන්ට ආස්වාදයක් ලබා දෙයි.ඔහුගේ පද සියවස් ගණනාවක් පුරා හදවත්වල දෝංකාර දෙමින් ආලෝකවත් කරයි. ඔහුගේ වචන කාලය ඉක්මවා යමින්, ආදරය, ප්රඥාව, ගුප්ත විද්යාව සහ සත්යය සඳහා සදාකාලික සෙවීම සමග එකට ගෙතී ඇත.
හෆීස්ගේ කවිය හුදෙක් සාහිත්යයක් නොවේ, එය මිනිස් ආත්මයේ කැඩපතක්, පොළොව සහ ස්වර්ගය අතර පාලමක් සහ සියලු පරම්පරාවන්ට දිව්ය ප්රේමයේ සුන්දරත්වය මුමුණන හඬකි.හෆීස්ගේ පණිවිඩය ජීවිතයේ ගැඹුරේ ආලෝකය සෙවීමට සහ අපගේ හදවත්වල සංගීතයට සවන් දීමට අපට මතක් කර දෙයි.ඔබ තනිව සිටින විට හෝ අන්ධකාරයේ සිටින විට, ඔබේම පැවැත්මේ විශ්මයජනක ආලෝකය ඔබට පෙන්වීමට මට හැකි වේවායි මම ප්රාර්ථනා කරමි.” – හෆීස්
No comments:
Post a Comment